[Funland] Thú vui chiết tự chữ Hán Nôm.

[Jochi Daigaku]

Thiên lý trọng kim chung
Bát đao phân mễ phấn.

Cảm ơn bác.

Chữ thiên (千) chồng lên chữ lý (里) thành chữ trọng (重) chữ trọng (重) ghép với chữ kim (金) thành chữ chung (鍾).
Chữ bát (八) chồng lên chữ đao (刀) thành chữ phân (分) chữ phân (分) ghép với chữ mễ (米) thành chữ phấn (粉).

 

[comiki]

Tù nhân xuất khứ hoặc vi quốc,
Hoạn quá đầu thì thuỷ kiến trung;
Nhân hữu ưu sầu ưu điểm đại,
Lung khai trúc sản, xuất chân long.
(Hồ Chí Minh)

 

[formen]

Truyện Kiều có câu này, mà em chứ thông lắm.
Mở xem một bức tiên mai
Rành rành Tích Việtcó hai chữ đề
Lấy trong ý tứ mà suy
Ngày hai mươi mốt tuất thì phải chăng.

Tích: 昔 gồm 2 chữ thập ++, chữ nhất - và chữ nhật 日: ngày 21
Việt: 越 leo qua, vượt qua

Ngày 21 leo tường trốn

liệu trong chữ việt (phủ) có chữ khuyển (chó- giờ tuất) không cụ.?

khuyển:

chữ việt

chữ việt (việt dã, người việt)

 

[Jochi Daigaku]

Tù nhân xuất khứ hoặc vi quốc,
Hoạn quá đầu thì thuỷ kiến trung;
Nhân hữu ưu sầu ưu điểm đại,
Lung khai trúc sản, xuất chân long.
(Hồ Chí Minh)

Ặc, cháu phải tra google rồi ạ, không nhớ được bài này.

 

[Ngocqlb]

Tạm dịch:
Chưa chồng mà chửa mới ngoan
Có chồng mới chửa...thế gian này đầy!

Cụ trau xanh sắp thành thơ sỹ rồi

 

[hóng với]

Trong lúc chờ bác các nghỉ ngơi sau một ngày làm việc vất vả, cháu xin phép ủn thớt bằng câu chuyện Dương Tu - Tào Tháo.

Một lần Tào Tháo sau khi đi thăm vườn cảnh của phủ mới được xây, lấy bút viết lên cổng chữ "hoạt" (括) Dương Tu trông thấy bèn sai thợ phá cái cổng để làm nhỏ hơn. Có người hỏi thì Dương Tu nói là làm theo lệnh Tháo. Hôm sau Tháo tra hỏi tại sao Dương Tu dám sửa cổng. Tu nói: thần làm theo lệnh của Chúa công, chữ hoạt (括) nằm trong cái cửa chữ môn (門), nghĩa là chữ khoát (闊) - rộng. Chúa công chê cửa rộng nên thần sửa hẹp lại ạ. Tháo không nói gì, nhưng trong lòng không thích vì Tu thông minh quá.

Theo cháu Dương Tu là tổ sư tổ lái.

 

[hóng với]

Hay.
Quá hay

 

[comiki]

Tích: 昔 gồm 2 chữ thập ++, chữ nhất - và chữ nhật 日: ngày 21
Việt: 越 leo qua, vượt qua

Ngày 21 leo tường trốn

liệu trong chữ việt (phủ) có chữ khuyển (chó- giờ tuất) không cụ.?

khuyển:
View attachment 5547993
chữ việt

chữ việt (việt dã, người việt)
View attachment 5547997

Chữ Việt 越, chữ Tẩu 走, chữ Tuất 戌

 

[formen]

Chữ Việt 越, chữ Tẩu 走, chữ Tuất 戌

ths cụ vậy đã rõ. uhm mà tại sao từ đó tới giờ bàn nhau mãi cái thư tình ngắn nhất gạ đi trốn vì tình này nhỉ.

 

[trauxanh]

Chữ Việt 越, chữ Tẩu 走, chữ Tuất 戌

Chữ này dùng phiên âm là “Vượt” thì rõ nghĩa hơn.
Kiểu chiết tự thì sẽ là “chó đuổi”.

