Nhân tiện em cũng hỏi các cụ cái đường sắt đô thị (metro) có gì mà khó làm thế nhỉ? Tốc độ dưới 100kmh là công nghệ của 100 năm trước, sao mình không tự nghiên cứu mà làm hoặc ít ra cũng tự làm nhà thầu được, chỉ cần mua linh kiện của nước ngoài?
Về công nghệ thì chắc metro đô thị chả liên quan đến DSCT nên không thể dùng chất lượng cái này để đánh giá công nghệ DSCT của nước tương ứng được. Tuy nhiên, em nghĩ dùng để đánh giá tư cách thái độ nhà thầu thì cũng được
Cái này em sẽ trả lời chi tiết một chút. Vì em từng tìm tài liệu, giáo trình của các trường ĐH ở VN (ĐH GTVT, ĐH GTVT TP.HCM, ĐH Công nghệ GTVT) đều không nói về cái này.
ĐSĐT là đường sắt có tính chất phương tiện công cộng, chở được nhiều người, nhiều điểm dừng, đúng giờ. Vì đặc điểm này thì ĐSĐT có nhiều cái dễ và cái khó.
Em liệt kê các cái dễ trước:
- Chạy bằng điện: bảo đảm ổn định, tăng tốc nhanh, giảm tốc nhanh, không ồn, không ô nhiễm.
- Lò xo không khí: Do lượng người trên tàu lúc đông, lúc vắng (nặng nhẹ khác nhau), nên cần phải bảo đảm cao độ sàn tàu so với cao độ ke ga luôn trong khoảng giới hạn. Vì vậy sử dụng lò xo không khí để luôn điều chỉnh cao độ sàn tàu.
- Chạy 2 đầu xuôi ngược như nhau. Cái này ĐSĐT khác đầu máy kéo đẩy của ĐS Thống Nhất.
- Nền đường ray không đá ba lát: Cái này chi phí ban đầu lớn hơn, nhưng sau khoảng 20 năm sẽ kinh tế hơn dùng đá ba lát.
- Trắc dọc uốn lượn lên xuống: Do khoảng cách ga ngắn và tăng giảm tốc liên tục, nên ga thường đặt ở trắc dọc cao, khu gian ở vị trí trắc dọc thấp. Điều này vừa tiết kiệm năng lượng, vừa giảm hao mòn máy móc. Và việc này thể hiện trên cả đoạn đi cao lẫn đoạn đi ngầm.
Cái khó:
Do tính chất hoạt động với tần suất cao, mật độ lớn thì phải bảo đảm làm sao các đoàn tàu hoạt động sát nhau và an toàn. Chính vì vậy Hệ thống điều khiển đoàn tàu là khó nhất.
TQ nắm giữ nhiều công nghệ ĐS tiên tiến, nhưng mãi đến 2015 họ mới tự xây dựng được hệ thống điều khiển metro bằng CBTC của riêng mình.
Nói thêm là hệ thống điều khiển đóng đường bằng phân khu di động đã trở thành chuẩn chung cho ĐSĐT. Hiện nay có 2 kiểu đóng đường phân khu di động: qua CBTC (sóng wifi) và ERTMS level 3 (ETCS level 3) (sóng 5G hoặc LTE-R). Và những nước sở hữu công nghệ này chỉ đếm trên đầu ngón tay.