[Funland] Sơ lược về lực lượng tên lửa thông thường của hàng xóm

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Tái tập trung lớn: thành lập Lực lượng Chi viện Chiến lược PLA

Chiến lược quân sự năm 2015 của Trung Quốc đặt ra mục tiêu rõ ràng: “Trung Quốc sẽ đẩy nhanh việc phát triển lực lượng mạng và tăng cường khả năng nhận thức tình hình không gian mạng, phòng thủ mạng, [và] hỗ trợ cho những nỗ lực của đất nước trong không gian mạng”. Vào năm 2015, để tiếp tục mục tiêu đó, PLA đã chuyển năng lực mạng từ các lực lượng phân tán rộng và phối hợp lỏng lẻo sang một nhóm tập trung, gắn kết chặt chẽ trong một tổ chức mới: Lực lượng Chi viện Chiến lược (SSF). SSF được thành lập để chuẩn bị cho Trung Quốc sẵn sàng cho chiến tranh thế kỷ 21, thống nhất hầu hết các khả năng chiến tranh mạng, không gian, điện từ và tâm lý của PLA dưới một chuỗi chỉ huy. SSF tìm cách phá vỡ khả năng tiến hành chiến tranh của đối thủ, đặc biệt bằng cách phá hoại các hệ thống chỉ huy - hoặc hệ thống của các hệ thống - trong giai đoạn đầu của một cuộc xung đột. Hơn nữa, nó tìm cách tạo ra một quá trình chuyển đổi gần như liền mạch sang trạng thái chiến tranh bằng cách tạo ra các đội tác chiến thường trực.

Trong SSF, Cục các Hệ thống Mạng (NSD) giám sát chiến tranh mạng và thông tin. Việc tái tổ chức theo đuổi cách tiếp cận “gạch chứ không phải đất sét”, có nghĩa là các đơn vị nhìn chung được giữ nguyên trong khi các cấu trúc lớn hơn được giải thể và sắp xếp lại. Ví dụ, Đơn vị 69010 của PLA trước năm 2015 là TRB thứ hai của Quân khu Lan Châu. Trong cuộc tái tổ chức, nó đã được bàn giao gần như nguyên vẹn cho Cục các Hệ thống mạng của SSF.

Sau năm 2015, Mandiant mô tả một nỗ lực có mục tiêu hơn nhiều của các thực thể mạng Trung Quốc có liên kết với PLA. Họ đánh giá rằng trọng tâm của nhiều tác nhân Trung Quốc đã chuyển từ trộm cắp IP sang thu thập thông tin tình báo chiến lược và thiết lập quyền truy cập liên tục để sử dụng trong tương lai. Số lượng các phần tử cũng giảm nhanh chóng. Mandiant báo cáo vào năm 2016 rằng họ đã thấy hoạt động gián điệp mạng giảm đáng kể từ 72 nhóm bị nghi ngờ có trụ sở tại Trung Quốc. Các nhà nghiên cứu của Mandiant đã trích dẫn một số yếu tố, “bao gồm các sáng kiến quân sự và chính trị của Chủ tịch Tập Cận Bình, sự phơi bày rộng rãi tác chiến mạng của Trung Quốc và áp lực ngày càng tăng từ Chính phủ Mỹ”. Tương tự, Viện Công nghệ cơ sở hạ tầng quan trọng đưa ra giả thuyết rằng Trung Quốc đang cố gắng kiểm soát các hoạt động của mình và tập trung nỗ lực tốt hơn.

Bản cáo trạng của Bộ Tư pháp Mỹ (DOJ) 5 năm sau đó đã đưa ra những gì Cục Điều tra Liên bang (FBI) coi là mục tiêu chính của các tác nhân liên kết với MSS, phản ánh sự tập trung hẹp hơn này vào các chủ đề chiến lược: sản xuất công nghệ cao; thiết bị y tế, kỹ thuật dân dụng và công nghiệp; phần mềm kinh doanh, giáo dục và chơi game; năng lượng mặt trời; dược phẩm; và quốc phòng. Một bản cáo trạng của DOJ cáo buộc các bị cáo âm mưu đánh cắp bí mật thương mại, bao gồm “thiết kế công nghệ, quy trình sản xuất, cơ chế và kết quả thử nghiệm, mã nguồn và các cấu trúc hóa dược”. Có sự chú trọng lựa chọn rõ ràng trong loại thu thập dữ liệu này. Chính phủ Mỹ chỉ biết về hoạt động mà họ đã tìm thấy hoặc các nạn nhân đã báo cáo và các báo cáo như vậy rất không nhất quán. Hơn nữa, dữ liệu có sẵn công khai chỉ từ những trường hợp mà DOJ cảm thấy họ có bằng chứng để theo dõi.

Tuy nhiên, sự kết hợp giữa việc tổ chức lại tác chiến mạng của Trung Quốc và phạm vi mục tiêu dường như được thu hẹp hơn về mặt logic có thể được xác định không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên.

Sự phát triển của Bộ An ninh quốc gia

Trong khi SSF chiếm ưu thế trong thế trận không gian mạng của Trung Quốc thì MSS có một loạt hoạt động mạnh mẽ ít nhất tập trung một phần vào Mỹ. Tích hợp mạng dân sự-quân sự là nguyên lý cốt lõi của Ủy ban Trung ương về Phát triển Quân sự và Dân sự Tích hợp, được thành lập vào tháng 1 năm 2017.

MSS đã tiến hành tái tổ chức vào năm 2018 để tập trung tốt hơn vào các hoạt động của mình. Tính đến năm 2022, Ủy ban Đánh giá An ninh và Kinh tế Mỹ-Trung đã báo cáo rằng MSS “tiến hành hầu hết các hoạt động gián điệp mạng toàn cầu [của Trung Quốc] và nhắm mục tiêu vào thông tin chính trị, kinh tế và nhận dạng cá nhân để đạt được các mục tiêu chiến lược của Trung Quốc”. Quả thực, MSS gần như chắc chắn chịu trách nhiệm về vụ hack Microsoft Exchange được nêu chi tiết ở đầu Bài viết này. Microsoft đặt tên cho nhóm mối đe dọa đó là “HAFNIUM”. Recorded Future đã nêu tên MSS là tác nhân đằng sau APT3/GOTHIC PANDA vào năm 2017, và Crowdstrike chỉ ra MSS là tác nhân đằng sau APT10/STONE PANDA vào năm 2018. GOTHIC PANDA theo đuổi nhiều công nghệ và các mục tiêu khác ở Mỹ cho đến năm 2015, sau đó đã chuyển trọng tâm sang Hồng Kông vào năm 2016, có thể là trước cuộc bầu cử ở Hồng Kông. GOTHIC PANDA cũng có khả năng liên quan đến vụ tấn công vào Thế vận hội mùa đông năm 2018 ở Hàn Quốc. STONE PANDA chịu trách nhiệm về các cuộc tấn công vào các nhà cung cấp dịch vụ được quản lý và khách hàng của họ để bảo mật IP và dữ liệu kinh doanh bí mật, bao gồm ở Brazil, Canada, Thụy Điển, Ấn Độ, Thụy Sĩ, Phần Lan, Nhật Bản, Đức, Pháp, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Vương quốc Anh , và Mỹ. MSS cũng giám sát hai cơ quan dân sự: Viện Quan hệ Quốc tế Đương đại Trung Quốc và Trung tâm Đánh giá An ninh Công nghệ Thông tin Trung Quốc. Cơ quan này bề ngoài hoạt động như một tổ chức tư vấn, thực hiện các cuộc đối thoại kênh 1.5 và tham gia vào các cuộc thảo luận về các quy chuẩn mạng với các tổ chức tư vấn châu Âu và Mỹ. Rồi từ đó thu thập thông tin về các lỗ hổng trong các sản phẩm phần mềm và phần cứng mà nó có thể chuyển đến MSS.

Một cơ quan dân sự khác, Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc (CAC), là cơ quan quản lý internet trung ương và cơ quan kiểm soát, giám sát và kiểm duyệt chính của đất nước. Mặc dù mối quan hệ giữa MSS và CAC không rõ ràng trong các tài liệu công bố rộng rãi nhưng ít nhất họ có thể chia sẻ thông tin. Vào tháng 10 năm 2017, CAC đã công bố một tài liệu chính sách quan trọng nêu bật quan điểm của ĐCSTQ về không gian mạng trước Đại hội toàn quốc. Tài liệu này bao gồm một chỉ thị nhằm “thúc đẩy sự phát triển sâu rộng việc tích hợp quân sự-dân sự cho an ninh mạng và thông tin hóa”, thúc đẩy PLA tăng cường quan hệ đối tác với khu vực dân sự, đặc biệt là những gã khổng lồ như Huawei và ZTE. Sau đợt cải cách chính phủ năm 2018, CAC được nâng cấp thành Văn phòng Ủy ban các vấn đề không gian mạng trung ương.

.....

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Vai trò quan trọng của tổ chức tư nhân và bán tư nhân

Trung Quốc còn có một nhóm lớn hơn gồm các tổ chức có vẻ là tư nhân hoặc bán tư nhân đang thực hiện sứ mệnh an ninh mạng. Ví dụ, Trung tâm An ninh mạng Quốc gia (NCC), trước đây là Cơ sở Đổi mới và Tài năng An ninh mạng Quốc gia, nằm ở trung tâm trong việc hiện thực hóa tham vọng trở thành một cường quốc mạng của Trung Quốc. Trung tâm mới đã được xây dựng từ năm 2017 tại Vũ Hán và có nhiều trung tâm nghiên cứu và nhân tài, phòng thí nghiệm cũng như một trường an ninh mạng quốc gia đang hoạt động. Hai phòng thí nghiệm phi tư nhân của NCC, Viện nghiên cứu an ninh mạng kết hợp và Phòng thí nghiệm tấn công-phòng thủ, cả hai đều thực hiện nghiên cứu an ninh mạng cho chính phủ Trung Quốc. Dưới sự hợp nhất giữa dân sự và quân sự, NCC đã thiết lập các mối liên kết với PLA để quân đội có thể khai thác các nghiên cứu và công cụ mới đang được phát triển trong các hoạt động phi đối xứng của họ.

Một ví dụ khác là Ủy ban Trung ương về Phát triển Quân sự và Dân sự tích hợp, được thành lập vào tháng 12 năm 2017. Trung tâm này hiện đang hoạt động trong khuôn khổ một trong những công ty an ninh mạng hàng đầu của Trung Quốc, Nhóm An ninh Doanh nghiệp 360, có nhiệm vụ tăng cường hợp tác khu vực tư nhân để giúp đỡ các công ty an ninh mạng hàng đầu Trung Quốc. đảm bảo quân đội chiến thắng trong các cuộc chiến tranh mạng trong tương lai. Các ví dụ khác về các cơ quan quốc gia bao gồm Cơ quan hợp tác Tình báo về các Mối đe dọa Mạng quốc gia Trung Quốc (CNTIC), được thành lập vào năm 2017 bởi các cơ quan chính phủ và các công ty an ninh mạng hàng đầu, và Nhóm kỹ thuật ứng phó khẩn cấp mạng máy tính quốc gia, hỗ trợ CNTIC. Cả hai đều có định hướng phòng thủ, với sứ mệnh thu thập dữ liệu về mối đe dọa mạng, phân tích và chia sẻ dữ liệu đó giữa các cơ quan nhà nước.

Cả các cơ quan quân sự và dân sự của Đ..C..S TQ đều có khả năng sử dụng một cộng đồng hack lớn để tiến hành các hoạt động tấn công mạng. Trước khi tái tổ chức vào năm 2015, một lý thuyết về tác chiến mạng của Trung Quốc cho rằng các sĩ quan tình báo giám sát một cách lỏng lẻo một nhóm tin tặc yêu nước không có tổ chức. Vì các nhóm này có thể làm suy yếu các mục tiêu chính trị quan trọng hơn của các đơn vị mạng thông thường của PLA nếu được phép hoạt động không kiềm chế, nên họ có thể được giao nhiệm vụ giám sát và chỉ hoạt động gián điệp chứ không phải các hoạt động tấn công mạng nhằm vào cơ sở hạ tầng quan trọng hoặc gây thiệt hại vật chất.

Ngoài các tin tặc liên kết với nhà nước, một nhóm tình nguyện viên mạng được gọi là “hacktivists” hoạt động độc lập. Các cộng đồng dựa trên web này được phân lớp bởi một số nhóm lợi ích, chẳng hạn như nhà phát triển công cụ phần mềm độc hại, nhà nghiên cứu bảo mật hợp pháp và người mới tìm kiếm đào tạo. Các nhóm này đã tham gia vào các cuộc tấn công từ chối dịch vụ có động cơ chính trị quy mô lớn, phá hoại giao diện web của các mạng nước ngoài và phá hủy dữ liệu—các hoạt động thuộc phạm trù “hacktivism”.

MSS tiếp tục trao quyền cho cộng đồng hacker của mình bằng cách thuê họ làm nhà thầu để tiến hành các hoạt động tấn công mạng chống lại các tác nhân nước ngoài - bao gồm cả Mỹ - để đánh cắp bí mật thương mại và lấy cắp dữ liệu. Các cáo trạng của DOJ liên kết MSS với các nhà thầu tư nhân trong hoạt động gián điệp mạng. Ví dụ, một cáo trạng như vậy cáo buộc rằng Ding Xiaoyang, Chen Qingmin và Zhu Yunmin là các quan chức của Sở An ninh Nhà nước Hải Nam “chịu trách nhiệm điều phối, tạo điều kiện và quản lý các tin tặc tại Các công ty bình phong của MSS”. Trong năm 2007 và 2008, Viện Nghiên cứu Đầu tiên của Bộ Công an (MPS), cơ quan hỗ trợ các thành phần hoạt động của MPS, đã đăng các vị trí tuyển dụng lập trình viên và bảo mật thông tin trên EvilOctal.com và XFOcus.net, hai trong số những cộng đồng hacker lớn nhất và lâu đời nhất ở Trung Quốc. Hành động này thể hiện nỗ lực của chính phủ trong việc tuyển dụng từ cộng đồng hacker và có khả năng xây dựng mối quan hệ tư vấn. Thành viên sáng lập nhóm hacker Trung Quốc Javaphile, kẻ cầm đầu các cuộc tấn công vào Nhà Trắng năm 2001, duy trì mối quan hệ tư vấn chính thức với Sở Công an Thượng Hải và cũng có chứng chỉ nghiên cứu tại viện kỹ thuật an ninh thông tin của một trường đại học hàng đầu Trung Quốc. Như Ủy ban Mỹ-Trung Quốc đã báo cáo:

Luật an ninh mạng của Trung Quốc vũ khí hóa ngành công nghiệp an ninh mạng và nghiên cứu của nước này bằng cách yêu cầu các công ty và nhà nghiên cứu gửi tất cả các lỗ hổng phần mềm và phần cứng được phát hiện cho chính phủ trước khi cung cấp cho các nhà cung cấp có thể vá chúng. Chính sách này, được tận dụng kết hợp với các cuộc thi hack trong nước và các thỏa thuận hợp tác với các trường đại học Trung Quốc, cung cấp cho các dịch vụ an ninh của Trung Quốc một loạt các lỗ hổng bảo mật để khai thác cho các hoạt động do nhà nước bảo trợ.

Ngoài sự phát triển tương tự mà hầu hết các nỗ lực mạng cấp quốc gia đã trải qua từ những năm 1990 đến nay, các cấu trúc mạng của Trung Quốc đã trải qua cải cách nhanh chóng và toàn diện trong hai đợt, vào năm 2015 và 2018. Tính đến năm 2023, những nỗ tái thiết nhanh chóng dường như đã hoàn tất, để lại công việc khó khăn trong việc tạo ra các quy chuẩn nội bộ mới, chia sẻ các thông lệ và phát triển các biện pháp khắc phục quan liêu cho các quy trình mới. Mặc dù bất kỳ bộ máy quan liêu mới nào cũng cần có thời gian để hình thành và vận hành trơn tru các hoạt động trên các bộ phận riêng biệt mới, nhưng có khả năng những cải cách này sẽ hoàn thành phần lớn mục tiêu đã định là tập trung hóa việc ra quyết định và giành được quyền chỉ huy và kiểm soát mạnh mẽ hơn đối với các nỗ lực mạng, dựa trên các cơ cấu ra quyết định mới.

....

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Mục tiêu của tác chiến mạng tấn công

Các hacker Trung Quốc theo đuổi hoạt động trong lĩnh vực mạng vì ba lý do chính. Đầu tiên là đánh cắp bí mật về ý định hoặc khả năng của đối phương. Lý do thứ hai là để thiết lập các điểm truy cập nhằm ngăn chặn hoặc bố trí sẵn các công cụ phá hoại cho các tình huống xung đột bất ngờ. Lý do thứ ba là để giúp các doanh nghiệp Trung Quốc vượt qua sự cạnh tranh của phương Tây hoặc để đạt được lợi ích tài chính cá nhân. Để xác định ba mục tiêu chính này và đánh giá tầm quan trọng của từng nỗ lực, các nhà nghiên cứu của CSIS đã tạo ra một bộ dữ liệu về tác chiến mạng của Trung Quốc từ năm 2010 đến năm 2022, xem xét 49 sự cố lớn đã được báo cáo công khai và được cho là do chính phủ Trung Quốc thực hiện một cách đáng tin cậy. Mặc dù dữ liệu không hoàn hảo - một số sự cố được báo cáo là một chiến dịch có nhiều thành phần phụ và các sự cố khác có chi tiết không chính xác - có một số xu hướng sơ bộ:

■ Mười hai cuộc tấn công lớn nhắm vào một cơ quan chính phủ, bao gồm một số cuộc tấn công

chính quyền các bang của Mỹ vào năm 2022;

■ Ước tính có khoảng 12 sự cố trong số này liên quan đến một cuộc tấn công vào một thực thể quốc phòng, bao gồm cả các nhà thầu của Hải quân và hàng không vũ trụ Mỹ năm 2018;

■ Tám cuộc tấn công ngược dòng trong đó tin tặc tấn công một nhà cung cấp dịch vụ, nhà cung cấp dịch vụ này sẽ cung cấp quyền truy cập vào các mục tiêu tiềm năng khác. Ví dụ: một cuộc tấn công bao gồm các vụ hack 13 mạng viễn thông bắt đầu từ năm 2016;

■ Trong hơn một nửa số vụ việc, các tác nhân Trung Quốc tìm cách đánh cắp bí mật công nghiệp, IP hoặc dữ liệu nhạy cảm của chính phủ; ■ Ít nhất ba trong số các cuộc tấn công có thể được mô tả là hoạt động chuẩn bị cho môi trường, nơi tin tặc Trung Quốc tìm kiếm các lỗ hổng trong hệ thống chính phủ Mỹ và Australia cũng như trong cơ sở hạ tầng dầu khí.

