Phân tích chuẩn xác của chuyên gia phương tây
Taliban: Nhóm khủng bố hay Cỗ máy chiến tranh hiện đại?
(Bình luận quân sự) - Lực lượng Taliban tại Afghanistan rõ ràng không chỉ là nhóm chiến binh ô hợp như nhiều người vẫn nghĩ- Van Creveld.
“Trong bất kỳ cuộc chiến nào, sự sẵn sàng chịu đựng đau khổ và cái chết, cùng với việc sẵn sàng giết chóc là yếu tố duy nhất giúp tồn tại. Nếu không, ngay cả đội quân đông đảo nhất, có tổ chức nhất, được đào tạo bài bản nhất và vũ trang tốt nhất trên thế giới sẽ biến thành một cơ thể mong manh".
"Điều này áp dụng cho tất cả các cuộc chiến tranh bất kể thời gian, địa điểm và hoàn cảnh tiến hành của chúng. Mức độ phức tạp về mặt kỹ thuật của thiết bị và vũ khí cũng không đóng vai trò gì: không quan trọng thứ được sử dụng trong trận chiến, gậy gộc hay xe tăng, và đây không phải là một vấn đề học thuật thuần túy...", tác giả Van Creveld viết trong sách "Chiến tranh chuyển đổi".
Trong những tháng gần đây, Afghanistan gần như trở thành trung tâm của toàn bộ những sự kiện đáng chú ý. Cần phải thừa nhận rằng thiếu dữ liệu về các chiến binh đôi khi dẫn đến sự thiếu hiểu biết trong cộng đồng chuyên gia.
Hầu hết những người viết về cuộc chiến hiện nay ở Afghanistan đều kể cho chúng ta nghe về một chiến công nhất định của ý chí, sự kiên cường và khẩu súng trường tấn công Kalashnikov cũ kỹ, với sự trợ giúp của “đôi dép rách” đập te tua những người lính NATO và đồng minh của họ. Nhưng sự thật có đúng như vậy không?
Rất ít người nhận ra rằng những kẻ “xách dép” là những chuyên gia quân sự cao cấp. Họ đã được huấn luyện trong nhiều năm để thực hiện các hoạt động chiến đấu khó khăn nhất khi phải đối mặt với xe bọc thép hạng nặng và máy bay tấn công....
Đây là tổ chức chi hàng chục triệu USD cho các loại vũ khí, trang bị hiện đại, không ngừng làm chủ cả về lý thuyết và thực hành. Các chiến binh đang tích cực phân tích, lập kế hoạch, sàng lọc và làm việc nghiêm túc với chiến thuật và chiến lược của họ.
Taliban là những cựu binh của hàng chục trận chiến, những người có kinh nghiệm tổ chức và chỉ huy khổng lồ, các chuyên gia về chiến thuật của các hoạt động quân sự phi truyền thống.
Một số sự thật về Taliban
1. Taliban được huấn luyện chiến thuật xuất sắc, hoạt động giống như hầu hết các đội quân hiện đại của phương Tây - chúng tấn công chủ yếu vào ban đêm, chủ động sử dụng thiết bị nhìn ban đêm. Ngoài ra, chúng thường xuyên sử dụng máy bay không người lái cho mục đích do thám.
2. Trái với suy nghĩ của nhiều người, Taliban không hoạt động như những đơn vị nổi dậy phân tán mà là một đội quân chính thức. Tổ chức này có sự lãnh đạo tập trung của quân đội, hệ thống hậu cần thống nhất và hệ thống đào tạo sĩ quan.
ADVERTISEMENT
3. Taliban rất coi trọng việc huấn luyện quân sự cho binh lính. Tổ chức này có ít nhất 16 cơ sở đào tạo. Khoảng 2/3 thời gian phục vụ của binh sĩ được dành cho đào tạo và tập trận chuyên sâu - ngoài ra, cứ 4 tháng một lần, các thành viên của tổ chức được đào tạo bổ sung, trong đó các thiếu sót được phát hiện về chiến thuật chiến đấu được kiểm tra và sử dụng vũ khí mới.
Đây là một hệ thống mà tất cả các lỗi đều được các nhà chiến thuật và sĩ quan phân tích trong thời gian ngắn nhất có thể, và ngay lập tức được đưa lên cấp bậc và hồ sơ.
4. Taliban đang tích cực sử dụng chiến thuật chiến tranh tâm lý, hoạt động hiệu quả và không phức tạp - chúng chỉ đơn giản là tiêu diệt một cách có hệ thống tất cả những người trung thành với chính phủ chính thức ở Kabul: công chức, quan chức, bác sĩ,...
5. Trang bị kỹ thuật của Taliban vượt trội so với hầu hết các đơn vị từ liên quân phương Tây, và thậm chí còn hơn cả Quân đội Quốc gia Afghanistan. Trở lại năm 2011, Mỹ đã đưa ra một số báo cáo về vấn đề này: các chiến binh của tổ chức bắt đầu thay đổi hoàn toàn chiến thuật của họ, sử dụng súng bắn tỉa hiện đại, thiết bị nhìn đêm, hệ thống hỏa lực pháo dẫn đường bằng laser và súng cối hạng nhẹ.
