[Funland] Số phận bi thãm của một số công thần sau cuộc khởi Nghĩa Lam Sơn

[atlas06]

Sao có ai bảo là vua đang mắc sốt rét, thị Lộ vào hầu

Vua bệnh thì phải có thái giám ngự y cung nữ hầu chứ sao đêm đó chỉ có bà Lộ?
Bà Lộ là lễ nghi học sĩ chứ có phải cung nữ đâu mà hầu vua?

 

[jimmiinguyen]

Hàn Tín 1 tay gây dựng nghiệp đế cho Lưu Bang còn chết nữa là...

 

[toiyeutulanh]

Vụ đó là lúc anh Tông trên đường về ở lại hành cung Lệ Chi
Cụ Trãi bị xử vì đêm đó chỉ có duy nhất thiếp cụ Trãi là bên cạnh vua.
Vua chết vì lý do tế nhị nên để bảo tồn danh dự hoàng gia nên cụ Trãi đành chịu oan
Mà cụ Trãi lúc đó đang làm quan phụ trách bộ lễ và chấm thi quản cả tây bắc đạo

Sử nào bẩu ông Trãi phụ trách bộ lễ. Toàn chém gió. Sử với mấy ông VN khổ lắm.

 

[atlas06]

Sử nào bẩu ông Trãi phụ trách bộ lễ. Toàn chém gió. Sử với mấy ông VN khổ lắm.

năm 1439, Lê Thái Tông mời ông ra làm quan, ban cho chức tước là Vinh lộc Đại phu, Nhập nội Hành khiển Môn hạ sảnh Tả ty Hữu Gián nghị Đại phu kiêm Hàn Lâm viện Học sĩ Tri Tam quán sự Đề cử Côn Sơn Tư Phúc tự[56]. Ông cũng được giao cho việc coi giữ sổ sách, xét án kiện quân dân ở Tây đạo và Bắc đạo[57]. Nguyễn Trãi nhận mệnh vua, dâng biểu tạ ơn với sự hả hê thấy rõ. Trần Huy Liệu cho rằng đây là những năm đắc chí nhất của Nguyễn Trãi. Trong khoa thi Hội năm 1442, Nguyễn Trãi với danh nghĩa là Hàn Lâm viện Học sĩ kiêm Tri Tam quán sự ra làm Giám khảo và lấy đỗ Trạng nguyên Nguyễn Trực.
Thế ai bảo lúc vụ Lệ Chi Viên xảy ra ông Trãi đang hưu? Và chả có ảnh hưởng gì?

 

[belo]

Em thấy lý luận chưa ổn. Quan hệ thiên tử - chư hầu như sách Xuân thu là Vương (thiên tử) với Công, hầu, bá (chư hầu). Công, hầu, bá không có tước vương nhưng vẫn là vua trong nước. Đó là mô hình tổ chức nhà nước mẫu mực của Tầu qua cả ngàn năm. Không phải cứ chư hầu là thiên tử được cử thái thú đến cai quản đâu ah

Vấn đề là cụ Át bảo Lê Lợi là mẫu quốc. Mà mẫu quốc là gì thì cụ ấy không đưa ra được định nghiã, rồi viết sang vấn đề khác.
Vấn đề là như bài Cáo Bình Ngô ấy
Phong tục Bắc Nam đã khác.
Ông Lê Lợi ông ấy tự đánh lấy ngôi vua của ông ấy chứ cần gì ai phong. Sắc phong , đơn từ đoa chỉ là ngoại giao thôi.
Phong tục Bắc Nam đã khác cụ nhé. Cụ nhớ cho em.

 

[atlas06]

Vấn đề là cụ Át bảo Lê Lợi là mẫu quốc. Mà mẫu quốc là gì thì cụ ấy không đưa ra được định nghiã, rồi viết sang vấn đề khác.
Vấn đề là như bài Cáo Bình Ngô ấy
Phong tục Bắc Nam đã khác.
Ông Lê Lợi ông ấy tự đánh lấy ngôi vua của ông ấy chứ cần gì ai phong. Sắc phong , đơn từ đoa chỉ là ngoại giao thôi.
Phong tục Bắc Nam đã khác cụ nhé. Cụ nhớ cho em.

