Quan hệ Trung Quốc-ASEAN: Tiến triển mới và những thách thức trong tương lai
Theo tạp chí “Nghiên cứu các vấn đề quốc tế”, Trung Quốc, số ra gần đây, kể từ khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát, Trung Quốc và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã cùng nhau vượt qua khó khăn, chung tay chống lại dịch bệnh, thúc đẩy kinh tế phục hồi, đưa quan hệ hợp tác song phương lên tầm cao mới. Quan hệ Trung Quốc-ASEAN đã trở thành hình mẫu thành công nhất và năng động nhất trong các mối quan hệ hợp tác ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương và là một minh chứng sinh động của cộng đồng chung vận mệnh nhân loại. Thế giới hiện đang trải qua những thay đổi lớn chưa từng có trong 100 năm qua, cùng với dịch COVID-19 đang có những diễn biến hết sức phức tạp, tình hình phát triển kinh tế-xã hội của các quốc gia đều bị ảnh hưởng sâu sắc, xu thế “phương Đông mạnh lên, phương Tây suy yếu” trong cấu trúc sức mạnh quốc tế đang tiếp tục phát triển, trật tự toàn cầu và khu vực đang tăng tốc biến đổi. Những thay đổi trong thế kỷ qua đã mang lại những cơ hội và động lực mới cho Trung Quốc và ASEAN tăng cường hợp tác, đồng thời cũng mang đến những thách thức mới cho sự phát triển quan hệ song phương. Trong bối cảnh này, nhìn về thời kỳ hậu đại dịch, suy nghĩ về cách nắm bắt cơ hội phát triển, tiếp tục thúc đẩy quan hệ Trung Quốc-ASEAN nâng cấp về chất, xây dựng cộng đồng chung vận mệnh Trung Quốc-ASEAN tốt đẹp hơn, có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với việc Trung Quốc quản lý ngoại giao láng giềng và hình thành môi trường xung quanh tốt đẹp, hữu nghị, ngăn ngừa và giải quyết có hiệu quả những nguy cơ, thách thức mới do những thay đổi của tình hình quốc tế mang lại.
Trung Quốc viện trợ vacxin cho các quốc gia Asean
I. Tiến triển mới trong hợp tác Trung Quốc-ASEAN
Sau khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát, Trung Quốc và các nước ASEAN đã duy trì sự phối hợp chặt chẽ, đạt được nhiều sự nhất trí và cùng hành động về việc triển khai hợp tác toàn diện, đạt được những kết quả rõ rệt trong việc chung tay phòng chống dịch bệnh, phân phối và sử dụng vaccine, thúc đẩy kinh tế phục hồi. Sự đoàn kết và hợp tác giữa Trung Quốc và ASEAN đã giúp thúc đẩy việc thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện song phương, và nhận thức về cộng đồng chung vận mệnh Trung Quốc-ASEAN cũng được nâng cao đáng kể.
1. Việc trao đổi chính trị thường xuyên tạo sự bảo đảm chính trị cho Trung Quốc và ASEAN tăng cường hợp tác
Trong bối cảnh tình hình quốc tế phức tạp, biến động và nhiều bất ổn, lãnh đạo Trung Quốc và các nước ASEAN luôn duy trì sự trao đổi chặt chẽ, tăng cường phối hợp trong các vấn đề quan trọng của quốc tế và khu vực, đóng vai trò dẫn dắt quan trọng đối với sự phát triển liên tục của quan hệ hai bên. Sau khi dịch bệnh bùng phát, lãnh đạo Trung Quốc và các nước ASEAN đã tăng cường trao đổi ở cấp chiến lược thông qua nhiều kênh khác nhau. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có nhiều cuộc điện đàm với lãnh đạo các nước Việt Nam, Singapore, Indonesia, Philippines, Malaysia, Brunei, Campuchia, Lào và Thái Lan, trong đó thực hiện 3 cuộc điện đàm với Tổng Bí thư Nguyễn ********* và Tổng thống Indonesia Joko Widodo. Sau khi dịch COVID-19 được kiểm soát ở một mức độ nhất định, các quan chức cấp cao của Trung Quốc và ASEAN thường xuyên tiến hành các chuyến thăm lẫn nhau. Trong nửa cuối năm 2020, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Văn phòng công tác đối ngoại trung ương ************* Trung Quốc Dương Khiết Trì đã liên tiếp đến thăm Singapore và Myanmar. Cùng năm, Ủy viên Quốc vụ, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đến thăm Campuchia, Malaysia, Lào, Thái Lan và Singapore, và các bộ trưởng ngoại giao Indonesia, Việt Nam và Philippines đã liên tiếp đến thăm Trung Quốc. Năm 2021, ông Vương Nghị đã đến thăm Đông Nam Á hai lần, bao gồm 7 trong số 10 quốc gia ASEAN. Năm 2021 kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ đối thoại Trung Quốc-ASEAN, hai bên đã tổ chức một loạt hoạt động kỷ niệm như Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao đặc biệt và Hội nghị cấp cao đặc biệt. Tại Hội nghị cấp cao đặc biệt được tổ chức theo hình thức trực tuyến vào ngày 22/11/2021, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chính thức tuyên bố nâng cấp quan hệ Trung Quốc-ASEAN lên thành quan hệ đối tác chiến lược toàn diện. Đây được xem là một sự kiện mang dấu mốc quan trọng trong lịch sử quan hệ song phương.
