[TT Hữu ích] Dịch sách cổ : An Nam Tức Sự của sứ thần nhà Nguyên

[garungrobi]

Nếu đúng thì thời xưa Đại Việt khác bây giờ nhiều đấy cụ nhỉ????

Đương nhiên rôit cụ. Cũng như TQ thôi, giờ ngừoi Hán thực sự ở TQ có khi tuyệt chủng lâu rồi ý chứ

 

[garungrobi]

Nghe ông sứ giả nói, thì ở triều đình, hình như cụ Trần Hưng Đạo chức không mạnh bằng cụ Khải và cụ Diệp ???

Cụ Tuấn ko cod nắm giữ bất kì chức vụ j trong triều hết, có mỗi cái tước Vương thôi, ko có thực quyền. Lúc oánh nhau thì trao binh quyền cho cụ, oánh xong là thu ngay. Vì bố cụ có phốt làm loạn mà.

 

[Tứ Vô Lượng]

Cụ Tuấn ko cod nắm giữ bất kì chức vụ j trong triều hết, có mỗi cái tước Vương thôi, ko có thực quyền. Lúc oánh nhau thì trao binh quyền cho cụ, oánh xong là thu ngay. Vì bố cụ có phốt làm loạn mà.

Trong An Nam Tức Sự (thời bình) cũng nói THĐ trấn giữ Vạn Kiếp là nơi hiểm yếu qs.

Hưng Đạo Vương 偽興道王 là Trần Tuấn 陳峻 giữ phủ Vạn Kiếp 萬劫府, cũng tức là [ đất] Lãng Châu 浪州 đời nhà Đường 唐, trong miền đất Lãng Tây 浪西 mà trước kia Mã Viện馬援 từng đóng binh, nơi đây là chỗ xa xôi nhưng là quân cảng trọng yếu cả về quân sự và địa lý. Vì từ trước đến nay dân chúng rất sùng đạo Phật, nên [ Trần Quốc Tuấn] mới đặt tên [ phủ] là Vạn Kiếp.

 

[garungrobi]

Trong An Nam Tức Sự (thời bình) cũng nói THĐ trấn giữ Vạn Kiếp là nơi hiểm yếu qs.

Chỗ đó đất phong của cụ, liên quan j chức quan đâu cụ. Con cháu Hoàng Tộc ai chả có.

 

[Kurumasuki]

Vâng cụ, lại cũng vì bố cụ vẫn có hiềm khích với nhánh nhà vua Trần.

Không phải ạ
Lúc ấy cụ Tuấn đã 65 tuổi, quá "già" so với quy định chứ còn về chức vụ là "Đại Vương" thì cũng tột bậc rồi.
Còn chuyện hiềm khích, thì nói thật là nếu muốn trả thù cho cha thì cụ Tuấn đã làm lâu rồi, trong lúc chú Cảnh cùng chạy giặc như con ngoé trong tay thích giết lúc nào thì giết.
Em có quan điểm riêng về vụ tha thứ này. Đó là cụ Tuấn con vợ 3, trong khi là trả thù cho bố và bà vợ 2, lại là tội giết vua tiếng xấu ngàn thu nên cụ Tuấn chả tội gì phải xuống tay. Sau lại được phong anh hùng cao thượng chả hơn à.

 

[Tieububu]

Không phải ạ
Lúc ấy cụ Tuấn đã 65 tuổi, quá "già" so với quy định chứ còn về chức vụ là "Đại Vương" thì cũng tột bậc rồi.
Còn chuyện hiềm khích, thì nói thật là nếu muốn trả thù cho cha thì cụ Tuấn đã làm lâu rồi, trong lúc chú Cảnh cùng chạy giặc như con ngoé trong tay thích giết lúc nào thì giết.
Em có quan điểm riêng về vụ tha thứ này. Đó là cụ Tuấn con vợ 3, trong khi là trả thù cho bố và bà vợ 2, lại là tội giết vua tiếng xấu ngàn thu nên cụ Tuấn chả tội gì phải xuống tay. Sau lại được phong anh hùng cao thượng chả hơn à.

Cũng có thể vậy, Cụ Tuấn thì ko có ý nghĩ đó rồi nhưng còn các con cụ, ai dám chắc điều đó vì đã có xảy ra việc định chém con đó thôi, nên tâm lý đề phòng bó cẩn không phải không có lý ah.

