[TT Hữu ích] Nhà Tây Sơn - Đỉnh- cao và sụp -đổ

[Sô lếch Mù]

Nhường cửa biển và đảo phòng thủ, thưng mại quan trọng nhất Đàng trong thời bấy giờ
Nhường toàn bộ quyền lợi ngoại thương cho Pháp
Nhường như vậy còn nặng hơn cả nhường lại TPHCM thời nay !

NA đỏ vãi lái khi tự nhiên có Diêm vương hỗ trợ nên chưa phải mất gì

Chẳng hay Pháp đĩ nhiệt tình lên chút thì lúc kháng chiến chống Tây sơn thành công,cụ Ánh sẽ phải thực thi cái hiệp định đó thì giờ vn ra sao nhỉ.Côn lôn sẽ thành thiên đường cờ bạc,giải trí,du lịch còn Đà Nẵng thành thương cảng sầm uất bực nhất Châu Á...Em cứ tưởng tượng thế đã,ko ai oánh thuế giấc mơ.

 

[Nokfev]

Chẳng hay Pháp đĩ nhiệt tình lên chút thì lúc kháng chiến chống Tây sơn thành công,cụ Ánh sẽ phải thực thi cái hiệp định đó thì giờ vn ra sao nhỉ.Côn lôn sẽ thành thiên đường cờ bạc,giải trí,du lịch còn Đà Nẵng thành thương cảng sầm uất bực nhất Châu Á...Em cứ tưởng tượng thế đã,ko ai oánh thuế giấc mơ.

Cụ ơi khoản này thèng Phớp nhợn không bằng con mụ Ăng Lê xắc xông đâu ! Tự nhiên thấy cay cụ Bá Đa Lộc thía chứ ly

 

[Sô lếch Mù]

Cụ ơi khoản này thèng Phớp nhợn không bằng con mụ Ăng Lê xắc xông đâu ! Tự nhiên thấy cay cụ Bá Đa Lộc thía chứ ly

Em nghĩ là được,ko khó đối với bọn Tây lông.Những vùng đất nhỏ vài trăm,vài nghìn km vuông đổ lại dễ phát triển hơn nhiều so với đô hộ cả một quốc gia.Hong kong,Ma cao,Sing,Polynesia,Maldisve là những ví dụ minh chứng rõ nét

 

[en lờ 100]

Có thể là tổ tiên của cụ, nhưng k thể nói "tổ tiên của ta", như phân tích của cụ gì ở trên NH, NN, NL họ Hồ dòng doi. Hồ Quý Ly, nguồn gốc từ Chiết Giang -Tàu cụ nhé, léo phải tổ tiên em.
Còn anh hùng hay không tuỳ vào từng góc nhìn từng đánh giá ở từng góc độ nào đó và trong những giai đoạn nào đó.

Cụ có chắc không Cuộc đời các cụ NH, NN, NL thì em không nói chứ như nhà Nguyễn tính từ thời vua Gia Long tới nay thì sinh ra nhiều chi lắm đấy cụ. Nhất là các cụ họ Nguyễn và kể cả không phải họ Nguyễn

 

[U_OAT]

Hay, em đọc xem ở 1 cái nhìn khách quan thế nào .! Thanks bác Doc

 

[HuyArt]

Chẳng hay Pháp đĩ nhiệt tình lên chút thì lúc kháng chiến chống Tây sơn thành công,cụ Ánh sẽ phải thực thi cái hiệp định đó thì giờ vn ra sao nhỉ.Côn lôn sẽ thành thiên đường cờ bạc,giải trí,du lịch còn Đà Nẵng thành thương cảng sầm uất bực nhất Châu Á...Em cứ tưởng tượng thế đã,ko ai oánh thuế giấc mơ.

Với chính sách ngu dân để trị, tất cả các thuộc địa của Pháp đĩ đều nghèo hèn mạt rệp, từ Á đến Phi
Chỉ đào tạo nhân tài bản địa học và sử dụng tiếng Pháp và phục vụ mẫu quốc
Thế nên, Côn Lôn thành nhà tù khét tiếng chứ có thành Ma Cao đổ bác giàu nứt đếch đâu???
Muốn giàu chỉ có người Hoa thò tay vào, nhưng nguy cơ chia tách mất lãnh thổ như Sing tách từ Mã cao lắm...