Trung Quốc và ASEAN rất coi trọng lập trường và vai trò của nhau trong các vấn đề khu vực, cũng ngày càng nhận thức được rằng hợp tác sẽ có lợi cho việc giải quyết ổn thỏa các vấn đề điểm nóng và khó khăn trong khu vực. Sau khi tình hình chính trị ở Myanmar thay đổi đột ngột, các nước phương Tây đứng đầu là Mỹ đã ra sức chỉ trích quân đội Myanmar và đưa ra hàng loạt biện pháp trừng phạt. Trung Quốc và ASEAN có cùng quan điểm trong giải quyết cuộc khủng hoảng Myanmar, phản đối sự can thiệp của các lực lượng bên ngoài vào công việc nội bộ của Myanmar, ủng hộ đối thoại và tham vấn, giải quyết các xung đột và bất đồng trong khuôn khổ hiến pháp và pháp luật. Ngay từ đầu, Trung Quốc đã ủng hộ kiên định vai trò trung tâm của ASEAN trong giải quyết cuộc khủng hoảng Myanmar, nhiều lần trao đổi với các nước ASEAN về vấn đề Myanmar, ủng hộ ASEAN thực hiện “Đồng thuận 5 điểm” để giải quyết vấn đề này. Sau khi Ngoại trưởng thứ hai của Brunei Erywan Yusof được bổ nhiệm làm đặc phái viên của ASEAN về vấn đề Myanmar, Ngoại trưởng Vương Nghị đã điện đàm với ông 3 lần, bày tỏ hoàn toàn ủng hộ đặc phái viên ASEAN thực hiện nhiệm vụ của mình và sẵn sàng đóng vai trò mang tính xây dựng trong việc thúc đẩy giải quyết vấn đề chính trị của Myanmar. Trung Quốc và ASEAN đã trao đổi về vấn đề Nam Hải (Biển Đông) tại nhiều diễn đàn, sẵn sàng xúc tiến các cuộc tham vấn về Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), cùng nhau duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực. Năm 2021, hai bên đã tiếp tục xúc tiến việc đọc lần 2 văn bản COC theo hình thức trực tuyến và trực tiếp, đồng thời đạt được thỏa thuận sơ bộ về phần Lời nói đầu. Trung Quốc và ASEAN cũng đã tăng cường trao đổi thông tin về các vấn đề an ninh khu vực. Tháng 9/2021, Mỹ, Anh và Australia chính thức tuyên bố thành lập Thỏa thuận an ninh ba bên (AUKUS), Mỹ và Anh có kế hoạch giúp Australia đóng tàu ngầm hạt nhân, nhiều nước ASEAN lần lượt bày tỏ quan tâm vấn đề này, Trung Quốc và Malaysia, Indonesisa, Brunei đã trao đổi, tỏ rõ lập trường bằng nhiều phương thức khác nhau. Trung Quốc và ASEAN cũng đã tăng cường trao đổi và hợp tác chặt chẽ trong các vấn đề quốc tế và khu vực, mức độ phối hợp chiến lược giữa hai bên ngày càng tăng lên.
