- Biển số
- OF-806509
- Ngày cấp bằng
- 4/3/22
- Số km
- 3,266
- Động cơ
- 694,247 Mã lực
(Tiếp)
Các xu hướng viễn thám
Một sự thay đổi mô hình đã diễn ra với việc giảm chi phí phóng đồng thời với sự thay đổi nhanh chóng trong việc thu nhỏ vệ tinh. Việc thu nhỏ vệ tinh đã thay đổi tính kinh tế trong chế tạo vệ tinh, dẫn đến một cuộc cách mạng về hình ảnh vệ tinh. Các vệ tinh nhỏ hơn giá rẻ hơn. Hàng chục chiếc có thể được phóng đồng thời trên một mặt phẳng quỹ đạo duy nhất, nơi mà việc điều khiển cẩn trọng trong môi trường vũ trụ có thể sắp xếp chúng một cách hợp lý và giảm độ phân giải tạm thời. Đổi lại là các vệ tinh viễn thám được phóng theo cách này sẽ ít có khả năng mang tải ống kính lớn, từ đó giảm độ phân giải không gian. Các vệ tinh viễn thám nhỏ sẽ giải quyết vấn đề này bằng cách phóng lên độ cao quỹ đạo thấp hơn nhiều - 250 km so với 600 km hoặc hơn đối với các vệ tinh WorldView truyền thống của DigitalGlobe. Tuy nhiên, việc gia tăng lực cản khí quyển lên vệ tinh trên các quỹ đạo này cũng làm giảm đáng kể vòng đời của chúng. Do đó, duy trì một chùm vệ tinh đòi hỏi các vệ tinh nhỏ phải được bổ sung thường xuyên. Việc chu kỳ thay thế được rút ngắn thúc đẩy nhu cầu cần thêm vệ tinh cũng như phóng chúng, từ đó giảm chi phí đơn vị và cho phép cải tiến liên tục cho cả hai nhu cầu này. Những lợi ích trên củng cố thêm các động lực kinh tế khi sử dụng cách tiếp cận này. Một cuộc chạy đua đang diễn ra xem ai đạt được độ phân giải không gian và tạm thờitốt nhất có thể.
Cuối năm 2017, công ty Planet có trụ sở tại Mỹ đã đạt được mục tiêu chụp toàn bộ bề mặt Trái Đất ở độ phân giải 3-5 m trong vòng một ngày. Phần lớn sẽ cân nhắc mô hình này khi mà đạt được sự thay đổi là không thể chỉ vài năm về trước. Đó chính là một trong số các vệ tinh giá rẻ cung cấp hình ảnh ban đầu về Căn cứ Không quân al-Assad. Planet không đơn độc trong việc giới thiệu các cách tiếp cận đột phá trong viễn thám. Hàng chục các nhà cung hình ảnh mới đã bắt đầu tham gia vào thị trường, cung cấp sự đa dạng trong khả năng từ rađa khẩu độ tổng hợp (SAR) tới chụp ảnh siêu kính. Tính đến năm 2021, nhiều hệ thống này đã có trên quỹ đạo với số lượng nhỏ như một nhóm đầu tiên của các chùm vệ tinh tương tự.
Giai đoạn cuối của cuộc chạy đua giữa các doanh nghiệp thương mại và quốc gia tận dụng công nghệ thương mại là việc phủ sóng toàn cầu ở độ phân giải cao ở mọi nơi mọi lúc. Sự hội tụ độ phân giải này sẽ chắc chắn xảy ra trước năm 2030. Tuy nhiên, các dấu hiệu cho thấy bản năng chiến thắng cuộc chiến của quan sát toàn diện trong chiến tranh hiện đại đã được mô tả trong cuộc xung đột gần đây giữa Ác-mê-ni-a và A-déc-bai-dan, mặc dù bằng các xenxơ từ máy bay chứ không phải từ vũ trụ.
