TẠI SAO LIÊN XÔ NÉM BOM THỤY ĐIỂN TRONG THẾ CHIẾN THỨ HAI?
Trong Thế chiến thứ Hai, Thụy Điển tuyên bố trung lập. Thế nhưng, Liên Xô đã ném hơn 100 quả bom xuống các thị trấn, làng mạc của Thụy Điển. Vì sao lại vậy?
Cuộc không kích của Liên Xô vào Stockholm đã đạt được 2 mục đích: Thụy Điển đã ngừng hỗ trợ Phần Lan chống lại Liên Xô và điệp viên Vasily Sidorenko được trả tự do ngay sau đó không lâu.
Không hoàn toàn trung lập
Trong Thế chiến thứ Hai, Thụy Điển đã không thể tránh khỏi cuộc xung đột quân sự như họ đã hy vọng. Dưới áp lực của Đệ tam đế chế, nước này phải đồng ý cho quân Đức quá cảnh qua lãnh thổ của mình. Hơn nữa, Stockholm đã đi chệch khỏi chính sách trung lập của mình không chỉ dưới áp lực mà còn khá tự nguyện. Trong chiến tranh Liên Xô - Phần Lan, Thụy Điển tuyên bố mình là một quốc gia “không hiếu chiến”. Tuy không can thiệp trực tiếp vào cuộc xung đột, nhưng nước này vẫn tích cực cung cấp vũ khí, đạn dược và quân tình nguyện cho Phần Lan. Và cuối cùng Thụy Điển cũng phải tham gia vào các cuộc chiến.
Theo tính toán của Thụy Điển, trong Thế chiến thứ Hai lãnh thổ của họ bị Đức ném bom 10 lần, Anh 12 lần, trong khi Liên Xô phải chịu trách nhiệm 7 vụ. Tuy nhiên, Moscow không thừa nhận một phần trong số đó.
Cuộc không kích đầu tiên
Ngày 14/1/1940, lần đầu tiên máy bay Liên Xô ném bom Thụy Điển. Sau khi bay qua miền Bắc Phần Lan và vịnh Bothnia, 3 máy bay ném bom DB-3 đã đến cảng Lulea của Thụy Điển. Khi tuyết rơi dày và tầm nhìn hạn chế, họ quay sang đảo Kallaxön (phía Nam Lulea), thả khoảng 10 quả bom. May mắn thay, không có thương vong, chỉ có một số tòa nhà dân cư bị hư hại.
Máy bay ném bom DB-3
Trên đường trở về, do hết nhiên liệu, buộc các máy bay của Liên Xô phải hạ cánh xuống Phần Lan và bị quân đội nước này bắt giữ. Thái tử Gustaf Adolf (Công tước của Västerbotten) đang ở miền Bắc Thụy Điển vào thời điểm đó, ngay lập tức đến hiện trường cùng với các nhân viên quân sự cấp cao để đánh giá tình hình. Nhiều giả thiết được họ đưa ra, chẳng hạn: các máy bay Liên Xô đang hướng tới thành phố Kemi của Phần Lan, nhưng bị lạc đường; hoặc những chiếc DB-3 được giao nhiệm vụ ném bom một sân bay quân sự ở Kallaxön, để cảnh cáo Thụy Điển vì nước này hỗ trợ Phần Lan chống Liên Xô... Tuy nhiên, Moscow không thừa nhận vụ việc này là do không quân nước này gây ra.
Tiến công Pajala
Tối ngày 21/2/1940, 7 máy bay ném bom của Liên Xô xuất hiện trên bầu trời ngôi làng Pajala của Thụy Điển (cách biên giới với Phần Lan 10km) và dội hơn 130 quả bom, làm hư hại nghiêm trọng 1 nhà thờ, thiêu rụi 1 xưởng cưa và một phần khu dân cư ở đó. Một quả bom đã đánh trúng nơi đóng quân của Trung đoàn Norrland Dragoon. May mắn thay quả bom không phát nổ. Điều kỳ diệu là trong cuộc không kích này chỉ có 2 người dân bị thương.
Sau khi xảy ra sự việc trên, Thụy Điển liên lạc với giới chức Liên Xô để tìm lời giải thích. Mãi đến ngày 6/3, sau khi điều tra sự việc, phía Liên Xô trả lời rằng bom rơi vào làng Pajala là do lỗi điều hướng máy bay của phi công. Ngay sau khi chiến tranh mùa Đông kết thúc, 1 phái đoàn Liên Xô đã đến thăm làng Pajala để đánh giá thiệt hại do họ gây ra. Mặc dù Thụy Điển ước tính thiệt hại khoảng 45.000 kronas (tiền Thụy Điển), nhưng Liên Xô chỉ bồi thường cho nước này 40.000 kronas.