.................
Theo tạp chí “Nghiên cứu các vấn đề quốc tế”, Trung Quốc, số ra gần đây, kể từ khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát, Trung Quốc và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã cùng nhau vượt qua khó khăn, chung tay chống lại dịch bệnh, thúc đẩy kinh tế phục hồi, đưa quan hệ hợp tác song phương lên tầm cao mới. Quan hệ Trung Quốc-ASEAN đã trở thành hình mẫu thành công nhất và năng động nhất trong các mối quan hệ hợp tác ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương và là một minh chứng sinh động của cộng đồng chung vận mệnh nhân loại. Thế giới hiện đang trải qua những thay đổi lớn chưa từng có trong 100 năm qua, cùng với dịch COVID-19 đang có những diễn biến hết sức phức tạp, tình hình phát triển kinh tế-xã hội của các quốc gia đều bị ảnh hưởng sâu sắc, xu thế “phương Đông mạnh lên, phương Tây suy yếu” trong cấu trúc sức mạnh quốc tế đang tiếp tục phát triển, trật tự toàn cầu và khu vực đang tăng tốc biến đổi. Những thay đổi trong thế kỷ qua đã mang lại những cơ hội và động lực mới cho Trung Quốc và ASEAN tăng cường hợp tác, đồng thời cũng mang đến những thách thức mới cho sự phát triển quan hệ song phương. Trong bối cảnh này, nhìn về thời kỳ hậu đại dịch, suy nghĩ về cách nắm bắt cơ hội phát triển, tiếp tục thúc đẩy quan hệ Trung Quốc-ASEAN nâng cấp về chất, xây dựng cộng đồng chung vận mệnh Trung Quốc-ASEAN tốt đẹp hơn, có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với việc Trung Quốc quản lý ngoại giao láng giềng và hình thành môi trường xung quanh tốt đẹp, hữu nghị, ngăn ngừa và giải quyết có hiệu quả những nguy cơ, thách thức mới do những thay đổi của tình hình quốc tế mang lại.
Trung Quốc viện trợ vacxin cho các quốc gia Asean
I. Tiến triển mới trong hợp tác Trung Quốc-ASEAN
Sau khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát, Trung Quốc và các nước ASEAN đã duy trì sự phối hợp chặt chẽ, đạt được nhiều sự nhất trí và cùng hành động về việc triển khai hợp tác toàn diện, đạt được những kết quả rõ rệt trong việc chung tay phòng chống dịch bệnh, phân phối và sử dụng vaccine, thúc đẩy kinh tế phục hồi. Sự đoàn kết và hợp tác giữa Trung Quốc và ASEAN đã giúp thúc đẩy việc thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện song phương, và nhận thức về cộng đồng chung vận mệnh Trung Quốc-ASEAN cũng được nâng cao đáng kể.
1. Việc trao đổi chính trị thường xuyên tạo sự bảo đảm chính trị cho Trung Quốc và ASEAN tăng cường hợp tác
Trong bối cảnh tình hình quốc tế phức tạp, biến động và nhiều bất ổn, lãnh đạo Trung Quốc và các nước ASEAN luôn duy trì sự trao đổi chặt chẽ, tăng cường phối hợp trong các vấn đề quan trọng của quốc tế và khu vực, đóng vai trò dẫn dắt quan trọng đối với sự phát triển liên tục của quan hệ hai bên. Sau khi dịch bệnh bùng phát, lãnh đạo Trung Quốc và các nước ASEAN đã tăng cường trao đổi ở cấp chiến lược thông qua nhiều kênh khác nhau. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có nhiều cuộc điện đàm với lãnh đạo các nước Việt Nam, Singapore, Indonesia, Philippines, Malaysia, Brunei, Campuchia, Lào và Thái Lan, trong đó thực hiện 3 cuộc điện đàm với Tổng Bí thư Nguyễn ********* và Tổng thống Indonesia Joko Widodo. Sau khi dịch COVID-19 được kiểm soát ở một mức độ nhất định, các quan chức cấp cao của Trung Quốc và ASEAN thường xuyên tiến hành các chuyến thăm lẫn nhau. Trong nửa cuối năm 2020, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Văn phòng công tác đối ngoại trung ương ************* Trung Quốc Dương Khiết Trì đã liên tiếp đến thăm Singapore và Myanmar. Cùng năm, Ủy viên Quốc vụ, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đến thăm Campuchia, Malaysia, Lào, Thái Lan và Singapore, và các bộ trưởng ngoại giao Indonesia, Việt Nam và Philippines đã liên tiếp đến thăm Trung Quốc. Năm 2021, ông Vương Nghị đã đến thăm Đông Nam Á hai lần, bao gồm 7 trong số 10 quốc gia ASEAN. Năm 2021 kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ đối thoại Trung Quốc-ASEAN, hai bên đã tổ chức một loạt hoạt động kỷ niệm như Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao đặc biệt và Hội nghị cấp cao đặc biệt. Tại Hội nghị cấp cao đặc biệt được tổ chức theo hình thức trực tuyến vào ngày 22/11/2021, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chính thức tuyên bố nâng cấp quan hệ Trung Quốc-ASEAN lên thành quan hệ đối tác chiến lược toàn diện. Đây được xem là một sự kiện mang dấu mốc quan trọng trong lịch sử quan hệ song phương.
