[Funland] Dịch sách cổ : An Nam Tức Sự của sứ thần nhà Nguyên

[Idemitsu]

[ Thơ rằng]

Sênh tiêu vi xú kỹ, 笙簫圍醜妓
Lao lễ tự dâm vu. 牢醴祀淫巫

Nghĩa là:

Tiếng sênh, sáo nổi lên thì một đám ca kỹ nhìn dáng xấu vây xúm xung quanh
Cỗ lớn, rượu ngọt bày ra thì một đám đồng cốt nhảm nhí say rượu cúng bái.


Tôi đã từng được dự yến tiệc ở điện Tập Hiền 集賢殿 [ nơi các quan Văn làm việc trước khi vào chầu vua], tiết mục biểu diễn có một nhóm con hát là nam [ nam ưu 男優] và ca kỹ, vũ nữ [ nữ xướng 女倡], mỗi bên chia ra làm 10 người họ ngồi chiếu dưới đất. Nhạc cụ thì thấy có những thứ như đàn Tì bà 琵琶, đàn Tranh kiểu đời Tần 秦箏, đàn Tam Huyền 三絃 [ đàn 3 dây]. Tiếng hát tiếng đàn hòa lẫn vào nhau. Khi bắt đầu hát thì ê a lấy giọng rồi sau đó mới đến lời hát [ chính], tôi ngồi cùng cả Điện hạ [ không rõ ai], có cả ngoại thích [ họ ngoại nhà vua] nhưng không thấy Thượng sứ đâu [ chánh sứ TQ].
Phía trước điện Tập Hiền có biểu diễn nhiều điệu múa, leo cột, múa rối trên đầu gậy [ 杖頭傀儡 trượng đầu khôi lỗi; là một trò múa rối mà người ta gắn các con rối lên đầu cây gậy để biểu diễn]. Lại có những người mặc quần gấm rất đẹp nhưng mình lại để trần, nhìn rất khêu gợi, họ nhảy nhót hò reo rất náo nhiệt. Các vũ nữ đi chân không, có xích đeo chân, xòe mười đầu ngón tay ra như trạc cây nhưng rất là mềm mại, sau đó họ từ từ đứng dậy và bắt đầu điệu múa. [ Tôi thấy] phong-thái điệu múa này xấu. [ Đây rất có thể là các vũ nữ Chăm Pa, tác giả chưa từng thấy nên chê].
Trước cửa của nhà người dân, hầu như trăm nhà như một, đều có một cái am nhỏ thờ thần gọi là “Mã Phu Nhân 馬夫人” được tạc bằng gỗ, tôi trông thấy nó xấu xí kinh khủng, mà chả biết gọi là gì. Cứ đến ngày mùng 1 đầu tháng thì đem tượng gỗ ấy bày ra sân, già trẻ sắp hàng mà khấn khứa vái lạy.

Không biết vị Mã Phu Nhân này là ai mà thời đó dân mình lại thờ nhỉ?

 

[LangThinh]

Em sưu tầm trên mạng thấy có bức tranh của 1 hoạ sỹ nào vẽ hình tượng Hưng đạo vương. Đọc bản dịch của cụ Đốc thấy khớp thế. Mặc đồ đen, đầu trọc chỉ mỗi là không thấy tattoo

Phải để chùm tóc rồi xăm thì ngầu lắm cuh

 

[Tứ Vô Lượng]

Em sưu tầm trên mạng thấy có bức tranh của 1 hoạ sỹ nào vẽ hình tượng Hưng đạo vương. Đọc bản dịch của cụ Đốc thấy khớp thế. Mặc đồ đen, đầu trọc chỉ mỗi là không thấy tattoo

THĐ trong tranh dân gian Đông Hồ

 

[Bastion.P]

E nghĩ nó là quả "sọ dừa".

Có lẽ ô này nghe kể thật, chứ làm gì đến mức giống lắm mà sợ ko dám ăn

Hay là 1 loại nhân sâm hả cụ???

 

[vudinhtaybannha]

Chuối trâu quả to, không ngọt/ngon băng chuối tiêu và k thơm. Chuối ngọt hay không ngọt nó tùy vùng đất cụ. Đất đồi chuối trâu vẫn ngọt, không như đất đồng bằng chuối nào cũng nhạt hơn và không thơm.
Sau năm 95 em không thấy chuối trâu nữa. Vì không ai ăn

Vâng em thấy cứ cái gì to thì không ngon bằng bé .Ngày xưa đất đai phì nhiêu lũ lụt mang phù sa về phủ cho ruộng vườn nên cây trái to hơn ngon hơn .Nay không còn phù sa nên đất bị bạc mầu nên hoa quả không còn ngon như xưa nữa nên loại nào hoa quả nào không ngon sẽ bị đào thải .