 

[Realred]

Thớt cụ Đốc mở là chắc sẽ hay rồi. Tại em hâm mộ cụ quá nên hết quota vod cho cụ rồi .
Chúc cụ mổ cò nhanh để anh em có thêm kiến thức khách quan về lịch sử nước nhà.
Em vod cụ từ xa vậy ạ.

 

[Bachsima]

Với chính sách ngu dân để trị, tất cả các thuộc địa của Pháp đĩ đều nghèo hèn mạt rệp, từ Á đến Phi
Chỉ đào tạo nhân tài bản địa học và sử dụng tiếng Pháp và phục vụ mẫu quốc
Thế nên, Côn Lôn thành nhà tù khét tiếng chứ có thành Ma Cao đổ bác giàu nứt đếch đâu???
Muốn giàu chỉ có người Hoa thò tay vào, nhưng nguy cơ chia tách mất lãnh thổ như Sing tách từ Mã cao lắm...

Cụ nói phải, cái bọn Phú đĩ trông thế thôi éo có tư duy thương mại. Thằng Pháp nào sang mình cũng muốn làm vua con có mảnh đất riêng phịch gái dễ, thương cảng thì toàn làm trong sông tàu con ghé bờ chứ có đâu cảng biển nước sâu làm cầu ao ra rửa chân cho dễ

Bọn Anh nó khôn, cứ lấy buôn làm gốc, có thua thì: ái dồi ôi, mày oánh anh đau quá, ừ mày giỏi mày trông hộ anh cái cảng, có cái bè hoa chuối của anh mày cứ việc oánh thuế nhưng để nó vào sâu dùi khỏe trong quần...chúng nhóe
Mà xét cận đại: bọn Phú đĩ có cái Excocet cũng không giữu được bií mật, cái Mistral cũng bùng theo ý ngoại bang, về phương diện nhà buôn, chả có tín nghĩa miej.

 

[Sô lếch Mù]

Cụ nói phải, cái bọn Phú đĩ trông thế thôi éo có tư duy thương mại. Thằng Pháp nào sang mình cũng muốn làm vua con có mảnh đất riêng phịch gái dễ, thương cảng thì toàn làm trong sông tàu con ghé bờ chứ có đâu cảng biển nước sâu làm cầu ao ra rửa chân cho dễ

Bọn Anh nó khôn, cứ lấy buôn làm gốc, có thua thì: ái dồi ôi, mày oánh anh đau quá, ừ mày giỏi mày trông hộ anh cái cảng, có cái bè hoa chuối của anh mày cứ việc oánh thuế nhưng để nó vào sâu dùi khỏe trong quần...chúng nhóe
Mà xét cận đại: bọn Phú đĩ có cái Excocet cũng không giữu được bií mật, cái Mistral cũng bùng theo ý ngoại bang, về phương diện nhà buôn, chả có tín nghĩa miej.

Do khác biệt về văn hoá thôi,chứ thương mại thằng Phú đĩ kém gì giống Anh lông.Chúng nó đều là thằng tư bản cả,lấy lợi nhuận làm đầu,đều là bậc thầy về thương mại của thế giới đấy.Thằng Anh thì thực dụng hơn,chăm chỉ hơn trong khi thằng Phú đĩ chỉ thích thơ ca,triết học vơí nhảy đầm uống diệu vang.Ở đời học được tư duy thương mại của thằng Anh + với thưởng thức cuộc sống kiểu Phớp thì nhất cmnl phỏng cụ

 

[Bachsima]

Do khác biệt về văn hoá thôi,chứ thương mại thằng Phú đĩ kém gì giống Anh lông.Chúng nó đều là thằng tư bản cả,lấy lợi nhuận làm đầu,đều là bậc thầy về thương mại của thế giới đấy.Thằng Anh thì thực dụng hơn,chăm chỉ hơn trong khi thằng Phú đĩ chỉ thích thơ ca,triết học vơí nhảy đầm uống diệu vang.Ở đời học được tư duy thương mại của thằng Anh + với thưởng thức cuộc sống kiểu Phớp thì nhất cmnl phỏng cụ

