[Funland] Ảnh phục chế màu về Việt Nam.

[doctor76]

Đội lính gác bảo vệ kỳ thi Hương Nam Định, 1906.

 

[Anhduc73]

Mấy cụ bán cá. Cá mè cũng khá to rồi. Loại nhỏ hơn gọi là mè ranh.
Trẻ con ngày xưa cũng hay được gọi là thằng ranh con.
Hôm qua ăn tối em nói chuyện với mụ vợ và bọn trẻ con là dần dần có 1 số từ ngữ cũng biến mất vì hiện nay có rất nhiều từ ngữ cánh thanh niên không hiểu được.
Ông con nói: Bố thử nói xem những từ nào nào. Em kể ra 1 loạt từ và đúng là các ông trẻ không hiểu that.
Đấy, mới có 3-4 chục năm đã thay đổi nhiều. Thế nên giờ có quay lại vài thế kỷ chắc nói chuyện với các cụ tiền nhân cũng chả hiểu được nhau.

Xưa cá mè là nguồn cung cấp protein quan trọng cho các cụ và ngay cả em vì cá nuôi dễ, đẻ nhiều, lớn nhanh. Giống như cá rô phi.
Nhưng con này tanh ghê gớm nên giờ ít người chuộng. Duy chỉ có làm món cá thính (vùng Lập Thạch-Vĩnh Phúc) là còn dễ ăn. Vùng Thái Bình, Nam Định các cụ hay ăn gỏi cá mè, khen ngon lắm không tanh tí nào nhưng em khuyên các cụ nên trì hoãn cái khoái khẩu này.
Không phải em dở hơi phủ nhận truyền thống dân dã nhưng trong nghề em biết. Nhiều cụ bị sán lá gan từ các thói quen ăn gỏi này lắm. Cứ đặt đầu dò siêu âm thấy hang hốc lỗ chỗ ở gan hỏi ra phần đông là khoái khẩu tiết canh, gỏi gém hoặc rau sống.

Ngôn ngữ có tính lịch sử cụ ạ. Theo thời gian, một số từ cũ mất đi, và thay thế vào những từ mới. Những từ mới này thường là từ mượn từ các ngôn ngữ khác, một số từ mới được sáng tạo ra trên cơ sở của ngôn ngữ đó (rất ít).
Trong vốn từ của tiếng Việt thường dùng, trước đây có khoảng 70% là từ mượn (Hán, Pháp, Anh...), 30% là từ thuần Việt. Còn hôm nay thì tình hình đã khác, chưa có số liệu thống kê nhưng em dám khẳng định với cụ rằng số % từ mượn từ tiếng Anh ngày càng nhiều lên do xu hướng hội nhập của VN.

 

[doctor76]

Các cụ thí sinh xem bảng vàng, kỳ thi Hương Nam Định, 1906.

 

[Doun]

các cụ đi giày tây bóng quá. chắc nhà gia thế phải khủng lắm cụ nhể?

Em nghĩ chắc cũng phải con nhà Trùm Sò trở lên cụ ạ.

Cái món kiết lỵ đã giết chết rất nhiều người thời xưa,lúc nhỏ em cũng dính, cơ thể mất nước nhanh dẫn đến suy kiệt, mất tỉnh táo...
Đó là một bệnh dịch khủng khiếp ngày xưa đấy cụ.

Món Tả thăng thiên mới nhanh cụ. Miệng nôn, trôn tháo ra toàn nước. Dính vào chỉ đi trong nửa ngày đến 1 ngày vì mất quá nhiều nước.
Anh Kiết lị thì đau quặn, mót dặn. Chạy hộc tốc ra hố xí rồi có khi ra được tí. Đặc trưng là có máu và nhầy mũi.
Xưa còn có anh Thương hàn nữa là thành bộ 3 Lưu-Quan-Trương vô địch thiên hạ về chuyện làm giảm dân số.