Phương tiện chiến tranh của Armenia bị máy bay không người lái của Azerbaijan phát hiện và phá hủy
Các tác động của xu hướng viễn thám tới chiến tranh tương lai
Vào cuối năm 2020, Ác-mê-ni-a và A-déc-bai-dan đã có một cuộc chiến nhỏ khốc liệt ở khu vực tranh Nagorno-Karabakh đã cho thấy các cuộc tấn công chính xác tầm xa và hỏa lực gián tiếp, hỗ trợ bởi tình báo trên không có thể một sự kết hợp dẫn tới chiến thắng. Khi bắt đầu cuộc xung đột, Ác-mê-ni-a được cho rằng có quân đội tiêu chuẩn vượt trội hơn A-déc-bai-dan khi khả năng huấn luyện và chỉ huy đều tốt hơn. Tuy vậy, họ nhanh chóng bị đánh bại bởi chiến thuật sử dụng máy bay không người lái khi chúng cung cấp dữ liệu nhắm tới mục tiêu cho pháo binh và các vũ khí tầm xa khác của A-déc-bai-dan. Ban đầu, Ác-mê-ni-a điều khiển một hệ thống phòng không do Nga chế tạo mà A-déc-bai-dan phải tiêu diệt chúng để có thể sử dụng được đầy đủ khả năng từ máy bay không người lái do Thổ Nhĩ Kỳ và Ít-xa-ren cung cấp. A-déc-bai-dan đã buộc phải sử dụng 11 chiếc máy bay không người lái AN-2 thời Liên Xô làm mồi nhử để Ác-mê-ni-a bắn chúng và từ đó xác định và tiêu diệt hệ thống phòng không này. Một khi A-déc-bai-dan đã vô hiệu hóa được hệ thống phòng không, họ có thể dùng máy bay không người lái để truy tìm và tiêu diệt các lực lượng Ác-mê-ni-a trên mặt đất. Theo một số tính toán, A-déc-bai-dan đã tiêu diệt gần 1.000 xe tăng, xe bọc thép và các loại xe khác trong chiến dịch ngắn ngày, sử dụng hỏa lực chính xác, buộc Ác-mê-ni-a phải ký vào yểu cầu lập lại hòa bình. Sự thành công của A-déc-bai-dan trong việc sử dụng máy bay không người lái để cung cấp dữ liệu mục tiêu cho các vũ khí gián tiếp cung cấp một góc nhìn khái quát về chiến tranh trong tương lai.
Máy bay AN-2 được hoán cải thành máy bay không người lái của Azerbaijan
Bất chấp sự thành công ở cuộc xung đột Nagorno-Karabakh, chiến tranh bằng máy bay không người lái không phải không có hạn chế mà tình báo từ vệ tinh có thể khắc phục và mở rộng. Thứ nhất, A-déc-bai-dan đã đánh bại Ác-mê-ni-a bằng tác chiến từ trên không, nhưng chúng có tầm nhìn hạn chế và phụ thuộc vào điều kiện thời tiết khi tác chiến - hạn chế mà vệ tinh không bị ảnh hưởng. Thứ hai, Nga đã nhanh chóng đưa vào một hệ thống tác chiến điện tử chống máy bay không người lái, Krashukha-4, đã bắn hạ thành công máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ trong phạm vi lên tới 300 km. Hệ thống chống máy bay không người lái nhanh và hiệu quả này cho thấy chúng dễ bị tổn thương bởi chiến tranh điện tử. Rõ ràng, chiến tranh sẽ được áp dụng cho các vệ tinh nếu chúng cũng trở thành mối đe dọa, nhưng không giống như các máy bay không người lái, chúng không thể ngay lập tức chịu tổn thương từ các tác nhân vật lý. Hình ảnh về mục tiêu từ vệ tinh cũng sẽ chi tiết hơn so các nền tảng hình ảnh thương mại khác nhau của máy bay không người lái cùng bay trên không và điều đó có thể hỗ trợ cho kẻ địch hoặc không. Cuối cùng, trong khu vực xung đột, các bên tham chiến có thể tuyên bố vùng cấm bay. Khả năng này là không thể trong quỹ đạo không gian, từ đó hỗ trợ rất nhiều cho năng lực xác định và truy tìm các mục tiêu có khả năng là kẻ thù.
Hệ thống Krashukha-4
Các chi tiết chính xác của bất kỳ cuộc xung đột nào không bao giờ được lặp lại, khi mà các tình huống, địa hình và công nghệ liên tục phát triển. Tuy nhiên, người ta có thể rút ra một số dự đoán từ Nagorno-Karabakh về cách các đối thủ có khả năng hơn sẽ chiến đấu trong tương lai.