Mẫu quốc chính là cách gọi thiên triều khi xưa. Cụ Lợi cầu vua Minh sách phong và nhận là bề tôi là phiên thần tiểu quốc chư hầu

 

[belo]

Mẫu quốc chính là cách gọi thiên triều khi xưa. Cụ Lợi cầu vua Minh sách phong và nhận là bề tôi là phiên thần tiểu quốc

Cụ có link thì đưa em đọc. Đối với em từ ngữ phải chuẩn xác. Cụ thể có tài liệu nào gọi thiên triều là mẫu quốc không.
Tàu là tàu, ta là ta, sao các cụ cứ nghĩ là mình phải là bề tôi của nó mới là hợp lý.
Đọc sử, đọc những đoạn này thật sướng.
Ngày 19, quân Minh đánh vào Bài Sa Đôi, huyện Từ Liêm. Quân ta cố thủ quyết chiến, binh khí
hết sạch, dùng mảnh nồi [28b] chõ, chum vại ném vào giặc. Giặc không tiến vào được, liền phá nhà cửa
của dân để đánh hỏa công. Hôm ấy, gió rét lửa nóng, quân ta tránh lửa vượt sang sông, có nhiều người
bị chết đuối. Chỉ có những quân lính ở Thiên Quan không biết bơi, ở lại tử chiến với giặc, giặc lại thua
chạy.
Người Minh giữ thành Thị Cầu là Đường Bảo Trinh ra hàng.
Sai viên chỉ huy họ Tăng đã đầu hàng, theo Nguyễn Trãi đi chiêu dụ thành Tam Giang.
Sứ Chiêm Thành sang cống. Ban yến, cho ngựa và lụa bảo về. Sai Thiêm tri khu mật Hà Luật
cùng đi với họ.

 

[toiyeutulanh]

năm 1439, Lê Thái Tông mời ông ra làm quan, ban cho chức tước là Vinh lộc Đại phu, Nhập nội Hành khiển Môn hạ sảnh Tả ty
Hữu Gián nghị Đại phu kiêm Hàn Lâm viện Học sĩ Tri Tam quán sự Đề cử Côn Sơn Tư Phúc tự[56]. Ông cũng được giao cho việc coi giữ sổ sách, xét án kiện quân dân ở Tây đạo và Bắc đạo[57]. Nguyễn Trãi nhận mệnh vua, dâng biểu tạ ơn với sự hả hê thấy rõ. Trần Huy Liệu cho rằng đây là những năm đắc chí nhất của Nguyễn Trãi. Trong khoa thi Hội năm 1442, Nguyễn Trãi với danh nghĩa là Hàn Lâm viện Học sĩ kiêm Tri Tam quán sự ra làm Giám khảo và lấy đỗ Trạng nguyên Nguyễn Trực.
Thế ai bảo lúc vụ Lệ Chi Viên xảy ra ông Trãi đang hưu? Và chả có ảnh hưởng gì?

Đấy, em bẩu là cụ đọc ko kĩ. Đoạn trên là của P Huy Liệu, tay này là công thần khai quốc, nhưng phụ trách mảng ls. Ông ấy xây dựng L V Tám hay N Trãi chỉ phục vụ mục đích tuyên truyền chứ ko phải làm khoa học.

Wiki nó ghi rất rõ nguồn là của ông Trần Huy Liệu. Wiki nó ko thể ko ghi đc, nên chép rõ nguồn gốc như thế để người đọc kiểm chứng thông tin.

 

[swear]

Cụ xem trong 43 cụ này còn bao nhiêu cụ được đặt tên phố? Cháu đoán chỉ non 3 chục.

Chỗ em là nguyên dòng họ Lê này luôn nè, chỉ có ông Lê Lộ có đặt tên mà không thấy trong đây.

 

[lenhaque]

Cụ có link thì đưa em đọc. Đối với em từ ngữ phải chuẩn xác. Cụ thể có tài liệu nào gọi thiên triều là mẫu quốc không.
Tàu là tàu, ta là ta, sao các cụ cứ nghĩ là mình phải là bề tôi của nó mới là hợp lý.

