[Funland] Có một hồn phố trong nhạc vàng trước 1975

[seafish]

Cụ hiểu sai ý tôi rồi.

Tôi không nói phố trong nhạc vàng là phố Hà nội, ý tôi là miền nam không có từ "phố", bằng chứng là nhiều người từ trong đó ra HN lần đầu đều hỏi phố là gì.

Thế mà nhạc vàng trước 1975, thậm chí 1965, nhiều bài lại có từ phố với nghĩa y hệt như phố Hà nội.

Cụ thớt mới 4x mà dám nói người miền Nam không biết từ "phố"...
Người miền Nam ra Hà Nội thắc mắc về "phố" là vì họ "biết nhiều" theo thơ ca "Hà Nội 36 phố phường", nhưng bây chừ thì hầu như không còn nữa. Vì thế họ muốn biết 36 phố đó nó ra răng mà thôi.

 

[Lucky-Driver]

"Phố" trong bài hát trc 75 là vùng đô thành, trung tâm của Sài gòn - Gia định, hay còn gọi là Saigon.
Phố ở thủ đô thì em ko biết là cái gì, dường như nó là 1 dạng hỗn hợp đường đi và người thì sinh hoạt trên vỉa hè gồm cả vệ sinh và ăn uống.

 

[Dungha]

Cái từ "Phố" ở đây em thấy nó là tắt của từ Khu Phố. Chứ không chỉ là một con phố( con đường)

 

[anhquanhn]

Cụ hiểu sai ý tôi rồi.
Tôi không nói phố trong nhạc vàng là phố Hà nội, ý tôi là miền nam không có từ "phố", bằng chứng là nhiều người từ trong đó ra HN lần đầu đều hỏi phố là gì.
Thế mà nhạc vàng trước 1975, thậm chí 1965, nhiều bài lại có từ phố với nghĩa y hệt như phố Hà nội.

"Miền Nam không có từ "phố" là về mặt tên đơn vị hành chính, cách gọi con đường.
Cũng như Hà Nội không dùng từ Đại Lộ, Xa Lộ. Nhưng như thế không có nghĩa là người Bắc không hiểu Đại Lộ, Xa Lộ là cái gì. Ngược lại người trong Nam cũng thế thôi, SG không có Phố nhưng lẽ nào họ không biết "Phố" là cái gì? Nếu không biết thật chỉ có thể tự trách bản thân người không bao giờ cầm đến quyển sách để tìm hiểu Phố nghĩa là gì!

 

[anhquanhn]

Lão chuẩn đấy ! Nêú cần hiểu ngữ nghĩa thì từ "Phố" nghĩa là chỉ "1 khu phố" của người Nam.
Những quyển sách dạy tiếng Anh in trước 1975 vẫn giải nghĩa "Downtown" là "xuống phố" ạ !

Dịch thế thì vẫn nên hiểu là 1 người đi xuống khu vực nội đô bao gồm các con Phố.
Nếu ko hẳn đã dịch là "Xuống đường"!
Mà Downtown là DANH TỪ nhưng lại được dịch thành "Xuống phố" (ĐỘNG TỪ) thì cách dịch đó có vấn đề!

 

[Nha Trang@]

Đọc xong bài của thớt em chắc chắn một điều là ông này sống ở miền Bắc từ nhỏ đến lớn, nếu có đi vào miền Nam chơi cũng chỉ là cưỡi ngựa xem hoa thôi.

 

[anhquanhn]

Phố ở thủ đô thì em ko biết là cái gì, dường như nó là 1 dạng hỗn hợp đường đi và người thì sinh hoạt trên vỉa hè gồm cả vệ sinh và ăn uống.

Bổ sung nhà phố HN thường có giá từ 500triệu/m trở lên. Vệ sinh thì có đặc sản tiểu đường đương nhiên do dân tứ xứ vào cung cấp nét văn minh ngoại tỉnh!

 

[anhquanhn]

Đọc xong bài của thớt em chắc chắn một điều là ông này sống ở miền Bắc từ nhỏ đến lớn, nếu có đi vào miền Nam chơi cũng chỉ là cưỡi ngựa xem hoa thôi.

Bao quát hơn là những người cả bắc lẫn nam ko bao giờ cầm đến quyển sách (không tính SGK dưới mái trường xhcn)!

 

[Nha Trang@]

Bao quát hơn là những người cả bắc lẫn nam ko bao giờ cầm đến quyển sách (không tính SGK dưới mái trường xhcn)!

Em nghĩ chắc cụ nhầm, ông thớt này viết chuyện hài đọc thú vị lắm đó! Hình như Facebook nick là Song Hà.

 

[happyhn]

Dạo này tôi thấy OF bị các cuộc chiến tranh làm nóng quá. Gửi các cụ bài viết ngẫu hứng của tôi và mong các cụ hạ bớt tí hỏa, văn nghệ cho tươi đời.