Thứ nhất, bài học lớn hơn từ cuộc xung đột này là phần lớn tổn thất chiến đấu trong xung đột nhà nước-quốc gia tiếp tục tới từ hệ thống hỏa lực gián tiếp và các vũ khí tầm xa khác.
Thứ hai, khả năng tìm và nhắm chính xác tới đối phương là rất quan trọng đối với hiệu quả của các hệ thống này, vậy nên bên nào có thông tin tình báo tốt hơn sẽ có khả năng tiêu diệt đối phương nhanh hơn.
Cuối cùng, để ngăn đối phương phối hợp không gian chiến đấu bằng các xenxơ - dù là máy bay không người lái hay các hệ thống khác - sẽ là ưu tiên quan trọng cho bên phòng ngự. Tóm lại, bên nào có thể kết hợp được thông tin tình báo với hỏa lực tầm xa một cách tốt nhất sẽ làm chủ chiến trường.
Vai trò của tình báo thời gian thực từ các vệ tinh viễn thám trong một cuộc xung đột tương lai sẽ giống như vai trò của máy bay không người lái trong việc thu thập thông tin tình báo cho A-déc-bai-dan. Sự gia tăng năng lực viễn thám thương mại và của quốc gia trong việc chụp ảnh chi tiết các khu vực rộng lớn và truyền phát hình ảnh đó tới các trung tâm chỉ huy hỏa lực sẽ là một nút thắt quan trọng trong chuỗi tiêu diệt đối phương. Các nhà cung cấp thương mại đã và đang sử dụng các vệ tinh làm nhiệm vụ và phản hồi theo thời gian thực. Những nỗ lực xây dựng có mục tiêu như lớp tìm kiếm và truyền phát của Cơ quan Phát triển Vũ trụ sẽ chắc chắn có khả năng hơn các hệ thống thương mại và rất quan trọng cho sự thành công về chiến thuật trên chiến trường tương lai. Việc ngày càng giảm độ phân giải không gian tạm thời của vệ tinh viễn thám sẽ giúp tình báo vũ trụ phát triển, từ việc sử dụng một công cụ ở cấp độ chiến lược mang tính lịch sử tới một công cụ chiến thuật. Việc giảm thiểu sự thay đổi này sẽ đòi hỏi sự kết hợp giữa các công cụ chủ động, thụ động, pháp lý và ngoại giao.
Các xu hướng viễn thám
Một sự thay đổi mô hình đã diễn ra với việc giảm chi phí phóng đồng thời với sự thay đổi nhanh chóng trong việc thu nhỏ vệ tinh. Việc thu nhỏ vệ tinh đã thay đổi tính kinh tế trong chế tạo vệ tinh, dẫn đến một cuộc cách mạng về hình ảnh vệ tinh. Các vệ tinh nhỏ hơn giá rẻ hơn. Hàng chục chiếc có thể được phóng đồng thời trên một mặt phẳng quỹ đạo duy nhất, nơi mà việc điều khiển cẩn trọng trong môi trường vũ trụ có thể sắp xếp chúng một cách hợp lý và giảm độ phân giải tạm thời. Đổi lại là các vệ tinh viễn thám được phóng theo cách này sẽ ít có khả năng mang tải ống kính lớn, từ đó giảm độ phân giải không gian. Các vệ tinh viễn thám nhỏ sẽ giải quyết vấn đề này bằng cách phóng lên độ cao quỹ đạo thấp hơn nhiều - 250 km so với 600 km hoặc hơn đối với các vệ tinh WorldView truyền thống của DigitalGlobe. Tuy nhiên, việc gia tăng lực cản khí quyển lên vệ tinh trên các quỹ đạo này cũng làm giảm đáng kể vòng đời của chúng. Do đó, duy trì một chùm vệ tinh đòi hỏi các vệ tinh nhỏ phải được bổ sung thường xuyên. Việc chu kỳ thay thế được rút ngắn thúc đẩy nhu cầu cần thêm vệ tinh cũng như phóng chúng, từ đó giảm chi phí đơn vị và cho phép cải tiến liên tục cho cả hai nhu cầu này. Những lợi ích trên củng cố thêm các động lực kinh tế khi sử dụng cách tiếp cận này. Một cuộc chạy đua đang diễn ra xem ai đạt được độ phân giải không gian và tạm thờitốt nhất có thể.