Kekeke, cụ At sửa lại không gọi mẫu quốc nữa mà gọi là thiên triều cho nhanh. Nước Nam có nam triều nhưng vẫn phải thừa nhận uy quyền (cả quyền và uy) của thiên triều, cũng không có gì phải xấu hổ.

 

[atlas06]

Cụ có link thì đưa em đọc. Đối với em từ ngữ phải chuẩn xác. Cụ thể có tài liệu nào gọi thiên triều là mẫu quốc không.
Tàu là tàu, ta là ta, sao các cụ cứ nghĩ là mình phải là bề tôi của nó mới là hợp lý.
Đọc sử, đọc những đoạn này thật sướng.
Ngày 19, quân Minh đánh vào Bài Sa Đôi, huyện Từ Liêm. Quân ta cố thủ quyết chiến, binh khí
hết sạch, dùng mảnh nồi [28b] chõ, chum vại ném vào giặc. Giặc không tiến vào được, liền phá nhà cửa
của dân để đánh hỏa công. Hôm ấy, gió rét lửa nóng, quân ta tránh lửa vượt sang sông, có nhiều người
bị chết đuối. Chỉ có những quân lính ở Thiên Quan không biết bơi, ở lại tử chiến với giặc, giặc lại thua
chạy.
Người Minh giữ thành Thị Cầu là Đường Bảo Trinh ra hàng.
Sai viên chỉ huy họ Tăng đã đầu hàng, theo Nguyễn Trãi đi chiêu dụ thành Tam Giang.
Sứ Chiêm Thành sang cống. Ban yến, cho ngựa và lụa bảo về. Sai Thiêm tri khu mật Hà Luật
cùng đi với họ.

Được tôi sửa lại nhé. Căn cứ biểu cầu phong Lê Lợi xem nhà Minh là thiên triều là hoàng đế bệ hạ tự nhận là tiểu quốc phiên thần phụ thuộc làm chư hầu và văn hoá nhà Minh

 

[belo]

Được tôi sửa lại nhé. Căn cứ biểu cầu phong Lê Lợi xem nhà Minh là thiên triều là hoàng đế bệ hạ tự nhận là tiểu quốc phiên thần phụ thuộc làm chư hầu và văn hoá nhà Minh

Thứ nhất, ta xét cái sử liệu cụ đưa lên tên là Biểu cầu phong:
- em không thấy có từ Thiên triều nào trong đó. Nên Lê Lợi không xem nhà Minh là Thiên triều.
- Biểu cầu phong này là xin cho ai được lập.
- Ông Lê Lợi lấy tư cách là gì để viết biểu này.
- Biểu này được ra đời vào năm nào.
Mong cụ học rộng hiểu nhiều giải đáp giúp em.

 

[belo]

Kekeke, cụ At sửa lại không gọi mẫu quốc nữa mà gọi là thiên triều cho nhanh. Nước Nam có nam triều nhưng vẫn phải thừa nhận uy quyền (cả quyền và uy) của thiên triều, cũng không có gì phải xấu hổ.

Cụ cứ xui dại cụ ấy. Gặp em thì có mà sửa suốt ngày, cho đến khi đưa được sự thật lên.

 

[atlas06]

Đấy, em bẩu là cụ đọc ko kĩ. Đoạn trên là của P Huy Liệu, tay này là công thần khai quốc, nhưng phụ trách mảng ls. Ông ấy xây dựng L V Tám hay N Trãi chỉ phục vụ mục đích tuyên truyền chứ ko phải làm khoa học.

Wiki nó ghi rất rõ nguồn là của ông Trần Huy Liệu. Wiki nó ko thể ko ghi đc, nên chép rõ nguồn gốc như thế để người đọc kiểm chứng thông tin.

