[Funland] Từ điển từ phiên âm tiếng Việt

[Thích Là BụpTài khoản đã xác minh]

Các cụ có nhớ ngày xưa đi học môn kỹ thuật có bài thực hành là đan Nống-mốt không? Cháu chịu không tìm được từ gốc.

Nó là từ thuần Việt thì là sao cụ tìm đựoc từ gốc nào khác. Khổ, các cụ giờ nhòm đâu cũng thấy từ lai.

Không phải là Nống-mốt mà là Nong mốt, đây là từ chỉ cách đan các nong. Nong có thể làm từ giấy, tre, mây hay các vật liệt khác.

Ngoài Nong mốt còn Nong đôi...

Nong mốt: Đan trên 1 nong rồi dưới 1 nong liên tục

Nong đôi: Đan trên 2 nong rồi dưới 2 nong liên tục. 2 nong liền nhau lệch nhau 1 nong.

Nong mốt nong đôi cũng có thể kết hợp để trang trí

 

[Thích Là BụpTài khoản đã xác minh]

Viết đúng phải là :

Bơm = pomper (F)

Đúng òi, tiềng Phớp ko có từ Pumper mà chỉ có Pomper. Tiếng Anh và tiềng Latin giống nhau: Pump

 

[sodiachinh]

Ba-lông (bóng bay/khinh khí cầu) = ballon (F)

 

[Ga Tay]

Ơ em có trong Top ten kìa!
Để khỏi bị rớt hạng, em xin bổ sung thêm mấy từ:

Ác sê (để kéo đàn violon): Archet
Bịch (sữa, nước mía…) : Brique
Cao bồi : Cowboy (A)
Đề xê( VD như sắt đề xê) : Déchet
Em xi : MC (A) Master of ceremony
Ke: Care (A)
Bu đờ đanh (một loại vải may áo rét): Peau de daim (Peau: da; daim: con đanh, gần giống con hoẵng).
Phốc (chó phốc): Phoque
Xai: Size (A)
Xì tốp: Stop
Xì tai: Style
Tà vẹt (đường tàu) : Traverse
Tuy líp (hoa): Tulipe
Con tu (con quay) : Toupie
Vơ đét : Vedette

Các từ gốc tiếng anh thì em đnhs dấu chữ (A), còn lại là tiếng Pháp.

 

[BG25]

Nó là từ thuần Việt thì là sao cụ tìm đựoc từ gốc nào khác. Khổ, các cụ giờ nhòm đâu cũng thấy từ lai.

Không phải là Nống-mốt mà là Nong mốt, đây là từ chỉ cách đan các nong. Nong có thể làm từ giấy, tre, mây hay các vật liệt khác.

Ngoài Nong mốt còn Nong đôi...

Nong mốt: Đan trên 1 nong rồi dưới 1 nong liên tục

Nong đôi: Đan trên 2 nong rồi dưới 2 nong liên tục. 2 nong liền nhau lệch nhau 1 nong.

Nong mốt nong đôi cũng có thể kết hợp để trang trí

Cảm ơn cụ Bụp, cháu cũng như mấy cụ là toàn giật tóc nghĩ từ nên thấy có vẻ tây tây là táng vô thôi

 

[Quên mất Nick]

Trước em cũng đã đưa mấy links này:

Dưng các cụ nhà mình thích tự giật tóc dò lại ký ức & tự mò ra. Nó cũng là một cái thú cho đầu óc thư giãn, cụ nhỉ

Kỳ thực , ko hẳn là các cụ nhà mềnh cưa lại mạt cưa !

Cơ mà em có mất chút thời gian và xem qua mấy link kụ Nấm đưa và cả link của kụ gì ấy ( em Quên mất ) thì cũng thấy ít nhiều lòi ra có từ mới được bổ xung mà !

Mặt khác , ở đây , các cụ gần như tổng hợp cả Anh Pháp Hoa vào và lại từ khi có thêm ý kụ Bụp đưa cả hình vào minh họa lại càng hay ! Càng phong phú đa dạng , hấp dẫn ! Đúng là có đi vào cái rừng chữ này mới thấy việc này không chỉ đơn giản là nhớ ra viết lại đâu các cụ nhỉ ! Hệ thống được nó theo bảng chữ cái ...A...B ...C. Là một chuyện , còn tránh bị trùng lặp với mấy nhà xuất bản trước , như theo mấy link mà các cụ đã dẫn ấy , lại còn bổ xung chỉnh lý nó , minh họa nó ! Còn kụ chủ vưỡn giả nhời với từng comment nữa ! Em thực sự ngả mũ bái phục kụ Hán đấy !