Cuối năm 2017, công ty Planet có trụ sở tại Mỹ đã đạt được mục tiêu chụp toàn bộ bề mặt Trái Đất ở độ phân giải 3-5 m trong vòng một ngày. Phần lớn sẽ cân nhắc mô hình này khi mà đạt được sự thay đổi là không thể chỉ vài năm về trước. Đó chính là một trong số các vệ tinh giá rẻ cung cấp hình ảnh ban đầu về Căn cứ Không quân al-Assad. Planet không đơn độc trong việc giới thiệu các cách tiếp cận đột phá trong viễn thám. Hàng chục các nhà cung hình ảnh mới đã bắt đầu tham gia vào thị trường, cung cấp sự đa dạng trong khả năng từ rađa khẩu độ tổng hợp (SAR) tới chụp ảnh siêu kính. Tính đến năm 2021, nhiều hệ thống này đã có trên quỹ đạo với số lượng nhỏ như một nhóm đầu tiên của các chùm vệ tinh tương tự.
Giai đoạn cuối của cuộc chạy đua giữa các doanh nghiệp thương mại và quốc gia tận dụng công nghệ thương mại là việc phủ sóng toàn cầu ở độ phân giải cao ở mọi nơi mọi lúc. Sự hội tụ độ phân giải này sẽ chắc chắn xảy ra trước năm 2030. Tuy nhiên, các dấu hiệu cho thấy bản năng chiến thắng cuộc chiến của quan sát toàn diện trong chiến tranh hiện đại đã được mô tả trong cuộc xung đột gần đây giữa Ác-mê-ni-a và A-déc-bai-dan, mặc dù bằng các xenxơ từ máy bay chứ không phải từ vũ trụ.
Phương tiện chiến tranh của Armenia bị máy bay không người lái của Azerbaijan phát hiện và phá hủy
Các tác động của xu hướng viễn thám tới chiến tranh tương lai
Vào cuối năm 2020, Ác-mê-ni-a và A-déc-bai-dan đã có một cuộc chiến nhỏ khốc liệt ở khu vực tranh Nagorno-Karabakh đã cho thấy các cuộc tấn công chính xác tầm xa và hỏa lực gián tiếp, hỗ trợ bởi tình báo trên không có thể một sự kết hợp dẫn tới chiến thắng. Khi bắt đầu cuộc xung đột, Ác-mê-ni-a được cho rằng có quân đội tiêu chuẩn vượt trội hơn A-déc-bai-dan khi khả năng huấn luyện và chỉ huy đều tốt hơn. Tuy vậy, họ nhanh chóng bị đánh bại bởi chiến thuật sử dụng máy bay không người lái khi chúng cung cấp dữ liệu nhắm tới mục tiêu cho pháo binh và các vũ khí tầm xa khác của A-déc-bai-dan. Ban đầu, Ác-mê-ni-a điều khiển một hệ thống phòng không do Nga chế tạo mà A-déc-bai-dan phải tiêu diệt chúng để có thể sử dụng được đầy đủ khả năng từ máy bay không người lái do Thổ Nhĩ Kỳ và Ít-xa-ren cung cấp. A-déc-bai-dan đã buộc phải sử dụng 11 chiếc máy bay không người lái AN-2 thời Liên Xô làm mồi nhử để Ác-mê-ni-a bắn chúng và từ đó xác định và tiêu diệt hệ thống phòng không này. Một khi A-déc-bai-dan đã vô hiệu hóa được hệ thống phòng không, họ có thể dùng máy bay không người lái để truy tìm và tiêu diệt các lực lượng Ác-mê-ni-a trên mặt đất. Theo một số tính toán, A-déc-bai-dan đã tiêu diệt gần 1.000 xe tăng, xe bọc thép và các loại xe khác trong chiến dịch ngắn ngày, sử dụng hỏa lực chính xác, buộc Ác-mê-ni-a phải ký vào yểu cầu lập lại hòa bình. Sự thành công của A-déc-bai-dan trong việc sử dụng máy bay không người lái để cung cấp dữ liệu mục tiêu cho các vũ khí gián tiếp cung cấp một góc nhìn khái quát về chiến tranh trong tương lai.
