GÓC KHUẤT CHIẾN TRANH
Thớt 10:
LỰC LƯỢNG MÁY BAY TRINH SÁT ĐIỆN TỬ SIÊU THANH CỦA VIỆT NAM
Tút 4: MIG CỦA TA BỊ TÊN LỬA TA BẮN - TRONG DIỄN TẬP AI-87
Câu chuyện này căn cứ trên nội dung các buổi giao ban quân – chính hàng tuần, mà nhà cháu tham dự hồi năm 1987 ấy.
1/Thứ nhất, xin bình về trình độ tác chiến của lính tên lửa Trung Quốc:
Để chiến thắng kẻ thù, một trong những yếu tố quan trọng là phải đánh giá đúng kẻ thù ấy. Nếu luôn có thái độ coi thường, hạ thấp đối thủ, thì chính ta sẽ gập phải những kết quả bất lợi không đáng có, đầy bất ngờ.
Với nhãn quan ấy, nhà cháu xin phát biểu trên quan điểm cá nhân rằng: trình độ tác chiến của lính tên lửa Trung Quốc trong năm 1987 là rất khá.
Xin các bác hãy nhớ đến sự kiện chiếc máy bay trinh sát Mig-21R của ta bị tên lửa phòng không Hồng Kỳ của Trung Quốc bắn rơi ngày 5/10/1987. Chỉ trong vòng mấy chục giây, lính tên lửa Trung Quốc đã bám sát chính xác mục tiêu, và vô cùng quyết đoán khi phóng tên lửa ở ‘THỜI ĐIỂM ĐÚNG NHẤT’. Đó là khi chiếc máy bay trinh sát Mig-21R của ta ‘ĐANG BAY VÀO’ không phận Trung Quốc. Nên nhớ là không vực của Trung Quốc tại thời điểm đó rất hẹp. Điểm nối từ Cao Lộc – Lạng Sơn tới huyện Phục Hòa, tỉnh Cao Bằng rất ngắn. Chỉ vài chục giây là chiếc Mig-21R của ta đã có thể bay trở về trên không vực của ta. Và nếu lính tên lửa Trung Quốc lại phóng đạn vào thời điểm giữa hành trình, khi máy bay của ta đang trên nửa đường bay ra, thì nó sẽ rơi trên đất ta. Và với tình trạng đang có chiến tranh giữa 2 bên ở thời điểm năm 1987, thì chẳng bao giờ ta thừa nhận có máy bay rơi và Trung Quốc cũng không bao giờ có bằng chứng. Và câu chuyện này sẽ rơi vào hư vô, không một ai có thể biết đến.
Thế nhưng, lính tên lửa Trung Quốc đã bám sát chính xác mục tiêu, và vô cùng quyết đoán khi phóng tên lửa ở ‘THỜI ĐIỂM ĐÚNG NHẤT’. Đó là khi chiếc máy bay trinh sát Mig-21R của ta ‘ĐANG BAY VÀO’ không phận Trung Quốc.
2/Thứ hai, nhà cháu xin được biên về 1 sự kiện mà ai cũng biết, nhưng không phải bác nào trong Nhóm cũng biết, đó là 2 chiếc Mig 21 của ta, bị chính tên lửa của ta, bắn trong diễn tập AI-87 ấy.
Đó là trước thời điểm chiếc máy bay trinh sát Mig-21R của ta bị tên lửa phòng không Hồng Kỳ của Trung Quốc bắn rơi ngày 5/10/1987, thì một biên đội 2 chiếc Mig 21 của ta, từ Nội Bài đã bay chuyển sân lên Kép. Sáng hôm sau, biên đội 2 chiếc Mig 21 này bay trờ về Nội Bài.
Từ Kép, biên đội 2 chiếc Mig 21 bay vòng qua ‘đặc khu Quảng Ninh’, trong một tình tiết của cuộc diễn tập phòng thủ chiến lược khu vực phía bắc có sử dụng không quân với mật danh AI-87, diễn ra từ ngày 3 tới 5/10/1987.
Nhưng, trung đoàn tên lửa SAM 2 Cải tiến – Von ga của sư 365 ( mà quân ta vẫn hay gọi là Sam - 6) đã bắt được mục tiêu là 2 chiếc Mig đang từ phía bắc lao tới vùng tác chiến phòng không của trung đoàn. Bắt được mục tiêu, báo lên trên, không ai bẩu đó là của ta, F 365 cho lệnh phóng 2 đạn Sam 2 Cải tiến – Von ga.
Và hịt!!!