Hai chiếc xe nhìn như Mercedez Benz W02 nhìn xịn xò quá. Đại gia nào mà ghê vậy ta

Pháp nó cũng làm xe khá sớm. Tầm những năm 1920s là các hãng của Pháp cũng lớn mạnh rồi nên em nghĩ nó chả dùng xe Đức đâu. Em nghĩ đấy có thể là 1 chiếc Citroen C4 hoặc C6. Cũng có thể là một chiếc Renault
Lúc này Đức còn đang bị o bế sau WW1. Anh Le còn đang nếm mật nằm gai nên hàng hóa Đức chưa phổ biến lắm.
Nói về xế hộp thì thiết kế xe những năm 20-40 em thấy quá chất. Đúng là cái hộp bóng lộn nhìn rất quý tộc. Đằng sau lại buộc thêm quả vali gỗ hoặc da khuy đồng hoặc crome bóng loáng nữa thì đúng bài. Lái xe đầu đội mũ kepi, tay đi găng mở cửa xe cho boss.
Về độ oai phong thì không ai bằng anh Le đứng trên con Mẹc 2 hoạc 3 cầu mui trần. Hình ảnh quá kinh điển.

 

[giaconngu]

Mấy cụ bán cá. Cá mè cũng khá to rồi. Loại nhỏ hơn gọi là mè ranh.
Trẻ con ngày xưa cũng hay được gọi là thằng ranh con.
Hôm qua ăn tối em nói chuyện với mụ vợ và bọn trẻ con là dần dần có 1 số từ ngữ cũng biến mất vì hiện nay có rất nhiều từ ngữ cánh thanh niên không hiểu được.....

Có 4 chữ Nôm (伶, 𬎸, 𩲵, 𩳊) đọc là "ranh" mang nghĩa tai quái, tinh quái, yêu quái hoặc nhỏ bé. Chữ thứ nhất thuộc bộ nhân (人: người đứng), chữ thứ hai thuộc bộ nhân (儿: người đi), hai chữ sau cùng thuộc bộ quỷ (鬼).

Từ điển Việt - Bồ - La (1651) ghi chữ ranh với các nghĩa (tiếng Bồ Đào Nha và Latinh) như: sảy thai, tiểu quỷ giết hại trẻ con, lời nguyền rủa đứa trẻ.
Nam Việt Dương Hiệp tự vị (1838) và Đại Nam quấc âm tự vị (1895-1896) dùng 伶 (U+4F36) kèm theo chữ ranh.
NVDHTV có các từ ranh (sảy thai, tiểu quỷ giết hại trẻ con), ranh rấp (= ranh), con ranh (trẻ sơ sinh chết), ranh sát (lời nguyền rủa trẻ con).
ĐNQATV có ranh (sinh đẻ không nên, nhỏ bé), ranh rấp (= ranh), con ranh con lộn (con đẻ ra liên tục chết theo nhau), ranh con (đẻ con không nuôi được), ranh sát (hồn trẻ nít chết trước hóa ra yêu quỷ mà quấy mà bắt các trẻ sinh sau), cá mòi ranh (cá mòi nhỏ bé).
Việt Nam tự điển (1931) không kèm chữ Nôm mà giải nghĩa như sau:
* Ranh: Đứa con sinh ra không nuôi được, lại lộn vào làm con: Con ranh. Nghĩa rộng: Tinh quái, yêu ác: Thằng bé ấy ranh lắm. Mẹ ranh. Ranh con. Ranh mãnh. Tai quái: Con người ranh mãnh.

 

[Apache01]

Báo Quốc Hội, số 3 ngày 19/12/1945 chỉ đăng dòng tin ngắn ngủi này.
View attachment 8163705
Con cháu sau này có thể cụ doctor76 cũng biết. Và có thể nhiều cụ trên này cũng đã gặp nhưng không biết.
Đó là TS Hán học Cung Khắc Lược, một người được phong là Tứ trụ thư pháp của Việt Nam. Chính là ông đồ vẫn ngồi viết chữ ở Văn Miếu trước đây. Năm nay chẵn 100 tuổi (không rõ ông còn hay đã mất). Nghe nói ông cũng lận đận. Ngoài giảng dậy Hán văn, viết thư pháp ông còn coi bói.