Máy bay AN-2 được hoán cải thành máy bay không người lái của Azerbaijan
Bất chấp sự thành công ở cuộc xung đột Nagorno-Karabakh, chiến tranh bằng máy bay không người lái không phải không có hạn chế mà tình báo từ vệ tinh có thể khắc phục và mở rộng. Thứ nhất, A-déc-bai-dan đã đánh bại Ác-mê-ni-a bằng tác chiến từ trên không, nhưng chúng có tầm nhìn hạn chế và phụ thuộc vào điều kiện thời tiết khi tác chiến - hạn chế mà vệ tinh không bị ảnh hưởng. Thứ hai, Nga đã nhanh chóng đưa vào một hệ thống tác chiến điện tử chống máy bay không người lái, Krashukha-4, đã bắn hạ thành công máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ trong phạm vi lên tới 300 km. Hệ thống chống máy bay không người lái nhanh và hiệu quả này cho thấy chúng dễ bị tổn thương bởi chiến tranh điện tử. Rõ ràng, chiến tranh sẽ được áp dụng cho các vệ tinh nếu chúng cũng trở thành mối đe dọa, nhưng không giống như các máy bay không người lái, chúng không thể ngay lập tức chịu tổn thương từ các tác nhân vật lý. Hình ảnh về mục tiêu từ vệ tinh cũng sẽ chi tiết hơn so các nền tảng hình ảnh thương mại khác nhau của máy bay không người lái cùng bay trên không và điều đó có thể hỗ trợ cho kẻ địch hoặc không. Cuối cùng, trong khu vực xung đột, các bên tham chiến có thể tuyên bố vùng cấm bay. Khả năng này là không thể trong quỹ đạo không gian, từ đó hỗ trợ rất nhiều cho năng lực xác định và truy tìm các mục tiêu có khả năng là kẻ thù.
Hệ thống Krashukha-4
Các chi tiết chính xác của bất kỳ cuộc xung đột nào không bao giờ được lặp lại, khi mà các tình huống, địa hình và công nghệ liên tục phát triển. Tuy nhiên, người ta có thể rút ra một số dự đoán từ Nagorno-Karabakh về cách các đối thủ có khả năng hơn sẽ chiến đấu trong tương lai.
Thứ nhất, bài học lớn hơn từ cuộc xung đột này là phần lớn tổn thất chiến đấu trong xung đột nhà nước-quốc gia tiếp tục tới từ hệ thống hỏa lực gián tiếp và các vũ khí tầm xa khác.
Thứ hai, khả năng tìm và nhắm chính xác tới đối phương là rất quan trọng đối với hiệu quả của các hệ thống này, vậy nên bên nào có thông tin tình báo tốt hơn sẽ có khả năng tiêu diệt đối phương nhanh hơn.
Cuối cùng, để ngăn đối phương phối hợp không gian chiến đấu bằng các xenxơ - dù là máy bay không người lái hay các hệ thống khác - sẽ là ưu tiên quan trọng cho bên phòng ngự. Tóm lại, bên nào có thể kết hợp được thông tin tình báo với hỏa lực tầm xa một cách tốt nhất sẽ làm chủ chiến trường.
Vai trò của tình báo thời gian thực từ các vệ tinh viễn thám trong một cuộc xung đột tương lai sẽ giống như vai trò của máy bay không người lái trong việc thu thập thông tin tình báo cho A-déc-bai-dan. Sự gia tăng năng lực viễn thám thương mại và của quốc gia trong việc chụp ảnh chi tiết các khu vực rộng lớn và truyền phát hình ảnh đó tới các trung tâm chỉ huy hỏa lực sẽ là một nút thắt quan trọng trong chuỗi tiêu diệt đối phương. Các nhà cung cấp thương mại đã và đang sử dụng các vệ tinh làm nhiệm vụ và phản hồi theo thời gian thực. Những nỗ lực xây dựng có mục tiêu như lớp tìm kiếm và truyền phát của Cơ quan Phát triển Vũ trụ sẽ chắc chắn có khả năng hơn các hệ thống thương mại và rất quan trọng cho sự thành công về chiến thuật trên chiến trường tương lai. Việc ngày càng giảm độ phân giải không gian tạm thời của vệ tinh viễn thám sẽ giúp tình báo vũ trụ phát triển, từ việc sử dụng một công cụ ở cấp độ chiến lược mang tính lịch sử tới một công cụ chiến thuật. Việc giảm thiểu sự thay đổi này sẽ đòi hỏi sự kết hợp giữa các công cụ chủ động, thụ động, pháp lý và ngoại giao.