Lại thêm một ông làm ra vẻ cao đạo. Sự kiện gì cũng phải đặt trong bối cảnh của nó để hiểu. Việc Nguyễn Phi Khanh ra hàng cũng thế, không ra trình diện không được, chỉ có nước trốn, mà trốn đi đâu? Chẳng có nơi để trốn. Bây giờ ông lấy cái câu "nửa bánh mì, nửa sự thật..." đã nhàm tai quá rồi để chê cụ Khanh hàng giặc - ra vẻ gớm! Không làm gì hết, ngồi chửi thì dễ lắm! Thử ở hoàn cảnh của cụ Khanh xem?
Chuyện tôi nói về ông mấy ông đốc hình như ông không hiểu, vấn đề không phải là các ông ấy làm đốc, trị bệnh cứu người... ông đọc mà không nắm được ý người viết, tôi đành phải giải thích rõ hơn: đấy là tôi ví dụ cho mấy ông mê chửi, thích chửi, để họ thấy ở đâu, thời nào con người ta cũng phải sống, theo hoàn cảnh của mình mà sống. Thời Tây nó chiếm mình, thì con dân mình cũng phải sống, phải làm việc cho nó, thế thôi, không có gì đáng trách cả. Các ông, bất kể là ai, đốc tờ hay làm quan, sống dưới chế độ Tây thì phải theo Tây. Thời +s thì phải làm việc cho +s. Không lẽ cứ phải trốn lên rừng kc thì mới khỏi bị các ông chửi là hàng giặc.
Huống chi chiến tranh loạn lạc anh em trong nhà cầm súng ở hai phe đối địch nhau là bình thường, ai cũng có hoàn cảnh của mình, nhiều khi bị ấn súng vào tay buộc phải bắn nhau. Bây giờ bên này chửi bên kia là theo giặc thì có nên không? Cuộc sống phức tạp chứ đâu có phải A là A, B là B, mà đem cái sự thật tuyệt đối ra để chửi nhau là mày làm cho giặc.
Thái độ miệt thị Nguyễn Trãi của mấy ông ất, lạnh thì rõ rồi. Nguyên nhân là tuyên giáo ca ngợi cụ Trãi, nên mấy ông ghét lây cụ Trãi, cho rằng tuyên giáo bơm thổi cụ Trãi. Nhưng như thế là tối tăm, các ông ấy không còn biết khách quan là gì nữa, cứ tuyên giáo khen ai thì đều khiến các ông ấy ghét. Các ông ấy chỉ biết Nguyễn Trãi qua vài cuốn sử, không chịu đọc thẳng vào Nguyễn Trãi, để hiểu giá trị của Nguyễn Trãi thật sự. Tại sao nhân dân tôn vinh NT, cả các vị đương thời NT, các nhà bác học thời PK, các sử gia PK cũng tôn vinh NT. Mấy ông Tuyên giáo cũng chỉ là ăn theo mà thôi.
Còn về phần tôi, tôi coi cụ NT là tiền nhân của chung con dân Việt, là nguyên khí quốc gia, và kính trọng những gì cụ làm cho dân cho nước, nên khi có kẻ miệt thị cụ thì tôi "giãy nảy" lên đấy. Đã ngu giốt, không biết, nghe nó chửi cha ông mình, mà vẫn hỉ hả, thì thôi đành chịu, còn một khi trót biết rồi, nghe nó chửi bậy bạ mà không "giãy nảy" lên mới là lạ.