Thương mại kiểu Phớp là thương mại kiểu gánh gồng nhỏ lẻ, vì thế hệ thống đường sắt Pháp chả ai coi ra cái chóa gì
Thương mại phải là kiểu Anh, Đức: dựa trên khối lượng lớn, sổ sách rõ rang, loại bỏ việc thân quen yêu quý nhà quê làm lê tê phê sự bén nhạy của đầu óc.
Đến nhà quê như bọn Nga, còn sinh ra viện bảo tang tư nhân Tre chi a cốp gì đó.
Cái bọn Pháp nhợn, văn hóa, bảo tàng toàn dựa trên vua cả.

 

[Sô lếch Mù]

Thương mại kiểu Phớp là thương mại kiểu gánh gồng nhỏ lẻ, vì thế hệ thống đường sắt Pháp chả ai coi ra cái chóa gì
Thương mại phải là kiểu Anh, Đức: dựa trên khối lượng lớn, sổ sách rõ rang, loại bỏ việc thân quen yêu quý nhà quê làm lê tê phê sự bén nhạy của đầu óc.
Đến hà quê như bọn Nga, còn sinh ra viện bảo tang tư nhân Tre chi a cốp gì đó.
Cái bọn Pháp nhợn, văn hóa, bảo tàng toàn dựa trên vua cả.

Thì em đã nói là do khác biệt về văn hoá mà lỵ.Thằng Phú có thể kiếm đc nhiều tiền hơn bằng cách làm thêm giờ để hưởng overtime nhưng nó đếch làm.Nó bảo cuộc đời là để sống chứ ko phải lúc nào cũng chạy theo tiền bạc như bọn Anh.Kiếm tiền mãi chết ko mang đi được,làm vừa phải thôi.Với tinh thần đó hai thằng nó cai trị các thuộc địa cũng khác nhau.Giờ dân Annam làm việc đủng đỉnh chăm nhậu nhẹt,karoeke có lẽ bắt nguồn từ văn hoá đó

 

[Realred]

Chính quyền Lê-Trịnh vốn xuất- thân từ Thanh Hóa, gọi là đất " Thang Mộc" nên ưu- tiên tuyển lính ở ba phủ là Hà Trung, Thiệu Hóa và Tĩnh Gia thuộc hai tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An.

Hic, quê em đây.
Chẳng hiểu ngày xưa đất vua thế nào nhưng thời nay kinh tế rồi học hành cũng èo uột lắm. Chưa kể nhiều năm trở lại đây cũng ko xuất hiện cá nhân nào nổi bật.

 

[simo2001]

Nó đòi có nhõn cái đảo khỉ ho cò gáy và Đà nẵng làm nhượng địa giống kiểu Hong Kong.Điều khoản đẹp win-win.Cả hai bên cùng có lợi.Chắc nhiều cụ nghĩ nó giúp cụ Ánh không công chắc.Cuộc chiến nào mà chả phải có chiến phí.Tuy nhiên những điều đó chưa bao giờ thành hiện thực cả,nó chỉ là dự định dở dang.Vậy cụ Ánh đã ko làm mất đi một cm đất nào mà ngược lại đã trở thành vị vua đầu tiên trong ls thống nhất toàn cõi chữ S.

Thế bây giờ mình cũng nhường cái đảo Trường Sa khỉ ho cò gáy cho Trung Quốc, cụ nhỉ?

Cuộc chiến có chiến phí, nhưng không thể lấy đất đai công thể để làm chiến phí cho đồng minh được, cụ ạ.

Gì thì gì, chiến phí mấy tỉnh cho Xiêm, chiến phí mấy đảo,rồi cả Đà Nẵng cho Pháp, em không thể đồng ý được.

Cụ Nguyễn Ánh mà ở thời nay, em sẽ can gián cụ Nguyễn Ánh.

Tất nhiên là em lấy nhân sinh quan thời hiện đại để đánh giá, còn thời cụ Nguyễn Anh chắc hệ đạo đức nó khác.