Vậy ông Trần Huy Liệu sửa bia tiến sĩ đúng không cụ. Vì bia tiến sĩ ở văn miếu có khắc bài ký về sự kiện cụ Trãi chấm thi năm 1442
Việc khắc bia đá các khoa thi Tiến sĩ ở Việt Nam đã tiếp thu truyền thống khắc bia đá các khoa thi Tiến sĩ của Trung Quốc. Tuy nhiên, bia đá Văn Miếu - Quốc Tử Giám còn những bài ký có giá trị nghệ thuật, tư tưởng.

PGS-TS Trịnh Khắc Mạnh
- Tên của Nguyễn Trãi, với tư cách là quan chấm thi (độc quyển) được ghi trong bia, khắc năm 1484 tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Lúc bấy giờ, Nguyễn Trãi là Hàn lâm viện Thừa chỉ Học sĩ kiêm Trung thư Quốc sử sự, giữ trọng trách chấm bài các thí sinh thi Tiến sĩ và trình lên vua.
Khoa thi đầu tiên của nhà Lê là năm 1442 cụ nhé
http://megafun.vn/cuoc-song/200909/cai-doc-dao-va-duy-nhat-cua-82-bia-van-mieu-ha-noi-42127/?mode=mobile

 

[atlas06]

Còn đây là bài thơ Đinh Liệt chúc mừng Nguyễn Trãi phục chức 1440
Trước hết, để có bài Phúc đáp Đại Đô đốc Đinh công là bởi năm 1440, lúc này vua Thái Tông đã lớn, trực tiếp nắm quyền chính, và đó cũng là lúc bọn lộng quyền bè đãng Lê Sát đã bị tiêu diệt, nhà vua ban chiếu triệu Nguyễn Trãi về triều khôi phục chức vụ cũ, kiêm thêm vài chức vụ mới: phụ trách Tam quán (Tập hiền viện, Chiêu văn quán, Quốc sử quán) và Ngự sử Đông Bắc đạo (gồm các tỉnh Hải Dương, Hưng Yên, Hải Phòng, Quảng Ninh ngày nay). Nhân dịp này, Đinh Liệt với tư cách là Thái sư, Đại Đô đốc có viết một bài thơ mừng. Nguyên tác bài thơ mừng của Đinh Liệt như sau:

賀諫議大夫兼三館事阮先生

順 天 遺 命 莫 遺 文,

喜 日 太 宗 召 老 臣.

忠 直 才 華 宜 善 制,

張 經 振 紀 永 長 春.

HẠ GIÁN NGHỊ ĐẠI PHU KIÊM TAM QUÁN SỰ NGUYỄN TIÊN SINH

Thuận Thiên di mệnh, mạc di văn,

Hỉ nhật Thái Tông triệu lão thần.

Trung trực, tài hoa, nghi thiện chế,

Trương kinh, chấn kỷ, vĩnh trường xuân.

Dịch nghĩa:

MỪNG QUAN GIÁN NGHỊ ĐẠI PHU KIÊM TAM QUÁN SỰ NGUYỄN TRÃI

Niên hiệu Thuận Thiên, đức Tiên vương có trăng trối mà không có di chúc,

Mừng ngày vua Thái Tông vời lão thần về lại triều đình.

Mong ông trung trực, tài hoa, nhưng phải khéo biết nén mình, để chấn chỉnh chế độ cho tốt hơn,

Thì việc giúp rập nước nhà, sắp đặt lại kỷ cương, mới có cơ lâu dài hơn.

Dịch thơ:

Tiên vương trăng trối chẳng giấy tờ,

Mừng buổi Thái Tông triệu ông về.

Trung trực, tài hoa, nhưng phải khéo,

Lo đời, giúp nước, mới bền cơ!.

(NCL tạm dịch)

Sau đây là bài thơ phúc đáp của Ức Trai:

覆 答 大 都 督 丁 公

太 宗 誤 認 德 才 人,

遺 落 君 家 舊 宰 臣.

自 不 識 丁 為 宰 相,

弄 權 危 世 害 朝 民.

Phiên âm: PHÚC ĐÁP ĐẠI ĐÔ ĐỐC ĐINH CÔNG

Thái Tông ngộ nhận đức tài nhân,

Di lạc quân gia, cựu Tể thần !