Các cụ vưỡn đang đi đúng hướng , và công việc cũng vưỡn khả thi bên cạnh vưỡn luôn có đông đảo người ủng hộ ! :41::41::41:

 

[BG25]

3 từ trên em đã bổ xung.
2 từ kế tiếp em không rõ, Cụ chưa có từ gốc nên em chưa chỉnh sửa.
Các ký tự toán học Cụ có từ gốc cứ chém đi ạ. Như F1 nhà em học bên này có khi biết những từ đó thì hữu ích cho nó lắm

- Cháu thấy nó toàn dùng chữ cái Hy Lạp: Alpha, Beta, Gamma, Delta, Omega, Sigma, Pi, Phi... nên chắc thôi không đưa vào nữa cụ nhỉ, cháu sợ lên top đầu lắm.

Cháu tranh thủ thêm mấy từ nữa:

- Trục cam = Camshaft (trong động cơ đốt trong)
- Com-pô-dít = Composit (Vật liệu tổng hợp, hay gọi là nhựa Com-pô-dít)
- Trục cân bằng = Ba-lăng-xê = Balancée không biết có liên quan đến từ đòn gánh Palanche của cụ Gà Tây không? Chắc phải nhờ Việt-Bồ-La của cụ Sodiachinh.
- Séc / phát bóng = Serve

 

[Ga Tay]

-
- Trục cân bằng = Ba-lăng-xê = Balancée không biết có liên quan đến từ đòn gánh Palanche của cụ Gà Tây không? Chắc phải nhờ Việt-Bồ-La của cụ Sodiachinh.

Không liên quan cụ ạ , nhưng nếu là từ trong kỹ thuật chỉ thiết bị cân bằng thì nó là Balancier (đọc là ba lăng xi ê).

 

[Tuan Can]

Có từ ma nơ canh em chỉ biết tiếng Anh là Manequin, tiếng Pháp không biết là viết như nào.

 

[sodiachinh]

Lịch sử hình thành của từ [ống bơ]


Đơn vị đo lường thời Nguyễn :

"… Tháng 8 [Năm Canh Ngọ, Gia Long thứ 9 (1810)], ban thước kinh đo ruộng cho trong ngoài. Thước kinh do triều Lê cũ chế ra ban hành đã lâu, dân gian vẫn thường dùng. Năm Gia Long thứ 5 [1806] mới dùng thước trung bình, chế hơi dài hơn, bởi thế đo ruộng mẫu số sai nhau nhiều. Vua sai hỏi tìm được thước kinh cũ. Lấy được ở dân xã Cổ-linh huyện Gia-lâm, bèn theo cách thức ấy lấy đồng (nặng 1 cân 12 lạng) mà làm ban cho các thành dinh trấn. Những ruộng đất công tư từ trước đã dùng thước trung bình mà khám đạc, thì làm sổ để đó mà theo. Từ nay nếu có việc tranh địa giới hay tố cáo ẩn lậu và báo xin khai khẩn thì dùng thước kinh để đo …" [Quốc Sử Qúan triều Nguyễn, Ðại Nam thực lục. Bản dịch của Viện Sử học. Nxb Sử học, Tập IV, Hà Nội, 1963, tr83 ]

Như vậy là từ năm Gia Long thứ 9 [1810] đơn vị đo lường chính thức là [thước kinh], thước này có độ dài 47cm. Tại Bảo tàng Mỹ thuật Cung đình Huế đang có lưu trữ một cây [thước kinh] này.

Sắc cho dân làm [hộc] và [đấu] để đo thóc, gạo. [hộc] là một khối gỗ hình lập phương, chiều dài mỗi cạnh bằng một [thước kinh] = 47cm. Một [hộc] = 26 [đấu]. Miền Nam gọi [hộc] này là [giạ]

Mọi người có thể xem hình vẽ minh họa việc đo lường trong hoạt động mua/bán dưới triều Nguyễn trong cuốn sách có tựa đề : Connaissan du Việt-Nam của Pierre Huard và Maurice Durand, hình số 77 (trang 188) được ghi chú Marchande de riz. Người đàn bà bán gạo.