 

[vudinhtaybannha]

Không chỉ Lĩnh Nam đâu cụ.
Tất cả địa danh mang chữ Sở như Ngã Tư Sở... đều xuất phát từ những nơi tù binh Chăm sinh sống. Giờ ở Chèm, Vẽ còn nhiều dấu vết Chăm cổ như giếng vuông, kỹ thuật xây giếng rất đặc biệt, mang đậm dấu ấn Chăm.
Nguyên vùng Hà Tây cũ, vùng Thạch Thất, Quốc Oai, giọng nói cực kỳ đặc biệt, không giống bất cứ vùng nào ở đồng bằng Bắc bộ. Vì vùng này là con cháu của tù binh Chăm bị bắt, quần cư sống qua nhiều đời và lưu giữ âm sắc của tổ tiên trong giọng nói.
Nói là giết tù binh chứ chắc Hồ Quý Li giết một phần thôi, làm sao giết hết. Với lại, tù binh Chăm đến Đại Việt làm nhiều đợt, theo bước chân chinh phục phương Nam của cha ông. Thời Lê cũng có mấy đợt bắt tù binh ấy cụ.

Vâng như vậy là người Hà Nội , Hà Tây cũ , Bắc Ninh , Vĩnh Phúc đã lai Chăm khá nhiều .

 

[vudinhtaybannha]

Sông Hồng kể cả trước khi có thủy điện Sơn La mỗi năm lượng phù sa bồi thêm ở các bãi 2 bên bờ khoảng 30- 50cm. Đất cực tốt, trồng trọt không cần phân bón cây trái cũng tốt um cụ ạ. Sở dĩ em biết như vậy vì những năm 90 nhà em làm lò gạch nung bán, mỗi lò 10 vạn mà cứ đào đất đốt lò xong đến mùa lũ nó lại bồi đầy đất luôn. Đến mùa khô hanh tháng 9-10 âm thì bùn phù sa nó khô lại, nứt nẻ ra những rãnh chân chim sâu hoắm. Cày lên trồng khoai củ to bằng bắp chân, chuối quả to bằng cổ tay.

Trước đây đồng bằng sông Hồng lũ lụt thường xuyên nên ruộng vườn được một lượng phù sa bổ sung cho cây rất tốt .Nay thì chỉ trong phạm vi trong lòng và các bãi trong đê thôi .Kể cả đồng bằng sông Cửu Long phía Nam cũng đã dần không còn mùa lũ nữa .

 

[Mr met]

Chắc cụ có sự nhầm lẫn nào đó.Tây nguyên chưa bao giờ là vùng đất lạnh.có thể có băng giá nhưng không phải khí hậu vốn có của vùng này
Miền bắc thời xưa người ta mặc quần là chính đấy cụ ạ,những người bần cố nông mới phải đóng khố, không phải ai cũng đóng khố như cụ nghĩ đâu.trong ảnh là 1 cảnh sống bình thường của nông dân miền Bắc.

Ảnh này là các cụ nhà mình đang nấu rượu gạo thì phải ạ!

 

[Mr met]

Vậy nhà Nguyên và nhà Trần cũng có thời điểm kéo dài gần ngang nhau, nhà Trần dài hơi chút nữa.
Trần Ích Tắc cũng là người có tài đấy cụ. Ngoài ra, còn một người Việt nữa là Lê Tắc cũng khá có tài, tác giả của bộ Sử : AN Nam Chí Lược rất hay, tiếc là do ông ta đầu hàng quân Nguyên, nên cuốn Sử này chỉ được coi là tham-khảo.

Có nghiên cứu cho rằng Trần Ích Tắc là ông nội của Trần Hữu Lượng tranh vua với Chu Nguyên Chương đúng ko cụ?!

 

[Hacking]

Có nghiên cứu cho rằng Trần Ích Tắc là ông nội của Trần Hữu Lượng tranh vua với Chu Nguyên Chương đúng ko cụ?!

Trần Hữu Lượng là con Trấn Ích Tắc chứ cụ ? Thấy bảo có nhờ nhà Trần hỗ trợ nhưng không được ( cháu đọc wiki)

 

[Mr met]

Trần Hữu Lượng là con Trấn Ích Tắc chứ cụ ? Thấy bảo có nhờ nhà Trần hỗ trợ nhưng không được ( cháu đọc wiki)

Vâng em nhớ ko rõ lắm nhưng nếu là con thì thời gian có vẻ không khớp lắm!

