Khởi nghĩa Tây Sơn xuất phát từ việc anh cả Nguyễn Nhạc đánh bạc hết cả tiền thuế thu được, đáng nhẽ phải chịu tội thì Nhạc khởi nghĩa. Cả 3 anh em gọi là Tây Sơn tam kiệt đều học giáo Hiến cả văn lẫn võ, Nguyễn Huệ là người có tư chất nhất, tên thật là Hồ Thơm, vốn người họ Hồ bị các đời chúa Nguyễn mỗi khi đánh ra Bắc đều bắt dân từ Bắc vào để khai khẩn đất mới. Người họ Hồ bị các chúa bắt đổi ra họ Nguyễn. Giáo Hiến đặt tên Huệ cho Hồ Thơm một loài hoa mà ông yêu thích nhất. Nguyễn Huệ là một thiên tài không chỉ về quân sự mà cả về chính trị, kinh tế, trong thời kỳ ông trị vị nước ta có những canh tân vượt bậc về kinh tế, ông cho phép các tàu buôn của Hà Lan và Bồ Đào Nha vào làm ăn với đàng trong, đàng ngoài rất mạnh. Học thêm kỹ thuật sản xuất pháo lắp trên tàu, đặc biệt pháo nhà Tây Sơn có thể quay trên đế để lấy hướng khác, thủy quân Tây Sơn rất mạnh nên có sự trợ giúp của ngườ Bồ mà Nguyễn Phúc Ánh vẫn thua phải chạy ra các đảo. Tiếc rằng NH mất sớm, nhà Tây Sơn không có căn bản về kỹ trị, các trụ cột tiêu diệt lẫn nhau, nghi kị lẫn nhau, tự tiêu diệt và làm suy yếu lẫn nhau, dẫn đến việc bại vong trước Nguyễn Ánh. Thi hào Nguyễn Du từng chống lại Tây Sơn nhưng bị bại trận.