Tập dữ liệu hạn chế khiến việc đưa ra kết luận về các xu hướng trong các loại tấn công trở nên rủi ro, nhưng đáng chú ý là sự đa dạng của các mục tiêu cũng như việc tập trung vào đánh cắp thông tin. Một cụm đáng chú ý: một loạt các cuộc tấn công vào các nhà thầu quốc phòng trong năm 2018 và 2019, tương ứng với việc tái tổ chức MSS. Chuỗi các cuộc tấn công này cho thấy nỗ lực phối hợp nhằm truy tìm các bí mật quốc phòng tương ứng với việc tái tập trung các hoạt động của MSS trong quá trình tái tổ chức.

Mỗi lý do trong số này có thể bao gồm các hoạt động leo thang và nguy hiểm tiềm tàng, nhưng chúng rất phù hợp với nỗ lực của các quốc gia khác. Với mục tiêu gián điệp, đặc điểm nổi bật trong hoạt động của Trung Quốc là số lượng dữ liệu bị đánh cắp và tính đa dạng của mục tiêu được đặt ra. Hoạt động này cho thấy mục tiêu chiến lược thứ yếu: nỗ lực có thể tạo ra và đào tạo năng lực AI/ML đẳng cấp thế giới. Điều đáng lo ngại nhất trong ba mục tiêu là khả năng của Trung Quốc tạo ra các tác động động học, bao gồm cả khả năng phá hủy cơ sở hạ tầng quan trọng, một vấn đề sẽ được thảo luận chi tiết hơn dưới đây. Phần tiếp theo khám phá sâu hơn từng mục tiêu trong số ba mục tiêu: gián điệp, tác chiến và động cơ tài chính.

Công cụ mạng cho gián điệp

Giống như hầu hết các quốc gia, Trung Quốc đã nỗ lực tạo ra khả năng tác chiến mạng để thu thập thông tin về các đối thủ của mình. Những hoạt động đó bao gồm các mục tiêu thông thường của quốc gia, chẳng hạn như cố gắng phân biệt ý định. Ví dụ, vào năm 2008, các thực thể có liên hệ với chính phủ Trung Quốc đã đột nhập vào các chiến dịch tranh cử của cả Thượng nghị sĩ John McCain và Thượng nghị sĩ Barack Obama để hiểu rõ hơn về chính sách Trung Quốc của mỗi chính quyền tiềm năng. Một món đồ dường như bị đánh cắp là một bức thư nháp của McCain gửi cho tổng thống mới đắc cử của Đài Loan, trong đó ông McCain cam kết ủng hộ mối quan hệ Mỹ-Đài Loan. Nhưng trước khi nhân viên của McCain hoàn tất bức thư, đại sứ quán Trung Quốc đã gọi điện khiếu nại. Randall Scriver, khi đó đang là trợ lý chiến dịch tranh cử của McCain, hoàn toàn bất ngờ trước cuộc gọi này. Anh ấy nói, "Tôi thực sự thấy kỳ lạ khi họ lại có nhiều thông tin như vậy."

Những nỗ lực của Bắc Kinh đã mở rộng các mục tiêu chính trị và quân sự, tập trung vào các nhà thầu quốc phòng. Trung Quốc đã cố gắng đột nhập vào hệ thống TRANSCOM khoảng 50 lần từ năm 2012 đến năm 2013, trong đó có 20 cuộc tấn công thành công. Một cuộc điều tra của Ủy ban Quân vụ Thượng viện cho thấy TRANSCOM chỉ biết về hai trong số những vụ xâm nhập đó. Từ năm 2007 đến 2009, tin tặc Trung Quốc đã đột nhập vào các nhà thầu quốc phòng chịu trách nhiệm chế tạo máy bay chiến đấu F-35 và đánh cắp thông tin về thiết kế cũng như hệ thống điện tử. Đồng thời, những kẻ tấn công đã truy cập vào hệ thống kiểm soát không lưu của Không quân Mỹ, hệ thống này hiển thị vị trí của máy bay quân sự Mỹ đang bay. Đầu năm 2018, một nhà thầu của Trung tâm Tác chiến ngầm dưới biển Hải quân đã bị mất tín hiệu và dữ liệu cảm biến, thông tin mật mã liên quan đến thông tin liên lạc và thư viện tác chiến điện tử của đơn vị phát triển tàu ngầm. Hai mối đe dọa dai dẳng (APT) tiên tiến có liên quan đến Trung Quốc thậm chí còn nhắm mục tiêu vào các trường đại học tham gia nghiên cứu hải quân với các ứng dụng quân sự.

Bắc Kinh cũng đã nỗ lực phát triển khả năng phản gián tấn công mạnh mẽ cho cả mục đích chiến thuật và chiến lược. Trước chuyến thăm của một quan chức Trung Quốc tới một quốc gia không nêu tên, APT đã đánh cắp hồ sơ cuộc gọi địa phương và danh sách khách mời tại khách sạn của ông ta, gợi ý một cuộc rà soát an ninh. Ở cấp độ chiến lược, vụ vi phạm dữ liệu lớn của OPM vào năm 2015, trong đó dữ liệu của khoảng 22,1 triệu người đã bị đánh cắp và các khách sạn Starwood/Marriott, trong đó dữ liệu của khoảng 500 triệu khách đã bị đánh cắp, có thể cho thấy người Mỹ nào với giấy phép an ninh được đi đến bất cứ đâu và khi nào, có khả năng làm lộ các hoạt động tình báo hoặc quân sự nhạy cảm.


......

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Chuẩn bị môi trường tác chiến

Một tiêu đề gây chú ý về một vụ xâm nhập lớn khiến hoạt động này có vẻ đột ngột, nhưng tác chiến mạng máy tính thường cần nhiều tháng chuẩn bị. Người vận hành phải nghiên cứu các lỗ hổng bảo mật, tạo ra công cụ, tìm đường vào mục tiêu và lập bản đồ mạng của mục tiêu, tất cả trước khi trích xuất dữ liệu hoặc hiệu ứng động học. Kết quả là, Trung Quốc đã nỗ lực đáng kể trong việc chuẩn bị môi trường tác chiến (OPE): xác định các điểm yếu và thiết lập các điểm tiếp cận để khai thác trong tương lai.

Trong một tạp chí quốc phòng nổi tiếng của Trung Quốc, Guofang Keji, các học giả đã nhấn mạnh tầm quan trọng của loại hình trinh sát này:

Các tác giả mô tả hai loại tấn công. Đầu tiên là các cuộc tấn công “sử dụng thông tin” hoặc “tiêu diệt mềm”; thứ hai là “sự phá hủy vật lý có độ chính xác cao đối với phần cứng”, chẳng hạn như cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin. Những hình thức tấn công này có ưu điểm là “điều khiển từ xa, khả năng cơ động linh hoạt, sức công phá mạnh và thiệt hại không mong muốn nhỏ. Nó cũng là một công cụ cơ bản của tác chiến mạng”. OPE là cần thiết để đảm bảo độ chính xác và hiệu quả trong cả hai kiểu tấn công.

Tuy nhiên, mối nguy hiểm của OPE là các chiến thuật, công cụ và quy trình có vẻ giống – nếu không muốn nói là giống hệt – với hoạt động được thiết kế nhằm phá hủy hoặc vô hiệu hóa khả năng của đối thủ.

Kết quả là mục tiêu có thể không biết được liệu hoạt động này được thiết kế để đánh cắp thông tin hay gây ra sự phá hủy hay không. Những tác động leo thang của động lực này vẫn chưa được thử nghiệm trong tình huống căng thẳng cao độ trong thế giới thực. Tuy nhiên, các học giả Trung Quốc đã xác định tiềm ẩn các vấn đề: “Hoạt động trinh sát mạng tích cực có thể đánh lừa đối thủ tin rằng các hoạt động tác chiến trên mạng đã bắt đầu, khiến họ bị lộ càng sớm càng tốt, để đạt được kết quả trinh sát tốt hơn. Vì vậy, khả năng trinh sát mạng là năng lực cốt lõi hàng đầu của việc xây dựng lực lượng hỗ trợ không gian mạng.” Họ dường như cho rằng không nên xem nhẹ hoạt động này, điều này có thể giúp các quốc gia phương Tây thuyết phục Bắc Kinh áp dụng các chuẩn mực quốc tế về hành vi của nhà nước. OPE của Trung Quốc bao gồm tuyển dụng các bộ định tuyến và mạng cho các hoạt động tiềm năng trong tương lai. Vào tháng 10/2022, Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA), CISA và FBI đã đưa ra cảnh báo tư vấn về an ninh mạng:

Các nhóm hack Trung Quốc đã khai thác các lỗ hổng được biết đến rộng rãi để xâm phạm mọi thứ từ bộ định tuyến văn phòng nhỏ/văn phòng gia đình (SOHO) chưa được vá cho đến các mạng doanh nghiệp vừa và thậm chí lớn. Sau khi bị xâm phạm, kẻ tấn công sẽ sử dụng các thiết bị này như một phần của cuộc tấn công vào sở hạ tầng như các máy chủ chỉ huy và kiểm soát cũng như hệ thống ủy nhiệm mà chúng có thể sử dụng để xâm nhập nhiều mạng hơn.

Tương tự, một lượng đáng kể tác chiến mạng của Trung Quốc được dành cho việc thâm nhập vào lĩnh vực viễn thông. Những điểm truy cập này là công cụ nhân bội sức mạnh của các dịch vụ tình báo vì một cuộc tấn công ngược dòng vào một công ty viễn thông có thể cung cấp quyền truy cập vào một loạt các mục tiêu bổ sung - bao gồm tất cả khách hàng của công ty viễn thông đó. Một nhà nghiên cứu tại Đại học bang Michigan phát hiện ra rằng việc thâm nhập vào lĩnh vực viễn thông đã trở thành trọng tâm gián điệp mạng số một của Trung Quốc kể từ năm 2021, thậm chí còn cao hơn cả các mục tiêu của chính phủ. Ông viết: “Tính linh hoạt của việc nhắm mục tiêu viễn thông kết hợp với các phương pháp hiệu quả hơn và lén lút hơn được sử dụng được cho là cho thấy mức độ hoàn thiện cao hơn trong các APT đang hoạt động của Trung Quốc”. Vào năm 2022, tin tặc Trung Quốc đã tấn công các công ty viễn thông Trung Đông bằng cách sử dụng keylogger và tập lệnh PowerShell được thiết kế để thu thập nội dung email. Nhóm đe dọa, được gọi là BackDoorDiplomacy, đã nhắm mục tiêu vào các tổ chức ngoại giao và công ty viễn thông ở Châu Phi và Trung Đông ít nhất kể từ năm 2017 – một sự thay đổi rõ ràng so với những nỗ lực ban đầu tập trung vào chính phủ bắt đầu từ năm 2010. Một tư vấn an ninh mạng chung vào tháng 6 năm 2022 từ NSA, CISA và FBI đã phác thảo cách các hacker Trung Quốc xâm nhập các công ty viễn thông và nhà cung cấp dịch vụ mạng lớn, lưu ý rằng “họ thiết lập một mạng lưới cơ sở hạ tầng bị xâm nhập rộng khắp [và] sử dụng mạng để khai thác nhiều mục tiêu khác nhau trên toàn thế giới”. Như một đánh giá khác kết luận, “Các công ty viễn thông là mục tiêu có giá trị cực kỳ cao đối với các cơ quan tình báo. Việc hack thành công chúng có thể đồng nghĩa với việc mở ra cánh cửa dẫn đến một thế giới thậm chí còn lớn hơn với những cơ hội gián điệp được đánh giá cao.”

.......

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Huấn luyện AI

Sau vụ vi phạm dữ liệu lớn đầu tiên của Trung Quốc, một số nhà bình luận đã tự hỏi làm thế nào nước này có thể sử dụng được nhiều dữ liệu đến vậy. William Evanina, cựu giám đốc Trung tâm An ninh và Phản gián Quốc gia Mỹ, mô tả Trung Quốc là “định hướng tại chỗ”, đề cập đến số lượng lớn thông tin dường như không có gì khác biệt được đưa vào tầm kiểm soát của Bắc Kinh từ năm 2015 đến năm 2018. Lý thuyết hàng đầu của các nhà nghiên cứu bảo mật về mục đích của nỗ lực thu thập dữ liệu đó là dựa trên ý định đã nêu của Trung Quốc nhằm tạo ra khả năng AI/ML hàng đầu thế giới. Việc lưu trữ dữ liệu từ các thực thể này có thể đã được cấu trúc sẵn, giúp việc sử dụng chúng để đào tạo các thuật toán AI trở nên dễ dàng hơn. Hơn nữa, các bộ dữ liệu của Mỹ có thể đa dạng hơn các bộ dữ liệu của Trung Quốc, khiến chúng trở thành dữ liệu đào tạo tốt hơn nhiều cho các hệ thống AI/ML. Vụ hack Anthem, mang lại cho Bắc Kinh 78 triệu hồ sơ khách hàng, có khả năng cung cấp thông tin hữu ích về tình trạng y tế và kế hoạch điều trị có thể thúc đẩy các nỗ lực về công nghệ sinh học và dược phẩm của Trung Quốc. Những bộ dữ liệu này còn có thêm lợi ích là cung cấp cái nhìn sâu sắc có khả năng hữu ích cho các hoạt động gây ảnh hưởng trong tương lai. Trong một ví dụ khác, khả năng thu thập dữ liệu của TikTok cho thấy phương tiện truyền thông nào mà người Mỹ thấy hấp dẫn nhất và loại thông điệp nào hiệu quả nhất, cho phép Trung Quốc phát triển các thông điệp hấp dẫn phục vụ lợi ích lớn hơn của Trung Quốc. TikTok có thể vừa là một công cụ nghiên cứu hiệu quả vừa là cơ chế truyền tải hiệu quả các thông điệp thúc đẩy quan điểm của Trung Quốc về sự giám sát của nhà nước và Đài Loan là một phần của Trung Quốc.

Công cụ mạng cho hoạt động: chiến dịch thông tin, sự gián đoạn và hiệu quả động năng

Môi trường mạng đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc thu thập thông tin và tiến hành một loạt các hoạt động khác, từ việc tạo quyền truy cập cho các chiến dịch thông tin đến phá vỡ các kế hoạch của đối thủ và gây ra thiệt hại vật chất. Trung Quốc đã trở thành quốc gia hàng đầu trong chiến dịch thông tin, phù hợp với các chiến lược đã nêu của họ, và các công cụ mạng đã tạo điều kiện thuận lợi cho một số chiến dịch tuyên truyền đó. Các chiến dịch trên mạng cũng có thể quấy rối hoặc làm gián đoạn đối thủ - làm tăng xung đột trong quá trình ra quyết định trong một cuộc khủng hoảng, khiến việc liên lạc trở nên khó khăn hoặc chặn quyền truy cập vào dữ liệu quan trọng. Cuối cùng, tác chiến mạng có thể gây tổn hại vật chất, chẳng hạn như nếu một công cụ mạng được sử dụng để làm hỏng thiết bị, gây hỏa hoạn hoặc khiến bệnh viện ngừng hoạt động.

Phần này tìm hiểu các hoạt động này và những gì đã biết về khả năng của Trung Quốc, đề cập đến tác chiến mạng nhằm tạo quyền truy cập hoặc thu thập thông tin mà sau này có thể được sử dụng để định hình ý tưởng.

Tác chiến mạng để cho phép hoạt động thông tin: truy cập vào hệ thống bầu cử và truyền thông

Chiến dịch thông tin bao gồm một nhóm hoạt động rộng lớn, bao gồm các nỗ lực định hình quan điểm của đối thủ về một cuộc xung đột hoặc xung đột tiềm ẩn hoặc các nỗ lực làm suy yếu đối thủ từ bên trong. Các chiến dịch thông tin diễn ra theo nhiều cách với nhiều công cụ, nhưng chúng ngày càng được thực hiện trong môi trường mạng thông qua mạng xã hội hoặc sử dụng các công cụ như deepfake. Phần này đề cập ngắn gọn đến việc sử dụng môi trường mạng không chỉ để truyền bá tải trọng thông tin mà còn để truy cập các hệ số nhân cho các chiến dịch thông tin.

Các tác nhân mạng tìm cách truy cập trái phép vào các trang web, phương tiện truyền thông hoặc hệ thống bầu cử nhằm phát tán tải trọng thông tin dường như từ bên trong hệ thống hoặc để làm gián đoạn hoạt động. Ví dụ, tác chiến mạng đầu tiên được ghi nhận của Trung Quốc chống lại Mỹ là một chiến dịch thông tin: vụ phá hủy các trang web của chính phủ Mỹ vào năm 1999 với thông điệp tố cáo NATO để trả đũa việc Mỹ vô tình đánh bom đại sứ quán Trung Quốc ở Belgrade.