 

[doctor76]

Không phải ạ
Lúc ấy cụ Tuấn đã 65 tuổi, quá "già" so với quy định chứ còn về chức vụ là "Đại Vương" thì cũng tột bậc rồi.
Còn chuyện hiềm khích, thì nói thật là nếu muốn trả thù cho cha thì cụ Tuấn đã làm lâu rồi, trong lúc chú Cảnh cùng chạy giặc như con ngoé trong tay thích giết lúc nào thì giết.
Em có quan điểm riêng về vụ tha thứ này. Đó là cụ Tuấn con vợ 3, trong khi là trả thù cho bố và bà vợ 2, lại là tội giết vua tiếng xấu ngàn thu nên cụ Tuấn chả tội gì phải xuống tay. Sau lại được phong anh hùng cao thượng chả hơn à.

Cụ Tuấn được cả bao nhiêu đời người Việt kính-trọng vì điểm này, cảm ơn cụ, lúc dịch em cũng quên chưa xem là lúc ông sứ sang, cụ đã 65 tuổi rồi, tầm ấy cũng " già"...;

 

[doctor76]

Cụ Tuấn ko cod nắm giữ bất kì chức vụ j trong triều hết, có mỗi cái tước Vương thôi, ko có thực quyền. Lúc oánh nhau thì trao binh quyền cho cụ, oánh xong là thu ngay. Vì bố cụ có phốt làm loạn mà.

Cũng không hẳn thế cụ ơi, lúc oánh nhau cụ Tuấn nắm hết mọi việc quân, nếu muốn cướp ngôi, việc ấy dễ như ăn kẹo, nhưng cụ không làm, lúc sứ sang cụ đã 65 tuổi, chắc hơi "già" chăng???

 

[Tú Nguyễn HK]

Cảm ơn cụ doctor76, em đọc đến tầng 5. Đánh dấu sau đọc tiếp.

 

[turnviet]

Cụ Tuấn được cả bao nhiêu đời người Việt kính-trọng vì điểm này, cảm ơn cụ, lúc dịch em cũng quên chưa xem là lúc ông sứ sang, cụ đã 65 tuổi rồi, tầm ấy cũng " già"...;

Em chưa thấy đoạn sứ giả mô tả cụ Khải, Tuấn…

 

[garungrobi]

Cũng không hẳn thế cụ ơi, lúc oánh nhau cụ Tuấn nắm hết mọi việc quân, nếu muốn cướp ngôi, việc ấy dễ như ăn kẹo, nhưng cụ không làm, lúc sứ sang cụ đã 65 tuổi, chắc hơi "già" chăng???

Ko dễ đâu cụ ơi. Quang Khải với Nhật Duật cũng cầm cánh quân lớn lắm.

 

[doctor76]

Em chưa thấy đoạn sứ giả mô tả cụ Khải, Tuấn…

Cụ Tuấn chỉ nhắc tên, cụ Khải mô tả thì khi vào triều vác cái tấm ván kì dị...

 

[vudinhtaybannha]

Tất nhiên rồi cụ, nhưng thời tiết có lẽ rất khác bây giờ.
Tác giả đã trực tiếp gặp các cụ Trần Hưng Đạo , Trần Nhật Duật, cả vua, nói chung mô tả rất hay...
Cuộc sống và văn hóa thời Trần, em lại thấy có nhiều nét giống ...Chăm Pa???

Mấy anh cởi trần mặc quần thụng múa ở cung đình đích thị Chăm Pa .

 

[doctor76]

Mấy anh cởi trần mặc quần thụng múa ở cung đình đích thị Chăm Pa .

Nom giống như mấy anh Campuchia bây giờ đấy cụ???

 

[vudinhtaybannha]

Chỗ này lạ quá nhỉ. Mùa nóng cũng có bếp than củi trong nhà? Do khí ẩm bốc lên? Nghe không giống bắc bộ đồng bằng mấy.

Em phán tích sơ qua để cụ hiểu .Thời nhà Trần cách nay đã gần nghìn năm .Nhưng chỉ nhìn thời bọn em còn nhỏ thôi đã thấy .Ở ta sông ngòi ,đầm lầy chằng chịt , cây cối rậm rạp nên khí hậu cực kỳ ẩm ướt , mưa bão cũng rất kinh hoàng mà lại quang đãng không có nhà tầng như bây giờ nên dân họ làm cửa ra vào thấp để che bớt gió .Để lò than trong nhà cho không khí bớt ẩm mốc cũng là điều dễ hiểu .

