[Funland] Thú vui chiết tự chữ Hán Nôm.

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
Nhân tiện, cháu gái có thể giải thích, tại sao ta không phiên âm cho nó gần giống bản gốc, như tụi tây, mà lại cứ theo kiểu ta.
Bác cứ hiểu đơn giản thế này ạ.

1. Pinyin là một dạng phiên âm latin hóa của chữ Hán cho cộng đồng quốc tế, lần điều chỉnh gần đây nhất là năm 1986.
2. Tương tự như vậy, Hán - Việt là một dạng phiên âm của chữ Hán cho người Việt. Nhưng cả trăm năm nay chưa được điều chỉnh gì cả. Cho nên cách phiên âm Hán - Việt đã bị lạc hậu mà chưa được điều chỉnh. Đơn giản thế thôi ạ.
3. Còn tại sao cứ dùng Hán - Việt mà chưa dùng Pinyin tại Việt Nam thì cháu chịu ạ.
 

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
Chữ Hán còn có thể mò mẫm được một chút quy tắc.
Chữ Nôm của các cụ nhà ta toàn chơi kiểu bất quy tắc.
(10) 𧵆 - Gần (chỉ khoảng cách ước lượng gần, xa).
Chiết tự ra là 貝 斤 (bối cân) dùng rừu chặt tiền.
Cái quái gì vậy, chẳng có chút quy tắc nào cả, đang từ chặt tiền trở thành ước lượng khoảng cách.
Ít nhất phải có chút quy tắc như chữ Hán: Bát Đao Bối, chặt tiền ra làm tám vì nghèo, cho nên sinh ra chữ Bần.
 

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
Lát nữa rảnh, cháu sẽ phân tích tại sao mà dùng rừu chặt tiền, ra được chữ "Gần" trong chữ Nôm.
Nói chung để hiểu được cách các cụ nhà ta tạo chữ Nôm, vô cùng hại não.
 

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
Ngày xưa, các thương nhân Tàu mua bán giao thương trên các dòng sông, mua chịu hàng hóa từ nơi sản xuất, đi bán hàng một vòng trên các con sông, sau khi bán hàng - thu tiền, mới quay trở về trả tiền cho nơi bán. Chữ Hán mô tả việc mua chịu này là chữ (賒) đọc là [ shā ] nghe rất giống cách đọc của từ "Xa" trong tiếng Việt.

Khi tạo ra chữ Nôm, muốn mô tả khoảng cách xa, các cụ nhà ta tận dụng luôn chữ Xa (賒) - mua chịu, đồng âm khác nghĩa này, để làm chữ Xa (賒) - xa xôi trong tiếng Việt.
Có chữ Xa, tất nhiên phải có chữ Gần, các cụ lấy chữ Xa (賒), bỏ đi chữ chữ Xà (佘) giữ lại chữ Bối (貝), thêm chữ Cân (斤) vào cạnh chữ Bối, thế là được một chữ mới toe (𧵆) - gần.

Nhưng có lẽ trong quá trình sử dụng chữ Gần (𧵆) nhiều người có ý kiến thắc mắc (giống như cháu thắc mắc), cho nên các cụ chuyển nghĩa của chữ Gần (𧵆) trở thành Gần (gũi), còn Gần (xa) được bỏ chữ Bối (貝) giữ chữ Cân (斤) vì âm đọc của chữ Cân trong Hán Tự là [ jīn ] nghe cũng hơi giống từ "Gần" trong tiếng Việt.

Tóm lại từ giữa thế kỷ 19, Gần (xa) là chữ (斤), Gần (gũi) là chữ (𧵆). Nghe cũng có lý !!! vì gần gũi là liên quan đến tiền nong rồi (chữ Bối (貝) có nghĩa là tiền). Muốn mượn tiền (貝) thì ý nghĩ đầu tiên là các mối quan hệ gần gũi có chữ tiền.

Đầu thế kỷ 19, Gần (xa) vẫn là chữ (𧵆). Bằng chứng là trong Truyện Kiều:
𧵆賒奴㘃燕莺
Gần xa nô nức yến anh
 

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
(11) 𧵆 - Gần (chỉ quan hệ gần gũi). Giữa thế kỷ 19 bắt đầu chữ Gần (𧵆) mang ý nghĩa này.
Chữ Gần (𧵆) có thể chiết tự ra là 貝 斤 (bối cân) dùng rừu chặt tiền.
Gần (gũi) nghĩa là sẵn sàng lấy rừu chặt tiền chia sẻ cho nhau lúc khó khăn, quá hay !!!
 