Bắc Kinh đang gia tăng các cuộc tấn công vào lĩnh vực truyền thông và giải trí, với ước tính khoảng 75% mục tiêu truyền thông của Trung Quốc có trụ sở tại châu Á-Thái Bình Dương. Vào năm 2013, các tin tặc có liên hệ với Bắc Kinh đã trả đũa tờ New York Times và Wall Street Journal sau khi cả hai tờ báo đều đăng bài cáo buộc rằng gia đình thủ tướng Trung Quốc đã tích lũy được khối tài sản khổng lồ. Gần một thập kỷ sau, Mandiant phát hiện ra rằng các hacker có liên hệ với chính phủ Trung Quốc đã xâm nhập tài khoản email của Wall Street Journal và duy trì sự hiện diện trên hệ thống của họ trong ít nhất hai năm, từ 2020 đến 2022.

Trong khi ảnh hưởng bầu cử đang cố gắng tác động đến tâm trí cử tri để bỏ phiếu theo một cách nhất định hoặc không bỏ phiếu, thì sự can thiệp là một nỗ lực nhằm phá vỡ chính hệ thống bầu cử. Sự gián đoạn này có thể xảy ra bằng cách xóa thông tin cử tri để cử tri không thể đăng ký tại điểm bỏ phiếu hoặc truyền bá thông tin sai lệch về địa điểm, thời gian hoặc cách thức bỏ phiếu nhằm ngăn cản mọi người bỏ phiếu. Vào năm 2022, Trung Quốc đã tiến hành các hoạt động có thể nhằm mục đích can thiệp bầu cử. Trung Quốc đã khai thác lỗ hổng “log4j” - một lỗ hổng nghiêm trọng trong một công cụ ghi nhật ký được sử dụng rộng rãi - và các lỗ hổng zero-day để giành quyền truy cập vào ít nhất sáu chính quyền tiểu bang, và có thể hơn thế nữa. Một con đường xâm nhập là thông qua một ứng dụng có tên USAHerds, ứng dụng mà các tiểu bang Mỹ sử dụng để phát hiện và theo dõi các đợt bùng phát dịch bệnh ở vật nuôi. Trung Quốc trước đây cũng tỏ ra quan tâm đến việc đánh cắp IP liên quan đến nông nghiệp Mỹ, cho thấy các nhà khai thác mạng có thể đã sử dụng điểm truy cập cũ hơn để chuyển sang mục đích sử dụng mới - can thiệp bầu cử. Riêng biệt, NSA đã đưa ra cảnh báo vào năm 2022 rằng tin tặc Trung Quốc đã quét hơn 100 tên miền của đảng chính trị cấp nhà nước “có khả năng để tác nhân mạng Trung Quốc có thể xây dựng một mạng mục tiêu cho các hoạt động có thể xảy ra trong tương lai”.

....

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Gây gián đoạn và tác động động học

Mặc dù có vẻ như Trung Quốc chưa thực hiện các hoạt động động học trong lĩnh vực mạng nhưng học thuyết quân sự của Trung Quốc thừa nhận khả năng này. Quân đội Trung Quốc cũng đã nỗ lực tìm ra những lỗ hổng trong khả năng phòng thủ của cơ sở hạ tầng quan trọng. Viết trên Guofang Keji, một số học giả quân sự Trung Quốc đã lưu ý:

Cấp độ vật lý đòi hỏi phải thực hiện được sự kết nối và tích hợp theo chiều dọc và chiều ngang của các đơn vị chiến đấu và các thành phần chiến đấu khác nhau, chỉ huy thống nhất, kiểm soát thống nhất và phối hợp thống nhất. Mức độ thông tin yêu cầu khả năng kiểm soát, chia sẻ và độ tin cậy của thông tin lệnh. Năng lực chỉ huy, kiểm soát nêu trên có vai trò quyết định trong việc kiểm soát không gian mạng và sự thành bại của các hoạt động nên đã trở thành một trong những năng lực cốt lõi của việc xây dựng sức mạnh chiến đấu trên không gian mạng.

FBI và CISA đã cảnh báo về những nỗ lực lâu dài của Trung Quốc nhằm xác định những lỗ hổng trong an ninh của cơ sở hạ tầng quan trọng như hệ thống dầu khí. CISA gần đây đã tiết lộ thông tin chi tiết về các cuộc tấn công của Trung Quốc vào các công ty dầu khí từ năm 2011 đến năm 2013. Trung Quốc đã nhắm tới ít nhất 23 đường ống dẫn khí đốt tự nhiên bằng các email lừa đảo. Trong số này, 13 cuộc xâm nhập đã được xác nhận, 3 cuộc xâm nhập “suýt thất bại” và 8 cuộc xâm nhập đã thành công nhưng chưa rõ mức độ nghiêm trọng. FBI và CISA đánh giá rằng các cơ quan chính phủ Trung Quốc đang tìm kiếm khả năng khiến cơ sở hạ tầng đường ống gặp rủi ro nhằm có thể gây thiệt hại vật lý cho đường ống hoặc làm gián đoạn hoạt động. Mandiant xác nhận rằng nỗ lực này là một nỗ lực bền bỉ của Bắc Kinh. Nhiều tác nhân đe dọa có liên hệ với Trung Quốc đã nhắm mục tiêu vào các hệ thống kiểm soát công nghiệp (ICS), bao gồm “một công ty năng lượng, nhiều công ty đường ống khí đốt tự nhiên, một nhà sản xuất thiết bị ICS và một công ty bảo mật ICS”. Mandiant cũng xác định “Pulse Attacks”, khai thác điểm yếu trong hệ thống phần mềm có tên Pulse Secure, cho phép mọi người làm việc từ xa. Các thực thể Trung Quốc đã sử dụng lỗ hổng này để nhắm mục tiêu vào chính phủ và cơ sở hạ tầng quan trọng của Mỹ, bao gồm cơ quan cấp nước lớn nhất đất nước, hệ thống tàu điện ngầm Thành phố New York và tập đoàn viễn thông Verizon. Một nhà nghiên cứu bảo mật gọi đây là cuộc tấn công có chủ đích nhằm vào vài chục mạng, tất cả đều có tầm quan trọng quốc gia theo cách này hay cách khác.

Truy cập vào các hệ thống cơ sở hạ tầng quan trọng là một chuyện; việc sử dụng quyền truy cập đó là một việc khác. Ý định của Trung Quốc vẫn chưa rõ ràng. Trung Quốc có thể đang khám phá các điểm yếu để xác định loại tác động gây rối nào có thể xảy ra, hoặc họ có thể hy vọng vào tác động răn đe, đánh cược rằng chính phủ Mỹ sẽ xác định được hoạt động này. Nó cũng có thể thu thập quyền truy cập dưới dạng OPE hoặc kế hoạch dự phòng trong trường hợp có xung đột. ODNI trong bản đánh giá mối đe dọa thường niên năm 2021 đã cảnh báo rằng Trung Quốc có thể “ở mức tối thiểu” gây ra sự gián đoạn “tạm thời và cục bộ” đối với cơ sở hạ tầng quan trọng của Mỹ thông qua các cuộc tấn công mạng. Vào năm 2022, bản đánh giá mối đe dọa hàng năm thậm chí còn đi xa hơn khi cho biết “Trung Quốc gần như chắc chắn có khả năng thực hiện các cuộc tấn công mạng làm gián đoạn các dịch vụ cơ sở hạ tầng quan trọng ở Mỹ, bao gồm cả các đường ống dẫn dầu khí và hệ thống đường sắt”. Cả hai đều im lặng về ý định.

......

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Các công cụ mạng để mang lại lợi ích tài chính

Chính phủ Trung Quốc tiếp cận quan hệ đối tác công-tư theo một cách khác xa so với hầu hết các chính phủ phương Tây. Bắc Kinh có thể và buộc các doanh nghiệp phải hợp tác theo các ưu tiên của nhà nước cho dù kết quả có giúp ích cho lợi nhuận của công ty hay không. Bắc Kinh cũng đã sử dụng các nguồn lực nhà nước để thúc đẩy lợi ích kinh doanh của các thực thể được cho là tư nhân. Tác chiến mạng từ lâu đã đóng một vai trò trong chiến lược trộm cắp IP lớn hơn của Trung Quốc nhằm vượt lên trên các đối thủ cạnh tranh. Theo ít nhất một đánh giá, Trung Quốc đã đánh cắp nhiều bí mật từ các doanh nghiệp và chính phủ hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Vào năm 2011, Trung Quốc đã xâm phạm Phòng Thương mại Mỹ đến mức ngay cả bộ điều nhiệt cũng liên lạc với máy tính ở Trung Quốc và máy in bắt đầu in bằng tiếng Trung Quốc. Vào năm 2012, Tướng Keith Alexander, khi đó là người đứng đầu NSA, đã mô tả hoạt động gián điệp kinh tế được kích hoạt trên mạng là “vụ chuyển giao tài sản lớn nhất trong lịch sử”. Thiệt hại kinh tế riêng của Mỹ thường được ước tính khoảng 30–600 tỷ USD hàng năm. Hoạt động gián điệp công nghiệp và kinh tế có xu hướng đi theo kế hoạch phát triển kinh tế 5 năm của Trung Quốc. Viện Công nghệ cơ sở hạ tầng quan trọng đánh giá rằng “hầu hết công nghệ cần thiết để hiện thực hóa kế hoạch 5 năm lần thứ 13 có thể sẽ có được bằng cách đánh cắp bí mật thương mại từ các công ty ở các quốc gia khác”.

FBI đã và đang nỗ lực nâng cao nhận thức của công chúng về mối đe dọa này và khuyến khích các doanh nghiệp bảo mật hệ thống của họ tốt hơn. Vào năm 2018, Phó tổng chưởng lý Rod Rosenstein cho biết: “Hơn 90% các vụ cáo buộc gián điệp kinh tế của cơ quan này trong bảy năm qua liên quan đến Trung Quốc [và] hơn 2/3 số vụ của cơ quan liên quan đến trộm cắp bí mật thương mại đều có liên quan đến Trung Quốc". Rosenstein rõ ràng đã liên kết một số tội ác này với MSS.

Việc hack công nghiệp quy mô lớn để nghiên cứu và phát triển giúp ích cho ngành công nghiệp Trung Quốc, nhưng các nhóm tin tặc cá nhân hoặc nhỏ cũng trốn tránh lợi ích tài chính cá nhân của riêng họ. Các hacker hợp đồng Trung Quốc được biết đến là theo đuổi cả hai mục tiêu. Ví dụ: APT41, còn được gọi là BARIUM hoặc WICKED PANDA, đã sử dụng cùng một phần mềm độc hại cho hoạt động gián điệp và hoạt động có động cơ tài chính, phần lớn nhắm vào ngành công nghiệp trò chơi điện tử. Mandiant đã viết trong bài báo đột phá về APT41 rằng mặc dù các mục tiêu tài chính thuần túy là không bình thường đối với các nhóm được nhà nước Trung Quốc bảo trợ, nhưng “bằng chứng cho thấy APT41 đã tiến hành đồng thời các hoạt động tội phạm mạng và gián điệp mạng từ năm 2014 trở đi”. DOJ đã truy tố bảy thành viên bị cáo buộc của APT41 vào năm 2020 và cáo buộc họ liên quan đến một nhà thầu tên là Chengdu 404, người từng làm việc cho MSS. DOJ trích dẫn hoạt động gián điệp thay mặt MSS và tội phạm mạng trong bản cáo trạng. Mặc dù có rất ít thông tin về mức độ mà các cơ quan chính phủ bỏ qua hoặc hỗ trợ hoạt động đó, nhưng việc chính phủ lên án gần như chắc chắn sẽ dẫn đến việc chấm dứt hoạt động này.

Một số điều rút ra

Việc thiết lập các tiêu chuẩn rõ ràng để phân bổ, cùng với mức độ tin cậy cho các tiêu chuẩn đó, sẽ rất quan trọng để phản ứng nhanh chóng với hoạt động mạng của Trung Quốc. Các tiêu chuẩn phân bổ trong khu vực tư nhân khác với trong cộng đồng tình báo, dẫn đến sự không phù hợp đôi khi trong đó một nhà nghiên cứu tư nhân cố gắng đưa ra các tiêu đề sẵn sàng thiên vị trong một đánh giá, nhưng cộng đồng tình báo không đồng ý hoặc bày tỏ sự hoài nghi. Sự không phù hợp đó có thể khiến chính phủ Mỹ thiếu quyết đoán và dễ bị tổn thương. Các nhà hoạch định chính sách nên hiểu đầy đủ các tiêu chí hoạt động của cộng đồng tình báo và sẵn sàng giải thích công khai quan điểm của họ liên quan đến việc điều tra một cuộc tấn công. Họ cũng nên chuẩn bị hành động khi đối mặt với một số điều không chắc chắn. Kiến thức hoàn hảo là một tiêu chuẩn phi thực tế trong hoạt động chiến tranh và tình báo, và lĩnh vực mạng cũng không khác.

Các cáo trạng rất hiếm so với phạm vi hoạt động tấn công mạng của Trung Quốc, nhưng DOJ đã theo đuổi cáo buộc nhiều lần trong 5 năm qua. Vào năm 2021, Mỹ đã buộc tội 4 công dân Trung Quốc trong một chiến dịch hack toàn cầu nhắm vào hàng chục công ty, trường đại học và cơ quan chính phủ của Mỹ ở trong và ngoài nước. Vào tháng 12 năm 2018, DOJ đã truy tố hai tin tặc Trung Quốc thuộc nhóm APT10 liên kết với MSS, những kẻ này đã xâm nhập vào hệ thống của các nhà thầu Hải quân Mỹ để đánh cắp dữ liệu bảo trì tàu và kế hoạch tên lửa. Đầu năm đó, DOJ đã truy tố các quan chức MSS và tin tặc đã âm mưu đánh cắp dữ liệu công nghệ và hàng không thương mại từ Mỹ trong nhiều năm.

Trong những trường hợp ĐCSTQ phản ứng trước sự quy kết công khai về các cuộc tấn công mạng, luôn có sự phủ nhận sạch trơn và thường lên án những gì Đ...C...S TQ mô tả là những nỗ lực cố tình làm hoen ố danh tiếng của Trung Quốc. Năm 2013, chính quyền Obama đã công khai và trực tiếp cáo buộc quân đội Trung Quốc tiến hành tác chiến mạng chống lại các nhà thầu quốc phòng và hệ thống mạng của Mỹ. Báo cáo thường niên của Lầu Năm Góc gửi Quốc hội nêu rõ: “các hệ thống máy tính. . . thuộc sở hữu của chính phủ Mỹ tiếp tục là mục tiêu của các cuộc xâm nhập, một vài trong số đó dường như được quy kết trực tiếp cho chính phủ và quân đội Trung Quốc.” Đáp lại, Đ...C...S TQ lên án báo cáo, thay vào đó tuyên bố rằng Trung Quốc chống lại mọi hình thức tấn công mạng và sẵn sàng đối thoại với Mỹ về an ninh internet. Sau khi một tác nhân đe dọa Trung Quốc bị nghi ngờ xâm nhập vào mạng của các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông Afghanistan vào năm 2020 và 2021, một phát ngôn viên của Đại sứ quán Trung Quốc cho biết: “Việc liên kết trực tiếp các cuộc tấn công mạng với một chính phủ nhất định là một vấn đề chính trị rất nhạy cảm. Trung Quốc hy vọng các bên liên quan sẽ có thái độ chuyên nghiệp và có trách nhiệm”. Tân Hoa Xã, cơ quan thông tấn nhà nước chính thức của Trung Quốc, mô tả các cáo buộc của phương Tây là vu khống và thay vào đó lập luận rằng “Mỹ, gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh mạng toàn cầu, đang chỉ huy các đồng minh mà họ do thám vu khống Trung Quốc”.

Kết luận

Năm 2018, Crowdstrike tuyên bố rằng Trung Quốc đã vượt qua Nga để trở thành quốc gia tấn công mạnh mẽ nhất vào các thực thể phương Tây. Vào thời điểm đó, Trung Quốc đang chuyển mục tiêu từ bí mật thương mại sang thu thập có mục tiêu chiến lược. Kể từ năm 2018, Bắc Kinh đã củng cố chiến lược mạng, phát triển năng lực và trau dồi sự táo bạo nhất định trong các hoạt động của mình, phản ánh vị thế lớn hơn của nước này đối với thế giới và việc tăng cường sử dụng chiến tranh chính trị. Các dự án như Con đường tơ lụa kỹ thuật số đã gắn kết thiết bị liên lạc của Trung Quốc vào các hệ thống trên toàn cầu, có khả năng giúp việc truy cập cho cả mục đích giám sát và kiểm soát trở nên khá dễ dàng. Các doanh nghiệp Mỹ ngày càng nhận thức được mối đe dọa từ Trung Quốc đối với sở hữu trí tuệ của họ và nhận ra rằng họ là mục tiêu, nhưng khả năng tấn công của Trung Quốc đang mở rộng trong khi khả năng phòng thủ đang được cải thiện. Tương lai sẽ cần có hệ thống phòng thủ nhiều lớp và tư duy nỗ lực thống nhất, qua đó các doanh nghiệp nhận thấy động cơ chia sẻ thông tin về các cuộc tấn công.

Bất chấp những tiến bộ to lớn này, Trung Quốc vẫn còn tồn tại một số điểm yếu và những điểm dễ bị tổn thương có thể bị khai thác. Đội ngũ phụ trách mạng của Bắc Kinh thường bao gồm những người theo dõi nhanh, nghĩa là họ sao chép các cách tiếp cận khác. Ví dụ, Trung Quốc dường như bắt chước một số chiến thuật gây ảnh hưởng của Nga sau năm 2016, nhưng với tốc độ chậm. Các nhà hoạch định chính sách Mỹ đã tìm kiếm các chiến thuật tương tự, khiến hoạt động của Trung Quốc dễ bị phát hiện hơn. Tương tự như vậy, các doanh nghiệp nhận thức được mối đe dọa và đang tăng cường phòng thủ.