Tự bất thức “đinh” vi Tể tướng,

Lộng quyền nguy thế, hại triều dân.(1)

Dịch nghĩa: TRẢ LỜI ÔNG ĐẠI ĐÔ ĐỐC HỌ ĐINH

Vua Thái Tông đã sai lầm khi đánh giá người có tài có đức,

Nên đã bỏ sót nhà anh, một đại thần cũ cốt cán.

Lại đưa một người không biết một chữ “đinh” lên làm Tể tướng,

Tạo ra cái nguy cho nạn lộng quyền, làm hại nước hại dân.

Dịch thơ:

Thái Tông nhầm lẫn người tài đức,

Bỏ sót nhà ông, một lão thần.

Chẳng biết chữ “đinh” làm Tể tướng,

Cậy quyền, ỷ thế, hại nước dân.

 

[atlas06]

Thứ nhất, ta xét cái sử liệu cụ đưa lên tên là Biểu cầu phong:
- em không thấy có từ Thiên triều nào trong đó. Nên Lê Lợi không xem nhà Minh là Thiên triều.
- Biểu cầu phong này là xin cho ai được lập.
- Ông Lê Lợi lấy tư cách là gì để viết biểu này.
- Biểu này được ra đời vào năm nào.
Mong cụ học rộng hiểu nhiều giải đáp giúp em.

Biểu cầu phong này không rõ viết lúc nào nhưng em có thể đưa ra biểu cầu phong khác của cụ Lợi do Nguyễn Trãi soạn và các thư từ khác gọi Minh là thiên triều được chứ?

 

[dangduong]

Văn hoá thời đó xem Minh là mẫu quốc, đó là sự thực
Lê Lợi khi viết biểu cầu phong cũng vẫn nhận Minh là mẫu quốc

Từ "văn hóa" không tùy tiện dùng được.
Nhưng quả thực, quan niệm của thời đại ấy coi TQ như mẫu quốc.
Cũng khó trách các cụ xưa. Thời đó chúng ta chủ yếu quan hệ với TQ, thán phục nó, học nó, thấy cái gì nó cũng là thầy mình. Phương Nam ta có quan hệ với Chiêm Thành, thì coi Chiêm như đàn em, phụ thuộc.
Ngoài hai nước ấy ra, thì rất ít quan hệ với các nước khác.
TQ lại to đầu và bắt buộc mình lệ thuộc.
Ông cha ta đành chấp nhận xưng thần với TQ. Nhưng nhiều nhà sử học cho rằng, đường lối ngoại giao của ta với TQ thực sự mềm dẻo, bắt đầu từ cha con họ Khúc, ngoài thì xưng là thần, chịu thần phục, coi nó là mẫu quốc, nhưng trong thì độc lập tự quyết, không cho nó can thiệp, không chấp nhận làm quận huyện. Tuy vậy, sự thần phục là thật, chứ không phải là giả.
Các cụ để ý Ngọ Môn ở Huế, xây theo kiểu nhìn vào thì 3 cửa (vua chư hầu), nhìn từ trong ra thì 5 cửa (hoàng đế), cho thấy thái độ ngang nhiên của triều Nguyễn: ngoài thì vua ta chấp nhận là chư hầu, xưng thần, nhưng trong thì vua ta xưng đế, không chịu sự can thiệp của Thanh.