 

[en lờ 100]

Thế bây giờ mình cũng nhường cái đảo Trường Sa khỉ ho cò gáy cho Trung Quốc, cụ nhỉ?

Cuộc chiến có chiến phí, nhưng không thể lấy đất đai công thể để làm chiến phí cho đồng minh được, cụ ạ.

Gì thì gì, chiến phí mấy tỉnh cho Xiêm, chiến phí mấy đảo,rồi cả Đà Nẵng cho Pháp, em không thể đồng ý được.

Cụ Nguyễn Ánh mà ở thời nay, em sẽ can gián cụ Nguyễn Ánh.

Tất nhiên là em lấy nhân sinh quan thời hiện đại để đánh giá, còn thời cụ Nguyễn Anh chắc hệ đạo đức nó khác.

Chắc chắn rồi cụ ạ. Thời đấy làm gì có trung tâm thương mại, có đặc khu kinh tế, có mỏ dầu ... nên đất đai nó rẻ sình à. Ngay như đầu thế kỷ 20 mà đất đai ở miền Nam (kể cả vùng SG - Chợ Lớn) toàn là rừng rậm với hổ, báo, cá sấu (tác phẩm đất rừng phương nam). Chuyện cắt đất nó chỉ có giá trị biểu tượng (giống như mã lực của mấy cụ BRL trên OF) là chính chứ muốn sống được và phát triển được nó (vùng đất) là cả một vấn đề đấy chứ đừng nói đến quản lý nó. Bởi thế bọn Tây lông thời đó nó chỉ thích các thương cảng ở ven bờ thôi chứ bố bảo nó cũng chả dám vào trong sâu chơi với rắn. Tất đất ngày nay thì khác. Nó đắt hơn vàng. chỉ có 5cm vách nhà thôi mà người ta chém nhau vỡ đầu. Hãi.

 

[Ksxdcd]

Chẳng hay Pháp đĩ nhiệt tình lên chút thì lúc kháng chiến chống Tây sơn thành công,cụ Ánh sẽ phải thực thi cái hiệp định đó thì giờ vn ra sao nhỉ.Côn lôn sẽ thành thiên đường cờ bạc,giải trí,du lịch còn Đà Nẵng thành thương cảng sầm uất bực nhất Châu Á...Em cứ tưởng tượng thế đã,ko ai oánh thuế giấc mơ.

Bác Sô lếch Mù cứ mơ giấc mơ vớ vẩn hão huyền.
Sau đó 100 năm Phú đĩ chả chiếm hết cả đàng trong, đàng ngoài (1858-1883) chứ đâu chỉ riêng Đà nẵng với Cônlôn.
Thế mà có khác đêk gì, dân việt vẫn lầm than hơn 80 năm dưới ách của phú đĩ. Không có Điện biên phủ với bao nhiêu trăm ngàn sinh linh ra đi thì làm gì có ngày hômnay !

 

[simo2001]

Chắc chắn rồi cụ ạ. Thời đấy làm gì có trung tâm thương mại, có đặc khu kinh tế, có mỏ dầu ... nên đất đai nó rẻ sình à. Ngay như đầu thế kỷ 20 mà đất đai ở miền Nam (kể cả vùng SG - Chợ Lớn) toàn là rừng rậm với hổ, báo, cá sấu (tác phẩm đất rừng phương nam). Chuyện cắt đất nó chỉ có giá trị biểu tượng (giống như mấy cụ BRL trên OF) là chính chứ muốn sống được và phát triển được nó (vùng đất) là cả một vấn đề đấy chứ đừng nói đến quản lý nó. Bởi thế bọn Tây lông thời đó nó chỉ thích các thương cảng ở ven bờ thôi chứ bố bảo nó cũng chả dám vào trong sâu chơi với rắn. Tất đất ngày nay thì khác. Nó đắt hơn vàng. chỉ có 5cm vách nhà thôi mà người ta chém nhau vỡ đầu. Hãi.

Nói gì thì nói, việc cắt đất cho quân xâm lược, mời quân xâm lược vào đất nước, là hành vi không thể đáng tự hào.