Cách tiếp cận tập trung hóa của Trung Quốc có thể là một điểm yếu nữa. Nỗ lực của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhằm tăng cường kiểm soát tập trung hơn đối với tác chiến mạng sẽ dẫn đến nỗ lực thống nhất hơn và ít hoạt động lừa đảo hoặc cảnh giác hơn. Tuy nhiên, việc phê duyệt các hành động có thể sẽ phải thông qua các quy trình chính thức, làm giảm đáng kể tính linh hoạt và hạn chế các hành động mang tính cơ hội. Các quyết định do lãnh đạo đưa ra cũng có xu hướng dập tắt những cách tiếp cận sáng tạo hơn. Hơn nữa, Đ...C...S TQ hầu như không thể hiện sự chấp nhận rủi ro và việc tái tổ chức có thể một phần nhằm hạn chế khả năng một hoạt động không được phê duyệt tiếp tục diễn ra. Các nhà hoạch định chính sách Mỹ có thể dựa trên mối quan ngại này và làm rõ rằng Bắc Kinh sẽ phải chịu trách nhiệm về các hoạt động xuất phát từ lãnh thổ của mình.

Đối với các lỗ hổng có thể khai thác được, Trung Quốc có một số lỗ hổng. Động lực tài chính của một số tài năng hack hàng đầu có thể được sử dụng để chống lại họ, đặc biệt nếu công việc tự do của họ khiến giới lãnh đạo Trung Quốc phẫn nộ. Những tin tặc gặp rắc rối có thể được khuyến khích đào tẩu, mang theo những kiến thức quý giá về tác chiến mạng của Trung Quốc và bổ sung vào nguồn nhân tài của Mỹ. Các học giả Trung Quốc cũng thừa nhận trong các bài báo rằng Đ...C...S TQ không thực sự hiểu được vị thế phòng thủ hoặc những khoảng trống của chính mình. Bắc Kinh vẫn lo ngại về khả năng của phương Tây. Cấu trúc mới và mục tiêu liên kết của họ chưa được thử nghiệm, vì vậy khả năng thực hiện các chiến dịch chung với lớp phủ mạng vẫn chỉ là lý thuyết. Cuối cùng, Trung Quốc càng tìm cách bảo vệ đội ngũ hacker của mình khỏi thế giới bên ngoài thì họ sẽ càng trở nên cứng rắn hơn cũng như ít hiểu biết hơn về chiến thuật, kỹ thuật và quy trình./.

 

[đội mũ_ lái xe]

Vì sao Trung Quốc không chấp nhận và không tham gia vụ kiện Tòa trọng tài về Biển Đông?

​

Ngày 11/12/2014, trang mạng International Herald Leader (trang mạng quốc tế của Tân Hoa Xã) đưa tin ngày 7/12/2014, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã được ủy quyền công bố “Văn bản lập trường của Chính phủ nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa về vấn đề quyền thụ lý Nam Hải của nước Cộng hòa Philippines trong vụ kiện đưa lên Tòa trọng tài” (gọi tắt là Văn bản lập trường).

* Văn bản lập trường đã gửi thông điệp đến cộng đồng quốc tế: Các nước liên quan phải giải quyết ổn thỏa những tranh chấp lãnh thổ ở Nam Hải (Biển Đông) mang tính chính trị sâu sắc, cách giải quyết mang tính cưỡng chế với bất kỳ bên tranh chấp nào sẽ không hiệu quả, đàm phán là giải pháp đúng đắn thiết thực khả thi. Những nội dung này đã nâng cấp “Văn bản lập trường” từ một văn bản chính thức bác bỏ vấn đề quyền quản lý Nam Hải của Philippines kiện lên Tòa trọng tài, nâng cấp thành “Sách trắng” của Chính phủ Trung Quốc về xử lý vấn đề tranh chấp Nam Hải.

* Thông qua đàm phán, Trung Quốc đã giải quyết triệt để vấn đề biên giới với hầu hết các nước láng giềng trên đất liền, đồng thời cũng đã phân định biên giới trên biển với Việt Nam ở Vịnh Bắc Bộ. Thực tế chứng minh việc tồn tại bất đồng không đáng sợ, chỉ cần những quốc gia có liên quan duy trì thiện chí, tiến hành đàm phán và hiệp thương hữu nghị trên cơ sở bình đẳng, thì có thể tăng cường lòng tin lẫn nhau, tích hợp đồng thuận, từng bước giải quyết ổn thỏa vấn đề tranh chấp lãnh thổ và phân giới vùng biển. Việc giải quyết vấn đề Nam Hải cũng phải như vậy.

Từ góc độ của UNCLOS và luật pháp quốc tế có liên quan, Văn bản lập trường đã nêu rõ với cộng đồng quốc tế lập trường và căn cứ của Trung Quốc để cho rằng Tòa trọng tài có không có thẩm quyền thụ lý vụ kiện, chỉ rõ việc vi phạm quy định pháp luật khi Philippines đơn phương đệ đơn kiện Trung Quốc lên Tòa trọng tài quốc tế,

Trước đêm 15/12/2014, khi Tòa trọng tài yêu cầu Trung Quốc gửi Bản phản biện đối với Bản cáo buộc của Philippines, việc đưa ra “Văn bản lập trường” có mục đích và ý nghĩa gì? Trong đó, có nội dung nào đáng quan tâm? Ảnh hưởng như thế nào đến quy trình của Tòa trọng tài? Bài viết này mong muốn giúp mọi người hiểu nội dung của “Văn bản lập trường” từ 5 phương diện: (1) Tính chất của Văn bản lập trường; (2) Mục đích và ý nghĩa khi Chính phủ Trung Quốc công bố Văn bản lập trường; (3) Tính hợp pháp và hiệu quả của việc đàm phán để giải quyết tranh chấp mà Văn bản lập trường bám giữ; (4) Chủ trương của Văn bản lập trường liên quan đến việc Tòa trọng tài không có quyền thụ lý vụ kiện; (5) Ảnh hưởng của Văn bản lập trường đối với Tòa trọng tài.

Tính chất: Không phải là văn bản phản bác vụ kiện Tòa trọng tài

Ngày 22/1/2013, Bộ Ngoại giao Philippines thông báo với Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines rằng Philippines đã khởi kiện lên Tòa trọng tài mang tính cưỡng chế về tranh chấp quyền quản lý biển ở Nam Hải. Ngày 19/2/2013, Chính phủ Trung Quốc đã trả lời công hàm của Chính phủ Philippines kèm theo thông báo phụ lục liên quan đến vụ kiện, nhiều lần trịnh trọng tuyên bố Trung Quốc không chấp nhận, không tham gia vào vụ kiện do Philippines khởi xướng. Ngày 30/3/2014, Philippines đã gửi đơn kiện lên Tòa trọng tài, trình bày rõ thẩm quyền của Tòa trọng tài, khả năng thụ lý yêu cầu của Philippines và các vấn đề thực chất của tranh chấp. Tháng 5/2014, Tòa trọng tài đã công bố Lệnh tố tụng số 2, ấn định ngày 15/12/2014 là ngày để Trung Quốc nộp văn bản phản biện về đơn kiện của Philippines.

Tòa trọng tài quốc tế về Luật biển

Do Trung Quốc ban hành Văn bản lập trường của mình gần với ngày được Tòa trọng tài chỉ định thời hạn, nên điều này có thể khiến mọi người hiểu lầm:Việc Trung Quốc công bố Văn bản lập trường có thể được coi là trả lời đối với yêu cầu của Tòa trọng tài về gửi bản phản biện. Tuy nhiên, Văn bản lập trường không phải là bản phản biện liên quan đến vụ kiện lên Tòa trọng tài, cũng không phải là trả lời đối với yêu cầu của Tòa trọng tài. Thứ nhất, trong lời nói đầu, Văn bản lập trường nêu rõ: “Văn bản lập trường này không có nghĩa là Trung Quốc chấp nhận quan điểm và yêu sách của Philippines ở bất kỳ khía cạnh nào. Văn bản lập trường không có nghĩa là Trung Quốc chấp nhận hoặc tham gia vụ kiện của Tòa trọng tài do Philippines khởi xướng. Thứ hai, xét từ thủ tục tham gia tố tụng của Tòa trọng tài, Quy tắc trọng tài trong vụ án này quy định: “Đối với việc phản biện rằng Tòa trọng tài không có quyền thụ lý vụ án, chậm nhất phải được đưa ra trong bản phản biện” (Điều 20); “Việc trình bày bằng văn bản của các bên liên quan phải được truyền tải bằng phương thức sau: Bên khởi kiện phải phải thông qua hòm thư điện tử để gửi đi phụ bản điện tử của văn bản trình bày với bên đương sự cùng Tòa trọng tài và văn phòng thư ký, đồng thời phải kèm theo chứng cứ và căn cứ pháp lý” (Điều 18). Trung Quốc thông qua Văn bản lập trường do Bộ ngoại giao công khai công bố về mục đích và hình thức đều không thuộc về việc tham gia sự kiện, lại không thuộc về “kháng cáo mang tính tiên quyết” bác bỏ thẩm quyền thụ lý nêu trong thủ tục của Tòa trọng tài.

.........

​

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Ý nghĩa: “Sách trắng” của Chính phủ Trung Quốc để giải quyết vấn đề Nam Hải (Biển Đông)

Văn bản lập trường được công bố đồng thời bằng tiếng Trung và tiếng Anh, làm rõ lập trường của Trung Quốc và căn cứ luật quốc tế về việc Tòa trọng tài không có quyền thụ lý vụ kiện và việc Trung Quốc không tham gia vụ kiện này, có lợi cho giảm bớt nghi ngờ của cộng đồng quốc tế đối với việc Trung Quốc không chấp nhận và không tham gia vụ kiện; ngăn chặn những người có quan điểm phiến diện hoặc xuyên tạc quy tắc luật quốc tế có liên quan, đảo ngược trắng đen, lẫn lộn phải trái, lấy đó để chỉ trích hoặc ám chỉ Trung Quốc không tuân thủ luật pháp quốc tế và thách thức quy tắc quốc tế. Trước thực tế này, Chính phủ Trung Quốc cần lựa chọn thời điểm thích hợp để công bố Văn bản lập trường, nhìn thẳng vào sự thật, nhằm tác động đến góc nhìn sự kiện của phương tiện truyền thông quốc tế, ngăn chặn Philippines lợi dụng cơ hội này để tiếp tục bôi nhọ Trung Quốc trong cộng đồng quốc tế.

Trung Quốc cưỡng chiếm và cải tạo các đảo đá tại Biển Đông

Việc Chính phủ Trung Quốc công bố Văn bản lập trường có ý nghĩa quan trọng trên nhiều phương diện. Một là trình bày quan điểm và căn cứ pháp lý về vấn đề quyền thụ lý vụ kiện của Tòa trọng tài, từ góc độ pháp lý để bác bỏ yêu sách vô lý của Philippines, thể hiện rõ hình ảnh Trung Quốc duy trì và thúc đẩy pháp trị quốc tế. Hai là Văn bản lập trường nhiều lần nhấn mạnh đàm phán luôn là phương thức trực tiếp, hiệu quả và phổ biến nhất để giải quyết tranh chấp quốc tế bằng biện pháp hòa bình, được luật quốc tế cho phép. Văn bản lập trường đã truyền đi thông điệp cho cộng đồng quốc tế: Những quốc gia có liên quan muốn giải quyết ổn thỏa tranh chấp Nam Hải mang tính chính trị sâu sắc, phương pháp giải quyết áp đặt cho bất kỳ bên tranh chấp nào cũng không thể thực hiện được, đàm phán mới là con đường đúng đắn thực sự khả thi. Những nội dung này khiến Văn bản lập trường được nâng cấp từ một văn bản chính thức bác bỏ quyền thụ lý vụ kiện Nam Hải của Tòa trọng tài được Philippines khởi xướng thành “Sách trắng” của Chính phủ Trung Quốc về xử lý vấn đề tranh chấp Nam Hải.

Trung Quốc cưỡng chiếm và cải tạo các đảo đá tại Biển Đông

“Sách trắng” này không phải là một văn bản chính trị thông thường, mà đánh dấu việc Trung Quốc bắt đầu coi trọng cuộc tranh luận mang tính lý trí về xử lý tranh chấp quốc tế, lấy đó để thay thế sự lặp lại lập trường đơn giản bị cộng đồng quốc tế coi là “cảnh cáo hoặc đe dọa”. Tranh luận mang tính lý trí đó không phải là khẩu hiệu tuyên truyền “tự nói, tự nghe”, mà là thông qua “tiếng nói pháp luật”, nỗ lực chủ đạo và định hướng lại dư luận quốc tế, xây dựng quy tắc quốc tế mới công bằng hợp lý.

Giữ vững tính hợp pháp và hiệu quả của đàm phán và hiệp thương giải quyết tranh chấp

Luật pháp quốc tế trao cho các nước quyền tự do lựa chọn cơ chế giải quyết tranh chấp; đảm bảo mọi quốc gia không chịu sự ràng buộc từ cơ chế giải quyết của bên thứ ba trong tình huống chưa được bên kia đồng ý. Có rất nhiều phương thức giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình giữa các nước, trong đó phương thức quan trọng và được ưu tiên nhất là đàm phán trực tiếp với những quốc gia có liên quan, chứ không phải là Tòa trọng tài. Thực tiễn quốc tế đã cho thấy bên thứ ba can dự mang tính cưỡng chế vào tranh chấp chủ quyền lãnh thổ mang tính chính trị sâu đậm giữa các quốc gia chắc chắn sẽ khiến tranh chấp trở nên phức tạp hơn. Năm 1962, Tòa án quốc tế đã ra phán quyết về vụ kiện tranh chấp Đền Preah Vihear, xác nhận chủ quyền của ngôi đền này thuộc về Campuchia, nhưng việc đưa ra phán quyết lại chưa thực sự giải quyết được tranh chấp, ngược lại khiến xung đột quân sự của hai nước ở biên giới thường xuyên xuất hiện, đến nay vẫn chưa giải quyết được. Vấn đề chủ quyền của một ngôi đền còn như vậy, huống hồ vấn đề chủ quyền lãnh thổ và quyền quản lý biển liên quan đến lợi ích cốt lõi của quốc gia. Ngoài ra, năm 1966, phán quyết của Tòa án quốc tế đối với việc Ethiopia và Liberia chống lại Nam Phi trong một vụ kiện liên quan đến sự tồn tại thường xuyên Hội đồng ủy thác của Hội Quốc Liên đối với Tây Nam Phi cũng như các nhiệm vụ và hoạt động của Nam Phi. Phán quyết này ủng hộ chế độ phân biệt chủng tộc của Nam Phi, đã làm lung lay niềm tin của đa số các quốc gia trên thế giới đối với Tòa án quốc tế. Năm 2004, ý kiến tư vấn của Tòa án quốc tế đối với việc Israel xây dựng bức tường cách ly để chiếm đóng lãnh thổ Palestine, cũng không giúp cho xung đột giữa hai nước chấm dứt.

Trung Quốc cưỡng chiếm và cải tạo các đảo đá tại Biển Đông

Do đó, chính sách của Trung Quốc chủ trương các bên có liên quan trực tiếp đàm phán hiệp thương giải quyết tranh chấp là phương thức hiệu quả nhất để giải quyết tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, đã nhận được sự tôn trọng và đồng tình của tổ chức và cá nhân có quan điểm pháp trị. Chủ tịch Quỹ Indonesia, ASEAN và Nam Dương là Bambang Sulyono đã phát biểu, Chính phủ Trung Quốc công bố Văn bản lập trường thể hiện rõ lập trường của Trung Quốc là rất cần thiết và kịp thời. Trung Quốc và các nước ASEAN, trong đó có Philippines đã ký Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), cam kết đàm phán giải quyết tranh chấp. Tuy nhiên, Philippines đơn phương gửi đơn kiện lên Tòa trọng tài là tự lật lọng và làm mất uy tín quốc gia.

.........

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Nguyên nhân khiến Trung Quốc cho rằng Tòa trọng tài không có thẩm quyền thụ lý vụ kiện

Về mặt pháp lý, việc trình bày rõ ràng trước cộng đồng quốc tế rằng, căn cứ theo luật pháp quốc tế, Trung Quốc nhận định Tòa trọng tài không có quyền thụ lý vụ kiện, tuyên bố rõ Trung Quốc không chấp nhận và không tham gia vụ kiện này là bộ phận quan trọng của Văn bản lập trường. Về vấn đề này, Văn bản lập trường chủ yếu phân tích trên ba khía cạnh:

Thứ nhất, có ba yêu sách được Philippines nêu ra: Một là “quyền lợi lịch sử” mà Trung Quốc chủ trương trong phạm vi “đường 9 đoạn” (Trung Quốc, gọi là “đường đứt đoạn”) ở Biển Đông không phù hợp với UNCLOS; hai là chủ trương quyền lợi 200 hải lý và hơn thế của Trung Quốc dựa vào một số đảo đá, bãi cạn, bãi chìm khi thủy triều xuống thấp nhất ở Nam Hải là không phù hợp với UNCLOS; ba là Trung Quốc can thiệp bất hợp pháp vào các quyền được hưởng và hoạt động của Philippines trên cơ sở UNCLOS. Về bản chất, ba yêu sách này là vấn đề chủ quyền lãnh thổ, mà vấn đề chủ quyền lãnh thổ không liên quan đến việc giải thích hay áp dụng UNCLOS.