 

[Hacking]

Vâng em nhớ ko rõ lắm nhưng nếu là con thì thời gian có vẻ không khớp lắm!

Cũng khớp cụ ( có vẻ sinh muộn - Trần ích tắc chết năm 1329 - 75 tuổi )

 

[Tieububu]

Còn một thắc mắc của em dành cho 2 từ hơi lạ “Tướng Tướng” mà ông phó gọi cụ Tuấn nhà mình, không biết có phải là gọi tắt của Thượng Tướng Tướng Quốc không các cụ?

 

[doctor76]

Có nghiên cứu cho rằng Trần Ích Tắc là ông nội của Trần Hữu Lượng tranh vua với Chu Nguyên Chương đúng ko cụ?!

Cái này cũng chỉ là nghi ngờ thôi cụ, thực tế thì khi tranh ngôi bá chủ TQ với Chu Nguyên Chương, Trần Hữu Lượng có sang nhờ nhà Trần giúp, nói mình là con Trần Ích Tắc, nhưng nhà Trần từ-chối.
Theo sử ta thì đúng, còn sử TQ bảo không phải.

 

[doctor76]

Không biết vị Mã Phu Nhân này là ai mà thời đó dân mình lại thờ nhỉ?

Có lẽ vị thần nào đó, mà lạ thật cụ nhỉ, bây giờ không ai nghiên cứu cái này,

 

[Mr met]

Cái này cũng chỉ là nghi ngờ thôi cụ, thực tế thì khi tranh ngôi bá chủ TQ với Chu Nguyên Chương, Trần Hữu Lượng có sang nhờ nhà Trần giúp, nói mình là con Trần Ích Tắc, nhưng nhà Trần từ-chối.
Theo sử ta thì đúng, còn sử TQ bảo không phải.

Vâng thế nên em mới nói có thông tin nghiên cứu cho rằng như thế! Kể ra nhà Trần lúc đó tranh thủ có khi câu chuyện lịch sử sẽ khác!

 

[Đốc tờ Phương]

Vâng thế nên em mới nói có thông tin nghiên cứu cho rằng như thế! Kể ra nhà Trần lúc đó tranh thủ có khi câu chuyện lịch sử sẽ khác!

Công nhận. Biết đâu đập được thằng Chu Nguyên Chương, tránh được cái hoạ xâm lược sau này.

 

[Dở người]

Giống dân Indonesia hay Malaysia hơn chứ cụ, tiếc là Minh Mạng đồ sát hết nên cũng không biết người Chăm Pa gốc họ như thế nào.
Bây giờ chỉ còn mỗi điệu múa Kate, vẫy quạt , chứ không còn điệu nào khác.

Giờ còn đầy mà cụ.
Mười mấy làng Chăm vùng Bình Thuận, Ninh Thuận còn nguyên người Chăm thuần chủng ấy chứ. Người Chăm hầu hết kết hôn cùng chủng tộc, không lấy người ngoài nên ngoại hình và văn hoá bảo tồn khá tốt.
Về hình thức thì cơ bản giống giống người Tây Nguyên bản địa. Da ngăm, mắt to, người nhỏ nhắn. Nhiều cô gái Chăm rất xinh.
Mời cụ đốc có dịp vào làng chăm Mỹ Nghiệp, Bàu Trúc chơi. Cho em có dịp mời cụ cf.

 

[doctor76]

Giờ còn đầy mà cụ.
Mười mấy làng Chăm vùng Bình Thuận, Ninh Thuận còn nguyên người Chăm thuần chủng ấy chứ. Người Chăm hầu hết kết hôn cùng chủng tộc, không lấy người ngoài nên ngoại hình và văn hoá bảo tồn khá tốt.
Về hình thức thì cơ bản giống giống người Tây Nguyên bản địa. Da ngăm, mắt to, người nhỏ nhắn. Nhiều cô gái Chăm rất xinh.
Mời cụ đốc có dịp vào làng chăm Mỹ Nghiệp, Bàu Trúc chơi. Cho em có dịp mời cụ cf.

Cảm ơn cụ, nhất định hết dịch em sẽ vào, hóa ra cụ ở tận trong đó.

 

[Dở người]

Cảm ơn cụ, nhất định hết dịch em sẽ vào, hóa ra cụ ở tận trong đó.

Em ở dalat ấy cụ, gần mà.
Cụ vào trong này chơi thể nào chẳng phi lên dalat quê em. Mà cụ không lên thì em xổ đèo xuống chơi với cụ hehe.
À đính chính em là mợ cụ ạ. Nhiều cụ nhầm nhọt phết.