[đấu] theo Sắc của triều Nguyễn thì phải làm bằng gỗ, nhưng trên thực tế trong dân gian thì [đấu] là một đoạn ống tre được cắt ra. Chính vì các loại ống tre to/nhỏ khác nhau, không có quy chuẩn nên [đấu] là một đơn vị đo lường rất không có “chuẩn”, gây khó khăn cho việc trao đổi mua/bán.

Khi những binh lính viễn chinh Pháp đầu tiên đặt chân đến Việt Nam (1860s) mang theo các loại thực phẩm đóng hộp, trong đó có loại hộp để đựng bơ [beurre]. Rất mau chóng, những người Việt buôn bán nhận ra rằng, hộp đựng bơ này, có thể tích tương đương với [đấu], nếu dùng để làm đơn vị đo lường sẽ rất phù hợp. Và trong Tiếng Việt, xuất hiện từ [ống-bơ] [beurre]

Khi người Pháp quay lại Việt Nam sau năm 1945, xuất hiện loại sữa bột đóng trong hộp có nắp đậy mang nhãn hiệu Guigoz, sau khi sử dụng hết sữa bột thì loại hộp này được dùng làm đơn vị đo lường. Mặc dù là hộp đựng sữa bột (không có liên quan gì đến bơ) , nhưng theo thói quen thì vẫn gọi là [ống-bơ]

Sau năm 1954, tại Miền Bắc xuất hiện loại sữa đặc đóng trong hộp và sau khi sữa đặc sử dụng hết, thì phần vỏ hộp cũng được dùng làm đơn vị đo lường và cũng gọi là [ống-bơ]

[ống-bơ] không những được dùng làm đơn vị đo lường, mà còn dùng làm vật đựng (đủ các thứ linh tinh)

Và cho tới ngày nay thì tất cả các loại đồ hộp (bơ, sữa, rau, củ, quả v.v...), sau khi sử dụng xong, phần vỏ hộp còn lại đều gọi là [ống-bơ]

 

[BG25]

Cháu thêm từ cho nó nhanh lên trang 100:

- Véc-tơ = Vector
- Xy-ranh = Syringe (là cái ống như xy-lanh dùng để tiêm thuốc).
- Sóng Vi-ba = Viba

 

[minhchi233]

Một số từ viết tắt nhưng đọc theo cách của ta thành phổ biến trong một số lĩnh vực cái này bên chỗ Cụ Bụp hay dùng:
giá Xíp : C.I.F ( Cost ,Insurance and Freight)
giá phốp: F.O.B (Fee On Board)
Xi en Ép : C&F hoặc có thể viết CNF theo khẩu ngữ (Cost & Freight)
Inh cô thơm: Incoterm...
Biu: Bill of Lading
Eo-xi: L/C : Letter of Credit
Xi Ô : C/ O (Certificate of Origin)
Một số từ các Cụ bên chợ Giời hay dùng:
Xíp hàng ship
Phích (giá) Fixed
Đao Down
................

 

[Nấm mỡ]

Em tra thử mấy thứ nhưng kết quả chán quá:

bi-đông: бидон (Pyc); bidon (Fr) – bình đựng nước

xi-nhê: bây giờ được áp dụng trong văn nói tiếng Việt với nhiều nghĩa khác nhau (có một nghĩa tương tự “ảnh hưởng” hoặc “phản ứng” – “Cố mãi cũng chẳng thấy xi-nhê gì.”) nên có lẽ đã bị biến thể, cũng khó biết gốc gác từ đâu. Theo em, từ này có lâu rồi & hồi trước hẳn là được dùng với nghĩa của signé (dấu/chữ ký) vì giới bureau dùng từ Pháp nhiều. Cụ nào còn ông bà trong nhà làm công chức, viên chức thời Pháp hỏi chắc biết

(xe) Sô-lếch “mù”: Xe máy VéloSoleX của hãng Solex với mô-tơ bám trên bánh trước, có thể đạp. Khi máy hỏng, chỉ còn đạp được người ta gọi là Sô-lếch “mù”