Trung Quốc cưỡng chiếm các đảo đá tại Biển Đông, chèn ép ngư dân các nước trong khu vực

Thứ hai, hàng loạt văn bản song phương và đa phương đã được Trung Quốc và Philippines thông qua như tuyên bố chung, thông cáo chung, thông cáo báo chí và DOC, quy định giải quyết tranh chấp ở Nam Hải thông qua phương thức hiệp thương và đàm phán hữu nghị, tất cả đều là những văn bản quốc tế có ràng buộc pháp lý. Điều 280 và Điều 281 của UNCLOS quy định phương thức được thỏa thuận lựa chọn ưu tiên quy trình giải quyết mang tính bắt buộc của UNCLOS. Philippines đơn phương gửi đơn kiện tranh chấp có liên quan lên Tòa trọng tài là đã vi phạm thỏa thuận giữa hai nước, vi phạm quyền lợi và sự tự do của UNCLOS trao cho các nước ký kết UNCLOS tự lựa chọn cơ chế giải quyết tranh chấp.

Thứ ba, căn cứ vào Điều 298 của UNCLOS, năm 2006, Trung Quốc đã tuyên bố loại bỏ quy trình cưỡng chế giải quyết tranh chấp như sử dụng Tòa trọng tài liên quan đến những tranh chấp phân giới vùng biển. Mặc dù việc Philippines gửi đơn kiện lên Tòa trọng tài có thể được coi là vấn đề liên quan đến giải thích hoặc áp dụng phù hợp UNCLOS trên một số lĩnh vực, nhưng đó cũng là bộ phận lãnh thổ không thể tách rời với việc phân giới vùng biển giữa Trung Quốc và Philippines, đã bị Trung Quốc loại bỏ là áp dụng quy trình giải quyết tranh chấp mang tính cưỡng chế.

Trung Quốc cưỡng chiếm các đảo đá tại Biển Đông, chèn ép ngư dân các nước trong khu vực

Văn bản lập trường tập trung vào việc giải thích Điều 286 của UNCLOS: (1) Việc Philippines gửi đơn kiện lên Tòa trọng tài không phải là tranh chấp về việc giải thích hoặc áp dụng phù hợp UNCLOS; (2) Tranh chấp không phải đã viện dẫn quy trình của Mục 1 (Phần 15), đó là các bên tranh chấp liệu có lựa chọn khác để giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình hay không, có thể đáp ứng nghĩa vụ trao đổi ý kiến hay không…; (3) Công việc của Tòa trọng tài không phù hợp với hạn chế của Mục 3 (Trong phần 15) (Mục 3 là ngoại lệ và hạn chế áp dụng cơ chế giải quyết tranh chấp mang tính cưỡng chế của Mục 2), đã bị loại bỏ trong tuyên bố năm 2006.

Không thể ngăn cản tiến hành những thủ tục tố tụng của Tòa trọng tài, nhưng bất chấp lập trường của Trung Quốc sẽ ảnh hưởng đến sự công bằng

Ảnh hưởng của Văn bản lập trường đối với thủ tục tố tụng của Tòa trọng tài như thế nào, có ngăn chặn được giải pháp kiện Trung Quốc lên cơ quan này hay không? Tòa trọng tài liệu có vì lý do này mà ngừng thụ lý vụ kiện hay không? Văn bản lập trường của Trung Quốc cho rằng Tòa trọng tài không có quyền thụ lý vụ kiện này và đưa ra lập trường không chấp nhận và không tham gia, đồng thời cũng không thể ngăn chặn việc thành lập Tòa trọng tài và tiến hành thủ tục tố tụng của Tòa trọng tài.

Thứ nhất, Tòa trọng tài liệu có quyền ra phán quyết về thẩm quyền của mình hay không. Theo luật pháp quốc tế, về quy định của Tòa trọng tài quốc tế, nếu một bên không ra hầu tòa hoặc không nộp bản phản biện, trước khi Tòa trọng tài đưa ra phán quyết cuối cùng, nhất định phải đảm bảo quyền thụ lý đối với tranh chấp. Đây không những là quy định cụ thể của Quy tắc trọng tài và UNCLOS, mà còn là yêu cầu rõ ràng của luật quốc tế nói chung. Điều 288 của UNCLOS quy định Tòa án hoặc Tòa trọng tài có quyền thụ lý vụ kiện hay không do Tòa án hoặc Tòa trọng tài đó quyết định. Điều 20 của Quy tắc trọng tài quy định Tòa trọng tài đưa ra phán quyết đối với ý kiến khác về thẩm quyền thụ lý vụ kiện. Hơn nữa, trong Văn bản lập trường, Trung Quốc cũng nêu rõ: “Đối với việc Tòa án hoặc Tòa trọng tài có quyền thụ lý vụ kiện hay không, nếu xảy ra tranh chấp, vấn đề này cần do Tòa án hoặc Tòa trọng tài đưa ra phán quyết”.

Trung Quốc cưỡng chiếm các đảo đá tại Biển Đông, chèn ép ngư dân các nước trong khu vực

Thứ hai, Văn bản lập trường là tài liệu tham khảo quan trọng để Tòa trọng tài xác định quyền thụ lý vụ kiện. Điều 9 Phụ lục VII của UNCLOS quy định trong tình huống một bên không xuất hiện tại tòa thì trước khi Tòa trọng tài đưa ra phán quyết, phải xác minh làm rõ họ có quyền thụ lý tranh chấp và yêu cầu của bên khởi kiện có căn cứ thực sự về mặt thực tế và pháp lý.

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Sự bành trướng của các đô thị

Không một quốc gia nào trong lịch sử có quy mô đô thị hóa như Trung Quốc trong những năm 1980-2020. Năm 1978, 20% dân số Trung Quốc sinh sống ở khu vực thành thị; con số này hiện là 60%. Chính sách đô thị của Trung Quốc tập trung vào việc đẩy nhanh tốc độ xây dựng, tăng trưởng và thử nghiệm kinh tế ở các đặc khu kinh tế (SEZ), cho phép triển khai các chính sách kinh tế độc đáo. Sau khi Bắc Kinh trao quy chế SEZ cho thành phố Thâm Quyến, khu vực đô thị của SEZ Thâm Quyến đã phát triển gấp 600 lần quy mô của khu phố chợ ban đầu. Khi Trung Quốc thử nghiệm các thị trường và đặc khu kinh tế ở các thành phố ven biển, sự kết tụ kinh tế nhờ việc giảm bớt các rào cản về vốn đã được hình thành.

Thành phố Thâm Quyến

Quá trình đô thị hóa nhanh chóng của Trung Quốc đã tạo ra các lối kiến trúc và xây dựng đặc biệt, hình thành nên cơ sở hạ tầng dân dụng nặng nề, thúc đẩy sự mở rộng đô thị và dẫn tới sự coi thường các địa danh lịch sử. Tuy nhiên, các chính sách của nước này cũng đang phát triển. Kể từ những năm 1990, chiến lược của nhà nước Trung Quốc cũng nhấn mạnh ý tưởng về một “nền văn minh sinh thái”, tích hợp tính bền vững vào quy hoạch thành phố. Năm 2004, Trung Quốc xác định thành phố cận nhiệt đới Quý Dương là thành phố thí điểm sinh thái để thử nghiệm các khái niệm phát triển đô thị bền vững như nền kinh tế tuần hoàn. Họ đã chi khoảng 80 tỷ USD cho Hùng An – thành phố mới cách Bắc Kinh 60 dặm, được dự đoán có quy mô bằng New York và London cộng lại. Với mục tiêu trở thành ví dụ điển hình của Trung Quốc về “thành phố xã hội chủ nghĩa”, Hùng An sẽ kết hợp sinh thái với kỹ thuật số: Đây sẽ là thành phố với rất nhiều công viên và rừng. Bên cạnh đó, sẽ có phiên bản kỹ thuật số của thành phố mà trong đó, mọi thành phần của tòa nhà và cơ sở hạ tầng đều sẽ được hiển thị trên bản đồ ảo không ngừng được phát triển. Kế hoạch 5 năm gần đây nhất của Trung Quốc đề cao các giá trị của không gian đô thị xanh “lấy con người làm trung tâm”.

Thành phố mới Hùng An

Phạm vi dự kiến của BRI cho thấy các thử nghiệm của Trung Quốc về kết nối và tăng trưởng đô thị nhanh chóng có thể sẽ tạo cơ sở cho loại hình thành phố kế thừa “thành phố toàn cầu”. Cơ cấu của các thành phố ở các khu vực từ Đông Á đến Đông Phi đều chịu ảnh hưởng của BRI. Bắc Kinh đã đầu tư vào các dự án xây dựng đường cao tốc kết nối các thành phố ở Trung Á thông qua các tuyến đường sắt cao tốc nối liền các thành phố của Trung Quốc với các nhà ga châu Âu như London, và “con đường tơ lụa kỹ thuật số” kết nối miền Tây Trung Quốc xuyên qua Pakistan và trải dài xuống dưới tới các thành phố ở Đông Phi. Khi những cơ sở hạ tầng này kết nối với nhau, chúng tạo ra sự biến đổi ở các thành phố. Từ chỗ là một thị trấn ngủ yên ở biên giới Trung Quốc-Kazakhstan, Khorgos đã trở thành trung tâm logistics sầm uất, với những khối container xếp chồng lên nhau đến từ thảo nguyên Á-Âu tới khu vực thương mại tự do, nhộn nhịp và miễn thuế. Là một “bến cảng trên cạn”, nơi các chuyến tàu cao tốc chở hàng đi qua trên đường đến các khu vực khác nhau mà BRI nhắm đến, Khorgos hiện kết nối gần 100 thành phố của Trung Quốc với gần 200 thành phố ở châu Âu và hơn chục thành phố ở Trung Á, Đông Á và Đông Nam Á.

Thành phố Khorgos

Bên ngoài lãnh thổ Trung Quốc, kể từ năm 2018, BRI đã định hình lại Astana, thủ đô của Kazakhstan, thành một trung tâm tài chính quốc tế trong khu vực, đồng thời tài trợ cho việc xây dựng khu trung tâm thương mại mới trên nền tảng là Trung tâm tài chính quốc tế Astana và Trung tâm giải trí Khan Shatyr. Trong suốt và có hình dạng như một chiếc lều, Trung tâm giải trí Khan Shatyr thể hiện lối kiến trúc tương lai, đồng thời gợi nhớ đến các đế chế du mục trên Con đường Tơ lụa. Ở Đông Phi, BRI đang tài trợ cho việc xây dựng đường sắt và dự án cảng nước sâu mới trên bờ biển Kenya nhằm tạo ra một hành lang kinh tế xuyên quốc gia nối Kenya với Nam Sudan và Ethiopia.

Trung Quốc có ý định thống nhất các hành lang đô thị ở các châu lục khác nhau bằng cách đầu tư vào các thành phố cảng “Con đường Tơ lụa trên biển”. Các cảng biển lớn hiện tại của Trung Quốc sẽ được kết nối với một chuỗi cảng ở các vị trí chiến lược bên ngoài lãnh thổ Trung Quốc bao gồm Piraeus ở Hy Lạp, Kyaukphyu ở Myanmar, Gwadar ở Pakistan, Colombo và cảng Hambantota ở Sri Lanka. Trung Quốc hy vọng khoản đầu tư của họ vào các cảng Địa Trung Hải nói riêng có thể bắt đầu thu hút hoạt động thương mại khỏi sự chi phối truyền thống của các cảng Bắc Âu như Rotterdam, London, Hamburg và Antwerp. Bên cạnh các khoản đầu tư vào cơ sở hạ tầng truyền thống, BRI còn hướng đến việc cung cấp các hình thức kết nối kỹ thuật số mới: Các công ty Trung Quốc như Huawei đang xây dựng các tuyến cáp ngầm, trung tâm dữ liệu và nền tảng thành phố thông minh ở những địa điểm khác nhau như Pakistan, Đông Phi và Nam Mỹ. Đây là những biện pháp can thiệp hết sức cần thiết ở những nơi bị bỏ lại đằng sau trong cuộc cách mạng kỹ thuật số, nhưng chúng cũng mang lại cho Trung Quốc cơ hội tích hợp các quốc gia mới vào phiên bản Internet nội địa của họ, vốn nhấn mạnh việc kiểm soát xã hội.

Những hệ thống kỹ thuật số được thử nghiệm tại các thành phố của Trung Quốc như Kashgar – khu vực kể từ khi xảy ra các cuộc tấn công khủng bố vào năm 2008 và 2011 đã lắp đặt camera giám sát, máy quét nhận dạng khuôn mặt, dáng đi và biển số xe, trạm kiểm soát, thẻ định danh và trung tâm điều khiển kỹ thuật số, biến các hệ thống kỹ thuật số này thành một phần của cuộc sống hằng ngày – đang tìm đường đến các thành phố trên toàn thế giới. Kể từ khi BRI được triển khai, các công ty Trung Quốc đã bán giải pháp “thành phố an toàn” cho các đô thị lớn ở Ecuador, Kenya, Malaysia và Pakistan. Từ năm 2019, Serbia đã lắp đặt hàng nghìn camera do Trung Quốc sản xuất với phần mềm nhận dạng khuôn mặt và biển số xe tiên tiến tại 800 địa điểm tại Belgrade và 40 thành phố khác trên khắp đất nước. Ở các thành phố được định hình bởi BRI, khả năng kiểm soát xã hội và hiệu quả quản lý được coi trọng hơn quyền tự do cá nhân.

Thành phố Rừng xanh

Tuy nhiên, BRI cũng giúp chúng ta hình dung về một thế giới có thể giải quyết tốt hơn các vấn đề khó khăn như biến đổi khí hậu. Với BRI, Trung Quốc hy vọng các thử nghiệm của họ về thực hành đô thị bền vững ở trong nước có thể được áp dụng làm mô hình ở những nơi khác. “Các thành phố sinh thái” trên khắp Đông Nam Á, như Thành phố Rừng xanh trị giá 100 tỷ USD đang được xây dựng trên 4 hòn đảo giữa Malaysia và Singapore. Thành phố này đặt mục tiêu tạo ra cuộc sống đô thị bền vững cho tới một triệu người vào năm 2035. Tại Hội nghị cấp cao Trung Quốc-ASEAN năm 2019, Trung Quốc và các quốc gia thành viên ASEAN đã đưa ra Sáng kiến hợp tác thành phố thông minh, với cam kết phát triển hơn nữa hệ sinh thái thành phố thông minh ở châu Á kết hợp đổi mới kỹ thuật số với tính bền vững.

..............

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Vấn đề cần quan tâm

Nếu BRI thành công theo cách mà Trung Quốc kỳ vọng, thì nó có thể tạo ra một kiểu thành phố mới có khả năng đặt nền tảng cho trật tự quốc tế mới. Châu Phi và lục địa Á-Âu có thể được đô thị hóa ở mức độ cao hơn, với các hành lang đô thị xuyên quốc gia rộng lớn kết nối với nhau bằng hệ thống vận chuyển tốc độ cao và hội nhập đầy đủ hơn vào thị trường rộng lớn và ngày càng phức tạp của Trung Quốc. Các thành phố nhỏ có thể được chuyển đổi thành các trung tâm hậu cần thịnh vượng nhằm định hướng dòng chảy của hàng hóa xung quanh một siêu lục địa mới. Người Trung Quốc ở nước ngoài và ảnh hưởng quyền lực mềm của văn hóa và ngôn ngữ Trung Quốc có thể trở nên phổ biến ở hàng trăm thành phố trên toàn thế giới, và không gian đô thị có thể trở nên ngày càng hiệu quả, an toàn và bền vững. Những thành phố chịu ảnh hưởng của BRI có thể tích hợp rừng và không gian xanh vào kết cấu đô thị nhằm đảm bảo các nguyên tắc sinh thái – có khả năng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Hệ thống đường sắt nối TQ với châu Âu

Tuy nhiên, cuộc sống đô thị nhiều khả năng sẽ bị kiểm soát và quản lý chặt chẽ hơn. Hoạt động giám sát có thể trở nên phổ biến hơn khi chính phủ hạn chế quyền truy cập kỹ thuật số của người dân với lý do đảm bảo chủ quyền quốc gia trên không gian mạng. Thành phố với tư cách trung tâm thương mại quốc tế có thể phát triển thịnh vượng, trong khi thành phố với tư cách vùng lãnh thổ biệt lập, tự do và theo chủ nghĩa thế giới sẽ lụi tàn.

Mỹ và các thế lực khác như EU sẽ không thích kết quả này, bởi nó báo hiệu rằng trật tự quốc tế tự do mà họ đã xây dựng trong 7 thập kỷ qua đang được tái thiết từ đầu bởi một quốc gia mang những giá trị và lợi ích rất khác. Các nhà lãnh đạo Mỹ và EU đã bắt đầu cố gắng chống lại BRI bằng các đề xuất địa chính trị về cơ sở hạ tầng thay thế. Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tìm cách phát triển một chiến lược công nghiệp quốc gia mới coi công nghệ xanh và việc làm là cốt lõi, với Đạo luật giảm lạm phát năm 2022 tập trung vào cơ sở hạ tầng và biến đổi khí hậu ở nước ngoài cũng như trong nước. Đạo luật này dành khoảng 370 tỷ USD cho các dự án chuyển đổi năng lượng xanh.