 

[kokuka]

Chữ Việt 越, chữ Tẩu 走, chữ Tuất 戌

Không phải: Việt 越 là Tẩu 走 (chạy) và Việt 戉 (rìu)

 

[comiki]

Không phải: Việt 越 là Tẩu 走 (chạy) và Việt 戉 (rìu)

Vâng, thế em mới đưa hình tự lên, nhưng cũng gần giống Tuất nên Kiều mới suy ra thế.

 

[trauxanh]

Vâng, thế em mới đưa hình tự lên, nhưng cũng gần giống Tuất nên Kiều mới suy ra thế.

Nó không phải Tuất (địa chi) nên mình mới bẩu là “chó đuổi”.

 

[Jochi Daigaku]

Tù nhân xuất khứ hoặc vi quốc,
Hoạn quá đầu thì thuỷ kiến trung;
Nhân hữu ưu sầu ưu điểm đại,
Lung khai trúc sản, xuất chân long.
(Hồ Chí Minh)

Cảm ơn bác. Bài thơ Chiết tự (折字) của Chủ tịch Hồ Chí Minh, cháu xin tô đỏ những chữ được chiết tự để thấy cái hay và đẹp của bài thơ.

折字 (Chiết tự)
囚人出去或為國 (Tù nhân xuất khứ hoặc vi quốc)
患過頭時始見忠 (Hoạn quá đầu thì thủy kiến trung)
人有憂愁優點大 (Nhân hữu ưu sầu ưu điểm đại)
籠開竹閂出真龍 (Lung khai trúc sản xuất chân long)

囚人出去或為國 : chữ tù (囚) bỏ chữ nhân (人) bên trong, thay vào đó là chữ hoặc (或) để thành chữ quốc (國): người tù ra khỏi ngục dựng nên đất nước.
患過頭時始見忠 : chữ hoạn (患) bớt phần trên đi thành chữ trung (忠): qua cơn hoạn nạn mới rõ lòng trung.
人有憂愁優點大 : chữ nhân (人) ghép với chữ ưu sầu (憂) thành ưu điểm (優) : người biết lo âu (là) ưu điểm lớn.
籠開竹閂出真龍 : chữ lung (籠) bỏ đi bộ trúc (竹) thành chữ long (龍) : nhà lao mở then cửa trúc, chân long sẽ bay ra.

Người tù ra khỏi ngục dựng nên đất nước
Qua cơn hoạn nạn mới rõ lòng trung
Người biết lo âu, ưu điểm lớn
Nhà lao mở then cửa trúc, chân long sẽ bay ra.

 

[toanbui]

Qua thớt này mới thấy cùng hệ Hán tự ngàn năm nhưng dân ta thua hẳn Triều Tiên và Nhật Bản trong chữ viết.
Ví dụ tiếng nói là "Sông núi nước nam vua nam ở", tuy cùng viết chữ Hán như Trung, Triều, Nhật nhưng lại đọc tiếng "bồi" là "Nam quốc sơn hà nam đế cư". Như vậy văn viết hoàn toàn không liên quan đến văn nói, và chỉ dành cho một số ít người học chữ Hán trong xã hội.
May mà có chữ Quốc ngữ.

 

[trauxanh]

Qua thớt này mới thấy cùng hệ Hán tự ngàn năm nhưng dân ta thua hẳn Triều Tiên và Nhật Bản trong chữ viết.
Ví dụ tiếng nói là "Sông núi nước nam vua nam ở", tuy cùng viết chữ Hán như Trung, Triều, Nhật nhưng lại đọc tiếng "bồi" là "Nam quốc sơn hà nam đế cư". Như vậy văn viết hoàn toàn không liên quan đến văn nói, và chỉ dành cho một số ít người học chữ Hán trong xã hội.
May mà có chữ Quốc ngữ.

Cụ biết bài đó được đọc ở đâu không, và đọc cho ai nghe không?

 

[kijuto161]

Cảm ơn bác. Bài thơ Chiết tự (折字) của Chủ tịch Hồ Chí Minh, cháu xin tô đỏ những chữ được chiết tự để thấy cái hay và đẹp của bài thơ.