Bọn xâm lược nó vào, nó thắng, chẳng nhẽ nó chỉ có lấy mấy cái mảnh đất mà cụ Nguyễn Ánh đã hứa? Bọn xâm lược chắc nó giữ chữ tín lắm, cụ nhỉ?

Giả sử bọn Xiêm nó thắng cụ Nguyễn Huệ, liệu nó chỉ có lấy mấy tỉnh mà cụ Ánh đã hứa cho nó, hay tiện tay nó vơ cả miền Nam?

 

[doctor76]

Ngày 25 tháng 8 năm 1876.

Nguyễn Nhạc yêu cầu Nguyễn Huệ đưa lại ấn tín, binh phù tướng cho mình, đồng thời khuyên Huệ hãy đem quân về. Huệ từ khi cưới Ngọc Hân, không rõ có yêu bà hay không, hay yêu cái danh phò mã nhà Lê hơn, hoặc Huệ đã tính xa hơn nữa, nên Huệ chần chừ, bảo có thể để cùng Chỉnh ổn định tình hình Bắc Hà đã.

Nhạc nhất quyết không nghe, bảo " ta chả còn việc gì làm ở đây"

Nhạc cũng cho Huệ biết Chỉnh, theo mật báo của con rể Vũ Văn Nhậm, là kẻ phản trắc, hai lòng, sĩ phu Bắc Hà căm Chỉnh cõng rắn cắn nhà Trịnh, nên hãy cứ bỏ Chỉnh ở lại, nếu Chỉnh có tài thì nó làm Chúa khác, nếu không, nó bị dân Bắc giết ta cũng chả can gì.
Huệ, tuy không hẳn bằng lòng, song miễn cưỡng nghe anh.

Ngay từ trước khi Nhạc ra Thăng Long, Chỉnh đã phát giác ra Huệ nghi kỵ mình nên mật tâu vua xin cho được trấn thủ Nghệ An. Chúng tỏ Chỉnh cũng mưu mô ác.

Đêm 27 tháng 8 năm 1786, Nhạc và Huệ cùng quân Tây Sơn bằng 2 đường thủy bộ, Huệ đi đường bộ, bất ngờ rút vào Nam.

Chỉnh biết tin, vội vã chạy theo Tây Sơn bằng đường thủy.

Thuyền Chỉnh đi độ hơn mười ngày thì đến Nghệ An, vừa lúc quân của Huệ theo đường bộ tới nơi. Chỉnh liền vào ra mắt Huệ, xin theo về Phú Xuân, nhưng Huệ kiếm cớ thoái thác, nói ngoài Bắc còn Hoàng Phùng Cơ, Ðinh Tích Nhưỡng chưa trừ được, Chỉnh nên ở lại Nghệ An phòng mặt Bắc.

Huệ để Nguyễn văn Duệ ở lại giúp Chỉnh, Võ Văn Dũng đóng ở Hà Trang (Nghệ Tĩnh), dặn riêng Vũ Văn Nhậm đóng ở Ðồng Hới làm thế ỷ dốc, dò xét động tĩnh của Chỉnh. Lại chia cho Chỉnh 100 tên lính, 20 lạng vàng, 200 lạng bạc. Chỉnh nghĩ nhận lính cũng không ích gì, xin để mộ thổ dân, chỉ nhận vàng bạc.

Ðầu tháng 9 Huệ về Phú-xuân.

 

[Nokfev]

Ngày 25 tháng 8 năm 1876.

Nguyễn Nhạc yêu cầu Nguyễn Huệ đưa lại ấn tín, binh phù tướng cho mình, đồng thời khuyên Huệ hãy đem quân về. Huệ từ khi cưới Ngọc Hân, không rõ có yêu bà hay không, hay yêu cái danh phò mã nhà Lê hơn, hoặc Huệ đã tính xa hơn nữa, nên Huệ chần chừ, bảo có thể để cùng Chỉnh ổn định tình hình Bắc Hà đã.