Hệ thống đường sắt nối TQ với châu Âu

Sáng kiến Xây dựng lại thế giới tốt đẹp hơn, được công bố tại Hội nghị thượng đỉnh G7 năm 2021 và sau đó được đổi tên thành sáng kiến Quan hệ đối tác về cơ sở hạ tầng và đầu tư toàn cầu, nhằm mục đích điều phối đầu tư của các nước G7 đến các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình. Đây là nỗ lực rõ ràng nhằm ứng phó với ảnh hưởng tiềm tàng của BRI đối với Nam bán cầu, với nguồn vốn ban đầu là 600 tỷ USD do G7 và các công ty tư nhân cung cấp. Các dự án trong khuôn khổ sáng kiến này bao gồm cả việc xây dựng Hành lang Ấn Độ-Trung Đông-châu Âu, được Mỹ, EU, Ấn Độ, Các Tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE) và Saudi Arabia công bố hồi tháng 9/2023. Hành lang này sẽ kết nối các châu lục với cơ sở hạ tầng kỹ thuật số và mạng lưới giao thông mới, bao gồm các tuyến đường biển và đường sắt. Kế hoạch này mượn ý tưởng từ BRI. Về phần mình, EU cũng đã đưa ra một loạt chiến lược mới cho châu Phi và Ấn Độ với chương trình Cửa ngõ toàn cầu trị giá 300 tỷ USD vào năm 2021, nhấn mạnh đầu tư vào cơ sở hạ tầng theo các tiêu chuẩn xã hội và môi trường cao hơn, phản ánh các giá trị của châu Âu về phát triển, nhân quyền và sự bền vững.

Hệ thống đường sắt nối TQ với châu Âu

Những kế hoạch này cần được hỗ trợ nhiều hơn. Tuy nhiên, các quốc gia phương Tây có thể sẽ tiếp tục gặp khó khăn trong việc điều phối các dự án quy mô lớn và dài hạn gần giống với BRI. Tư duy đại chiến lược là điều khó thấy ở các chế độ dân chủ đang bị mắc kẹt trong các chu kỳ chính trị ngắn hạn. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng đúng: Kế hoạch Marshall sau Chiến tranh thế giới thứ hai, đôi khi được lấy ra để so sánh với BRI, đã triển khai các nguồn lực phi thường để tái thiết một châu Âu bị tàn phá. Đây không chỉ là hành động thể hiện sự đoàn kết, mà đó còn là kế hoạch chiến lược giúp các quốc gia Tây Âu thoát khỏi quỹ đạo của Moskva.

Giờ là thời khắc lịch sử cần một tầm nhìn chiến lược lớn, lâu dài và mang tính thế hệ. Các nhà hoạch định chính sách cần khám phá lại mối tương quan thường bị bỏ qua giữa cơ sở hạ tầng, thành phố và ảnh hưởng quốc tế. Ở những thời điểm quan trọng, các nền dân chủ đã thể hiện khả năng chống chịu, năng lực và cam kết khi thực hiện các nỗ lực chiến lược dài hạn: Động lực từ lần tập hợp gần đây nhằm giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu cho thấy họ vẫn có thể làm được điều này. Phương Tây phải vượt qua những thách thức phức tạp trong việc hoàn thiện tầm nhìn và đời sống đô thị bền vững, mang tính kết nối – tầm nhìn kết hợp các giá trị của họ – và huy động các nguồn lực để hiện thực hóa tầm nhìn đó. Vấn đề không chỉ là quốc gia nào sẽ có ảnh hưởng địa chính trị lớn hơn trong tương lai; đầu tư cơ sở hạ tầng cũng sẽ định hình đời sống hằng ngày của hàng tỷ người tại các thành phố. Những thành phố từ lâu đã mang lại cơ hội kinh tế, cải thiện sức khỏe, sức sống văn hóa và thúc đẩy chủ nghĩa quốc tế. Tuy nhiên, không có gì đảm bảo điều này sẽ được duy trì.

 

[đội mũ_ lái xe]

Bài học tiềm năng mà Trung Quốc có thể rút ra cho việc giải quyết vấn đề Đài Loan từ chiến tranh Nga - Ukraine

Trung Quốc có thể học được những bài học gì cho một cuộc xung đột về vấn đề Đài Loan từ cuộc xâm lược Ukraine của Nga và phản ứng toàn cầu đối với cuộc chiến? Và những hàm nghĩa chiến lược của những bài học này là gì? Để trả lời những câu hỏi này, tôi xem xét cuộc chiến ở Ukraine có thể định hình những đánh giá của Trung Quốc như thế nào về chi phí chính trị, quân sự và kinh tế của hành động quân sự chống lại Đài Loan, và những đánh giá này có thể ảnh hưởng như thế nào đến quyết định sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan của Trung Quốc.

Một số cảnh báo là cần thiết trước khi tiếp tục.
Thứ nhất, còn quá sớm để hiểu đầy đủ những bài học mà Trung Quốc có thể học được từ cuộc chiến ở Ukraine. Cuộc chiến đang diễn ra và kết quả của nó vẫn chưa chắc chắn.
Thứ hai, rất ít, nếu có, các đánh giá có thẩm quyền của Trung Quốc được công bố công khai có thể được sử dụng để làm cơ sở cho những phân tích như vậy. Giống như nghiên cứu của Trung Quốc về các cuộc xung đột trước đây như Chiến tranh vùng Vịnh hay Chiến tranh Kosovo, các đánh giá sơ bộ về quân sự của PLA về các bài học kinh nghiệm không được công bố công khai. Những bài học mà Trung Quốc có thể học được vẫn còn mang tính suy đoán vào thời điểm này.

Quân đội TQ

Trước tiên, xem xét cách tiếp cận hiện tại của Trung Quốc với Đài Loan để cung cấp bối cảnh và cơ sở cho thấy những bài học rút ra từ cuộc chiến ở Ukraine có thể làm thay đổi tính toán của Trung Quốc về việc sử dụng vũ lực chống lại hòn đảo này như thế nào. Tiếp theo, tôi xem xét những bài học mà Trung Quốc có thể học được trong ba lĩnh vực: chính trị và ngoại giao, quân sự và chiến trường, và kinh tế.

Tổng hợp lại, những bài học này cho thấy cái giá phải trả của hành động quân sự chống lại Đài Loan lớn hơn những gì Trung Quốc có thể dự đoán trước cuộc xâm lược của Nga. Trong ngắn hạn và trung hạn, những cái giá phải trả này có thể sẽ khiến Bắc Kinh thận trọng hơn trước việc sử dụng vũ lực để đạt được sự thống nhất – miễn là Bắc Kinh không coi việc sử dụng vũ lực là lựa chọn duy nhất còn lại.

Cách tiếp cận hiện tại của Trung Quốc đối với Đài Loan

Bất kỳ đánh giá nào về những bài học liên quan đến xung đột Đài Loan mà Trung Quốc có thể học được từ cuộc xâm lược Ukraine của Nga và phản ứng toàn cầu đối với cuộc chiến đó phải bắt đầu bằng việc xem xét lại cách tiếp cận hiện tại của nước này đối với Đài Loan. Cách tiếp cận hiện nay của Trung Quốc thuộc chính sách “thống nhất hòa bình”. Đây vẫn là mục tiêu ưu tiên của Trung Quốc trong các tài liệu có thẩm quyền của Đ..C..S TQ, chẳng hạn như báo cáo chính trị tại Đại hội Đ.....ảng toàn quốc lần thứ 20 hồi tháng 10 năm 2022.

Mặc dù Tổng bí thư Đ..C..S TQ Tập Cận Bình đã tuyên bố vào tháng 1 năm 2019 rằng “không thể kéo dài sự khác biệt chính trị lâu dài từ thế hệ này sang thế hệ khác”. Ông không ấn định ngày tháng hoặc mốc thời gian cụ thể để đạt được sự thống nhất, ngoại trừ có lẽ theo nghĩa chung nhất là một phần của quá trình phục hưng Trung Quốc vào “giữa thế kỷ”. Tuy nhiên, ngay cả giữa thế kỷ, mặc dù thường được cho là năm 2049, thường không được xác định chính xác. Mặc dù Trung Quốc không tuyên bố sẽ không sử dụng vũ lực và đưa ra một số điều kiện theo đó nước này sẽ sử dụng vũ lực trong Luật Chống ly khai năm 2005, nhưng Bắc Kinh hiện không tin rằng họ phải đối mặt với thời cơ đang nhanh chóng khép lại đến mức mà để đạt được sự thống nhất thì họ cần phải dụng vũ lực chứ không thể chờ xem điều gì sẽ diễn rarồi sau đó mới quyết định có nên sử dụng vũ lực trong tương lai hay không.

Tuy nhiên, đặc biệt là ở Mỹ, một cuộc tranh luận đã nổ ra về việc Trung Quốc có sẵn sàng tấn công Đài Loan, bao gồm cả việc phát động một cuộc xâm lược và mốc thời gian có thể thực hiện việc đó hay không. Tuyên bố của các nhà phân tích và các sĩ quan quân đội cấp cao cho thấy họ tin rằng Trung Quốc đang trên đà tiến hành các hành động quân sự lớn. Vào năm 2021, Tư lệnh sắp mãn nhiệm của Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Mỹ (INDOPACOM), Đô đốc Philip Davidson đã đề xuất trước Thượng viện rằng Trung Quốc sẽ có hành động quân sự chống lại Đài Loan “trong sáu năm tới” (đến năm 2027).

Hải quân TQ


Tương tự, vào năm 2022, nhà phân tích chính sách an ninh Oriana Skylar Mastro khẳng định rằng “có 100% khả năng Trung Quốc sẽ sử dụng một loại vũ lực nào đó chống lại Đài Loan trong 5 năm tới”. Vào đầu năm 2023, Tướng Không quân Mike Minihan đã viết trong một bản ghi nhớ rằng “Trực giác của tôi mách bảo rằng chúng ta sẽ chiến đấu vào năm 2025.” Đáp lại, các thành viên cấp cao trong chính quyền Biden đã đưa ra đánh giá chính thức trước công chúng rằng một cuộc xâm lược sẽ không xảy ra.

Vào tháng 2 năm 2023, giám đốc CIA William Burns tuyên bố rằng “Chủ tịch Tập Cận Bình đã chỉ thị cho Quân đội Trung Quốc (PLA), giới lãnh đạo quân sự Trung Quốc, sẵn sàng xâm chiếm Đài Loan vào năm 2027” [nhấn mạnh thêm], nhưng cũng cảnh báo “điều đó không có nghĩa là ông ấy quyết định tấn công xâm lược Đài Loan vào năm 2027 hoặc bất kỳ năm nào khác”.Các quan chức cấp cao khác của Mỹ cũng khẳng định nhận định này, trong đó có Thứ trưởng Quốc phòng Colin Kahl, Tư lệnh INDOCPACOM John Aquilino và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân, Đại tướng Mark Milley.

Không quân TQ

Cuộc thảo luận về thời điểm Trung Quốc có thể tấn công Đài Loan phản ánh mối lo ngại ngày càng tăng về sức mạnh của Trung Quốc ở Đông Á và xa hơn nữa. Tuy nhiên, việc coi Đài Loan hoàn toàn hoặc chỉ là một vấn đề quân sự đối với Trung Quốc sẽ là một sai lầm phân tích nghiêm trọng và hiểu sai về cách tiếp cận thống nhất của nước này. Với Trung Quốc, việc thống nhất là một mục tiêu chính trị cơ bản, điều đó có nghĩa là cách tiếp cận của nước này với quan điểm về sử dụng vũ lực tiềm năng phải được xem xét trong bối cảnh chính trị này.

.....

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Với cái giá phải trả của cuộc chiến tranh vì Đài Loan và những hậu quả địa chính trị của nó, Trung Quốc thiên về một kết quả đạt được trên bàn đàm phán, ngay cả khi một phần của quá trình bước vào bàn đàm phán liên quan đến việc ép buộc mà không cần đến lực lượng quân sự. Nhưng những yếu tố nổi bật hơn nữa trong cách tiếp cận của Trung Quốc với Đài Loan sẽ là sự kết hợp giữa củ cà rốt và cây gậy kinh tế, các chiến dịch thông tin và ngoại giao - tất cả đều then chốt trong các cuộc đàm phán dẫn đến thống nhất hòa bình. Chỉ khi Trung Quốc kết luận rằng tất cả các cách khác để thúc đẩy thống nhất hoặc ngăn chặn độc lập đều thất bại thì hành động quân sự lớn mới được xem xét.

Quân đội Đài Loan

Coi Đài Loan là một vấn đề quân sự đối với Trung Quốc sẽ hiểu sai nghiêm trọng cách tiếp cận thống nhất của nước này.

Việc Trung Quốc theo đuổi thống nhất Đài Loan tập trung vào hai mục tiêu chính sách. Mục tiêu đầu tiên nhắm vào người dân và giới lãnh đạo Đài Loan. Bắc Kinh đã thông báo một cách rõ ràng rằng việc Đài Loan theo đuổi nền độc lập “về mặt pháp lý” sẽ vượt qua lằn ranh đỏ và đang sử dụng sức mạnh quân sự ngày càng tăng của mình để ngăn cản Đài Loan thực hiện bước đi này. Tuy nhiên, Bắc Kinh cũng tìm cách làm sâu sắc thêm sự phụ thuộc kinh tế của Đài Loan vào Trung Quốc nhằm tăng thêm chi phí kinh tế cho việc theo đuổi độc lập và tạo ra các lợi ích được đảm bảo trong xã hội Đài Loan nhằm hỗ trợ các chính sách có lợi hơn đối với Bắc Kinh.

Trung Quốc sử dụng các biện pháp kinh tế, chẳng hạn như hạn chế số lượng khách du lịch Trung Quốc có thể đến Đài Loan hoặc áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với các sản phẩm cụ thể như xuất khẩu nông sản của Đài Loan. Trung Quốc tiếp tục thắt chặt không gian quốc tế của Đài Loan bằng cách giảm số lượng các quốc gia công nhận Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) và bằng cách hạn chế vai trò của Đài Loan trong các thể chế và diễn đàn đa phương.

Quân đội Đài Loan

Cuối cùng, Trung Quốc tham gia vào các màn phô trương lực lượng quân sự đáng lo ngại, chẳng hạn như cuộc tập trận bắn đạn thật được tổ chức quanh hòn đảo vào tháng 8 năm 2022 sau chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi, và giờ đây là các chuyến bay gần như hàng ngày trong Vùng Nhận dạng Phòng không của Đài Loan và qua đường trung tuyến. của eo biển Đài Loan.

Mục tiêu chính sách thứ hai của Trung Quốc nhắm vào Mỹ, cụ thể là chính sách “một Trung Quốc” (không nên nhầm lẫn với nguyên tắc “một Trung Quốc” của chính Trung Quốc). Trung Quốc tìm cách làm suy yếu sự ủng hộ của Mỹ dành cho Đài Loan – hoặc ít nhất là để ngăn chặn sự hỗ trợ ngày càng sâu sắc của Mỹ vốn có thể làm phức tạp thêm việc đạt được sự thống nhất hòa bình hoặc tạo điều kiện cho Đài Loan tách khỏi Trung Quốc vĩnh viễn – với hy vọng rằng theo thời gian, Đài Loan sẽ sẵn sàng đàm phán hơn với Trung Quốc về vấn đề thống nhất.

Trung Quốc đã bày tỏ mối quan ngại sâu sắc về độ tin cậy trong cam kết của Mỹ đối với chính sách một Trung Quốc, với việc Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Vương Nghị kêu gọi Mỹ vào tháng 10 năm 2021 “theo đuổi chính sách một Trung Quốc thực sự, chứ không phải chính sách một Trung Quốc giả tạo”. Cuối cùng, Trung Quốc tìm cách ngăn chặn hoặc hạn chế Mỹ can thiệp quân sự để hỗ trợ Đài Loan trong trường hợp xảy ra xung đột, và vì vậy bất kỳ sự cân nhắc nào của Trung Quốc về việc sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan cũng phải xem xét phản ứng tiềm tàng của Mỹ. Kết quả là, Đài Loan ngày càng đóng vai trò trung tâm trong quan hệ Mỹ-Trung, bị vướng vào “cuộc cạnh tranh chiến lược” giữa hai nước.

Những bài học có thể rút ra

Những bài học chính trị, quân sự và kinh tế mà Trung Quốc có thể rút ra từ cuộc chiến ở Ukraine cho thấy cái giá phải trả cho hành động quân sự của Trung Quốc chống lại Đài Loan lớn hơn những gì Bắc Kinh có thể dự đoán trước cuộc xâm lược của Nga. Trong ngắn hạn và trung hạn, những cái giá phải trả này sẽ khiến Bắc Kinh thận trọng hơn trong các tính toán về việc sử dụng vũ lực và thúc đẩy việc theo đuổi các cách khác nhau để đạt được mục tiêu thống nhất.

Cái giá của hành động quân sự chống lại Đài Loan lớn hơn những gì Bắc Kinh có thể dự đoán trước xung đột ở Ukraine

Bài học chính trị và ngoại giao

Nhìn chung, các bài học chính trị-ngoại giao đối với Trung Quốc từ cuộc xâm lược của Nga là rất khác nhau. Tuy nhiên, xét về mặt cân bằng, chúng nêu bật những trở ngại mới trong môi trường quốc tế mà Trung Quốc cần phải vượt qua trong cuộc xung đột về Đài Loan.

Bài học đầu tiên và bao trùm mà Trung Quốc có thể rút ra đến từ tốc độ nhanh chóng mà hầu hết các nền dân chủ công nghiệp hóa tiên tiến ở Bắc Mỹ, Châu Âu và Đông Á đã trải qua trong việc thành lập một liên minh để hỗ trợ Ukraine. Về mặt ngoại giao, các quốc gia này đã lên án Nga một cách rõ ràng và mạnh mẽ. Về mặt kinh tế, họ cùng với Liên minh châu Âu đã cung cấp phần lớn viện trợ cho Ukraine. Về mặt quân sự, họ cung cấp vũ khí và đạn dược, mặc dù chỉ một số ít quốc gia cung cấp phần lớn vũ khí.

