Giao tranh UAV Nga – Ukraine bước sang giai đoạn mới gay cấn hơn
Thứ Hai, 10:49, 13/01/2025
VOV.VN - Nga đang đạt được tiến triển bằng việc sử dụng UAV sợi cáp quang, người đứng đầu chương trình máy bay không người lái của Ukraine đã nói với các quan chức cấp cao nước này đầu năm nay.
Giai đoạn mới của UAV sợi cáp quang
"Đối phương tiếp tục tăng cường khả năng sử dụng công nghệ điều khiển UAV bằng sợi cáp quang, vì vậy, việc san bằng lợi thế đó của họ là vô cùng cần thiết", Trung tá Ukraine Yevgeny Tkachenko cho hay trong một bài phát biểu được chính phủ Kiev công bố.
Trong suốt gần 3 năm xung đột, sự phát triển nhanh chóng của UAV và công nghệ chống UAV để đối phó với những bước tiến mới, đã làm hạn chế các hình thức giao tranh ở Ukraine.
Ảnh minh họa: Highcat
Nga đang cố gắng đẩy lùi quyền kiểm soát của Ukraine đối với lãnh thổ nước này ở Kursk kể từ khi Kiev tiến hành cuộc đột kích xuyên biên giới vào tháng 8 năm ngoái. Ukraine vẫn kiểm soát khoảng một nửa lãnh thổ đã chiếm được và tiến hành một cuộc tấn công mới một tuần trước. Trước hệ thống tác chiến điện tử cường độ cao, việc Nga sử dụng máy bay không người lái sợi cáp quang là điều hợp lý.
Khi chiến trường trở nên đông đúc với hàng nhìn máy bay không người lái và hệ thống tác chiến điện tử được thiết kế để vô hiệu hóa chúng, Moscow và Kiev buộc phải tìm ra những cách mới để đảm bảo máy bay không người lái của họ có thể đối phó với đối thủ nhanh hơn và hiệu quả hơn.
UAV sợi cáp quang đã xuất hiện ngày càng nhiều trong những tháng gần đây như một trong những giải pháp chính cho hoạt động tác chiến điện tử rộng khắp được hai bên sử dụng.
Sợi cáp quang hoạt động bằng cách truyền thông tin và năng lượng như xung ánh sáng xuống các sợi thủy tinh rất mỏng.
"Chúng ta thường không biết điều đó nhưng thực tế là chúng ta sử dụng sợi cáp quang hầu như hàng ngày", chuyên gia máy bay không người lái Steve Wright nhận định với Newsweek
Theo ông: "Chúng ta có thể nhồi nhét nhiều dữ liệu hơn vào một kết nối" thông qua sợi cáp quang và điều này rất quan trọng trên chiến trường. Máy bay không người lái sợi cáp quang "được điều khiển thông qua một sợi cáp rất mỏng được tháo ra từ một cuộn dây gắn vào máy bay không người lái". Cơ chế này có mối quan hệ chặt chẽ với các loại cáp cung cấp quyền truy cập internet cho nhiều hộ gia đình, các chuyên gia từ Iron Cluster - đơn vị đưa tin về hàng chục công ty công nghệ của Ukraine nói với Newsweek.
UAV chống gây nhiễu của Nga có toàn năng như lời đồn?
VOV.VN - Những máy bay không người lái (UAV) gắn sợi cáp quang đang được Nga sử dụng ngày càng rộng rãi nhằm vượt qua hàng rào gây nhiễu điện tử và thành công tiếp cận mục tiêu của Ukraine.
Tác động trên chiến trường
Nga đã ra mắt máy bay không người lái sợi cáp quang nhưng Ukraine cũng không hề kém cạnh, ông Samuel Bendett thuộc tổ chức phi lợi nhuận nghiên cứu và phân tích CNA có trụ sở ở Washington cho hay.
"Nga là bên đầu tiên triển khai máy bay không người lái sợi cáp quang trong cuộc xung đột này và tính đến đầu năm 2025, họ đang sử dụng rộng rãi giải pháp này trên nhiều khu vực khác nhau của tiền tuyến. Các nhà sản xuất Ukraine hiện đang nỗ lực bắt kịp quá trình phát triển máy bay không người lái sợi cáp quang", các chuyên gia của Iron Cluster nhận định.
Lần đầu tiên mắt vào năm 2024, hấu hết máy bay không người lái sợi cáp quang đều là máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) và máy bay không người lái 4 cánh quạt, ông Bendett nói với Newsweek.
