[TT Hữu ích] Dịch sách cổ : An Nam Tức Sự của sứ thần nhà Nguyên

[doctor76]

Rõ là thế. Khi người VN mà nổi lên kháng TQ đòi độc lập thì kiểu gì chả phải tiêu diệt cái cột đó đầu tiên. Từ đời bà Trưng đến nhà Trần biết bao cuộc đòi độc lập. Cột nào mà còn cho nổi.

Mà cũng lạ, triều đại nào của TQ cũng đòi nước ta tìm cho họ cái cột đồng Mã Viện, cả nghìn năm chứ ít gì.

 

[1234589bl]

hình như nước hoa việt nam rất được ưa thích, du lịch ghé mua về đặc sản.

 

[Tieububu]

Hay là 1 loại nhân sâm hả cụ???

龙荔（学名：Dimocarpus confinis）为无患子科龙眼属下的一个种。龍荔和龍眼與荔枝為同類，果實雖甜美但有微毒，所以不為直接食用，本植物的木質優異堅固才被人工種植。
Long lệ (tên khoa học: Dimocarpus confinis) là một loài trong chi Long nhãn, thuộc họ bồ hòn. Nhãn, long nhãn tương tự như vải, quả tuy ngọt nhưng hơi độc, không ăn trực tiếp, gỗ tốt, chắc, được trồng nhân tạo.

 

[lancaster]

Hiện nay, [ Trần] Nhật Tốn 日燇 thay [ Nhật Huyên] để cai-trị dân chúng trong nước, tính ra, họ Trần đã lập quốc được 69 năm.
[Có thơ rằng]:
Hạ tục kiêu phù thậm, 下俗澆浮甚
Trung Hoa lễ nhạc vô. 中華禮樂無
Húy hiềm hoa thị Nguyễn, 諱嫌訛氏阮
Thác chế tiếm xưng Cô. 托制僭稱孤
Dịch nghĩa:
Phong tục của tầng lớp dưới hết sức bạc bẽo, nông nổi,
Không thấy lễ nhạc như nước Trung Hoa.
Kiêng tên, nên đã mạo họ là Nguyễn,
Mượn có có tang để tiếm xưng là “Cô”.
[ Cô 孤 có nghĩa là mồ côi, xưa khi cha chết, con xưng là cô hay cô tử. Vua một nước cũng xưng như vậy, tỏ ý khiêm nhường, ở đây, vua Trần xưng “Cô” theo ý tác giả là tự xưng làm vua một nước rồi].
Trong nước mọi người đều kiêng chữ Lý 李, cho nên ai thuộc họ Lý đều phải đổi sang họ Nguyễn 阮. Khi viết văn bản, nếu gặp chữ Lý thì phải bỏ bớt nét. [ vua Trần] lấy cớ cha chết nên tự xưng là “Cô Tử”. Trong các tờ biểu, tờ sớ, trong các văn thư, cũng như với bề tôi, đều xưng là “Cô” cả. [ Trần Lý là tên ông nội của Trần Thái Tông Trần Cảnh, nên lợi-dụng việc này, và cũng để dân khỏi nhớ đến nhà Lý, nên vua Trần lấy cớ này để diệt hết họ Lý].

Nhờ vụ này em biết em gốc họ Lý

 

[1234589bl]

hay ở điểm, 1 vế thơ thì phăng ra đến một bài nghĩa, hình ảnh đọng tóm gọn biết bao nhiêu từ thì giờ, cho đến mực in, vận tải, lưu trữ, bảo quản.

 

[fanmu1234567]

Thấy tả giống quả nhãn hơn là quả vải

Có khi ông phó sứ tưởng nhầm quả nhãn lồng Hưng Yên thành quả vải

 

[Tieububu]

Em nghĩ không phải dị thuật hay kỳ thuật gì hết mà chỉ là 1 dạng ảo thuật theo ngôn ngữ hiện đại, mục đích qua lời ông phó sứ về bẩm báo Nguyên triều thêm phần e ngại tý thôi

 

[lancaster]

Hoàng Kim hình mạc thục, 黃金刑莫贖
Tử cái luật nan du. 紫葢律難踰

Nghĩa là:

Hình phạt về việc sử-dụng vàng lậu là không thể chuộc được,
Luật quy-định về việc đi lọng màu tía thì khó lòng vượt qua.

Vàng bạc trong dân, dù chỉ là một lượng nhỏ hay một đồng cân cũng đều phải nộp cho quan, nếu người nào đem dùng mua bán riêng, sẽ bị tội chết.

Về phẩm hàm của các quan, cứ nhìn vào lọng là phân-biệt được, hàng Khanh tướng thì có 3 cây lọng xanh, bậc thấp hơn thì dùng 2 lọng, rồi 1 lọng…Còn lọng tía thì chỉ người trong hoàng tộc mới được dùng, người khác không có gan mà dùng.

Giống các nước hiện tại, chỉ giữ dưới dang trang sức

 

[Bastion.P]

Vụ cái cột này cũng hay, giờ ai cũng hiểu là cột này làm bằng đồng

Mà cũng lạ, triều đại nào của TQ cũng đòi nước ta tìm cho họ cái cột đồng Mã Viện, cả nghìn năm chứ ít gì.