 

[vudinhtaybannha]

Nom giống như mấy anh Campuchia bây giờ đấy cụ???

Vâng cụ , vào tầm năm 2009--2014 gì đó ở ta cũng rộ lên cái mốt quần thụng còn gọi là quần Alibaba này .

 

[vudinhtaybannha]

Đột ngột sơn phân Lạp, 突兀山分臘
Uông mang lãng chú Lô. 汪茫浪注瀘

Nghĩa là:

Núi cao chót vót, phân chia thành ngọn núi Lạp,
Sóng vỗ mênh mông, dồn xuống dưới dòng sông Lô.

Nước này 4 mặt đều là núi, nhưng chỉ có các ngọn núi như: Ký Lang 寄狼 [ tên núi ở Lạng Sơn], Bảo Đài 寳臺 [ núi ở Đông Triều, nơi vua Trần Nhân Tông xuất gia tu hành], Phật Tích 佛跡 [ Tiên Du, BẮc Ninh] và núi Mã Yên 馬鞍 [ gần ải Chi Lăng, Lạng Sơn] là cao hơn cả.
Về phía Tây Nam huyện Thiện Nhữ 善汝 có núi Xích Thổ Sơn 赤土山 [ núi đất đỏ] là cao vạn nhận 仞 [ 1 nhận = 8 xích, khoảng 2m30 đến 2m60], chọc trời, dài hàng trăm dặm [ dãy núi thuộc Ninh Bình giáp Hòa Bình].

Tôi đi bè theo dòng sông Nam Sách 南柵 [ Hải Dương], đi chừng 40 dặm [ khoảng 20km] thì tới sông Phú Lương 富良江, ở đây nước chảy xiết, nhưng lòng sông không rộng lắm. Phía Nam sông này gọi là Kiều Thị 橋市 [ nay là Đáp Cầu, Thị Cầu, thuộc Bắc Ninh], dân cư rất đông-đúc, 2 bên sông cây cối xanh-tươi, sông trong vắt, tiếng [ ca hát] làm mê-mẩn lòng người.

Tôi lại đi 44 dặm nữa thì đến sông Quy Hóa 歸化江, sông Lô 瀘江 [ tức là sông Hồng], sông này rộng như sông Hán Ngạc 鄂等江 [ Hán 鄂 là sông Hán ở TQ bắt nguồn từ Thiểm Tây chảy qua Hồ Bắc, Ngạc 等 là tên của tỉnh Hồ Bắc, Hán Ngạc nghĩa là khúc sông Hán chảy qua địa phận tỉnh Hồ Bắc], sông này bắt nguồn từ miền Đại Lý 大理 [ Vân Nam] ở phía Tây chảy xuôi theo hướng Đông Nam rồi đổ ra biển, cũng tức là vùng hạ lưu sông Lô, có giống cá ngon [ tức là quãng ngã ba Bạch Hạc]. Nghe nói Gia Cát Võ Hầu 諸葛武侯 [ Gia Cát Lượng] năm xưa đi đánh Mạnh Hoạch cũng từng vượt sông Lô? Cả thảy 4 con sông, nước lên xuống thất-thường theo mùa.

Địa danh Nam Sách , Phú Lương vẫn còn nguyên tên thuộc Hải Dương .Giống cá ngon chỗ Bạch Hạc có nhẽ là cá Anh Vũ .

 

[Lah]

Em cứ mạnh dạn đoán quả long lệ là quả chôm chôm nhãn dựa trên mô tả.

Vấn đề là chôm chôm có trồng ở bắc bộ được đâu. Mang ra từ Đồ Bàn phải tính bằng tháng thì sao mà còn.

 

[vudinhtaybannha]

Ngưu tiêu thùy tự kiếm, 牛蕉垂似劍
Long lệ xuyết như châu. 龍荔綴如珠

Nghĩa là

Quả “chuối trâu” thõng xuống như lưỡi kiếm,
Quả “vải rồng” liền nhau như hạt châu [ ngọc]

Ở đây có loại chuối cực lớn đến mùa Đông vẫn không bị lụi, từ trong thân chuối đâm ra một cái bắp, mà mùa nào cũng có thể ra hoa được, khi quả đã lớn thì buồng chuối oằn xuống, mỗi nải chỉ có chừng 10 quả, mỗi quả chuối dài chừng vài thốn [ 15 đến 20cm], quả chuối mập mạp, có màu vàng rực, khi bóc vỏ, bên trong rất mềm và lạ là nó có màu xanh điểm phớt hồng, ăn cực ngọt và mát, người dân bảo tôi chuối mùa Đông ăn ngon hơn, và, gọi bằng 1 cái tên là “Ngưu Tiêu” [ chuối trâu].