Dưới đây là hai lợi thế chiến thuật và kỹ thuật lớn, nhờ đó cuộc tấn công của Taliban xuyên qua hàng phòng thủ của chính phủ Afghanistan như một con dao nóng cắt bơ.
|
|
| Những chiếc quadrocopter đang được Taliban sử dụng rộng rãi trong vai trò trinh sát |
Máy bay không người lái của Taliban - giá rẻ và thiết thực
Thực tế là Taliban đang sử dụng UAV cho mục đích riêng của họ, các mẫu máy bay quadrocopter phổ biến và khá bình dân - ví dụ như DJI "Phantom". Theo đánh giá của ISAF, một tỷ lệ đáng kể các chiến binh Taliban được đào tạo lái phi cơ - điều này đảm bảo cho việc sử dụng rộng rãi chúng.
Để khắc phục những thiếu sót về mặt kỹ thuật của những chiếc quadcopter thương mại (ví dụ tầm bay ngắn), Taliban - theo truyền thống tốt nhất của chiến tranh phi đối xứng, đã kết hợp tính cơ động và linh hoạt của xe máy với khả năng tiến hành trinh sát không tiếp xúc bằng UAV.
Chính lợi thế này trong trinh sát chi tiết trên không phục vụ cho việc tổ chức các cuộc tấn công vào những tiền đồn của lực lượng chính phủ. Trong số những thứ khác, Taliban đã nhiều lần sử dụng UAV làm máy bay ném bom mini để tấn công các rào cản. Đây là một chiến thuật khá đơn giản: khi bom tự chế được thả xuống, binh lính và cảnh sát chạy tìm chỗ ẩn nấp, và lúc này các chiến binh bắt đầu một cuộc tấn công vòng tròn vào các công sự.
Cũng cần phải nói rằng Taliban đã tích cực sử dụng máy bay quadcopter từ khoảng năm 2016 để tổ chức các vụ ám sát quan chức chính phủ cấp cao.
Trái với suy nghĩ của nhiều người về tính dễ bị tổn thương của các mẫu máy bay không người lái dân dụng, việc sử dụng ồ ạt chúng đã trở thành một vấn đề khủng khiếp ngay cả đối với các lực lượng vũ trang được trang bị tốt của Mỹ.
Các hệ thống gây nhiễu và tác chiến điện tử đơn giản là không thể đặt ở tất cả mọi trạm kiểm soát, tại mọi căn cứ, công sự và để trang bị cho tất cả các đội tuần tra. Hóa ra là không thực tế nếu ngăn chặn mối đe dọa này ngay cả với ngân sách được tài trợ.
Một chiếc UAV giá 200 USD đã trở thành một vấn đề đau đầu đối với quân đội phương Tây chính quy. Khả năng sử dụng thành thạo các thiết bị này đã trở thành một trong những lợi thế chính của Taliban trước đối thủ công nghệ cao và DJI Phantom dần và trở thành huyền thoại của cuộc chiến bất đối xứng, giống như những chiếc xe bán tải Toyota.
|
|
| Những chiếc mô tô của Trung Quốc giúp Taliban tạo ra lực lượng bộ binh cơ giới có một không hai |
Bộ binh cơ giới trên... xe máy
Nếu bạn nghĩ rằng Taliban là những đơn vị du kích rải rác không có trang bị thì đã nhầm lẫn nghiêm trọng nhất. Quay trở lại những năm 90, các chiến binh Taliban đã tự khẳng định mình là át chủ bài của chiến tranh di động. Trong hai thập kỷ tiếp theo, họ tích cực củng cố danh tiếng của mình trên thực tế.
Tất nhiên sẽ có một câu hỏi hợp lý - chúng ta đang nói đến loại chiến tranh cơ động nào, nếu Afghanistan trong nhiều năm nằm dưới sự giám sát trên không của ISAF? Và làm thế nào công nghệ có thể được sử dụng trong điều kiện như vậy?
Trong nhiều năm, Taliban đã sử dụng chiến tranh du kích - nhìn chung, tình hình chiến lược chung không cho phép nhóm tiến hành mở các cuộc chiến. Đồng thời, việc sử dụng các đơn vị bộ binh truyền thống không phải là điều hợp lý nhất.
ADVERTISEMENT
Rốt cuộc năm đó không phải là năm 1943, và ngay cả một cuộc chiến tranh cường độ thấp cũng đòi hỏi sự cơ động cao của những người tham gia. Đương nhiên việc sử dụng ô tô trong điều kiện như vậy là gần như không thể: chúng dễ gây chú ý, cần lượng nhiên liệu đáng kể, khá đắt và cần có đường đi.