"Thông thường, sợi cáp quang được sử dụng trên máy bay đa cánh quạt FPV cho các nhiệm vụ cảm tử. Nhưng hiện nay, các nỗ lực đang được tiến hành để điều chỉnh công nghệ này nhắm điều khiển các loại UAV khác, bao gồm cả UAV phóng từ mặt đất", các chuyên gia Iron Cluster nhận định.
Theo ông Bendett, các loại cáp có thể kéo dài ở nhiều khoảng cách khác nhau và thường lên tới khoảng 10km. Ông cũng nói thêm rằng, một số loại cáp hiện có thể đạt gấp đôi khoảng cách này.
Các chuyên gia của Iron Cluster đánh giá, sợi cáp quang có 3 lợi thế chính. Tín hiệu tới UAV không thể bị gây nhiễu hoặc đánh chặn, đồng thời cung cấp chất lượng video tốt hơn cho người vận hành, Trên hết, UAV không thể bị lực lượng của đối phương phát hiện thông qua tín hiệu vô tuyến. Sử dụng UAV phát ra tín hiệu điện tử "chẳng khác nào bay quanh chiến trường và mang theo một dải đèn cây thông Noel", chuyên gia Wright nói. Điều này không xảy ra với UAV sợi cáp quang.
Nga đang sử dụng ít nhất 3 loại UAV sợi cáp quang khác nhau, đặc biệt tại khu vực Kursk ở phía Tây để đối phó với cuộc tấn công của Ukraine trong khi Kiev đang chuyển bị triển khai ít nhất 10 loại, ông Bendett nói.
Chuyên gia này cũng nhận định, có một số tranh luận về hiệu quả thực sự của UAV sợi cáp quang hiện tại. Ông cho biết, chúng có thể được sử dụng để tiêu diệt vũ khí hoặc các hệ thống của đối phương trước UAV điều khiển bằng sóng vô tuyến và mở đường cho UAV không có cáp quang tấn công. Tuy nhiên, các chuyên gia của Iron Cluster cho biết UAV sợi cáp quang thường đắt hơn và nặng hơn, làm tăng thêm 1,5kg trọng lượng của UAV cho chiều dài cáp khoảng 10km.
"Điều này làm giảm khả năng mang thuốc nổ của UAV, do đó làm giảm khả năng tấn công mục tiêu hiệu quả của nó. Để bù đắp cho điều này, cần có UAV lớn hơn với khung lớn hơn và pin mạnh hơn", các chuyên gia nhận định.
Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?
Một blogger quân sự Nga, người tự nhận có quan hệ với các cơ quan an ninh của Điện Kremlin cho biết, khi các hoạt động mới của Ukraine diễn ra, chiến tranh điện tử dày đặc ở Kursk nghĩa là "tất cả tần số vô tuyến và thậm chí cả internet đều bị nhiễu".
"Đối phương đã bao phủ khu vực tấn công bằng chiến tranh điện tử, vì vậy nhiều UAV trở nên vô dụng", một blogger người Nga cho hay.
Bộ Quốc phòng Ukraine ngày 2/1 cho biết họ đã giới thiệu các máy bay không người FPV được điều khiển bằng sợi cáp quang cho một chỉ huy cấp cao của quân đội như một phần của lực lượng mà họ gọi là "quân đội tương lai".
Các chuyên gia dự đoán máy bay không người lái cáp quang sẽ trở nên phổ biến trong suốt năm 2025, đồng thời coi cáp quang là bước tiếp theo tất nhiên trong
tác chiến UAV ở châu Âu.
Ông Bendett cho biết máy bay không người lái sợi cáp quang "sẽ ngày càng trở nên quan trọng hơn ở Ukraine" kể từ năm nay.
"Việc đưa sợi cáp quang vào sử dụng không phải là một bước đột phá cơ bản, nhưng chắc chắn là một bước tiến khác trong cuộc đấu tranh sinh tồn tàn khốc vốn không bao giờ kết thúc trên chiến trường", chuyên gia Wright nói.
Những vũ khí thiết yếu có thể giúp Ukraine phá vây ở Kursk
Thứ Hai, 16:16, 13/01/2025
VOV.VN - Hiện Kiev đang cần một số loại vũ khí thiết yếu để tăng cường nỗ lực phòng thủ và chống chọi với cuộc phản công dữ dội của Nga.
Nga đang áp dụng chiến thuật mới ở tỉnh Kursk, gây thách thức lớn hơn cho nỗ lực của quân đội Ukraine nhằm giữ vững các vị trí chiếm được sau khi tiến hành chiến dịch cuộc đột kích vào tháng 8/2024.