Còn “vải rồng” thì quả nhỏ như hơn quả vải thường 1 chút, ăn ngọt như long nhãn, lá cây màu xanh biếc, nghe nói ngày xưa loại vải này cực kỳ quý hiếm, ăn một quả lưu danh [ ý nói đem tiến vua]. Khi ăn, vị lại ngọt như quả mít nhưng tuyệt ngọt hơn nhiều, vỏ quả vải không sần sùi lắm mà trông như đá, hạt đen như mắt người.

Lại có 1 loại quả, nhìn như mặt người, thịt quả ăn có vị chua ngọt, quả có hạt, có 2 mắt như mắt người, có đủ miệng mũi. Tôi được mời ăn nhưng thú thực hơi sợ.

Cũng có rất nhiều dừa, mía, cam, xoài, mít, na, ổi…, 4 mùa đều có hoa quả, vị thì rất ngon hơn hẳn những nước [ tôi đã qua].

Thời còn bé quê em vẫn còn giống chuối trâu nhé .Còn quả chua ngọt chính là quả Chay .

 

[MotoG]

Đột ngột sơn phân Lạp, 突兀山分臘
Uông mang lãng chú Lô. 汪茫浪注瀘

Nghĩa là:

Núi cao chót vót, phân chia thành ngọn núi Lạp,
Sóng vỗ mênh mông, dồn xuống dưới dòng sông Lô.

Nước này 4 mặt đều là núi, nhưng chỉ có các ngọn núi như: Ký Lang 寄狼 [ tên núi ở Lạng Sơn], Bảo Đài 寳臺 [ núi ở Đông Triều, nơi vua Trần Nhân Tông xuất gia tu hành], Phật Tích 佛跡 [ Tiên Du, BẮc Ninh] và núi Mã Yên 馬鞍 [ gần ải Chi Lăng, Lạng Sơn] là cao hơn cả.
Về phía Tây Nam huyện Thiện Nhữ 善汝 có núi Xích Thổ Sơn 赤土山 [ núi đất đỏ] là cao vạn nhận 仞 [ 1 nhận = 8 xích, khoảng 2m30 đến 2m60], chọc trời, dài hàng trăm dặm [ dãy núi thuộc Ninh Bình giáp Hòa Bình].

Tôi đi bè theo dòng sông Nam Sách 南柵 [ Hải Dương], đi chừng 40 dặm [ khoảng 20km] thì tới sông Phú Lương 富良江, ở đây nước chảy xiết, nhưng lòng sông không rộng lắm. Phía Nam sông này gọi là Kiều Thị 橋市 [ nay là Đáp Cầu, Thị Cầu, thuộc Bắc Ninh], dân cư rất đông-đúc, 2 bên sông cây cối xanh-tươi, sông trong vắt, tiếng [ ca hát] làm mê-mẩn lòng người.

Tôi lại đi 44 dặm nữa thì đến sông Quy Hóa 歸化江, sông Lô 瀘江 [ tức là sông Hồng], sông này rộng như sông Hán Ngạc 鄂等江 [ Hán 鄂 là sông Hán ở TQ bắt nguồn từ Thiểm Tây chảy qua Hồ Bắc, Ngạc 等 là tên của tỉnh Hồ Bắc, Hán Ngạc nghĩa là khúc sông Hán chảy qua địa phận tỉnh Hồ Bắc], sông này bắt nguồn từ miền Đại Lý 大理 [ Vân Nam] ở phía Tây chảy xuôi theo hướng Đông Nam rồi đổ ra biển, cũng tức là vùng hạ lưu sông Lô, có giống cá ngon [ tức là quãng ngã ba Bạch Hạc]. Nghe nói Gia Cát Võ Hầu 諸葛武侯 [ Gia Cát Lượng] năm xưa đi đánh Mạnh Hoạch cũng từng vượt sông Lô? Cả thảy 4 con sông, nước lên xuống thất-thường theo mùa.

Đoạn in đậm em thấy chưa chuẩn lắm.