-------------

Có anh bạn Sài gòn ra Hà nội chơi hôm trước. Đi dạo khu 36 phố phường anh đặt rất nhiều câu hỏi, trong đó có 1 câu tôi đã nghe từ hấu hết các bạn miền Nam ra Bắc lần đầu: Phố là gì.

Tôi giải thích cho anh: “Phố” là từ nhập của tiếng Phúc kiến hay Quảng đông gì đó, chỉ con đường đô thị nhỏ hai bên chủ yếu là các nhà liền kề để buôn bán và sinh hoạt. Anh có vẻ không đồng ý: cuối cùng thì phố cũng là đường, sao không gọi đường luôn cho lẹ?

Đây có lẽ là lần thứ tư hay thứ năm gì đó tôi được các bạn Miền Nam hỏi “phố là gì?” Xem ra, “phố” là một đặc sản của Hà nội, khác với Sài gòn chỉ có “đường”.

Mấy hôm nay tiết trời đã bắt đầu sang thu. Đi trên đường Hà nội mới thấy “phố” và “đường” có thể thay thế nhau trên bản đồ nhưng trong tâm thức thì không thể. “Đường” là một cái gì đó rất trung tính, chỉ để đi lại. Còn “phố” thì ngoài việc giao thông còn có rất nhiều thứ khác. Có vỉa hè cũ, những mái nhà rêu phong liêu xiêu, hàng quán quen và những con người thân thuộc. “Phố” là kiểu đi lại, mua bán, sinh hoạt của các đô thị Việt nam, cả Nam và Bắc, bất kể ở đó có từ “phố” hay không.

Và ở đây tôi khám phá ra một chuyện hay hay: không ít các bài hát nhạc Miền Nam trước 1975 nhắc đến phố với nghĩa hoàn toàn như phố Hà nội. Bỏ qua các nhạc sĩ gốc Bắc: Phạm Duy với “Phố nghèo”, Anh Bằng (Áo trắng vờn bay, phố dài thật dài), Hoài Linh (Đèn đêm phố nhỏ) thì khá thú vị là hầu hết các nhạc sĩ thuần miền Nam trước 1975 đều có nhắc đến “phố” ở một trong các sáng tác của mình, mặc dù chưa bao giờ đặt chân ra Bắc.

Thử điểm qua vài cái tên tiêu biểu

Trúc Phương: Ông hoàng nhạc bolero sinh tại Trà Vinh sau đó định cư tại Sài gòn, cả đời chưa bao giờ ra Hà nội. Vậy mà ông có hẳn một bài về phố (Nửa đêm ngoài phố). Những câu cuối cùng: Ngày buồn dài lê thê, Có hôm chợt nghe gió lạnh đâu tìm về, Làm rét mướt qua song len vào hồn… thậm chí còn đúng với Hà nội hơn Sài gòn.

Trần Thiện Thanh: Sinh tại Phan Thiết. Về cơ bản ông là nhạc sĩ của lính VNCH và ca từ của ông rất chú ý dùng các từ thuần nam. Nhưng cũng có thể thấy ít nhất một lần ông dùng từ “phố” trong bài Bảy ngày đợi mong (Anh hẹn em cuối tuần, Chờ anh nơi cuối phố…) Đáng chú ý là bài hát này sáng tác năm 1964, trong hòan cảnh không thể có bất cứ điều gì nhắc nhở đến Hà nội.

Lam Phương: Sinh tại Bến Tre, cũng là nhạc sĩ quân đội VNCH. Sáng tác dân sự của ông hầu hết có ca từ rất chung chung nhưng khi viết về đô thị, ông cũng không tránh được từ “phố”: Giờ không em hoang vắng phố phường (Thành phố buồn).

Và không thể không nhắc đến một trường hợp đặc biệt: Nhạc sĩ Tâm Anh, sinh ra và sống cả đời tại Sài gòn. Năm 1965 ông viết được một bài hát rất hay về Sài gòn nhưng lại dùng một từ không hề có ở đây: Phố đêm (Phố đêm đèn mờ giăng giăng, Màu trắng như vì sao gối đầu ngủ yên…). “Đèn mờ giăng giăng” đích thị là Sài gòn những năm 1960, ông đã dùng một từ thuần Hà nội để miêu tả Sài gòn!

Hầu hết các nhạc sĩ Miền Nam khác đều nhắc đến "phố" ở một bài hát nào đó của mình: Ngô Thụy Miên (Chiều nay mình lang thang trên phố dài), Trường Sa (Phố vẫn hoang vu từ lúc em đi), Minh Kỳ (Lắng nghe chiều xuống thành phố mộng mơ… Từng đôi đi trên phố vắng) và còn nhiều nhiều nữa.