Tiến công thủ đô
Vào ngày 22/2/1944, Thủ đô Stockholm đã bị máy bay ném bom. Lực lượng phòng không Thụy Điển đã không phát hiện ra 4 máy bay ném bom nước ngoài đang hướng tới thủ đô. Trong khi hệ thống phòng không của Thụy Điển chưa kịp phản ứng thì 4 máy bay đã thả hàng loạt bom xuống Stockholm. Tuy nhiên, cũng giống như các lần trước, cuộc không kích chỉ phá hủy 1 nhà hát và làm bị thương 2 người.
Máy bay Liên Xô ném bom Stockholm
Khi mảnh bom được xác định là của Liên Xô, một câu hỏi được đặt ra: đó có phải là một sai lầm hoặc có một cuộc xâm lược hoàn toàn bởi Liên Xô mới chỉ bắt đầu? Tuy nhiên, nó đã sớm được khẳng định rằng không có cuộc xâm lược của Liên Xô sắp xảy ra. Nhưng câu hỏi vẫn còn cho đến ngày nay: mục đích của cuộc tiến công này là gì? Vào tháng 2/1944, Không quân Liên Xô đã tiến hành các vụ ném bom ồ ạt Phần Lan. Các cuộc tiến công đặc biệt khốc liệt đã được thực hiện nhằm vào Helsinki, Turku và Kotka; đặc biệt là Mariehamn trên quần đảo Aland, nơi cách Thụy Điển không xa.
Cuối cùng, Thụy Điển kết luận rằng cuộc không kích Stockholm là một sự cố và các máy bay ném bom của Liên Xô chỉ đơn giản là lạc đường do đêm tối. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo Thụy Điển đã phẫn nộ rằng không giống như người Anh, đã xin lỗi, Liên Xô không muốn thừa nhận lỗi của mình. Vậy đâu là lý do? Theo các nhà phân tích, việc làm trên của Liên Xô là để cảnh báo Thụy Điển không được hỗ trợ và gửi quân đến Phần Lan như đã làm trong chiến tranh mùa Đông và thả ngay viên sỹ quan tình báo Liên Xô Vasily Sidorenko đang bị họ bắt giữ. Vasily Sidorenko bị Thụy Điển bắt vào năm 1942 vì tội gián điệp. Nhiều lần Liên Xô yêu cầu Thụy Điển thả Sidorenko, nhưng Stockholm không những từ chối mà còn kết án ông 12 năm tù. Đã có lần Ngoại trưởng Liên Xô Vyacheslav Molotov đã “nổi nóng” với đặc phái viên Thụy Điển Wilhelm Assarsson, rằng: “Bạn đang để Sidorenko chết vì đói và bị ngược đãi. Hãy trả tự do cho anh ấy, đó là điều chúng tôi đang đòi hỏi, trước hết và quan trọng nhất”.
Trong Thế chiến thứ Hai, Thụy Điển tuyên bố trung lập. Thế nhưng, Liên Xô đã ném hơn 100 quả bom xuống các thị trấn, làng mạc của Thụy Điển. Vì sao lại vậy?
Cuộc không kích của Liên Xô vào Stockholm đã đạt được 2 mục đích: Thụy Điển đã ngừng hỗ trợ Phần Lan chống lại Liên Xô và điệp viên Vasily Sidorenko được trả tự do ngay sau đó không lâu.
Không hoàn toàn trung lập
Trong Thế chiến thứ Hai, Thụy Điển đã không thể tránh khỏi cuộc xung đột quân sự như họ đã hy vọng. Dưới áp lực của Đệ tam đế chế, nước này phải đồng ý cho quân Đức quá cảnh qua lãnh thổ của mình. Hơn nữa, Stockholm đã đi chệch khỏi chính sách trung lập của mình không chỉ dưới áp lực mà còn khá tự nguyện. Trong chiến tranh Liên Xô - Phần Lan, Thụy Điển tuyên bố mình là một quốc gia “không hiếu chiến”. Tuy không can thiệp trực tiếp vào cuộc xung đột, nhưng nước này vẫn tích cực cung cấp vũ khí, đạn dược và quân tình nguyện cho Phần Lan. Và cuối cùng Thụy Điển cũng phải tham gia vào các cuộc chiến.
Theo tính toán của Thụy Điển, trong Thế chiến thứ Hai lãnh thổ của họ bị Đức ném bom 10 lần, Anh 12 lần, trong khi Liên Xô phải chịu trách nhiệm 7 vụ. Tuy nhiên, Moscow không thừa nhận một phần trong số đó.
Cuộc không kích đầu tiên
Ngày 14/1/1940, lần đầu tiên máy bay Liên Xô ném bom Thụy Điển. Sau khi bay qua miền Bắc Phần Lan và vịnh Bothnia, 3 máy bay ném bom DB-3 đã đến cảng Lulea của Thụy Điển. Khi tuyết rơi dày và tầm nhìn hạn chế, họ quay sang đảo Kallaxön (phía Nam Lulea), thả khoảng 10 quả bom. May mắn thay, không có thương vong, chỉ có một số tòa nhà dân cư bị hư hại.