折字 (Chiết tự)
囚人出去或為國 (Tù nhân xuất khứ hoặc vi quốc)
患過頭時始見忠 (Hoạn quá đầu thì thủy kiến trung)
人有憂愁優點大 (Nhân hữu ưu sầu ưu điểm đại)
籠開竹閂出真龍 (Lung khai trúc sản xuất chân long)

囚人出去或為國 : chữ tù (囚) bỏ chữ nhân (人) bên trong, thay vào đó là chữ hoặc (或) để thành chữ quốc (國): người tù ra khỏi ngục dựng nên đất nước.
患過頭時始見忠 : chữ hoạn (患) bớt phần trên đi thành chữ trung (忠): qua cơn hoạn nạn mới rõ lòng trung.
人有憂愁優點大 : chữ nhân (人) ghép với chữ ưu sầu (憂) thành ưu điểm (優) : người biết lo âu (là) ưu điểm lớn.
籠開竹閂出真龍 : chữ lung (籠) bỏ đi bộ trúc (竹) thành chữ long (龍) : nhà lao mở then cửa trúc, chân long sẽ bay ra.

Người tù ra khỏi ngục dựng nên đất nước
Qua cơn hoạn nạn mới rõ lòng trung
Người biết lo âu, ưu điểm lớn
Nhà lao mở then cửa trúc, chân long sẽ bay ra.

Vẫn thần tượng ông cụ nhưng qua bài thơ này thì biết là thần tượng chưa đủ! Tài năng, khí chất, trí tuệ vượt qua tầm tưởng tượng! Nhiều bài khác trong NKTT là dạng thơ quốc dân thôi, bình dân học vụ để nhân dân dễ hiểu, đôi khi chỉ là để ông cụ giải trí giết thời gian. Thắc mắc tại sao k đưa những bài như trên vào SGK, vừa là để giảng cho hs về nghệ thuật chiết tự vừa là để hs nhận thức được trí tuệ vượt trội của “tù nhân”?

 

[trauxanh]

Cảm ơn bác. Bài thơ Chiết tự (折字) của Chủ tịch Hồ Chí Minh, cháu xin tô đỏ những chữ được chiết tự để thấy cái hay và đẹp của bài thơ.

折字 (Chiết tự)
囚人出去或為國 (Tù nhân xuất khứ hoặc vi quốc)
患過頭時始見忠 (Hoạn quá đầu thì thủy kiến trung)
人有憂愁優點大 (Nhân hữu ưu sầu ưu điểm đại)
籠開竹閂出真龍 (Lung khai trúc sản xuất chân long)

囚人出去或為國 : chữ tù (囚) bỏ chữ nhân (人) bên trong, thay vào đó là chữ hoặc (或) để thành chữ quốc (國): người tù ra khỏi ngục dựng nên đất nước.
患過頭時始見忠 : chữ hoạn (患) bớt phần trên đi thành chữ trung (忠): qua cơn hoạn nạn mới rõ lòng trung.
人有憂愁優點大 : chữ nhân (人) ghép với chữ ưu sầu (憂) thành ưu điểm (優) : người biết lo âu (là) ưu điểm lớn.
籠開竹閂出真龍 : chữ lung (籠) bỏ đi bộ trúc (竹) thành chữ long (龍) : nhà lao mở then cửa trúc, chân long sẽ bay ra.

Người tù ra khỏi ngục dựng nên đất nước
Qua cơn hoạn nạn mới rõ lòng trung
Người biết lo âu, ưu điểm lớn
Nhà lao mở then cửa trúc, chân long sẽ bay ra.

Tặng mợ bài này:

 

[Pumzen]

Chim chích mà đỗ cành tre
Thập trên tứ dưới, nhất đè chữ tâm

Thấy có chữ Nhất với chữ Thập, bất giác nhà cháu lại nhớ đến truyện tiếu lâm " Thầy đồ liếm mật".

 

[doccocuukiem]

Vì mấy cái chữ Hán nôm này mà bao nhiêu trạng nguyên tiến sĩ có sao Hoá khoa Văn xương ở Mệnh phải chạy grab, lý do là thời thế thay đổi bỏ học Hán tự thành ra các sao binh nghiệp, buôn bán, công nông giang hồ lại được dịp toả sáng, các sao văn chương tú tài bước vào ngủ đông. Đúng là Kinh dịch nói đúng: vật cùng tắc phản, mặt trời mọc rồi sẽ lặn, cái gì cũng có thời của nó, xem Tử vi mà không hiểu thời thế là xem sai hết