Cung Khắc Lược tiên sinh:

Một bài viết về Cung Khắc Lược:

Thầy tôi, Cung Khắc Lược

Nói đến TS Cung Khắc Lược, người ta nghĩ ngay đến danh xưng một trong “tứ trụ thư pháp” Việt Nam. Chính vì thế nên nếu nói là học trò của ông, người ta dễ nghĩ tôi cũng là dân Hán học, cũng xênh xang bút lông cho chữ thiên hạ. Thực ra không phải. Tôi mãi biết ơn ông về rất nhiều kiến thức khác…

tienphong.vn

(Ông này hình như sinh năm 1937 (Đinh Sửu), năm nay chưa tới 90... Là con trai của CĐV, nhưng chưa rõ tại sao thời xưa vẫn đc cho đi học Đại học rồi làm ở viện Hán Nôm..., ko bị "đì" như nhiều con cháu quan lại, tiểu tư sản khác...)

 

[Doun]

Cung Khắc Lược tiên sinh:

Một bài viết về Cung Khắc Lược:

Thầy tôi, Cung Khắc Lược

Nói đến TS Cung Khắc Lược, người ta nghĩ ngay đến danh xưng một trong “tứ trụ thư pháp” Việt Nam. Chính vì thế nên nếu nói là học trò của ông, người ta dễ nghĩ tôi cũng là dân Hán học, cũng xênh xang bút lông cho chữ thiên hạ. Thực ra không phải. Tôi mãi biết ơn ông về rất nhiều kiến thức khác…

tienphong.vn

(Ông này hình như sinh năm 1937 (Đinh Sửu), năm nay chưa tới 90... Là con trai của CĐV, nhưng chưa rõ tại sao thời xưa vẫn đc cho đi học Đại học rồi làm ở viện Hán Nôm..., ko bị "đì" như nhiều con cháu quan lại, tiểu tư sản khác...)

Gần 30 năm trước nhà em ở trọ nhìn qua cánh đồng về phía chùa Phủ Liễn. Mấy lần em còn lội qua ruộng lên chùa đọc những bức tranh có nội dung viết về lịch sử của Đạo Phật. Phía trái của chùa là đài truyền hình Thái Nguyên. Em nhớ là ai đó nói tòa nhà đó trước đây là nhà của tỉnh trưởng TN. Không biết đúng hay sai.
Từ năm 2000 đến nay không quay trở lại khu đó. Hôm nay tra lại trên map thấy nghi ngờ trí nhớ của mình vì đài truyền hình TN lại ở chỗ khác và khu cánh đồng trũng giữa nhà trọ em ở mấy năm với chùa Phủ Liễn thì biến thành khu dân cư đông đúc, không thấy dấu vết gì của ngọn đồi nhỏ, trên đỉnh đồi có tòa nhà của đài TH.

Cụ nào ở Thái Nguyên giúp em xác nhận lại trí nhớ với.

 

[thanhvd]

Cung Khắc Lược tiên sinh:

Một bài viết về Cung Khắc Lược:

Thầy tôi, Cung Khắc Lược

Nói đến TS Cung Khắc Lược, người ta nghĩ ngay đến danh xưng một trong “tứ trụ thư pháp” Việt Nam. Chính vì thế nên nếu nói là học trò của ông, người ta dễ nghĩ tôi cũng là dân Hán học, cũng xênh xang bút lông cho chữ thiên hạ. Thực ra không phải. Tôi mãi biết ơn ông về rất nhiều kiến thức khác…

tienphong.vn

(Ông này hình như sinh năm 1937 (Đinh Sửu), năm nay chưa tới 90... Là con trai của CĐV, nhưng chưa rõ tại sao thời xưa vẫn đc cho đi học Đại học rồi làm ở viện Hán Nôm..., ko bị "đì" như nhiều con cháu quan lại, tiểu tư sản khác...)

Thời kỳ đầu cách mạng, những người đã từng cộng tác với Pháp dễ bị coi là *********, thỉnh thoảng bị xử để lấy chỉ tiêu. Đôi khi có người được mời cộng tác với chế độ mới mà không tham gia cũng gặp rắc rối.
Với các trường hợp đã bị xử, sau xét lại nếu thấy nhầm, thì con cái vẫn được đi học hành, làm cán bộ. Các con cụ Phạm Quỳnh là ví dụ.
Đúng ********* bị xử thì con cái căn bản là đi quét lá đa.