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
(12) - Ngựa (con ngựa)
Có thể chiết tự ra là 馬 又 (mã hựu). Chữ Hựu (又) không có ý nghĩa gì cả, mục đích thêm vào để cho con Ngựa của ta to cao hơn con Mã của Tàu.
 

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
Nhờ có chữ Nôm mà não của học trò Việt Nam ngày xưa được hoạt động liên tục (vẫn là chữ Hán đó nhưng thêm phụ kiện, nói theo ngôn ngữ của dân "độ xe": Chữ Nôm là việc "độ chữ Hán") cho nên não của học trò phải tăng bộ nhớ.
 

toanbui

Xe tăng
Biển số
OF-307864
Ngày cấp bằng
15/2/14
Số km
1,052
Động cơ
310,606 Mã lực
Bác cứ hiểu đơn giản thế này ạ.

1. Pinyin là một dạng phiên âm latin hóa của chữ Hán cho cộng đồng quốc tế, lần điều chỉnh gần đây nhất là năm 1986.
2. Tương tự như vậy, Hán - Việt là một dạng phiên âm của chữ Hán cho người Việt. Nhưng cả trăm năm nay chưa được điều chỉnh gì cả. Cho nên cách phiên âm Hán - Việt đã bị lạc hậu mà chưa được điều chỉnh. Đơn giản thế thôi ạ.
3. Còn tại sao cứ dùng Hán - Việt mà chưa dùng Pinyin tại Việt Nam thì cháu chịu ạ.
Tiếng Việt, giống tiếng Nhật và Triều Tiên, sử dụng hơn 60% tiếng gốc Hán. Nhưng ta thua họ là phải dùng tiếng bồi 100%, cả người Việt bình thường và người Hán đều ko hiểu, phải qua một lần dịch nữa mới ra tiếng Việt . Còn họ thì nhìn chữ Hán đọc luôn thành tiếng Nhật hoặc tiếng Triều Tiên.
 

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
(13) Trong chữ Nôm có một chữ cực hay, có thể nói là "đỉnh của đỉnh", được ghép bởi ba chữ 氵艹 石 (thủy thảo thạch). Bụi cỏ mọc trên tảng đá phất phơ cạnh dòng nước - quá thơ mộng và lãng mạn.
氵艹 石 = 渃 chính là chữ Nước.

Chữ này hay quá nên bị tụi Tàu chôm mất, nhưng Tàu không dám sử dụng rộng rãi, chỉ dám lấy chữ Nước này, đổi thành Nhược và đặt tên cho một con sông nhỏ ở tỉnh Hồ Bắc (sông Nhược).
 

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
(14) 𨷶 - Cửa (cái cửa ra vào).
Vẫn theo phong cách "độ chữ Hán" nên cái Cửa của ta dứt khoát phải to hơn cái Môn của Tàu.
Môn của Tàu: .
Cửa của ta to gấp rưỡi: 𨷶.
To hơn vì "độ" thêm chữ Cỡ ().
 

phiendasau

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-334448
Ngày cấp bằng
12/9/14
Số km
5,110
Động cơ
331,418 Mã lực
Bác cứ hiểu đơn giản thế này ạ.

1. Pinyin là một dạng phiên âm latin hóa của chữ Hán cho cộng đồng quốc tế, lần điều chỉnh gần đây nhất là năm 1986.
2. Tương tự như vậy, Hán - Việt là một dạng phiên âm của chữ Hán cho người Việt. Nhưng cả trăm năm nay chưa được điều chỉnh gì cả. Cho nên cách phiên âm Hán - Việt đã bị lạc hậu mà chưa được điều chỉnh. Đơn giản thế thôi ạ.
3. Còn tại sao cứ dùng Hán - Việt mà chưa dùng Pinyin tại Việt Nam thì cháu chịu ạ.
Theo mình biết thì bọn Nhật, Hàn,Triều nó cũng đọc tên địa danh của Tàu theo kiểu của nó chứ không theo kiểu Pinyin.
 