(xe) mô-kích: Em tra thì có giải thích đây là từ tiếng Đức chỉ xe máy 2 bánh, được thành lập từ sự kết hợp giữa xe tay ga (Moped) và đạp khởi động (Kichstarter). Khi về VN, trên mặt kính pha trước có con tem ghi chữ Simson Mokick nên dân mình quen gọi luôn là mô-kích.

nhíp (nhổ râu, tóc): cái này có khi là tiếng Việt vì cũng các cụ xưa vẫn dùng “nhíp mắt” để chỉ việc khép mí mắt để lại một khe nhỏ để nhìn. Cái vật để gắp nhỏ xíu này Pháp gọi là pincettes/ brucelles còn Anh là tweezers.

nhíp/díp (ô tô): chịu không tìm được. Em đoán mò có khi cũng như cái nhíp nhổ râu tóc, chú này được gọi thế do cái kiểu đàn hồi của đám lò xo lá nó cứ "nhíp" vào nhau

lò-xo: có thể là biến âm do Việt hóa của ressorts vì nhiều cụ già vẫn quen gọi là cái rét-xo chứ không phải lò-xo

(cái) hăng-gô: chịu không tìm được tại sao có từ này

(lon/hộp) gui-gô: hộp sữa bột bằng nhôm của hãng Guigoz Hà lan hình tròn có sườn sóng, thường được dân mình dùng để đựng đồ khô, đường, bột (hình có trên post của cụ Sờ Đỉa phía trên)

 

[minhchi233]

Đi ốp: Diop
Đô C:Celsius
Đô F : Farenheit
Độ K ( Ken vanh): Kelvin

 

[sodiachinh]

Da-tô (Đức chúa Jésus) = Jésus (F)

 

[Nấm mỡ]

Da-tô (Đức chúa Jésus) = Jésus (F)

Đây em nghĩ chỉ là phiên âm Tây - Tàu - Ta (Hán-Việt) dư bao thứ trên riêng cổ khác.
Ngày nay người ta bỏ chữ D, thay bằng Gi gọi là Gia-tô giáo

 

[Xe ngựa đời Hán]

Trong thớt này từ được nhắc đến nhiều nhất là từ “capote”, rất nhiều Cụ vào thả bụp cái condom rồi đi ra nên vì thế em không biết lưu nick Cụ nào

Cụ nào muốn vinh danh nick đã khai quật lên cái BCS thì bảo em nhé

Hoặc không thì các Cụ bốc thăm cái BCS đê

 

[sodiachinh]

Đe (cái đe) – (Dèrre) (Từ này Cụ BG25 gợi ý)

[đe] là từ thuần Việt.

(nguồn : Tự-điển Việt-Bồ-La)

 

[Thích Là BụpTài khoản đã xác minh]

[đe] là từ thuần Việt.

(nguồn : Tự-điển Việt-Bồ-La)

Cụ Sổ có quyển tự điển hay thế thì up lên để chia sẻ đê...

 

[Catmatpat]

Trong thớt này từ được nhắc đến nhiều nhất là từ “capote”, rất nhiều Cụ vào thả bụp cái condom rồi đi ra nên vì thế em không biết lưu nick Cụ nào

Cụ nào muốn vinh danh nick đã khai quật lên cái BCS thì bảo em nhé

Hoặc không thì các Cụ bốc thăm cái BCS đê

Ngựa xem xem có phải em không nhá, em vẫn nhớ em còm những phát đầu mà, toàn xú chiêng ca pốt, quên sao được

Em đỡ tiếp cụ nài, từ gốc của nó là Soutien nhá

Từ này từ "capote" mà ra cụ ơi

Chuẩn ạ

Tiện thể em bổ sung gợi ý của cụ Minh Chi

Chủ nghĩa Sô - Vanh: Chauvinism - Chauvinisme
Bông: bon (phiếu).
Pist ( đường đua trong SVĐ) - Piste
Đăng- xinh: Danse / dance - Dancing
Phăng tê zy: Fantainsie - Fantaisie
Ăn chơi thì có:
Phăng : Fanrasy
Nhà Săm : Chambre nhà chứa, nhà thổ