Quân đội Đài Loan

Liên minh cũng tìm cách trừng phạt Nga bằng cách áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế trên diện rộng, tượng trưng cho sự phản đối cuộc xâm lược và nhằm mục đích làm giảm tiềm năng chiến tranh của Nga trên chiến trường. Hầu hết các biện pháp trừng phạt áp đặt lên Nga đều được thực hiện trong những tuần đầu của cuộc xung đột, liên quan đến sự phối hợp đáng kể giữa nhiều quốc gia có lợi ích kinh tế đa dạng. Các giới hạn trong việc mua dầu và khí đốt được đưa ra sau đó, vào tháng 12 năm 2022, nhưng vẫn có ý nghĩa quan trọng đối với các hành động của liên minh, phản ánh sức mạnh của liên minh.

Tính đến thời điểm viết bài này, liên minh vẫn đoàn kết sau hơn một năm rưỡi chiến tranh. Các biện pháp trừng phạt đã được thắt chặt kể từ khi cuộc xâm lược bắt đầu. Khi chiến tranh kéo dài, liên minh đã cung cấp ngày càng nhiều vũ khí hiện đại cho Ukraine.

Từ quan điểm của Trung Quốc liên quan đến xung đột ở Đài Loan, nước này phải xem xét các quốc gia chiếm gần một nửa GDP thế giới sẽ phản ứng như thế nào. Mặc dù các lệnh trừng phạt sẽ được thảo luận dưới đây, nhưng trong ngắn hạn, Trung Quốc có thể khá dễ bị tổn thương trước một số lệnh trừng phạt được áp dụng chống lại Nga.

Quân đội Đài Loan

Về mặt chiến lược, Trung Quốc hiện có động lực lớn hơn trước để chia rẽ một liên minh như vậy, tách châu Âu khỏi Mỹ và/hoặc chia rẽ châu Âu, một cách tiếp cận mà nước này đã theo đuổi trước cuộc xâm lược của Nga. Như một nhà phân tích Trung Quốc nhấn mạnh, “Điều rất quan trọng đối với chúng tôi là châu Âu không phải lúc nào cũng đứng về phía Mỹ”. Tuy nhiên, lập trường chính trị của Trung Quốc đối với cuộc xâm lược, được nhà khoa học chính trị Evan Medeiros mô tả là “trung lập thân Nga”, về cơ bản đổ lỗi cho NATO và Mỹ về cuộc xâm lược, càng khiến nhiều quốc gia châu Âu đang xem xét lại mối quan hệ tương lai của họ với Trung Quốc và xa lánh hơn nữa. nêu bật sự phản đối mà Trung Quốc có thể gặp phải trong cuộc chiến ở Đài Loan.

Bắc Kinh có thể hy vọng rằng châu Âu có thể ít cam kết hơn trong việc tham gia vào liên minh hỗ trợ Đài Loan, điều mà một số cuộc thăm dò gần đây ủng hộ. Tuy nhiên, mối quan hệ Nga-Trung ngày càng sâu sắc có thể củng cố hơn nữa quan điểm của châu Âu về lợi ích trong cuộc xung đột ở Đài Loan, đặc biệt là khi chiến tranh kéo dài và nếu Bắc Kinh bắt đầu cung cấp vũ khí cho Mátxcơva.

......

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Bài học thứ hai (đối kháng) là liên minh được thành lập để chống lại và trừng phạt Nga chỉ đại diện cho thiểu số quốc gia trong hệ thống quốc tế. Hơn nữa, chưa đến mười quốc gia, tất cả đều ở châu Âu hoặc Bắc Mỹ, cung cấp phần lớn viện trợ quân sự và kinh tế. Cuộc chiến ở Ukraine đã tác động tiêu cực đến nhiều nước đang phát triển thông qua lạm phát, đặc biệt là về giá lương thực. Nhiều cường quốc quan trọng nhất trong khu vực – như Nam Phi và Ấn Độ – đã bỏ phiếu trắng đối với các nghị quyết của Đại hội đồng Liên hợp quốc lên án hành động của Nga. Ấn Độ hiện đã trở thành nước nhập khẩu dầu thô hàng đầu của Nga (vượt qua Trung Quốc). Các nền dân chủ công nghiệp hóa tiên tiến có thể đoàn kết lại để chống lại và trừng phạt Nga, nhưng phần lớn thế giới có lẽ chỉ mong xung đột sẽ chấm dứt.

Đối với Trung Quốc, sự mâu thuẫn của phần còn lại của thế giới có thể củng cố tầm quan trọng mà Bắc Kinh dành cho việc thiết lập và làm sâu sắc thêm các mối quan hệ ở Trung Đông, Châu Phi và Châu Mỹ Latinh trong thập kỷ qua. Hầu hết các quốc gia ở các khu vực này đều tán thành nguyên tắc một Trung Quốc của Trung Quốc và duy trì quan hệ ngoại giao với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa chứ không phải Đài Loan, và Trung Quốc là đối tác thương mại hàng đầu của nhiều quốc gia trong số đó.

Khi Trung Quốc xem xét cách hạn chế những hậu quả về mặt ngoại giao và kinh tế của hành động quân sự tiềm tàng chống lại Đài Loan, việc đảm bảo và tăng cường hỗ trợ từ các khu vực này sẽ là một yếu tố quan trọng trong chiến lược của Trung Quốc. Mặc dù một số quốc gia trong số này, có lẽ là Ấn Độ, có thể cân nhắc việc tham gia liên minh để hỗ trợ Đài Loan, nhưng những quốc gia khác ở thế giới đang phát triển có thể sẽ tìm cách đứng bên lề hoặc công khai phản đối liên minh chống lại Trung Quốc.

Trung Quốc có thể cố gắng huy động các quốc gia này tại Liên hợp quốc và trong các tổ chức đa phương khu vực không có Mỹ, chẳng hạn như Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) hoặc Hội nghị về các biện pháp tương tác và xây dựng lòng tin ở châu Á (CICA). Trung Quốc cũng có thể tìm cách huy động các cơ chế ngoại giao khác có lợi cho mình, chẳng hạn như Diễn đàn Hợp tác Trung Quốc-Châu Phi hay sự tham gia của Trung Quốc với Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh. Cuối cùng, như đã đề cập trước đó, Trung Quốc có thể sẽ đặc biệt nỗ lực để tạo ra sự chia rẽ giữa châu Âu và Mỹ.

Bài học chính trị-ngoại giao thứ ba có thể là đánh giá của Trung Quốc về sự hỗ trợ trong tương lai từ Nga trong cuộc xung đột ở Đài Loan. Một mặt, do mối quan hệ thù địch công khai giữa Washington và Mátxcơva, Trung Quốc có thể kết luận rằng họ sẽ nhận được sự hỗ trợ vô điều kiện của Nga, có thể bao gồm cả viện trợ vũ khí sát thương. Mặt khác, trong năm qua, Nga chưa chứng tỏ được mình là một đối tác đặc biệt đáng tin cậy.

Tổng thống Putin gần như chắc chắn đã không thông báo cho Chủ tịch Tập Cận Bình về ý định xâm chiếm Ukraine khi họ gặp nhau vào ngày 4 tháng 2 năm 2022, trong Thế vận hội mùa đông ở Bắc Kinh. Và Trung Quốc đã phải trả giá đắt vì thái độ trung lập thân Nga của nước này khiến Bắc Kinh ngày càng xa lánh nhiều quốc gia ở châu Âu vốn coi Nga là nguy hiểm và đầy đe dọa. Gần đây hơn, tuyên bố chung được đưa ra trong chuyến thăm Mátxcơva vào tháng 3 năm 2023 của ông Tập Cận Bình tuyên bố rằng “tất cả các quốc gia có vũ khí hạt nhân nên kiềm chế triển khai vũ khí hạt nhân bên ngoài lãnh thổ của mình và nên rút những vũ khí được triển khai bên ngoài lãnh thổ của họ”. Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau, Tổng thống Putin đã báo hiệu ý định triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật tới Belarus và một lần nữa gây ra các mối đe dọa hạt nhân.

Cuối cùng, mặc dù Mátxcơva ủng hộ nguyên tắc “một Trung Quốc”, Đài Loan vẫn chưa nổi bật trong sự phát triển của mối quan hệ đồng minh Trung-Nga trong thập kỷ qua. Tuyên bố ngày 4/2 chỉ bao gồm một câu về Đài Loan chỉ lặp lại quan điểm trước đó của Nga. Do đó, Trung Quốc có thể kết luận rằng Nga có thể không phải là đối tác đặc biệt đáng tin cậy nếu nước này xâm chiếm Đài Loan.

........

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Bài học chính trị-ngoại giao thứ tư bao gồm vai trò của chia sẻ thông tin tình báo, bất ngờ chiến lược và mong muốn có được tính hợp pháp quốc tế. Một đặc điểm nổi bật trước cuộc xâm lược của Nga là việc Mỹ tiết lộ thông tin tình báo liên quan đến sự chuẩn bị quân sự của Nga và ý định của Mỹ nhằm xây dựng liên minh, ngăn chặn bất kỳ cuộc tấn công nào, ngăn chặn sự bất ngờ chiến lược của Nga và làm suy yếu các nỗ lực của Nga nhằm hợp pháp hóa một cuộc tấn công thông qua các chiến dịch nghi binh. Mỹ cũng đã sử dụng những tiết lộ tương tự để định hình một số hành động của Trung Quốc nhằm đáp trả chiến tranh, chẳng hạn như các bản tin vào tháng 2/2023 rằng Trung Quốc đang xem xét cung cấp vũ khí cho Mátxcơva.

Hình ảnh triển khai của quân đội Nga chuẩn bị tấn công Ukraine trên Internet

Mặc dù những tiết lộ như vậy không ngăn cản được cuộc xâm lược, nhưng chúng đã tạo điều kiện thuận lợi cho các mục tiêu khác: chúng đẩy nhanh việc thành lập một liên minh chống lại Nga, chúng phủ nhận sự bất ngờ chiến lược của Nga, và chúng làm suy yếu các biện minh của Nga và do đó làm suy yếu tính hợp pháp cho các hành động của nước này (cũng hữu ích cho việc xây dựng một Liên minh chống Nga).

Mỹ có thể sẽ áp dụng cách tiếp cận tương tự trước nguy cơ xảy ra một cuộc xâm lược Đài Loan hoặc các hành động quân sự quy mô lớn khác của Trung Quốc chống lại hòn đảo này, chẳng hạn như chiếm giữ các đảo do Đài Loan nắm giữ ngoài khơi bờ biển Trung Quốc, tấn công quần đảo Pescadores ở eo biển Đài Loan, hoặc thiết lập một cuộc phong tỏa xung quanh Đài Loan. Trung Quốc có thể sẽ tin rằng tính hợp pháp của bất kỳ hành động quân sự nào đều bắt nguồn từ mục tiêu thống nhất lâu dài của họ và sẽ tin rằng họ nhận được nhiều sự ủng hộ của thế giới hoặc ít nhất là sự đồng tình vì họ công nhận CHND Trung Hoa là Trung Quốc.

Hình ảnh triển khai của quân đội Nga chuẩn bị tấn công Ukraine trên Internet

Tuy nhiên, tùy thuộc vào thời điểm Mỹ có thể bắt đầu tiết lộ những thông tin tình báo như vậy, Bắc Kinh có thể thấy mình bị thụt lùi khi cần phải biện minh cho những hành động mà họ chưa thực hiện. Và mặc dù hầu hết các quốc gia đều công nhận CHND Trung Hoa là Trung Quốc, nhưng họ có thể sẽ phản đối cuộc xâm lược Đài Loan hoặc ít nhất là không tích cực ủng hộ việc này.

Tác động quan trọng hơn của việc chia sẻ thông tin tình báo như vậy có thể là loại bỏ sự bất ngờ chiến lược của Trung Quốc. Trong các tác phẩm của Trung Quốc về các chiến dịch quân sự, tầm quan trọng của sự bất ngờ được nhấn mạnh và được coi là chìa khóa thành công của chiến dịch. Hơn nữa, chiến dịch càng lớn – và một “chiến dịch đổ bộ liên hợp lên đảo” sẽ là một chiến dịch rất lớn – thì càng cần nhiều thời gian hơn để chuẩn bị nền kinh tế cho chiến tranh và huy động hàng trăm nghìn binh sĩ sẽ tham gia. Hiện vẫn chưa rõ Trung Quốc có thể phản ứng thế nào nếu không thể có được sự bất ngờ chiến lược hoặc nếu thời gian chuẩn bị cho một cuộc sử dụng vũ lực lớn bị thu hẹp (mặc dù điều đó cũng phụ thuộc vào bối cảnh cụ thể và nhu cầu sử dụng vũ lực được nhận thức). Tuy nhiên, việc sử dụng thông tin tình báo mới này đặt ra một thách thức mới cho bất kỳ kế hoạch nào của Trung Quốc nhằm tấn công hòn đảo này.

Hình ảnh triển khai của quân đội Nga chuẩn bị tấn công Ukraine trên Internet

Tương tự như Ukraine, việc Mỹ tiết lộ chia sẻ thông tin tình báo có thể sẽ loại bỏ bất ngờ chiến lược của Trung Quốc.

Tóm lại, những bài học chính trị-ngoại giao của cuộc chiến Ukraine là lẫn lộn. Chúng nêu bật những trở ngại trong môi trường chính trị quốc tế mà Trung Quốc cần phải vượt qua. Trong một số trường hợp, Trung Quốc có sẵn biện pháp khắc phục, trong khi ở những trường hợp khác thì không. Ví dụ, khả năng Trung Quốc chia rẽ châu Âu và Mỹ về vấn đề Đài Loan một phần phụ thuộc vào mối quan hệ tương lai của nước này với Nga. Trung Quốc càng xích lại gần Nga thì Trung Quốc càng khó chia cắt châu Âu (hoặc ít nhất là các nền kinh tế lớn và có ảnh hưởng lớn nhất ở châu Âu).

Do đó, bài học chính của cuộc chiến Ukraine đối với Trung Quốc là nêu bật những chi phí ngoại giao mà nước này sẽ gặp phải và khả năng nước này sẽ phải đối mặt với một liên minh các quốc gia, điều này sẽ làm phức tạp thêm việc quản lý các chi phí chính trị của một cuộc xâm lược. Năm năm trước, Trung Quốc có thể tin rằng họ thực sự chỉ cần quản lý Mỹ, rằng họ có thể ngăn chặn sự tham gia của các quốc gia khác trong khu vực và có thể tương đối tự tin rằng châu Âu sẽ gần như đứng ngoài cuộc. Tuy nhiên, bây giờ cả ba đều có vẻ không chắc chắn hơn trước nhiều.


.....

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Những bài học quân sự và chiến trường lớn

Ngoài những bài học chính trị-ngoại giao này, cuộc xâm lược Ukraine của Nga sẽ tạo cơ hội cho Trung Quốc học được nhiều bài học quân sự từ chiến trường. Ở một số khía cạnh quan trọng, Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) giống với Lực lượng Vũ trang Nga (RAF), vì Liên Xô đã cung cấp một mô hình quan trọng cho PLA khi lần đầu tiên họ theo đuổi hiện đại hóa vào những năm 1950 ở đỉnh cao của mối quan hệ Trung-Xô.

Tập trận quân sự Nga-TQ

Sau khi Liên Xô sụp đổ, Trung Quốc và Nga đã xây dựng lại mối quan hệ quân sự của họ, với các sĩ quan theo học tại các học viện quân sự chuyên nghiệp của nhau, trao đổi và đối thoại sĩ quan cấp cao cũng như các cuộc tập trận chung ngày càng thường xuyên. Trung Quốc cũng đã theo dõi chặt chẽ sự phát triển của học thuyết quân sự Nga và các cải cách “Cái nhìn mới” của Nga mà nước này đưa ra vào năm 2008. Ngoài ra, cuộc chiến đã mang đến cho Trung Quốc cơ hội hiểu rõ hơn về một số nền tảng tiên tiến của Mỹ và NATO cũng như. khả năng tình báo và giám sát của Mỹ có thể được sử dụng trong một cuộc xung đột ở Đài Loan.

Những bài học quân sự mà Trung Quốc đang học có khả năng củng cố năng lực răn đe bằng cách nêu bật sự không chắc chắn về cách PLA sẽ thực hiện trong một cuộc xung đột lớn và mức độ tốn kém của nó, đặc biệt là khi cân nhắc đến những khó khăn của các hoạt động quân sự mà lực lượng này cần thực hiện trong một cuộc tấn công đổ bộ. Có lẽ nhiều bài học trong số này không phải là “mới” vì PLA đã xác định những thách thức liên quan trong nỗ lực hiện đại hóa hiện nay trong hai thập kỷ qua và trong các cuộc cải cách năm 2016.

Tập trận quân sự Nga-TQ

Tuy nhiên, chúng nhấn mạnh những trở ngại mà PLA sẽ cần phải vượt qua để giành ưu thế và có thể tạo ra sự giám sát mới về khả năng của chính PLA. Như một tài liệu báo cáo gần đây của RAND, Chủ tịch Tập Cận Bình vẫn lo ngại về hiệu quả hoạt động tiềm năng của PLA trong các lĩnh vực như lãnh đạo và chỉ huy vốn sẽ rất quan trọng trong các chiến dịch liên hợp trong tương lai. Trong ngắn hạn và trung hạn, khi PLA xem xét tác động của hoạt động của Nga đối với sự sẵn sàng của chính họ, những bài học này có thể sẽ khiến họ phải thận trọng hơn trong các quyết định sử dụng vũ lực, từ đó củng cố khả năng răn đe.

Đầu tiên, RAF phải đối mặt với những thách thức đáng kể trong việc thực hiện các chiến dịch binh chủng hợp thành nhằm tiến hành một hoạt động quân sự tương đối đơn giản: chiếm và giữ lãnh thổ liền kề với biên giới đất liền chung. Bất chấp một số điều chỉnh trong năm qua, RAF vẫn chưa thể kết hợp hiệu quả bộ binh, thiết giáp và pháo binh để đạt được hiệu quả đáng kể trên chiến trường, đặc biệt là trong cuộc tấn công. Hơn nữa, họ không thể tiến hành bất kỳ chiến dịch liên hợp có ý nghĩa nào, thậm chí chỉ giữa các lực lượng trên không và trên bộ.