Về chuyện quỳ lạy sắc phong của vua TQ, theo tôi biết, mỗi lần đều diễn ra cuộc đấu tranh về ngoại giao hai bên. Về nguyên tắc, hay trên văn bản, do Tàu đặt ra, thì vua ta phải lạy sắc/chiếu của vua Tàu, nhưng ta luôn tìm cách tránh làm việc ấy, lấy cớ đau chân (cớ này Lê Hoàn dùng, bắt chước Triệu Đà), hay cử quan đại diện lạy thay, hay lấy người giả làm vua lạy.
Với sứ thần thì vua ta không phải lạy, cá biệt, có khi còn bắt sứ nó phải lạy vua ta (thời Lê Thần Tông). Triệu Đà còn ngồi xổm tiếp sứ thần. Về chuyện ông này có nên coi là vua ta hay không cũng còn dài dài. Một số sách xưa của ta coi Triệu Đà, Sĩ Nhiếp, thậm chí cả Cao Biền như là vua của ta, dù họ người Hán. Nhưng ở đây bàn chuyện ngoại giao thì coi ông Đà đại diện cho nước Nam ta lúc ấy cũng được.
Do đó, tùy tương quan lực lượng sẽ ảnh hưởng đến nghi lễ, hai bên đàm phán và chấp nhận có lạy hay không. Mạc Đăng Dung lúc ấy cần nhà Thanh hợp thức hóa địa vị quá, nên chấp nhận lạy. Nói chung, chưa thấy tài liệu nào mô tả việc vua ta lạy, trừ trường hợp Mạc Đăng Dung, và cũng không tài liệu nào mô tả vua ta không lạy, trừ trường hợp Lê Hoàn, Trần Nhân Tông, Quang Trung. Cho nên không nên quy cho là các vua ta lạy như cụ ất nói. Phan Huy Chú chỉ mô tả điển lễ, theo quy định, chứ không mô tả cụ thể vị vua nào lạy.

 

[belo]

Biểu cầu phong này không rõ viết lúc nào nhưng em có thể đưa ra biểu cầu phong khác của cụ Lợi do Nguyễn Trãi soạn và các thư từ khác gọi Minh là thiên triều được chứ?

- Biểu này là xin lập cho người họ Trần (có thể là Trần Cảo) cụ ạ, trên biểu ghi rõ.
- Biểu này Lê Lợi nhận là tri phủ Thanh hóa ( trên biểu ghi rõ)
- Biểu cầu phong này được viết năm ... em ngại lội sử quá, cụ thông cảm.

Vâng, cụ cứ đưa các biểu khác để em được khai sáng. Có bản chụp càng tốt cụ ạ. Để em được hiểu không phải theo ý của dịch giả.
Cảm ơn cụ nhiều.

 

[atlas06]

Thứ nhất, ta xét cái sử liệu cụ đưa lên tên là Biểu cầu phong:
- em không thấy có từ Thiên triều nào trong đó. Nên Lê Lợi không xem nhà Minh là Thiên triều.
- Biểu cầu phong này là xin cho ai được lập.
- Ông Lê Lợi lấy tư cách là gì để viết biểu này.
- Biểu này được ra đời vào năm nào.
Mong cụ học rộng hiểu nhiều giải đáp giúp em.

Biểu cầu phong này chính là Nguyễn Trãi vâng mệnh Lê Lợi soạn trong quân trung từ mệnh tập
Để chuẩn bị giao thiệp với nhà Minh, cuối năm 1426 Lê Lợi lập Trần Cảo, một người tự xưng là con cháu nhà Trần, lên làm vua. Đây là biẻu cầu phong đứng tên Lê Lợi gửi sang nhà Minh để xin phong vương cho Trần Cảo.
http://www.vnmilitaryhistory.net/index.php?topic=20403.20
ĐẦU MỤC NƯỚC AN-NAM KÍNH GỬI CÁC VỊ
TỲ TƯỚNG CỦA THIÊN TRIỀU

Tôi nghe: quân của Vương giả, cốt trên thuận òng trời, dưới hợp lòng người. Nay các ông vâng mệnh đi đánh dẹp, chỉ nên trên xét lòng trời, dưới thuận việc người. Trước đây cái tai họa đắm thuyền, thì trời đã răn bảo rõ lắm. phàm quan đi qua một đường nào, việc chạy trốn hại thường thường có đến bao nhiêu người, nhân dân chừa oán lại quá lắm. Các ông bỏ việc ấy không xét đến mà xông pha nguy hiểm, khinh xuất tiến quân. Kinh Dịch có câu nói rằng: “Quân đi phải có kỷ luật, nếu không có kỷ luật thì dẫu phải cùng gặp sự không hay”. Huống chi lòng trời lòng người đã như thế mà các ông còn cố gượng cứ làm, thì tự mua lấy thất bại, há chẳng đáng ư? Vả lại, bọn An Viễn hầu (Liễu Thăng) Bảo định bá (Lương Minh), Lý thượng thư (Lý Khánh) lại nối nhau bị chết, quân không người thống lĩnh, và không theo kỷ luật, chẳng bại vong sao được. Xin các ông nên chóng lui quân, đóng lại ở đất Long-châu, Bằng-tường, tôi lập tức đem ngay các quan lại quân nhân đã bắt được ở các thành đến ngoài cõi, trả lại hết cả. Và đem người vàng đã đúc, sai người đi theo, dâng biểu vào cống để nước nhỏ tôi được hết lễ thờ nước lớn, mà nước lớn được hết đạo vỗ yên người xa. Làm một việc mà được hai điều lợi, hai bên đều tốt cả. Thế không phải là may lớn cho nhân dân cả thiên hạ ư? Các ông nếu còn dùng dằng lâu ngày, chứa lòng nghi ngờ, làm hỏng mưu kế, tôi sợ rằng các ông sẽ chết vùi xương trong bụng cá ở Xương-giang(2), còn có ích gì đâu?

