Trả lời câu hỏi của thớt thì phải dựa vào bối cảnh lịch sử, là chuỗi các diễn biến lịch sử khiến chữ Việt La tinh trở thành chữ quốc ngữ.
1- Ra đời
Thực ra chữ Việt la tinh ra đời là sự đóng góp từ cả một hội đồng các tu sĩ nhằm mục đích truyền giáo, trong đó giáo sĩ Alexandre de Rhodes là đầu tàu đưa ra ý tưởng và thực hiện, mất gần 200 năm mới hoàn thiện với rất nhiều người đóng góp trong đó có cả người Việt . Giai đoạn này chữ Việt la tinh chỉ phục vụ mục đích truyền giáo. Ko có tính đại chúng.
2- Chính sách ngu dân của Pháp
“Nhờ ơn” Pháp, đến 95% dân số VN mù chữ, chữ Nôm gần như đoạn tuyệt, do vậy khi có một chữ mới dễ học hơn thì sẽ tiếp thu hơn. Chứ nếu mà 1 xã hội được sống bình thường, người người biết chữ Nôm thì chưa chắc chữ La tinh đã chiếm sóng (khi ta chưa biết chữ thì dễ học chữ mới chứ đã biết 1 ngôn ngữ rồi thì khó học thêm)
3- Phong trào bài Tây ở VN cao dẫn đến việc ko thể đưa tiếng Pháp làm ngôn ngữ chính, Pháp lựa chọn tiếng Việt la tinh đưa vào trường học để dễ cai trị, ban đầu dân ko chịu học nhưng nhờ chính sách ép buộc nên có thể nói giai đoạn này chữ Việt la tinh bắt đầu được truyền bá ra ngoài hội truyền giáo, tuy nhiên chỉ có khoảng 5% chủ yếu là trí thức, địa chủ cùng hệ thống tay sai Pháp được học.
4- Bác Hồ lãnh đạo người Việt giành chính quyền:
Có thể nó đây là nguyên nhân quan trọng nhất vì chữ Việt la tinh chính thức trở thành chữ quốc ngữ vs đc phổ cập đến đại chúng, lý do là:
- Bác Hồ cùng team lãnh đạo đều là các trí thức từng học tiếng Pháp nên việc có thiện cảm với chữ la tinh là bình thường
- Chữ Nôm quá khó học ko phù hợp cho việc phổ cập nhanh và rộng (nên nhớ chữ Nôm ra đời chính là để thoát chữ hán nên mấy cụ bảo chữ Nôm là ảnh hưởng từ Tàu là ko đúng).
- Ngược với chữ Nôm, chữ quốc ngữ rất dễ học, đơn giản (tính ưu việt của chữ la tinh)
Vì vậy ngay bản tuyên ngôn độc lập Bác Hồ đã dùng chữ Việt la tinh, đỉnh điểm là phong trào “Bình dân học vụ” chính là dấu mốc chữ la tinh chính thức trở thành “chữ quốc ngữ” ở VN
Tuy nhiên, để thuyết phục được người dân học chữ ko đơn giản, thời Pháp từng phải cưỡng ép mãi mới được vài %, nhưng nhờ vào uy tín của bác Hồ cùng sự nỗ lực của cả 1 hệ thống lúc bấy giờ đã giúp phần lớn dân Việt hưởng ứng , chứ ông Pháp mà hô hào chắc chỉ ăn chửi chứ mấy người học.
Tóm cái váy lại, chữ quốc ngữ la tinh được chọn chủ yếu nhờ 2 yếu tố chính:
1- Lựa chọn của phe thắng cuộc, phe được lòng dân
2- Tính ưu việt của chữ la tinh trong bối cảnh 1 đất nước lầm than dưới ách thực dân ( nếu ko có chính sách ngu dân nếu ko có bối cảnh đó thì chữ Nôm hoàn toàn có thể mới là chữ quốc ngữ ngày nay).
Đọc Cmt 1 số cụ vinh danh công lao Pháp, nói thật công lao của Pháp lớn nhất là “làm người Việt lầm than cả trăm năm”.
Cướp 100 cho lại 1-2 đó k phải công lao mà là cái giá phải trả để còn cướp tiếp, chứ ăn cả 100 thì “ăn được à“.
Nên 1 số nhỏ người Pháp có công với VN, VN luôn ghi nhận, còn tội ác tày trời của Pháp thì luôn phải nhớ.