 

[Tieububu]

Rõ là thế. Khi người VN mà nổi lên kháng TQ đòi độc lập thì kiểu gì chả phải tiêu diệt cái cột đó đầu tiên. Từ đời bà Trưng đến nhà Trần biết bao cuộc đòi độc lập. Cột nào mà còn cho nổi.

Chả rã đông luộc lại chế khí cụ mới từ đời nào rồi ấy

 

[fanmu1234567]

Thủy nỗ hàm sa trịch, 水弩含沙擲
Sơn sam xuất huyệt thô. 山㺑出穴麄

Nghĩa là:

Con “Thủy nỗ” ngậm cát phun để vào người,
Con “Sơn sam” ra khỏi hang nhìn to lớn.

Con Thủy nỗ 水弩, còn gọi là: Hàm sa xạ công 含沙射工, dùng khí [ trong mình] mà phun, ở cách xa đến 30 bước mà vẫn phun trúng bóng người, tuy mới đầu chỉ cảm thấy đỏ ngứa nhưng bạn phải lấy dao mà phạt chỗ thịt ấy đi ngay lập tức, bằng không thế nào bạn cũng chết. Đại khái từ vùng Quảng 廣 [ tác giả muốn nói những vùng đất nhà Trần mới chiếm được của Chăm Pa] trở vào phía Nam, người Trung Châu 中州 [ người TQ] đến đó [ làm ăn] nếu không được [ chính quyền] bảo hộ rất có thể bị chúng làm hại. [ Con Thủy nỗ thì sách Thuyết văn cổ gọi là con Vực 魊 và gọi là con “đoản hồ”, còn có tên khác là “xạ công” “xạ ảnh”; theo mô tả thì lưng nó có mai, đầu có sừng, hễ nghe tiếng người thì dùng hơi rồi nhân có nước hay cát mà phun vào người, từ đó sinh ra câu thành ngữ “ngậm cát phun người”]

Sơn Sam còn được gọi là Sơn đô 山都 [có một số chữ Hán cổ, tác giả viết rất khác, ví dụ con “Sơn Sam 山㺑; chữ 㺑 rất ít phổ biến trong tiếng Hán cổ, thường người ta viết chữ 山魈 Sơn Tiêu, là một loài động vật giống như đười ươi, rất mạnh, tính hung dữ. Truyền thuyết ngày xưa cho là một loài yêu quái ở núi. Còn gọi là: “san tiêu” 山蕭, “san tao” 山臊, “san sào” 山繅] làm tổ trên cây to hoặc ở trong hang núi, chỉ có độc 1 chân nhưng nhảy nhót được, nó có thể mê hoặc con người, có lẽ đây cũng là 1 loài thủy quái ở trên núi hay dưới nước cũng nên? [ Theo sách Thần dị kinh, Sơn Sam là một giống người ở phương Tây, mình cao hơn 5 xích [ cỡ 1m7 đến 1m8], ở truồng, hay bắt tôm cá ăn].

Xứ Việt thời xưa lắm điều cổ quái cụ Đốc nhỉ

Không biết ông phó sứ có tận mắt nhìn thấy hay không.

Nếu có thật thì đáng để tìm hiểu khảo cổ. Phát hiện chấn động thế giới

 

[fanmu1234567]

Chắc cũng có 1 số đoạn ô ý chép theo lời kể của ng khác, giống ô gì hôm trước thời Cao Biền.

Ko lẽ chép là e bị nhà Trần bắt nhậu nhẹt xem gái Chăm múa nude suốt, thời gian tỉnh táo để ghi chép rất ít

Cụ phân tích rất hợp lý.

Có thể ông phó sứ sang Đại Việt suốt ngày chỉ ăn nhậu và ngắm gái và nghe dân gian kể nhiều chuyện.

Nhưng về Tàu, sợ nhà vua quở trách vì không làm tròn nhiệm vụ, nên ông ấy bịa lung tung, chẳng có ai kiểm chứng

 

[doctor76]

Xứ Việt thời xưa lắm điều cổ quái cụ Đốc nhỉ

Không biết ông phó sứ có tận mắt nhìn thấy hay không.

Nếu có thật thì đáng để tìm hiểu khảo cổ. Phát hiện chấn động thế giới

Có lẽ ông ấy thấy những điều quá kì lạ so với Trung Quốc khi đó, lần đầu được nghe thấy, nên tả có phần quá, tất nhiên là với thời điểm hơn 800 năm rồi, nên kiểm chứng rất khó cụ ơi, hehe.
Biết đâu hồi đó có những con vật ấy thật, giờ tuyệt chủng???

 

[fanmu1234567]

Ngạc ngư minh tích lịch, 鱷魚鳴霹靂
Thận khí thổ phù đồ. 蜃氣吐浮屠

Nghĩa là:

Tiếng cá sấu gào như sấm sét,
[ Con giao long] thổi hơi ra trông như ngọn tháp.