Binh sỹ Ukraine phóng lựu pháo về phía đối phương. Ảnh: RBC-Ukraine
Hiện tại, các đơn vị Ukraine đang tiến hành một loạt hoạt động chiến đấu tại Kursk, miền Tây nước Nga. Một số báo cáo cho biết, quân đội Nga đã nhận được mệnh lệnh đẩy lui lực lượng Ukraine ra khỏi Kursk trước lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump vào ngày 20/1. Điều này cho thấy tính cấp thiết của cuộc phản công mà Moscow đang thực hiện
Theo nhiều nguồn tin, ngoài các lực lượng Nga, quân đội Triều Tiên cũng tích cực tham gia các trận chiến ở Kursk trong nhiều tháng qua. Một số báo cáo tiết lộ, binh sỹ Triều Tiên tham gia chiến đấu đã được huấn luyện chuyên biệt, trong đó có chiến thuật chống máy bay không người lái và các phương pháp tránh hỏa lực pháo binh.
Chiến dịch đột kích khu vực Kursk bắt đầu vào đầu tháng 8/2024, do Lữ đoàn tấn công đường không Galicia số 80 của Ukraine dẫn đầu. Các chỉ huy của lữ đoàn này đã đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá tình hình đang diễn biến trên mặt trận.
Ông Yehor Nozdryakov, chỉ huy tiểu đoàn tấn công đường không của lữ đoàn cho biết, lực lượng Nga đã thay đổi đáng kể chiến thuật. Hiện tại, họ tiến hành nhiều cuộc tấn công áp đảo, triển khai số lượng lớn binh sỹ, thường được yểm trợ nhờ quân tiếp viện của Triều Tiên.
“Trước đây, họ sử dụng các nhóm nhỏ, phân chia thành từng cặp hoặc từng nhóm, để tấn công. Bây giờ, họ tấn công theo đội hình lớn với các nhóm gồm 20–30 binh sĩ, gợi nhớ đến chiến thuật trong Thế chiến II”, ông Nozdryakov nhấn mạnh. Theo quan chức này, “chiến thuật như vậy đôi khi thành công vì lực lượng Ukraine không phải lúc nào cũng có thể vô hiệu hóa các điểm tập trung lớn này đủ nhanh bằng máy bay không người lái và pháo binh có sẵn”. Để đáp trả, quân đội Ukraine đang tăng cường quân số, tiến hành các cuộc phục kích bằng súng máy và sử dụng những biện pháp đối phó khác.
Số lượng binh sỹ vượt trội của Nga và Triều Tiên đã đặt ra thách thức đáng kể đối với Ukraine. Hiện Kiev đang cần một số loại vũ khí thiết yếu để tăng cường nỗ lực phòng thủ. Thứ nhất là đạn chùm. Đạn chùm rất hiệu quả để đối phó với các cuộc tấn công ồ ạt của đối phương, nhưng Ukraine có kho dự trữ khá hạn chế. Quân đội nước này đã sử dụng đạn dẫn đường M712 Copperhead của Mỹ sản xuất từ những năm 1970. Dù có tuổi đời cao, nhưng chúng vẫn hữu ích trong việc chống lại các cuộc tiến công tập trung của Nga.
Thứ hai là máy bay không người lái (UAV). Đây là thiết bị không thể thiếu trong các cuộc xung đột hiện đại. Hiện, Ukraine đang phải đối mặt những thách thức trong việc duy trì nguồn cung cấp ổn định.
Các lực lượng Nga đã sử dụng máy bay không người lái được điều khiển và truyền dữ liệu bằng sợi cáp quang để có thể “tàng hình” trước các hệ thống tác chiến điện tử của đối phương khi tiếp cận mục tiêu. Loại máy bay không người lái này được sử dụng cho mục đích trinh sát, vận chuyển hoặc tấn công trên chiến trường. Chúng có khả năng nhắm mục tiêu chính xác.
Lực lượng Ukraine cũng đang đạt được một số bước tiến trong lĩnh vực này. Vào cuối năm 2024, Ukraine đã hoàn thành thử nghiệm máy bay không người lái được điều khiển bằng sợi cáo quang và Cơ quan mua sắm quốc phòng của Kiev thời gian gần đây đã công bố kế hoạch đảm bảo các hợp đồng đầu tiên cho máy bay không người lái FPV sợi cáp quang.