5. Những yếu tố bất lợi nào cho dự án ĐSTĐC Bắc - Nam khi chọn vận tốc thiết kế 350 km/h, khai thác riêng cho tàu khách?
Không đáp ứng yêu cầu là động lực tăng trưởng mới cho kinh tế Việt Nam, không hình thành trục vận tải khối lượng lớn (chở khách trên diện rộng + hàng hóa) trên đất liền để kết nối các trung tâm đô thị, các trung tâm sản xuất (nông nghiệp, công nghiệp, khu chế xuất), các chuỗi cung ứng, trung tâm du lịch, trung tâm logistics và cảng biển.
Không đáp ứng yêu cầu đảm bảo an ninh, quốc phòng: Về mặt kỹ thuật có thể chỉ ra rằng nếu chọn phương án vận tốc thiết kế 350 km/h thì chỉ có thể khai thác riêng với tàu khách (do không đảm bảo an toàn khai thác với tàu hàng), với tải trọng trục thiết kế là 17 tấn (theo quy định về tải trọng trục của Hiệp hội đường sắt quốc tế UIC), do đó không đảm bảo an ninh, quốc phòng khi cần huy động vận chuyển nhanh các trang thiết bị kỹ thuật, khí tài, phương tiện chuyên dùng quân sự, chưa phù hợp với kết luận của Bộ Chính trị số 57-KL/TW về kết hợp quốc phòng, an ninh với kinh tế, kinh tế với quốc phòng, an ninh.
Không đảm bảo tính đồng bộ về công nghệ, khai thác liên thông với các tuyến đường sắt sẽ được đầu tư theo quy hoạch (Tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, tuyến Lạng Sơn - Hà Nội - Hải Phòng, tuyến TP.HCM - Cần Thơ dự kiến thiết kế với vận tốc 160 - 200 km/h) và liên vận quốc tế.
Không khai thác tối đa hiệu suất tốc độ: Theo phân tích độc lập của Tư vấn thẩm tra, tốc độ di chuyển thấp hơn vận tốc thiết kế rất nhiều (chỉ đạt 87,4% hiệu suất tốc độ đối với tàu khách cao tốc chỉ dừng tại 6 ga chính và 61,12% hiệu suất tốc độ đối với tàu khách cao tốc dừng tại 23 ga) sẽ làm chất lượng dịch vụ vận tải cao tốc sẽ bị giảm đi đáng kể dẫn đến hiệu quả đầu tư thấp do không khai thác được hiệu suất tốc độ cao.
Không đảm bảo hiệu quả tài chính: Kinh nghiệm của các quốc gia khai thác ĐSTĐC trên thế giới cho thấy hầu hết các tuyến ĐSTĐC chỉ chở khách phải bù lỗ từ Chính phủ.