Chính thượng tướng Phùng Thế Tài – Phó Tổng Tham mưu trưởng – phụ trách khối quân binh chủng, đã đập máy gầm lên:
-Cách cổ ngay thằng ra lệnh bắn. Cách cổ nó 2 lần. Đờ mờ nó, đã bắn nhầm, mà lại còn bắn…trượt !!!!
3/Thực ra, chuyện tên lửa ta, bắn rơi máy bay ta, thì cũng là điều đã nhiều lần xẩy ra.
Không gì cụ thể bằng, hồi ức của đại tá phi công Mig 21 Nguyễn Công Huy, mà nhà cháu xin trích đăng ngay đây:
“Tháng 3 năm 1972, đoàn tôi chịu tổn thất vô cùng vô lý với lực lượng ở miền Trung và ngoài Bắc. Máy bay Li-2 chở toàn bộ bộ khung của Trung đoàn tiền phương vào sân bay Gát thì bị tên lửa đất đối không SAM-2 của ta bắn rơi ở khu vực Vinh - Nghệ An. Tất cả số người đi trên máy bay đó hy sinh hết. Đoàn bay của chúng tôi có anh Phạm Văn Mạo và một số thợ máy cùng bay trên chuyến đó. Anh Mạo lấy vợ đến hơn 10 năm, trước đó vài tháng mới sinh được cháu gái, chẳng rõ khi anh mất, anh có kịp về thăm vợ con anh được hay không nữa.
Những năm gần đây, chúng tôi mới có điều kiện về thăm được con anh (ở Thái Bình). Cháu giống anh như tạc, đã xây dựng gia đình. Gia đình của chồng cháu cũng là gia đình Liệt sỹ nên thông cảm và thương quý cháu lắm. Anh Mạo chẳng có tấm ảnh nào để lại, tìm mãi mới tách được anh ở trong ảnh chụp chung cả đoàn hồi còn học viên để trên bài vị thờ anh.
Chuyến bay của Li-2 vào Nghệ An trước đó có hạ cánh ở Sân bay Thọ Xuân - Thanh Hoá. Hôm ấy, tôi đang trực chiến ở sân bay, còn kịp bắt tay, chúc tụng các anh trước lúc lên đường (chúng tôi không kiêng như các đồng đội bên bộ binh phải không?). Vậy mà ai ngờ, khi kíp trực của tôi đang được giao nhiệm vụ đánh B.52 thì nhận được điện thoại báo về sự cố kia. Tôi nhớ, thủ trưởng Trần Mạnh sau là Tư lệnh Quân chủng PK - KQ và từng giữ chức Cục trưởng cục HK dân dụng Việt Nam nghe điện xong, lặng người đi mấy phút, rồi lại quay lại sở chỉ huy hỏi máy bay bay vào hay bay ra? Nếu máy bay bay ra thì chỉ chở có mình anh Đinh Tôn thôi, còn bay vào thì... thế đấy! Chúng tôi sững sờ và câm lặng trong nỗi buồn thương, uất ức. Nghe rõ cả tiếng rơi của những giọt nước mắt tiếc thương đồng đội mình.
Tôi chẳng rõ kíp trực của trận địa tên lửa kia có bị kỷ luật không, bị ra sao và họ rút kinh nghiệm như thế nào. Nhưng có lẽ từ giây phút ấy trở đi, tôi rất hoài nghi về công tác hiệp đồng và luôn phải đề phòng “mấy ông” này. Về sau, chính sự đề phòng ấy đã cứu tôi ra khỏi bàn tay của tử thần mà suýt nữa thì “mấy ông tên lửa” nộp không tôi vào lưỡi hái của thần chết.”
Trong hồi ức của mình, đại tá phi công Mig 21 Nguyễn Công Huy có nói:
-Trong suốt cuộc chiến, mỗi khi suất kích, tôi và đồng đội không chỉ quan sát phát hiện máy bay địch, mà thường xuyên còn phải cảnh giới mặt đất. Cứ nhòm thấy ‘nó’ phụt ‘vàng vàng’, là anh em chúng tôi hô nhau cơ động gấp và lủi ngay!
Chú thích thêm của Baoleo:
-Cái tiểu đoàn tên lửa, phóng đạn bắn rơi cái LI-2 của nhà mình ấy, sau này, lập vô vàn chiến công hiển hách trong chiến tranh chống Mỹ, cũng như có thành tích trong thời bình.
Ấy thế nhưng cứ mỗi lần lăm le làm đơn xin phong anh hùng, là bị gạt ngay từ vòng gửi xe.
Đến tận bây giờ, tháng 8 năm 2024 này, tiểu đoàn tên lửa ấy vẫn chỉ có danh hiệu xuông.
++++ Hình minh hoạ một trận địa Sam 2 của ta, thời chiến tranh
View attachment 8668824