Không quân TQ

Trong một cuộc xâm lược Đài Loan, PLA sẽ cố gắng thực hiện một điều gì đó phức tạp hơn nhiều so với các chiến dịch binh chủng hợp thành: chiến dịch liên hợp với các lực lượng lục quân, không quân và hải quân trong một cuộc tấn công đổ bộ vượt qua khoảng 130 km biển tại điểm hẹp nhất. Các chiến dịch liên hợp giữa lực lượng không quân và hải quân cũng sẽ rất quan trọng đối với sự thành công của bất kỳ cuộc phong tỏa và hành động quân sự nào khác chống lại Đài Loan. Lãnh đạo PLA và Đ...C.....S TQ đều có thể đang tự hỏi liệu PLA có thể đáp ứng chỉ thị của Chủ tịch Tập Cận Bình là, vào năm 2027, họ sẵn sàng tiến hành các chiến dịch khó khăn hơn nhiều so với những gì Nga đã cố gắng ở Ukraine hay không. Chỉ riêng điều này có thể đã là bài học quân sự quan trọng nhất đối với Trung Quốc.

Bài học lớn thứ hai sẽ là đặt câu hỏi về sự thành công của các cuộc cải cách quân sự quy mô lớn nhằm nâng cao sức mạnh chiến đấu. Năm 2016, PLA bắt đầu cải cách để tăng cường khả năng tiến hành các chiến dịch liên hợp. RAF đã trải qua những cải cách quân sự đáng kể, tương tự sau khi can thiệp quân sự vào Grudia năm 2008 (cải cách “Cái nhìn mới”), bao gồm sự chuyển đổi từ các sư đoàn sang lữ đoàn với tư cách là đơn vị tổ chức chính trong lực lượng mặt đất và nỗ lực cải tổ chức năng hệ thống chỉ huy và kiểm soát, trong số những thay đổi khác.

Không quân TQ

Tuy nhiên, trong năm đầu tiên của cuộc chiến, các Tiểu đoàn chiến thuật của Nga (được rút ra từ các lữ đoàn) đã phải đối mặt với những thách thức đáng kể về hậu cần cũng như việc tạo ra và duy trì các tác động lớn trên chiến trường, khiến RAF phải quay trở lại thành các sư đoàn vào tháng 12 năm 2022. Do đó, Ban lãnh đạo PLA và Đ..C..S TQ có thể sẽ đặt câu hỏi về sự thành công của quá trình chuyển đổi trước đó của PLA từ các sư đoàn sang lữ đoàn và các cuộc cải cách năm 2016 của họ, có quy mô và tham vọng lớn hơn so với Nga nhưng cũng gần đây hơn và có lẽ chưa được củng cố. Ví dụ, vào tháng 11 năm 2022, Phó Chủ tịch thứ nhất Quân ủy Trung ương sắp mãn nhiệm, Hứa Kỳ Lượng, đã viết rằng PLA “phải xây dựng các tổ chức chỉ huy tác chiến liên hợp mạnh mẽ ở cấp quân ủy trung ương và cấp chiến trường” - với hàm ý, một nhận xét nổi bật về Khả năng tổ chức chiến dịch liên hợp của Trung Quốc bất chấp cải cách năm 2016.

Bài học lớn thứ ba liên quan đến bệnh lý của cơ chế chỉ huy và kiểm soát tập trung cao độ của RAF và việc RAF không có khả năng giao quyền ra quyết định trên chiến trường cho các sĩ quan cấp dưới. Là một quân đội đảng phái có quyền ra quyết định phản ánh cơ cấu tập trung cao độ của Đ..C..S TQ, PLA vẫn có khả năng gây chiến với một hệ thống chỉ huy cứng nhắc như của Nga. Tất nhiên, bài học này không mới. Nhưng thành tích kém cỏi của RAF ở Ukraine cho thấy những thách thức trong việc vượt qua văn hóa chỉ huy tập trung đã ăn sâu. Do lo sợ thất bại trong một hệ thống theo chủ nghĩa Lênin như của Trung Quốc, các sĩ quan cấp dưới có xu hướng tránh chủ động, ngay cả khi được trao quyền làm như vậy, vì sợ bị đổ lỗi cho những sai lầm hoặc thành tích kém trên chiến trường.


......

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Hiệu suất kém của RAF nhấn mạnh những thách thức của văn hóa chỉ huy tập trung

Bài học quân sự và chiến trường thứ tư liên quan đến tác động của tên lửa trong xung đột hiện đại. Nga đã bắn hàng nghìn tên lửa đạn đạo và hành trình nhằm vào các mục tiêu của Ukraine. Tuy nhiên, tác dụng của chúng, đặc biệt là trong vài tuần đầu của cuộc xâm lược, bị hạn chế và dường như không làm suy giảm khả năng của Ukraine trong việc xây dựng một hệ thống phòng thủ vững chắc như đóng cửa các sân bay, làm gián đoạn các trung tâm hậu cần quan trọng hoặc phá hủy các kho tiếp tế lớn của Nga.

Tên lửa tầm ngắn của Nga

Trung Quốc đã đầu tư rất nhiều vào một kho vũ khí lớn gồm tên lửa đạn đạo và hành trình được trang bị vũ khí thông thường, nhiều trong số đó sẽ được sử dụng trong “chiến dịch hỏa lực liên hộp” ở Đài Loan. Mặc dù Đài Loan nhỏ hơn Ukraine nhiều, điều đó có nghĩa là các cuộc tấn công bằng tên lửa của Trung Quốc có thể tập trung vào ít mục tiêu hơn, nhưng Trung Quốc cũng có thể sẽ dành một phần đáng kể lực lượng tên lửa của mình cho các căn cứ hoặc tài sản của Mỹ ở Nhật Bản, Guam và các nơi khác ở Đông Á. Vì “chiến dịch hỏa lực liên hợp” của Trung Quốc sẽ đóng vai trò trung tâm trong giai đoạn mở đầu của một cuộc tấn công vào Đài Loan hoặc một chiến dịch cưỡng chế, PLA có thể đang xem xét lại triển vọng thành công của mình.

Tên lửa tầm ngắn của TQ

Bài học cuối cùng và có lẽ là quan trọng về quân sự (và chính trị) đối với Trung Quốc liên quan đến răn đe hạt nhân. Khi bắt đầu cuộc xâm lược, Putin đã cảnh báo các quốc gia khác rằng bất kỳ nỗ lực can thiệp nào cũng sẽ gặp phải “những hậu quả mà các bạn chưa từng thấy”. Các mối đe dọa và tín hiệu hạt nhân của Nga, cùng với tư thế sử dụng lần đầu và số lượng lớn vũ khí chiến trường, có thể đã góp phần gây ra những lo ngại ban đầu của Mỹ và NATO về sự leo thang cũng như sự miễn cưỡng can thiệp trực tiếp và chiến đấu bên cạnh Ukraine. Trước đây, các bài viết của Trung Quốc về tín hiệu hạt nhân – chứ không phải sử dụng hạt nhân – chủ yếu tập trung vào cách ngăn chặn các cuộc tấn công hạt nhân chống lại Trung Quốc, đặc biệt là cuộc tấn công phủ đầu, cũng như các cuộc tấn công thông thường vào các mục tiêu chiến lược.

Giờ đây, Trung Quốc có thể đang xem xét sử dụng nhiều hơn lực lượng đang được mở rộng nhanh chóng của mình, bao gồm cả việc sử dụng các mối đe dọa hạt nhân để ngăn chặn sự can thiệp của Mỹ vào cuộc xung đột ở Đài Loan. Như một nhà nghiên cứu của PLA lưu ý, Nga “đã gửi các tín hiệu răn đe hạt nhân cấp cao” nhằm “ngăn cản [shezhi] NATO can thiệp quân sự trực tiếp”. Tuy nhiên, những lời đe dọa của Putin không ngăn cản được sự gia tăng đáng kể trong vận chuyển vũ khí và các hình thức hỗ trợ khác, đặc biệt là vào năm 2023, điều này cũng cho thấy giới hạn của những mối đe dọa đó.

Tên lửa tầm ngắn của TQ

Đồng thời, có những khác biệt chính trong các cam kết của Mỹ với Đài Loan và Ukraine có thể định hình quan điểm của Trung Quốc về lợi ích của các mối đe dọa hạt nhân trong cuộc xung đột ở Đài Loan. Nói một cách đơn giản, Mỹ đã cam kết bảo vệ Đài Loan nhiều hơn so với Ukraine trước cuộc xâm lược của Nga, vì vậy rất khó để xác định liệu các mối đe dọa hạt nhân tương tự có hiệu quả trong một cuộc xung đột ở Đài Loan hay không. Theo Đạo luật Quan hệ Đài Loan (TRA), Mỹ từ lâu đã duy trì quan điểm coi hành động quân sự chống lại Đài Loan là “mối quan ngại sâu sắc” và theo đuổi chính sách mơ hồ chiến lược về cách thức phản ứng quân sự.

Kết quả là, kế hoạch quân sự của Trung Quốc cho một cuộc xung đột ở Đài Loan bao gồm cả cách đối phó với sự can dự trực tiếp của Mỹ. Với những khác biệt này, Trung Quốc có thể rút ra một kết luận khác về vai trò của tín hiệu hạt nhân phù hợp hơn với cách tiếp cận trước đây của nước này đối với vũ khí hạt nhân: rằng chúng có thể không ngăn cản sự can thiệp, nhưng vẫn sẽ ngăn cản Mỹ đe dọa hoặc sử dụng vũ khí hạt nhân chống lại Trung Quốc trong xung đột ở Đài Loan.

Tên lửa tầm ngắn của TQ

.....

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Các bài học quân sự và chiến trường khác

Trung Quốc cũng có thể đang học một số bài học quân sự và chiến trường khác. Đầu tiên là tác động của tham nhũng tới mức độ sẵn sàng. PLA (và Đ...C...S TQ) đã tập trung vào việc giảm tham nhũng trong quân đội và đảng kể từ năm 2012, mối lo ngại vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay. Tác động của tham nhũng trong quân đội đã được thể hiện đầy đủ trong cuộc xâm lược của Nga, với những tác động rõ rệt đến khả năng sẵn sàng chiến đấu và hậu cần. Các nhà lãnh đạo Trung Quốc có thể sẽ thắc mắc tham nhũng đã được loại bỏ khỏi PLA tốt đến mức nào và tăng cường nỗ lực chống tham nhũng, điều này có thể sẽ khiến lực lượng và lãnh đạo PLA mất tập trung vào việc huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu.

Lý Thượng Phúc, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc đã bị thôi chức

Thật vậy, vào tháng 7 năm 2023, tư lệnh và chính ủy Lực lượng Tên lửa của PLA đã bất ngờ bị cách chức, rất có thể là do tham nhũng liên quan đến việc mở rộng lực lượng tên lửa. Vào tháng 9 năm 2023, có thông tin cho rằng Li Shangfu(Lý Thượng Phúc), Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc và là thành viên Quân ủy Trung ương, đã bị điều tra vì tội tham nhũng.

Thứ hai là chất lượng và độ tin cậy của binh sĩ nghĩa vụ, những người tạo thành xương sống của lực lượng nhập ngũ của PLA. Ở Ukraine, Nga ngày càng dựa vào binh lính được điều động hoặc nhập ngũ để bổ sung quân ngũ của mình. Kinh nghiệm và kỹ năng hạn chế của họ là rõ ràng. Vai trò của lính nghĩa vụ không phải không liên quan đến việc tập trung chỉ huy mà còn phản ánh sự thiếu huấn luyện và kinh nghiệm. Ví dụ, trong quân đội Mỹ, trung bình quân nhân nhập ngũ phục vụ gần bảy năm. Trong PLA, binh sĩ nghĩa vụ chỉ phục vụ trong hai năm, điều này có thể khiến ban lãnh đạo PLA tự hỏi liệu lực lượng này có thể sẵn sàng đến mức nào để tiến hành các chiến dịch quân sự cường độ cao trong một cuộc xung đột ở Đài Loan.

Binh sỹ PLA

Trường hợp thứ ba có thể là ảo tưởng về một cuộc xung đột ngắn ngủi và mang tính quyết định. Nhiều cuộc chiến tranh đã nổ ra do sự lạc quan sai lầm của các nhà lãnh đạo chính trị và quân sự. Các bài viết của PLA nhấn mạnh mối quan ngại về tính bền vững và các cuộc chiến tranh kéo dài, cả về mặt duy trì nguồn cung cấp quân sự đầy đủ cũng như tác động rộng lớn hơn của xung đột đối với nền kinh tế và sự tàn phá của chiến tranh hiện đại. Nhiều nhà lãnh đạo mong muốn hoặc hy vọng giành được những chiến thắng nhanh chóng. Tổng thống Nga Putin có vẻ tin rằng “chiến dịch quân sự đặc biệt” sẽ kết thúc nhanh chóng.

Việc Nga không đạt được chiến thắng nhanh chóng và mang tính quyết định có thể khiến Trung Quốc phải thận trọng hơn trong tính toán và đánh giá khi đưa ra quyết định rằng bất kỳ cuộc chiến nào cũng có thể giành chiến thắng nhanh chóng (đặc biệt khi so sánh độ khó của một cuộc xâm lược trên bộ với một cuộc tấn công đổ bộ). Nó cũng có thể nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng gấp đôi nỗ lực để tìm ra những cách thức mới nhằm đạt được chiến thắng nhanh chóng dựa trên những bài học kinh nghiệm. Tuy nhiên, những điều này có thể mất nhiều thời gian hơn để phát triển, thử nghiệm và áp dụng. Như các bài học khác được thảo luận ở trên cho thấy, Trung Quốc có thể chưa tin rằng họ có thể tiến hành một chiến dịch quy mô lớn một cách nhanh chóng và dứt khoát, trong khi các chiến dịch nhỏ hơn có thể không đạt được các mục tiêu cấp chiến lược.

Binh sỹ Đài Loan

Thứ tư, cuộc chiến Ukraine đã nêu bật ý chí chiến đấu của một quốc gia một khi bị tấn công. Đài Loan thường bị coi là mềm hoặc yếu, với dân số có thể sẵn sàng bỏ cuộc ngay khi phát súng đầu tiên nổ ra. Đài Loan phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc triển khai một hệ thống phòng thủ vững chắc chống lại cuộc xâm lược của Trung Quốc, và vẫn còn nhiều việc phải làm để chuẩn bị cho đất nước này tiến hành một cuộc kháng chiến như Ukraine.

Tuy nhiên, tốc độ huy động dân số nhanh chóng và sự sẵn sàng chiến đấu của người dân một khi bị tấn công là điều đáng chú ý. Bắc Kinh có thể cần phải xem lại những đánh giá về tính khả thi của việc đạt được một chiến thắng nhanh chóng và ít tốn kém trong bối cảnh Đài Loan thiếu ý chí phản kháng. Hơn nữa, như các cuộc thăm dò gần đây cho thấy, áp lực ngày càng tăng của Trung Quốc đối với Đài Loan kể từ năm 2016 đã phản tác dụng, khiến người Đài Loan ngày càng sẵn sàng chống lại sự ép buộc của Trung Quốc.


......

 

[đội mũ_ lái xe]

(Tiếp)

Những bài học kinh tế

Những bài học kinh tế từ cuộc chiến ở Ukraine có lẽ ít rõ ràng hơn so với những bài học trong các lĩnh vực khác. Một mặt, mặc dù là một tác nhân kinh tế quan trọng, nền kinh tế nhỏ hơn và kém đa dạng hơn của Nga, phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu hàng hóa, lại tương đối dễ bị liên minh trừng phạt, bất chấp tác động đến giá năng lượng và lạm phát. Ngược lại, với tư cách là một cường quốc xuất khẩu, nền kinh tế lớn hơn và đa dạng hơn nhiều của Trung Quốc được tích hợp chặt chẽ trong chuỗi cung ứng toàn cầu và tài chính liên quan đến thương mại, điều đó có nghĩa là các lệnh trừng phạt có thể gây tốn kém hơn nhiều đối với các quốc gia liên minh (và toàn bộ nền kinh tế toàn cầu).

Những bài học kinh tế từ cuộc chiến ở Ukraine có lẽ ít rõ ràng hơn các lĩnh vực khác

Mặt khác, khi Nga xâm lược, thương mại của nước này với Ukraine chỉ chiếm chưa đến 1% tổng thương mại, có nghĩa là bất kỳ sự gián đoạn thương mại tiềm ẩn nào cũng không phải là yếu tố dẫn đến quyết định xâm lược. Ngược lại, Đài Loan là một trong những đối tác thương mại quan trọng nhất của Trung Quốc vì hàng hóa trung gian mà Đài Loan sản xuất – như chất bán dẫn – đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Trung Quốc.

Theo một nghiên cứu gần đây, sự gián đoạn thương mại của Đài Loan với thế giới theo kịch bản phong tỏa sẽ gây tổn hại đáng kể cho nền kinh tế của Trung Quốc cùng với các biện pháp trừng phạt khác mà liên minh các quốc gia có thể áp dụng để gây ra tổn thất cho Trung Quốc. Triển vọng về những chi phí đó có thể sẽ gây ra nhiều hơn nữa sự thận trọng đối với lãnh đạo Trung Quốc khi cân nhắc có nên sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan hay không.

Tuy nhiên, có thể rút ra một số bài học từ cách mà chiến dịch trừng phạt chống lại Nga diễn ra. Đầu tiên là lời đe dọa trừng phạt không ngăn cản được Nga xâm chiếm Ukraine. Có lẽ ông Putin tin rằng cuộc chiến sẽ ngắn đến mức các quốc gia sