[Funland] Dịch sách cổ : An Nam Tức Sự của sứ thần nhà Nguyên

[legend7seas]

Cụ không đọc thấy tác giả còn đến tận chỗ 4 con tàu sắt của Mã Viện đi đánh Hai BÀ Trưng bị đắm đấy sao? nó ở Vn bây giờ đấy chứ.

Nhà cháu nghĩ thời nhà Trần còn gần thời hiện đại bây giờ (cách tầm hơn 800 năm) hơn là thời Hai Bà (cách tầm hơn 1100 năm) nên mấy cái dấu tích ấy, gồm cả cột đồng Mã Viện (cái thật chắc nằm bên đất Lưỡng Quảng), gần như là dân gian tự dựng lên ở đất mới, cũng là một cách ghi nhớ tiền nhân đất cũ, chứ không phải chứng tích lịch sử thật sự. Cụ phó sứ nhà Nguyên cũng là khách du lịch chứ không phải nhà khảo cổ nên cụ cũng nghe dân gian nói mà thôi. Xin lỗi cụ đã làm loãng topic một chút. Sách dịch của cụ hay quá.

 

[doctor76]

Bảo giả la Anh Vũ, 寳斚羅鸚鵡
Danh hương tiết giá cô. 名香屑鷓鴣

Nghĩa là:

Chén ngọc quý là vỏ ốc Anh Vũ,
Loại hương nổi tiếng ở đây là những vụn nhỏ của con chim đa đa.

Vỏ ốc Anh Vũ có màu hồng như mây, vì vỏ ốc có màu hồng như mỏ và cánh con chim Anh Vũ, nên gọi tên như vậy chăng?
Có loại gỗ làm hương cực tốt, ngâm xuống nước không chìm, cũng có loại bỏ xuống nước thì chìm như gỗ đàn hương. Có nhiều loại gỗ quý, vân gỗ giống như vằn trên lông chim đa đa [ nguyên văn là chim Chá Cô 鷓鴣], đây được coi là gỗ quý [ nhất].

 

[doctor76]

Yết tinh đồ quỷ tượng, 掲旌圖鬼像
Kích thác tụ binh đồ. 擊柝聚兵徒

Nghĩa là:

Gương cờ lên thấy vẽ hình quỷ quái,
Đánh mõ lên để tụ tập quân lính.

Cờ thì có các màu: vàng, đen, xanh, đỏ; phía trong 4 góc cờ có vẽ hình ngôi sao, thiên thần, hoặc hình dáng các loài la sát 羅剎 [ quỷ dữ theo nhà Phật]. Khi muốn tập hợp đông người, họ chặt ống tre to làm mõ, đánh lên, tiếng vang, tuy ở xa mà vẫn có thể nghe được.

 

[hrvs]

Ông ấy có vẻ yêu thích thiên nhiên, con người nước ta hay sao cụ, giọng văn rất hiện đại, vui vẻ, dí dỏm và không có miệt thị dân ta quá mức.
Khoái nhất cảnh phượt bằng bè về tận Hải Dương, rồi còn đi ra tận Thanh Hóa, biết khoảng cách Thăng Long-Thanh Hóa là 150km, khá chính xác, ra xem tàu buôn các nước tụ tập, buôn bán, họp chợ trên biển, xem dân ta mua bánh xe. Có thể nói tầm quan sát rất phong phú.

Không tính mục đích 9chị và 1 số hạn chế của thời đại, phàm là người có văn hóa thâm sâu thì không ai đi "miệt thị" dân tộc khác đâu cụ. Hơn nữa đôi khi ranh giới giữa lời nói thật và "miệt thị" cũng rất mong manh, tùy thuộc vào góc độ đánh giá, tri thức, thế giới quan của người viết cũng như người đọc nữa.
Có những đoạn cụ ấy tả về cuộc sống của người Việt thời đó nghe không mấy dễ chịu, nhưng chúng ta cũng nên thử đứng từ góc độ khách quan mà tự nhìn nhận, thời xưa cũng thế mà thời nay cũng nên như vậy.

 

[medela]

Các cụ có thể tham khảo ảnh này, đây là bộ quần áo cụ Nguyễn Tri Phương mặc trên người khi giặc Pháp bắt. Có thể thấy hồi đấy cụ Phương đã đi giầy khá xịn. Em chụp ảnh này trong một lần vào thăm bảo tàng ở Paris

 

[doctor76]

Không tính mục đích 9chị và 1 số hạn chế của thời đại, phàm là người có văn hóa thâm sâu thì không ai đi "miệt thị" dân tộc khác đâu cụ. Hơn nữa đôi khi ranh giới giữa lời nói thật và "miệt thị" cũng rất mong manh.
Có những đoạn cụ ấy tả về cuộc sống của người Việt thời đó nghe không mấy dễ chịu, nhưng chúng ta cũng nên thử đứng từ góc độ khách quan mà tự nhìn nhận, thời xưa cũng thế mà thời nay cũng nên như vậy.

Cụ nói đúng, tất nhiên là ông ấy cũng là quan nước lớn, chức vụ Lang Trung bộ Lễ , chắc cỡ như thứ trưởng bây giờ, nên cái nhìn không tránh khỏi phiến diện.
Ở các tác giả khác em dịch, như Chân Lạp Phong thổ ký, cái nhìn cũng vậy...

 

[ar3a]

Các cụ có thể xem quần áo của cụ Nguyễn Tri Phương do giặc Pháp thu được để tham khảo. Em chụp ảnh này trong một lần vào thăm bảo tàng ở Paris

Thời Nguyễn thì công nghệ dệt nhuộm may cắt của mình đã tiến bộ nhiều rồi. Đọc bài của cụ Doc mới thấy trình độ dệt nhuộm thời Trần so với TQ kém rất xa.

 

[hrvs]

Các cụ có thể xem quần áo của cụ Nguyễn Tri Phương do giặc Pháp thu được để tham khảo. Em chụp ảnh này trong một lần vào thăm bảo tàng ở Paris

Chắc để lẫn nhiều hiện vật của những nhân vật khác nhau trong 1 tủ chăng? Chứ e thấy mấy cái mũ vs trang phục 2 bên mang phong cách Pháp rõ nét thế, còn cái mũ miện như mũ Giáo hoàng La Mã nữa

 

[doctor76]

Tị ẩm như linh đích, 鼻飲如瓴甋
Đầu phi tự lộc lô. 頭飛似轆轤

Nghĩa là:

Uống rượu bằng mũi như cái ấm có quai,
Đầu người bay trông như con lăn [trên] ròng rọc.

Có thói quen uống bằng mũi như con trâu, nhưng khi uống rượu thì dùng ống hút nhỏ mà hút, đây [ tôi] nói đến những người Man động [ người dân tộc sống trong núi] có cái đầu người có thể bay được, lấy 2 tai làm cánh, cứ đêm đêm bay ra bờ biển nhặt cá tôm mà ăn, đến sáng thì quay về, người lại hoàn như cũ, chỉ dưới cổ có cái ngấn như sợ kim tuyến đỏ mà thôi. ( Chuyện này thật hoang đường, chắc là tác giả nghe kể ở đâu mà thôi)

 

[hrvs]

Cụ nói đúng, tất nhiên là ông ấy cũng là quan nước lớn, chức vụ Lang Trung bộ Lễ , chắc cỡ như thứ trưởng bây giờ, nên cái nhìn không tránh khỏi phiến diện.
Ở các tác giả khác em dịch, như Chân Lạp Phong thổ ký, cái nhìn cũng vậy...

E ko nghĩ đó là phiến diện, ở bên cạnh TQ, thực sự VN là 1 nước nhỏ, nghèo ở nhiều khía cạnh.
Nghiệm từ bản thân, do hoàn cảnh cs mà từ nhỏ e được đi thăm Cấm thành Bắc Kinh, các cung điện của Sa hoàng Nga ... trước khi đến thăm Hoàng thành Huế sau này, thực sự là e thấy choáng váng.

 

[doctor76]

E ko nghĩ đó là phiến diện, ở bên cạnh TQ, thực sự VN là 1 nước nhỏ, nghèo ở nhiều khía cạnh.
Nghiệm từ bản thân, do hoàn cảnh cs mà từ nhỏ e được đi thăm Cấm thành Bắc Kinh, các cung điện của Sa hoàng Nga ... trước khi đến thăm Hoàng thành Huế sau này, thực sự là e thấy choáng váng.

Ý em nói là vì tác giả là quan nước lớn, vì đế chế Nguyên-Mông lúc ấy tầm cỡ thế giới, nên không thể không có ý coi thường nước ta ít nhiều.

 

[medela]

Chắc để lẫn nhiều hiện vật của những nhân vật khác nhau trong 1 tủ chăng? Chứ e thấy mấy cái mũ vs trang phục 2 bên mang phong cách Pháp rõ nét thế, còn cái mũ miện như mũ Giáo hoàng La Mã nữa

Cái mũ thu được bên Madagascar, bộ quần áo và kiếm bên phải của đại uý Francois Garnier. Còn phía dưới là chuông chùa ở Tuyên Quang.

 

[belo]

Lại còn dám đi bè xuôi về Hải Dương, rồi đi thuyền ngược sông Hồng lên tận Việt Trì, đi qua cả Bắc Ninh nghe hát bên sông, cũng là tay ham mê du lịch đấy cụ.

Có lẽ nào thời đó đã có hát Quan họ.

 

[doctor76]

Có lẽ nào thời đó đã có hát Quan họ.

Chắc có làn điệu hát gì đó đấy cụ, em vẫn khoái nhất đoạn đoàn ca vũ hoàng cung hát bài Mộng Uyên ương Hồ Điệp, bài này có sức sống lâu ác.
Cụ thấy có tả các vũ công nam đẹp trai mặc quần tơ bó ống chân nhưng đũng quần và phía trên phình to? em thấy nó giống múa bên Campuchia ác?

 

[doctor76]

Nhiêm bì vi cổ kích, 蚺皮為鼓擊
Hà liệp tác cùng phù. 蝦鬛作笻扶

Nghĩa là:

Dùng da mãng xà chế ra trống mà đánh,
Dùng râu tôm làm gậy mà chống.

Xứ này có giống trăn to như cây gỗ vừa một ôm, rất dài, da của nó cạo vảy đi dùng để căng trống, mặt da rộng đến mấy xích [ 1 xích = 33,33cm], nhưng người ta chỉ dùng da lưng [ con trăn] chứ không dùng da bụng. Đem ra chỗ sáng mà xem thì thấy da nền đen lại điểm những đốm trắng vằn như những hình thoi. Người Giao Châu thích dùng loại trống này khi tấu nhạc nhất.

[ ở biển] có loại tôm hùm cực lớn, to như cây cột??? có con râu dài tới 7,8 xích [ khoảng 2,3m đến 2,5m], những người dân miền biển lấy làm gậy chống thật là đẹp.

 

[Kurumasuki]

Chắc có làn điệu hát gì đó đấy cụ, em vẫn khoái nhất đoạn đoàn ca vũ hoàng cung hát bài Mộng Uyên ương Hồ Điệp, bài này có sức sống lâu ác.
Cụ thấy có tả các vũ công nam đẹp trai mặc quần tơ bó ống chân nhưng đũng quần và phía trên phình to? em thấy nó giống múa bên Campuchia ác?

Cụ biết tiếng Trung xem thử bài Mộng uyên ương Hồ Điệp này có phải bài hát trong phim Bao Thanh Thiên không?

 

[Duc Sang]

Hay quá cụ. Dân ta ngày xưa mặc đồ đen và để đầu trọc. Cháu nhớ 2 chi tiết này trước đã

 

[belo]

Chắc có làn điệu hát gì đó đấy cụ, em vẫn khoái nhất đoạn đoàn ca vũ hoàng cung hát bài Mộng Uyên ương Hồ Điệp, bài này có sức sống lâu ác.
Cụ thấy có tả các vũ công nam đẹp trai mặc quần tơ bó ống chân nhưng đũng quần và phía trên phình to? em thấy nó giống múa bên Campuchia ác?

Bài Mộng uyên ương hồ điệp mới ra năm 93 thôi cụ, còn được cho là nhái bài Happy arabia của Nhật. Trang chu mộng điệp được hát đó không rõ như thế nào. Hay là đóng kịch, nghe tả tay đập lên xuống như diễn tả bướm bay.

 

[doctor76]

Bài Mộng uyên ương hồ điệp mới ra năm 93 thôi cụ, còn được cho là nhái bài Happy arabia của Nhật. Trang chu mộng điệp được hát đó không rõ như thế nào. Hay là đóng kịch, nghe tả tay đập lên xuống như diễn tả bướm bay.

Em cũng không rõ âm điệu thế nào, tí nữa đọc lại mô tả của Trang Tử mà bài hát này lấy tích đã.

 

[hrvs]

Bài Mộng uyên ương hồ điệp mới ra năm 93 thôi cụ, còn được cho là nhái bài Happy arabia của Nhật. Trang chu mộng điệp được hát đó không rõ như thế nào. Hay là đóng kịch, nghe tả tay đập lên xuống như diễn tả bướm bay.

Em cũng không rõ âm điệu thế nào, tí nữa đọc lại mô tả của Trang Tử mà bài hát này lấy tích đã.

Chắc chắn bài Mộng uyên ương hồ điệp của tác giả Hoàng An không phải là bài Mộng hồ điệp mà ông phó Sứ nghe đâu cụ.

Bài hát được cho là xuất phát từ một cảm xúc bất chợt của nhạc sĩ Hoàng An vào một tối tháng 10 năm 1992. Sau khi hoàn thành phần giai điệu mang đậm phong cách Trung Hoa, Hoàng An đã sử dụng nhiều đoạn thơ Đường khác nhau để viết thành phần lời.
Mộng uyên ương hồ điệp (tạm dịch: Giấc mơ đôi bướm), nguyên tên Tân uyên ương hồ điệp mộng (phồn thể: 新鴛鴦蝴蝶夢, giản thể: 新鸳鸯蝴蝶梦, bính âm: Xin yuan yang hu die meng) là tên một bài hát tiếng Hoa, do ca sĩ, nhạc sĩ Hoàng An trình bày.[1] Phát hành lần đầu vào ngày 1 tháng 2 năm 1993, được sử dụng như một ca khúc trong phim Bao Thanh Thiên,