Nhạc nhất quyết không nghe, bảo " ta chả còn việc gì làm ở đây"

Nhạc cũng cho Huệ biết Chỉnh, theo mật báo của con rể Vũ Văn Nhậm, là kẻ phản trắc, hai lòng, sĩ phu Bắc Hà căm Chỉnh cõng rắn cắn nhà Trịnh, nên hãy cứ bỏ Chỉnh ở lại, nếu Chỉnh có tài thì nó làm Chúa khác, nếu không, nó bị dân Bắc giết ta cũng chả can gì.
Huệ, tuy không hẳn bằng lòng, song miễn cưỡng nghe anh.

Ngay từ trước khi Nhạc ra Thăng Long, Chỉnh đã phát giác ra Huệ nghi kỵ mình nên mật tâu vua xin cho được trấn thủ Nghệ An. Chúng tỏ Chỉnh cũng mưu mô ác.

Đêm 27 tháng 8 năm 1786, Nhạc và Huệ cùng quân Tây Sơn bằng 2 đường thủy bộ, Huệ đi đường bộ, bất ngờ rút vào Nam.

Chỉnh biết tin, vội vã chạy theo Tây Sơn bằng đường thủy.

Thuyền Chỉnh đi độ hơn mười ngày thì đến Nghệ An, vừa lúc quân của Huệ theo đường bộ tới nơi. Chỉnh liền vào ra mắt Huệ, xin theo về Phú Xuân, nhưng Huệ kiếm cớ thoái thác, nói ngoài Bắc còn Hoàng Phùng Cơ, Ðinh Tích Nhưỡng chưa trừ được, Chỉnh nên ở lại Nghệ An phòng mặt Bắc.

Huệ để Nguyễn văn Duệ ở lại giúp Chỉnh, Võ Văn Dũng đóng ở Hà Trang (Nghệ Tĩnh), dặn riêng Vũ Văn Nhậm đóng ở Ðồng Hới làm thế ỷ dốc, dò xét động tĩnh của Chỉnh. Lại chia cho Chỉnh 100 tên lính, 20 lạng vàng, 200 lạng bạc. Chỉnh nghĩ nhận lính cũng không ích gì, xin để mộ thổ dân, chỉ nhận vàng bạc.

Ðầu tháng 9 Huệ về Phú-xuân.

Nhạc chỉ muốn nằm chặt Huệ trong tay không muốn Huệ vượt mình. Chấp nhận tạo cơ hội cho Chỉnh cát cứ nhưng nhất quyết không cho Huệ cơ hội.
Thực ra Nhạc cũng muốn cho Nhậm (con rể mình) ra tiếp quản Bắc Hà lắm

Nhạc không nhầm về tham vọng của em mình nhưng cũng không đủ tài để kiềm chế Huệ

 

[en lờ 100]

Nói gì thì nói, việc cắt đất cho quân xâm lược, mời quân xâm lược vào đất nước, là hành vi không thể đáng tự hào.

Bọn xâm lược nó vào, nó thắng, chẳng nhẽ nó chỉ có lấy mấy cái mảnh đất mà cụ Nguyễn Ánh đã hứa? Bọn xâm lược chắc nó giữ chữ tín lắm, cụ nhỉ?

Giả sử bọn Xiêm nó thắng cụ Nguyễn Huệ, liệu nó chỉ có lấy mấy tỉnh mà cụ Ánh đã hứa cho nó, hay tiện tay nó vơ cả miền Nam?

Em đã nói dồi. Thời đấy chuẩn của nó là vậy. Em đánh thắng bác -> bác cầu viện -> cắt đất. Đông Tây đều thế cả (WW1 và WW2 vẫn chia chác đất với nhau đấy thôi). Nếu cứ lấy tiêu chuẩn "cõng rắn" với "bán nước" ra để nói chuyện lịch sử thì khó mà vỡ ra vấn đề lắm. Chuyện ta với Xiêm cũng vậy. Khi thì bên này giúp bên kia và ngược lại. Như cuộc nổi dậy của Lê Văn Khôi là một ví dụ. Khôi thông qua giáo sĩ người pháp để cầu viện Xiêm ngoài ra còn có rất đông giáo dân trong nước tham gia. Vua Minh Mạng đã đập tan quân Xiêm và cuộc nổi dậy đấy. nhưng có lịch sử nào nói Lê Văn Khôi là cõng rắn cắn gà nhà đâu (trong khi thực tế là gà nhà thật vì Khôi là tướng dưới triều Minh Mạng). Lịch sử nó bất công thế đấy cụ ạ. Thích bôi đen nhân vật nào thì bôi thôi.