Mô tô đầu tiên được Taliban dùng trong hoạt động tình báo. Tính cơ động cao cùng với khả năng cải trang thành dân thường là vấn đề đau đầu của ISAF. Như đã đề cập ở trên, "điểm nổi bật" thực sự là việc sử dụng nhóm "mô tô + UAV" - điều khiển máy bay không người lái, thay đổi vị trí liên tục, chứng tỏ đây là một đơn vị chiến thuật rất linh hoạt và hoạt động tốt.
Đương nhiên, trong trường hợp không có khả năng sử dụng các phương tiện khác, Taliban cũng bắt đầu sử dụng bộ binh cơ giới. Các phân đội dân quân đã làm chủ thành công việc chuyển người và vũ khí hạng nặng trên xe máy với tốc độ cao.
Khi lực lượng ISAF rút khỏi đất nước, Taliban đã biến chiến thuật này thành con át chủ bài - các đơn vị đôi khi được triển khai đồng thời trên hàng trăm xe máy, cung cấp khả năng cơ động chưa từng có.
Ngoài ra, các chiến binh tích cực sử dụng mô tô ngay trong trận chiến để chuyển vũ khí hạng nặng, súng phóng lựu... Điều này cho phép họ tập trung hỏa lực với tốc độ cao trong các cuộc xung phong, tất nhiên đây là một lợi thế lớn trước kẻ thù (điều đáng chú ý là chiến thuật này hoạt động như một chiếc đồng hồ - bất chấp việc bắt giữ một số lượng lớn xe bọc thép, Taliban vẫn chủ yếu điều động vũ khí hạng nặng bằng xe máy).
Tất nhiên, không thể bỏ qua một khía cạnh của cuộc chiến khủng bố thông thường. Taliban đã thực hành các cuộc tấn công chớp nhoáng vào các tiền đồn của chính phủ và dân thường trong nhiều năm. Đôi khi những cuộc tấn công như vậy không gây ra nhiều thiệt hại, nhưng khiến lực lượng Afghanistan kiệt sức.
Ngoài ra các chiến binh đã thực hiện thành công cuộc tập kích vào các đoàn xe và các cuộc tuần tra theo kiểu “kỵ binh đột kích”. Sẽ là đáng giá nếu đề cập riêng đến một kỹ thuật chiến thuật đã làm đổ máu nghiêm trọng đối với ISAF trong những năm đầu của cuộc chiến.
Bản chất của nó rất đơn giản - người đi xe máy tấn công đội tuần tra và rút lui giả, trốn thoát... qua một bãi mìn. Mìn chống tăng bỏ qua xe máy hạng nhẹ - nhưng đáp trả hoàn hảo các loại xe chiến thuật hạng nặng từ các nước NATO.
ADVERTISEMENT
Đương nhiên cuộc rút lui bằng mô tô giả đã được sử dụng nhiều lần để dụ lực lượng ISAF vào cuộc phục kích kinh điển. Nói tóm lại, những chiếc xe máy của Taliban đã hồi sinh thành công chiến thuật kỵ binh hạng nhẹ của Mông Cổ trong thế kỷ 21.
Như trong trường hợp của UAV, Taliban đã đi theo con đường thực dụng tuyệt đối - nhóm này sử dụng chiếc Honda CG-125 mang tính biểu tượng do Trung Quốc sản xuất. Lý do rất đơn giản và dễ hiểu: phương tiện trên được bán ở bất kỳ chợ nào ở Afghanistan. Chúng rẻ, tiết kiệm và hợp túi tiền.
|
|
| Taliban không phải là đội quân khủng bố và ô hợp như nhiều người vẫn nghĩ |
Kết luận
Taliban là một trong những ví dụ rõ ràng nhất về sự chuyển biến của chiến tranh trên thế giới hiện nay.
“Các cuộc xung đột vũ trang sẽ do con người trên trái đất tiến hành, không phải người máy trong không gian. Họ sẽ có nhiều điểm chung với các cuộc chiến tranh của những bộ lạc nguyên thủy hơn là với các cuộc chiến truyền thống quy mô lớn sử dụng vũ khí thông thường... Khi những kẻ hiếu chiến hợp nhất với nhau và với dân thường, chiến lược kiểu này sẽ không được áp dụng".
"Vũ khí sẽ trở nên ít hơn, không phức tạp hơn. Cuộc chiến sẽ không diễn ra từ xa bởi những người đàn ông mặc đồng phục chỉnh tề ngồi trong phòng máy lạnh sau màn hình máy tính, thao tác với các ký hiệu và nhấn nút: trên thực tế, quân đội sẽ có nhiều điểm chung với các sĩ quan cảnh sát (hoặc cướp biển) hơn là với các nhà phân tích quân sự", tác giả Van Creveld nhận xét trong "Chiến tranh chuyển đổi"..
Đây là một chủ đề chắc chắn đáng để nghiên cứu chi tiết.
Công thức súng AK Nga, Drone Tàu, xe máy Honda Nhật đã đánh tan liên quân NATO và chư hầu