Có thể bảo rằng các nhạc sĩ Miền Nam từng tiếp xúc và biết từ “phố” qua người Miền Bắc di cư. Có thể như vậy, nhưng biết là một chuyện, đưa vào sáng tác, thậm chí lấy hẳn làm chủ đề sáng tác lại là chuyện khác hẳn. Tôi không biết hoàn cảnh từng trường hợp, nhưng có thể thấy rằng cái gọi là “hồn phố” dường như vẫn lẩn quất đâu đó trong nhạc vàng đô thị. Và cả người sáng tác, ca sĩ và người nghe đều tiếp nhận nó hết sức tự nhiên, cho dù Miền Nam trước 1975 không hề có cái gì gọi là “phố”.

Ôi dào! Em thấy ông Trúc Phương cũng nhiêu khê. Sáng cmn nó tác bài "nửa đêm ngoài đường" nghe tiêu đề có phải chân thực ko. Vẽ chuyện! shi

 

[happyhn]

E 4x tuổi 100% trai nam,xác nhận miền Nam k có Phố

Cụ ở nhà quê thì lấy đâu da phố?

 

[anhquanhn]

Em nghĩ chắc cụ nhầm, ông thớt này viết chuyện hài đọc thú vị lắm đó! Hình như Facebook nick là Song Hà.

Còm e có ý gì về cụ thớt đâu cụ. Mà cụ thớt là chính người phải giải thích từ PHỐ của người Hà Nội (và giải thích rất hay về "hồn phố") cho những người "không biết" đấy chứ.

 

[Phuco2007]

E chiếm 1 căn đã, tý chém sau

 

[matizvan2009]

Tây nó cũng dùng từ PHỐ
Đây nè

 

[thichduthu2011]

Thành với phố đều chả phải thuần Việt, đã không thuần thì làm gì có chuyện là của riêng vùng miền nào

 

[G810]

Phố là lãnh đạo của đường, đường thì có xèng-phố thì có cả xèng lẫn chức, từ xưa đã quy ước dư thế, nên mới có câu "nhà mặt đường không lương vẫn sống" và "nhà mặt phố, bố làm quan" là vậy. Không có đường không sao, dưng phải có phố mới gọi là văn minh được.

Bọn SG giờ cả đời chỉ cắm mặt vào hốc biết gì mà luận dư người xưa.

 

[Shaggy]

" Phố đêm đèn mờ giăng giăng
........
Phố đêm nhiều lần suy tư
.......
Phố đêm lạc loài hương yêu
........
Phố đêm chờ người phong sương......"

Vũng lầy của chúng ta: Lê Uyên Phương
Theo em xuống phố trưa nay đang còn chất ngất cơn say
Theo em bước xuống cơn đau, bên ngoài nắng đã lên mau
Cho nhau hết những mê say, cho nhau hết cả chua cay
Cho nhau chất hết thơ ngây, trên cánh môi say
Trên những đôi tay, trên ngón chân bước về tình buồn, tình buồn
Yêu nhau giữa đám rong rêu, theo dòng nước cuốn lêu bêu
Đi qua những phố thênh thang, đi qua với trái tim khan
Ði qua phố bước lang thang, đi qua với trái tim khan
Theo em xuống phố trưa mai đang còn nhức mỏi đôi vai
Theo em bước xuống cơn đau, bên ngoài nắng đã lên mau
Cho nhau hết những mê say, cho nhau hết cả chua cay
Cho nhau chất hết thơ ngây, trên cánh môi say
Trên những đôi tay, trên ngón chân bước về tình buồn, tình buồn
Qua đi, qua đi dứt cơn mê
Tình buồn chồng chất lê thê
Qua đi, qua đi dứt cơn say
Tình này tình rồi thay
Ta sống trong vũng lầy
Một ngày vùi dần, còn vùi sâu, còn vùi sâu
Trong ngao ngán không dứt hết cơn cơn ê chề
Ta sống trong vũng lầy
Một ngày vùi dần, còn vùi sâu, còn vùi sâu
Trong ngao ngán không dứt hết một, một lần đau.

 

[vudinhtaybannha]

Kể cũng lạ .Dân Nam không biết phố là gì ,nên cái từ phố nó không nằm trong tiềm thức người ta ,sao họ nghe họ hát những bài về phố rất tự nhiên mà không thắc mắc gì .Giống như dân Bắc nghe cái từ Kiệt của dân miền Trung cũng chả hiểu ra răng ,nếu nó nằm trong ca từ nào đó thì người ta cũng phải hỏi cho ra nhẽ chứ ,cứ hát tự nhiên sao được .

 

[Eagle No.1]

Người MN ko dùng từ phố để chỉ 1 con đường, nhưng từ phố thì người MN vẫn có sử dụng, hồi nhỏ em hay nghe mấy chị người MN 100% rủ nhau đi bát phố. Nên em nghĩ từ phố người MN sẽ dùng để chỉ 1 khu vực nào đó có hoạt động buôn bán sầm uất.

 

[matizvan2009]

Thành với phố đều chả phải thuần Việt, đã không thuần thì làm gì có chuyện là của riêng vùng miền nào

Cụ lý giải ngắn mà chuẩn.
Phố là hán Việt, đường là thuần Việt. Vào thơ ca thì chuộng từ hán Việt hơn