phiendasau

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-334448
Ngày cấp bằng
12/9/14
Số km
5,110
Động cơ
331,418 Mã lực
(14) 𨷶 - Cửa (cái cửa ra vào).
Vẫn theo phong cách "độ chữ Hán" nên cái Cửa của ta dứt khoát phải to hơn cái Môn của Tàu.
Môn của Tàu: .
Cửa của ta to gấp rưỡi: 𨷶.
To hơn vì "độ" thêm chữ Cỡ ().
Mình cũng không hiểu các cụ ngày xưa tại sao lại chuyển Hán tự sang Nôm tự để đọc tiếng Việt mà không chuyển trực tiếp luôn??
Ví dụ như chữ Nhất sao không cho học đọc thành chữ Một luôn??? Vì tất cả các vốn từ và khái niệm hầu chữ tiếng Việt nào cũng có thể diễn đạt bằng Hán tự hết. Tức là chỉ mượn chữ không mượn âm.
Mình thấy một số đồng bào Tây bắc vẫn dùng chữ Hán(phồn thể) để diễn đạt ngôn ngữ của họ một cách bình thường.!
 

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
Theo mình biết thì bọn Nhật, Hàn,Triều nó cũng đọc tên địa danh của Tàu theo kiểu của nó chứ không theo kiểu Pinyin.
Hàn, Triều, cháu không rõ.
Còn Nhật Bản thì có hệ chữ riêng để gọi tên các địa danh nước ngoài. Ví dụ:

Hà Nội : ハノイ
Hải Phòng : ハイフォン
Thái Bình : タイビン

Đại khái là như thế.
 

phiendasau

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-334448
Ngày cấp bằng
12/9/14
Số km
5,110
Động cơ
331,418 Mã lực
Hàn, Triều, cháu không rõ.
Còn Nhật Bản thì có hệ chữ riêng để gọi tên các địa danh nước ngoài. Ví dụ:

Hà Nội : ハノイ
Hải Phòng : ハイフォン
Thái Bình : タイビン

Đại khái là như thế.
Đúng rồi, ý mình vậy! Nó đọc theo kiểu của nước nó chứ làm gì đọc theo kiểu Pinyin!??
VN mình thì cũng đọc theo kiểu của VN ! Ông kia hỏi kiểu kia là có ý VN lạc hậu phụ thuộc Tàu nên mới đọc kiểu đó mà không theo kiểu Tây cho nó sang. Mặc dù đọc theo kiểu Tây thì dân Tàu nó còn biết chứ đọc theo kiểu ta thì dân Tàu nghe như vịt nghe sấm.
 

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
Mình cũng không hiểu các cụ ngày xưa tại sao lại chuyển Hán tự sang Nôm tự để đọc tiếng Việt mà không chuyển trực tiếp luôn??
Ví dụ như chữ Nhất sao không cho học đọc thành chữ Một luôn??? Vì tất cả các vốn từ và khái niệm hầu chữ tiếng Việt nào cũng có thể diễn đạt bằng Hán tự hết. Tức là chỉ mượn chữ không mượn âm.
Mình thấy một số đồng bào Tây bắc vẫn dùng chữ Hán(phồn thể) để diễn đạt ngôn ngữ của họ một cách bình thường.!
Chữ Nôm chưa được coi là một hệ chữ viết chính thống và phát triển trong thời kỳ Việt Nam đang bị chia cắt làm hai phần (thế kỷ 16 - 17), vài phần (nửa cuối thế kỷ 18). Nếu chuyển trực tiếp từ mượn chữ Hán thì khá dễ với các âm có nghĩa đơn giản (Nhất, Nhị, Tam ...), nhưng với các âm mà có nhiều chữ Hán để lựa chọn, thì biết chọn chữ nào? Ông Đàng Trong chọn chữ Hán này để biểu đạt âm A, nhưng ông Đàng Ngoài lại chọn chữ khác để biểu đạt âm A. Đến khi Tây Sơn xuất hiện, ông ấy lại chọn vài chữ khác để biểu hiện âm A chẳng hạn.