 

[doctor76]

Lúc ấy Chỉnh chỉ có hơn 30 thủ hạ, đậu thuyền ở ngoài khơi.

Sĩ phu xứ Nghệ lại không ưa, lăm le muốn oánh, song vì chưa rõ thực lực của Chỉnh nên chưa ai dám ra mặt đối đầu. Chỉnh cũng không dám bỏ thuyền lên bộ. Thấy tình hình nguy ngập, Chỉnh bàn với anh rể là Nguyễn Kim Khuê, muốn "lấy thiên hạ". Khuê xui giả mệnh vua Lê, mộ quân Cần vương, chỉ cần độ 1000 quân là có thể chiếm được Nghệ An làm căn cứ.

Chỉnh nghe lời, đưa hịch mộ binh, ai đến chậm thì chém, dân sợ tội nghịch mệnh vua nên khoảng mười ngày mộ được hơn 1000 quân. Chỉnh chiếm cứ Nghệ An, nhưng lòng người không phục, bị hào mục bao vây tứ phía.

Khoảng tháng 9 năm 1786.

Chỉnh đánh tan quân của Trấn thủ Nghệ An Bùi Thế Toại rồi tháng 10 kéo quân ra Thanh Hóa.

Vua Lê Chiêu Thống sai tướng chống cự, làm bài hịch kể tội Chỉnh trong có câu :"Chu Thiên vương ai chẳng tôn Chu, cớ chi rợ Tây Sơn mượn tiếng ; Hán quốc tặc chắc nào vì Hán, cũng bởi từ Ðông Hải lắp vây". Chỉnh dò hỏi được tác giả đem giết.

Lúc này ở BẮc, Chiêu Thống biết tin Trịnh Khải đã chết, vui mừng khôn xiết, nhưng biết lòng dân ít nhiều còn nhớ ơn các chúa Trịnh.

Các tướng cũ của họ Trịnh là Hoàng Phùng Cơ, Đinh Tích Nhưỡng và Dương Trọng Tế khởi binh để khôi phục lại họ Trịnh.

Một người tông tộc khác là Trịnh Lệ mang quân vào chiếm giữ phủ chúa Trịnh để làm chúa. Vua vốn được tác động của anh em Tây Sơn, không bằng lòng việc lập lại chúa Trịnh, tình hình ở kinh thành rất căng thẳng.

Đinh Tích Nhưỡng nhân cơ hội đó xúi Trịnh Bồng lấy danh nghĩa dẹp Trịnh Lệ làm loạn để giúp vua Lê.

Trịnh Bồng tập hợp được nhiều tướng sĩ cũ. Cuối cùng phe Trịnh Lệ thất thế, Trịnh Bồng vào yết kiến Chiêu Thống. Chiêu Thống vẫn chỉ phong ông làm Thái Úy, tước Côn Quận Công như cũ. Phe Đinh Tích Nhưỡng nhất định ép Chiêu Thống phải phong Trịnh Bồng làm vương. Vua Chiêu Thống không bằng lòng, song vì thế yếu không thể ngăn cản được nên bất đắc dĩ phải chấp nhận, nên phong cho Trịnh Bồng làm Nguyên Soái, Tổng Quốc Chính Án Đô Vương.


Trịnh Bồng là con Trịnh Giang, (sinh 1740) anh họ của Trịnh Sâm và là bác họ của Trịnh Khải. Khi cha con Trịnh Sâm cầm quyền, ông được phong là Côn Quận Công. Ông là người hiền lành, không có tham vọng chính trị gì.

Đinh Tích Những giả danh chúa Trịnh, sai bọn Lê Trung Nghĩa, Phan Huy Ích đi đánh Chỉnh. Chỉnh cầu cứu với Huệ, kể chuyện Quận Thạc (Hoàng Phùng Cơ), Quận Liễn đã lập lại họ Trịnh ở Ðàng Ngoài, Huệ phái Hữu quân kéo ra.