Cá sấu có con dài đến 3, 4 trượng [ 丈= 3,33m, khoảng 10 đến 13m], có 4 chân, nhìn giống như con thằn lằn, màu vàng, đuôi dài, miệng đầy những cái răng như răng cưa, còn gọi là “Hốt lôi 忽雷” [ sấm nổ thình lình] vì tiếng nó gào như sấm sét, hươu nai đang đang chạy trên sườn núi nghe tiếng cá sấu gào cũng đủ khiếp sợ mà lăn xuống, nhiều con bị cá sấu ăn thịt.

Dưới biển có loại cá Kình ngạc 鯨鱷 rất to, duy có loại cá “Hải Thu 海鰍” [ cá voi xanh] là to hơn cả, dù là con bé cũng đã [ dài tới] mấy nghìn xích [ 1 xích 尺 = 33,33cm], [ người ta] nói nó nuốt được cả tàu thuyền có lẽ cũng ngoa [thôi]. Con Giao Long [ cá nhà táng] thì vào độ cuối xuân đầu hạ thường phun nước che lấp cả 1 góc trời, trông cứ như lâu đài cung thất, cũng có khi như ngọn tháp 7 tầng, những ngư dân hay đi biển đôi khi nhìn thấy. [ Thực ra, đây là hiện tượng ánh sáng khúc xạ qua lăng kính hơi nước tạo ra ảo ảnh trên biển khi biển lặng, cũng như hiện tượng ảo ảnh trên sa mạc, ngày xưa lại đổ cho cá nhà táng].

Theo ông này kể, thì cá sấu Đại Việt còn to hơn cả cá sấu khổng lồ sông Nile

Chẳng lẽ là 1 loại khủng long thời cổ đại??

 

[Kurumasuki]

Cụ thấy vua Trần bố trí cho ông phó sứ ở Phủ Thái Sư [ Trần Quang Khải], mà ông ta nói là đi tận 30km mới đến cung điện nhà vua, vậy chỗ cụ Khải phải ở ngoại thành Hn bây giờ???

Cụ Khải là người lãng du
Ngày nay thì phải là tay phượt cự phách, biết nhiều ngoại ngữ, biết nhiều phong tục lạ của thổ dân, ăn ngủ lang bạt, thường xuyên không có ở nhà, uống rượu bằng mũi, nói chuyện với sứ giả các nước ko cần phiên dịch...

 

[belo]

Xứ Việt thời xưa lắm điều cổ quái cụ Đốc nhỉ

Không biết ông phó sứ có tận mắt nhìn thấy hay không.

Nếu có thật thì đáng để tìm hiểu khảo cổ. Phát hiện chấn động thế giới

Một cách dịch khác, cái thủy nỗ này là cái nỏ nước, một loại vũ khí bắn ra cát độc. Phía nam Quảng ( tây) nhiều độc vật dị vật, người tàu sang không mặc đồ bảo vệ dễ dính mà toi ( chắc nóng nên cởi trần di chuyển, đánh nhau). Thực tế, đợt trước tướng Nguyên ăn tên độc chết cũng vài tay, chưa nói lính, như Lý Hằng.

 

[doctor76]

龙荔（学名：Dimocarpus confinis）为无患子科龙眼属下的一个种。龍荔和龍眼與荔枝為同類，果實雖甜美但有微毒，所以不為直接食用，本植物的木質優異堅固才被人工種植。
Long nhãn (tên khoa học: Dimocarpus confinis) là một loài trong chi Long nhãn, thuộc họ bồ hòn. Nhãn, long nhãn tương tự như vải, quả tuy ngọt nhưng hơi độc, không ăn trực tiếp, gỗ tốt, chắc, được trồng nhân tạo.

Cảm ơn thông tin của cụ. Có khi đây là loại quả tác giả mô tả chăng?

 

[Tieububu]

Nghe tác giả tả vải rồng, cứ gần như quả nhãn tươi vậy cụ, hay nó là vải Thiều nhỉ? ngày trước có loại vải Tàu nữa???
Hình như tác giả mới ăn lần đầu?
Còn cái quả gì 2 hạt, nhìn như mặt người mà tác giả hãi ko dám xơi???

Em nghĩ cái quả ông ta xơi có 2 hạt nhìn như mặt người tục gọi là quả người khùng, cũng nhóm họ hàng long nhãn, vải vóc thôi ah.

 

[Kurumasuki]

Xứ Việt thời xưa lắm điều cổ quái cụ Đốc nhỉ

Không biết ông phó sứ có tận mắt nhìn thấy hay không.

Nếu có thật thì đáng để tìm hiểu khảo cổ. Phát hiện chấn động thế giới

Ông này chỉ ở có 52 ngày chủ yếu ở Thăng Long nên phần lớn là nghe kể.

 

[doctor76]

Vụ cái cột này cũng hay, giờ ai cũng hiểu là cột này làm bằng đồng

Thì TQ toàn lấy cớ ấy, nhà Minh cũng đòi Hồ Quý Ly tìm cột đồng, Quý Ly bảo lâu rồi không tìm thấy, thế là ăn đòn.