Thư này gửi đến, kính xin trả lời cho biết.

Tuyên-đức, năm, tháng, ngày.

(1) Sau những thất bại nặng nề ở Chi-lăng (ngày 20 tháng 9 năm Đinh mùi, tức ngày 10-10-1427, chủ tướng Liễu Thăng bị giết chết), Cần-trạm (ngày 25 tháng 9 năm Đinh mùi, tức ngày 15-10-1427, phó tổng binh Lương Minh Lương Minh bị giết chết) và Phố Cát (ngày 28 tháng 9 năm Đinh mùi, tức ngày 18-10-1427, binh bộ thượng thư Lý Khánh phải thắt cổ tự tử), đạo quân tiếp viện chủ yếu của nhà Minh còn khoảng 7 vạn quân, do đô đốc Thôi Tụ và thượng thư Hoàng Phúc cầm đầu, cố tiến về thành Xương-giang (Hà-bắc). Nhưng thành Xương-giang đã bị quân ta hạ 10 ngày trước khi quân địch tiến vào biên giới và đã trở thành một pháo đài kiên cố chắn ngang đường tiến quân của địch về Đông-quan. Quân địch phải đóng quân giữa cánh đồng phía trước thành Xương-giang rồi đắp lũy để tự vê. Quân ta chẹn các đường rút lui và tiếp tế lương thực của địch, rồi khép chặt vòng vây. Trước khi mở trận tổng công kích vào ngày 15 tháng 10 năm Đinh mùi (ngày 3 tháng 11-1427), Lê Lợi - Nguyễn Trãi chủ trương vừa vây vừa hãm vừa dụ hàng làm cho quân địch càng suy yếu về lực lượng, khốn quẫn về lương thực và tan rã về tinh thần. Thư này và thư số 10, 11 gửi cho những viên tướng quân Minh đang bị bao vây ở Xương-giang. Ba bức thư này gửi trong khoảng thời gian sau ngày 28-9 và trước ngày 15-10 năm Đinh mùi (sau ngày 18-10 và trước ngày 3-11-1427).
Thư số 15 ở sau cũng có đoạn: “Hiện nay có An viễn hầu là Liễu thăng vâng mệnh (triều đình) đem hơn 10 vạn quân, đi đến Quảng-tây, đã hai lần sắc thư gọi về, Liễu thăng trót đã mang quân ra, chống lại mệnh lệnh mà cứ đi. Quân đi đến Lễ-giang, bị tai họa đắm thuyền, chết đuối đến hơn một vạn người. (Đó là), trời bảo cho biết đã rõ lắm rồi”.
(2) Sông Xương-giang tức sông Thương. Quân địch bị bao vây giữa cánh đồng phía trước thành Xương-giang, ở phía bắc sông Thương.

Logged

 

[gia_cat_tien_sinh_69]

Thời nào chả thế cụ,ông nào mạnh tay lạnh máu thì yên được mấy đời con cháu hưởng phúc,làm ko mạnh tay thì sớm loạn thôi.Dân ngu thì khó quản,thế nên bon tây lông nó khôn,khôn theo kiểu cho ăn rồi dí chết