Máy bay ném bom DB-3
Trên đường trở về, do hết nhiên liệu, buộc các máy bay của Liên Xô phải hạ cánh xuống Phần Lan và bị quân đội nước này bắt giữ. Thái tử Gustaf Adolf (Công tước của Västerbotten) đang ở miền Bắc Thụy Điển vào thời điểm đó, ngay lập tức đến hiện trường cùng với các nhân viên quân sự cấp cao để đánh giá tình hình. Nhiều giả thiết được họ đưa ra, chẳng hạn: các máy bay Liên Xô đang hướng tới thành phố Kemi của Phần Lan, nhưng bị lạc đường; hoặc những chiếc DB-3 được giao nhiệm vụ ném bom một sân bay quân sự ở Kallaxön, để cảnh cáo Thụy Điển vì nước này hỗ trợ Phần Lan chống Liên Xô... Tuy nhiên, Moscow không thừa nhận vụ việc này là do không quân nước này gây ra.
Tiến công Pajala
Tối ngày 21/2/1940, 7 máy bay ném bom của Liên Xô xuất hiện trên bầu trời ngôi làng Pajala của Thụy Điển (cách biên giới với Phần Lan 10km) và dội hơn 130 quả bom, làm hư hại nghiêm trọng 1 nhà thờ, thiêu rụi 1 xưởng cưa và một phần khu dân cư ở đó. Một quả bom đã đánh trúng nơi đóng quân của Trung đoàn Norrland Dragoon. May mắn thay quả bom không phát nổ. Điều kỳ diệu là trong cuộc không kích này chỉ có 2 người dân bị thương.
Sau khi xảy ra sự việc trên, Thụy Điển liên lạc với giới chức Liên Xô để tìm lời giải thích. Mãi đến ngày 6/3, sau khi điều tra sự việc, phía Liên Xô trả lời rằng bom rơi vào làng Pajala là do lỗi điều hướng máy bay của phi công. Ngay sau khi chiến tranh mùa Đông kết thúc, 1 phái đoàn Liên Xô đã đến thăm làng Pajala để đánh giá thiệt hại do họ gây ra. Mặc dù Thụy Điển ước tính thiệt hại khoảng 45.000 kronas (tiền Thụy Điển), nhưng Liên Xô chỉ bồi thường cho nước này 40.000 kronas.
Tiến công thủ đô
Vào ngày 22/2/1944, Thủ đô Stockholm đã bị máy bay ném bom. Lực lượng phòng không Thụy Điển đã không phát hiện ra 4 máy bay ném bom nước ngoài đang hướng tới thủ đô. Trong khi hệ thống phòng không của Thụy Điển chưa kịp phản ứng thì 4 máy bay đã thả hàng loạt bom xuống Stockholm. Tuy nhiên, cũng giống như các lần trước, cuộc không kích chỉ phá hủy 1 nhà hát và làm bị thương 2 người.
Máy bay Liên Xô ném bom Stockholm
Khi mảnh bom được xác định là của Liên Xô, một câu hỏi được đặt ra: đó có phải là một sai lầm hoặc có một cuộc xâm lược hoàn toàn bởi Liên Xô mới chỉ bắt đầu? Tuy nhiên, nó đã sớm được khẳng định rằng không có cuộc xâm lược của Liên Xô sắp xảy ra. Nhưng câu hỏi vẫn còn cho đến ngày nay: mục đích của cuộc tiến công này là gì? Vào tháng 2/1944, Không quân Liên Xô đã tiến hành các vụ ném bom ồ ạt Phần Lan. Các cuộc tiến công đặc biệt khốc liệt đã được thực hiện nhằm vào Helsinki, Turku và Kotka; đặc biệt là Mariehamn trên quần đảo Aland, nơi cách Thụy Điển không xa.
Cuối cùng, Thụy Điển kết luận rằng cuộc không kích Stockholm là một sự cố và các máy bay ném bom của Liên Xô chỉ đơn giản là lạc đường do đêm tối. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo Thụy Điển đã phẫn nộ rằng không giống như người Anh, đã xin lỗi, Liên Xô không muốn thừa nhận lỗi của mình. Vậy đâu là lý do? Theo các nhà phân tích, việc làm trên của Liên Xô là để cảnh báo Thụy Điển không được hỗ trợ và gửi quân đến Phần Lan như đã làm trong chiến tranh mùa Đông và thả ngay viên sỹ quan tình báo Liên Xô Vasily Sidorenko đang bị họ bắt giữ. Vasily Sidorenko bị Thụy Điển bắt vào năm 1942 vì tội gián điệp. Nhiều lần Liên Xô yêu cầu Thụy Điển thả Sidorenko, nhưng Stockholm không những từ chối mà còn kết án ông 12 năm tù. Đã có lần Ngoại trưởng Liên Xô Vyacheslav Molotov đã “nổi nóng” với đặc phái viên Thụy Điển Wilhelm Assarsson, rằng: “Bạn đang để Sidorenko chết vì đói và bị ngược đãi. Hãy trả tự do cho anh ấy, đó là điều chúng tôi đang đòi hỏi, trước hết và quan trọng nhất”.