Trung Quốc và ASEAN rất coi trọng lập trường và vai trò của nhau trong các vấn đề khu vực, cũng ngày càng nhận thức được rằng hợp tác sẽ có lợi cho việc giải quyết ổn thỏa các vấn đề điểm nóng và khó khăn trong khu vực. Sau khi tình hình chính trị ở Myanmar thay đổi đột ngột, các nước phương Tây đứng đầu là Mỹ đã ra sức chỉ trích quân đội Myanmar và đưa ra hàng loạt biện pháp trừng phạt. Trung Quốc và ASEAN có cùng quan điểm trong giải quyết cuộc khủng hoảng Myanmar, phản đối sự can thiệp của các lực lượng bên ngoài vào công việc nội bộ của Myanmar, ủng hộ đối thoại và tham vấn, giải quyết các xung đột và bất đồng trong khuôn khổ hiến pháp và pháp luật. Ngay từ đầu, Trung Quốc đã ủng hộ kiên định vai trò trung tâm của ASEAN trong giải quyết cuộc khủng hoảng Myanmar, nhiều lần trao đổi với các nước ASEAN về vấn đề Myanmar, ủng hộ ASEAN thực hiện “Đồng thuận 5 điểm” để giải quyết vấn đề này. Sau khi Ngoại trưởng thứ hai của Brunei Erywan Yusof được bổ nhiệm làm đặc phái viên của ASEAN về vấn đề Myanmar, Ngoại trưởng Vương Nghị đã điện đàm với ông 3 lần, bày tỏ hoàn toàn ủng hộ đặc phái viên ASEAN thực hiện nhiệm vụ của mình và sẵn sàng đóng vai trò mang tính xây dựng trong việc thúc đẩy giải quyết vấn đề chính trị của Myanmar. Trung Quốc và ASEAN đã trao đổi về vấn đề Nam Hải (Biển Đông) tại nhiều diễn đàn, sẵn sàng xúc tiến các cuộc tham vấn về Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), cùng nhau duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực. Năm 2021, hai bên đã tiếp tục xúc tiến việc đọc lần 2 văn bản COC theo hình thức trực tuyến và trực tiếp, đồng thời đạt được thỏa thuận sơ bộ về phần Lời nói đầu. Trung Quốc và ASEAN cũng đã tăng cường trao đổi thông tin về các vấn đề an ninh khu vực. Tháng 9/2021, Mỹ, Anh và Australia chính thức tuyên bố thành lập Thỏa thuận an ninh ba bên (AUKUS), Mỹ và Anh có kế hoạch giúp Australia đóng tàu ngầm hạt nhân, nhiều nước ASEAN lần lượt bày tỏ quan tâm vấn đề này, Trung Quốc và Malaysia, Indonesisa, Brunei đã trao đổi, tỏ rõ lập trường bằng nhiều phương thức khác nhau. Trung Quốc và ASEAN cũng đã tăng cường trao đổi và hợp tác chặt chẽ trong các vấn đề quốc tế và khu vực, mức độ phối hợp chiến lược giữa hai bên ngày càng tăng lên.
.................