 

[rachfan]

Gần 30 năm trước nhà em ở trọ nhìn qua cánh đồng về phía chùa Phủ Liễn. Mấy lần em còn lội qua ruộng lên chùa đọc những bức tranh có nội dung viết về lịch sử của Đạo Phật. Phía trái của chùa là đài truyền hình Thái Nguyên. Em nhớ là ai đó nói tòa nhà đó trước đây là nhà của tỉnh trưởng TN. Không biết đúng hay sai.
Từ năm 2000 đến nay không quay trở lại khu đó. Hôm nay tra lại trên map thấy nghi ngờ trí nhớ của mình vì đài truyền hình TN lại ở chỗ khác và khu cánh đồng trũng giữa nhà trọ em ở mấy năm với chùa Phủ Liễn thì biến thành khu dân cư đông đúc, không thấy dấu vết gì của ngọn đồi nhỏ, trên đỉnh đồi có tòa nhà của đài TH.

Cụ nào ở Thái Nguyên giúp em xác nhận lại trí nhớ với.

Cụ ở gần chùa Phủ Liễn thì có biết nhà ông Chu Văn Tấn không?

 

[Doun]

Cụ ở gần chùa Phủ Liễn thì có biết nhà ông Chu Văn Tấn không?

Em không nhớ thông tin này cụ à.
Gọi là gần chùa nhưng kiểu gần nhà xa ngõ vì nhà em trọ với chùa cách nhau 1 cánh đồng lầy lội. Muốn đến chùa phải đi vòng khá xa.
Ngày đó khu em ở mặc dù là trục chính đi từ đường tròn Đồng Quang ra đường tròn đồng hồ trung tâm nhưng đất ven đường vừa phân lô xong, chỉ có vài nhà mới xây.
Cụ ở trên đó cho em hỏi có đúng là ngày đó đài TH Thái Nguyên nằm gần chùa Phủ Liễn phải không? Nếu đúng thì em nhớ có người nói chuyện là tòa nhà đó trước CMT8 là của tỉnh trưởng (chắp nối thông tin thì là nhà của Cung Tỉnh trưởng)

 

[rachfan]

Em không nhớ thông tin này cụ à.
Gọi là gần chùa nhưng kiểu gần nhà xa ngõ vì nhà em trọ với chùa cách nhau 1 cánh đồng lầy lội. Muốn đến chùa phải đi vòng khá xa.
Ngày đó khu em ở mặc dù là trục chính đi từ đường tròn Đồng Quang ra đường tròn đồng hồ trung tâm nhưng đất ven đường vừa phân lô xong, chỉ có vài nhà mới xây.
Cụ ở trên đó cho em hỏi có đúng là ngày đó đài TH Thái Nguyên nằm gần chùa Phủ Liễn phải không? Nếu đúng thì em nhớ có người nói chuyện là tòa nhà đó trước CMT8 là của tỉnh trưởng (chắp nối thông tin thì là nhà của Cung Tỉnh trưởng)

Thế thì đúng đấy cụ ạ. Tòa nhà đó có thời là nhà cụ Chu Văn Tấn chủ tịch Khu tự trị Việt bắc. Sau là đài TH Thái nguyên vì nó cao, nằm trên đồi.

 

[Doun]

Thế thì đúng đấy cụ ạ. Tòa nhà đó có thời là nhà cụ Chu Văn Tấn chủ tịch Khu tự trị Việt bắc. Sau là đài TH Thái nguyên vì nó cao, nằm trên đồi.

Cám ơn cụ. Thế thì trí nhớ của em vẫn tốt dù gần già
Em phân vân là vì ngày đó chỉ có mình tòa biệt thự nổi lên trên đỉnh quả đồi. Hôm nay search ảnh vệ tinh của map thấy chả giống trong trí nhớ chút nào. Nhà cửa san sát mà ko thấy biểu hiện của quả đồi đâu. Tra địa chỉ đài TH thì lại mãi ngoài gần sông Cầu.
Hóa ra có thời cụ Chu Văn Tấn sống ở đó.

 

[doctor76]

Em nghĩ chắc cũng phải con nhà Trùm Sò trở lên cụ ạ.