Đàng Trong - Đàng Ngoài. kèn cựa nhau từ manh áo đến tấm quần, sao cho phải khác hẳn nhau, cho nên bảo hai Đàng chọn chữ giống nhau để biểu hiện âm giống nhau là chuyện không tưởng. Vì vậy chữ Nôm cần phải không đụng chạm đến các thế lực phong kiến, bằng cách tạo ra những chữ mới, không liên quan, không đụng chạm đến bất kỳ thế lực phong kiến nào.
 

phiendasau

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-334448
Ngày cấp bằng
12/9/14
Số km
5,110
Động cơ
331,418 Mã lực
Chữ Nôm chưa được coi là một hệ chữ viết chính thống và phát triển trong thời kỳ Việt Nam đang bị chia cắt làm hai phần (thế kỷ 16 - 17), vài phần (nửa cuối thế kỷ 18). Nếu chuyển trực tiếp từ mượn chữ Hán thì khá dễ với các âm có nghĩa đơn giản (Nhất, Nhị, Tam ...), nhưng với các âm mà có nhiều chữ Hán để lựa chọn, thì biết chọn chữ nào? Ông Đàng Trong chọn chữ Hán này để biểu đạt âm A, nhưng ông Đàng Ngoài lại chọn chữ khác để biểu đạt âm A. Đến khi Tây Sơn xuất hiện, ông ấy lại chọn vài chữ khác để biểu hiện âm A chẳng hạn.

Đàng Trong - Đàng Ngoài. kèn cựa nhau từ manh áo đến tấm quần, sao cho phải khác hẳn nhau, cho nên bảo hai Đàng chọn chữ giống nhau để biểu hiện âm giống nhau là chuyện không tưởng. Vì vậy chữ Nôm cần phải không đụng chạm đến các thế lực phong kiến, bằng cách tạo ra những chữ mới, không liên quan, không đụng chạm đến bất kỳ thế lực phong kiến nào.
Vua vẫn ở Đàng ngoài!
Với lại chữ Hán đã xài từ cả những triều đại phong kiến độc lập đầu tiên của VN rồi, sao ta không đọc chữ Hán kiểu như Nhật, Hàn luôn mà phải phiên qua Hán-Việt rồi chuyển về Việt thuần 1 lần nữa?? Như chữ Nhất thay vì đọc Nhất thì đọc thẳng là Một luôn cho khoẻ nhỉ???
 

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
Vua vẫn ở Đàng ngoài!
Với lại chữ Hán đã xài từ cả những triều đại phong kiến độc lập đầu tiên của VN rồi, sao ta không đọc chữ Hán kiểu như Nhật, Hàn luôn mà phải phiên qua Hán-Việt rồi chuyển về Việt thuần 1 lần nữa?? Như chữ Nhất thay vì đọc Nhất thì đọc thẳng là Một luôn cho khoẻ nhỉ???
Cháu có thể giải thích được (cháu thành thạo tiếng Nhật, tiếng Trung, chữ Nôm, cả về chữ lẫn lịch sử), nhưng đó không phải là điều quan tâm của cháu khi ở thớt này. Bác có thể mở một thớt khác và cháu sẽ vào giải thích.
 

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
Thớt này sở dĩ yên tĩnh vì không google được.
Tự nhiên dính chút lịch sử vào (google được) là loạn thớt lên ngay.
 

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
(15) - Rơi (chỉ một vật rơi xuống).
Các cụ nhà ta lấy chữ Lai (來) ghép với bộ Thủy (氵) để diễn tả sử việc rơi xuống như một dòng nước. Quá sáng tạo !!!
Và chữ Rơi (淶) này cũng bị bọn Tàu chôm mất, để đặt tên cho một con sông nhỏ ở tỉnh Hà Bắc.
 

Jochi Daigaku

Vũ Trụ
Người OF
Biển số
OF-456402
Ngày cấp bằng
26/9/16
Số km
52,464
Động cơ
577,611 Mã lực
Tuổi
26
Nơi ở
Tokyo
(16) 𡴯 - Ngắt, Ngất (từ đệm).
Các cụ nhà ta đã tạo ra chữ đệm Ngắt, Ngất (𡴯) để tăng thêm mức độ cho một tính từ.
Có thể chiết tự ra là 乙 山 (ất sơn).
Chữ Ất (乙) tạo hình như một con đường quanh co dẫn đến ngọn núi xa ngất phía trước.
Chữ Sơn (山) như ba đỉnh núi xa xa.

Từ khi có chữ Ngắt, Ngất (𡴯) các tính từ của Tiếng Việt được nâng thêm một cấp độ rất thanh tao.
Lạnh Ngắt
Xanh Ngắt
Tím Ngắt
Xa Ngất
Cao Ngất
 
Chỉnh sửa cuối:
Thông tin thớt
Đang tải
Top