Món Tả thăng thiên mới nhanh cụ. Miệng nôn, trôn tháo ra toàn nước. Dính vào chỉ đi trong nửa ngày đến 1 ngày vì mất quá nhiều nước.
Anh Kiết lị thì đau quặn, mót dặn. Chạy hộc tốc ra hố xí rồi có khi ra được tí. Đặc trưng là có máu và nhầy mũi.
Xưa còn có anh Thương hàn nữa là thành bộ 3 Lưu-Quan-Trương vô địch thiên hạ về chuyện làm giảm dân số.



Pháp nó cũng làm xe khá sớm. Tầm những năm 1920s là các hãng của Pháp cũng lớn mạnh rồi nên em nghĩ nó chả dùng xe Đức đâu. Em nghĩ đấy có thể là 1 chiếc Citroen C4 hoặc C6. Cũng có thể là một chiếc Renault
Lúc này Đức còn đang bị o bế sau WW1. Anh Le còn đang nếm mật nằm gai nên hàng hóa Đức chưa phổ biến lắm.
Nói về xế hộp thì thiết kế xe những năm 20-40 em thấy quá chất. Đúng là cái hộp bóng lộn nhìn rất quý tộc. Đằng sau lại buộc thêm quả vali gỗ hoặc da khuy đồng hoặc crome bóng loáng nữa thì đúng bài. Lái xe đầu đội mũ kepi, tay đi găng mở cửa xe cho boss.
Về độ oai phong thì không ai bằng anh Le đứng trên con Mẹc 2 hoạc 3 cầu mui trần. Hình ảnh quá kinh điển.

Xe Ô tô Pháp thời xưa hay đến bây giờ vẫn đẹp mà các cụ, thiết kế đậm nét Châu Âu, sang trọng, lịch lãm.
Thập niên 1920s, 1930s, 1940s, các xê ô tô nhìn có nét đẹp mê hồn.
Riêng anh Le, nói không quá, ngoài gây chiến ra, xét về mặt làm kinh tế, anh ấy cũng không kém ai.

 

[doctor76]

Trên đường cái quan năm 1898, phía Nam Phú Yên.
Thời Nguyễn, đường Nam-Bắc là đường đất, trèo đèo lội núi mà đi, qua suối, hổ báo, cướp bóc như rươi....
Sau năm 1898 này, việc khảo sát, xây dựng, làm đường quốc lộ số 1 mới bắt đầu.
Xưa, để đi từ Bắc vào Trung hay Nam, các cụ đi đường thủy, chủ yếu là đường biển.

 

[doctor76]

Annam. Sur la route mandarine - Gué de Hoa-son, au nord du Deo-Ca.
Trung Kỳ. Trên đường cái quan. Vũng Hảo Sơn phía bắc Đèo Cả, năm 1898.
Loạt ảnh của André Salles, thanh tra thuộc địa kiêm nhiếp ảnh gia.

 

[doctor76]

Ruộng muối ở Ruồng, gần Phan Rí, năm 1898.
Nay là xã Chí Công, huyện Tuy Phong, Bình Thuận.

 

[doctor76]

Trung Kỳ. Trên đường Cái Quan. Trên bến Duong [ Duồng] , gần Phan Rí, ngày 6 tháng 5 năm 1898.
Trang phục của người dân xưa là khá giống nhau từ Nam ra Bắc.

 

[doctor76]

Trên đường cái quan, tại Đèo Cả, ngày 23 tháng 4 năm 1898.

 

[doctor76]

Trên đường Cái quan. Trạm Hòa Sơn ở chân đèo phía bắc Đèo Cả, năm 1898.
Trạm là một nơi dừng chân của khách qua đường, phu trạm, những người đi công cán đường xa.

 

[doctor76]

Đường từ Đà Nẵng ra Huế. Làng của những người phu trên đèo Hải Vân nhìn về phía Đà Nẵng, 1898.
Xưa, để qua được đèo Hải Vân, nếu đi có hàng hóa, hay mệt mỏi, cần người cáng, thì sẽ có đội khuân vác gọi là Đểu-Cáng, họ sẽ giúp các cụ vượt qua đèo.
Họ sống theo làng trên đèo Hải Vân như trong ảnh.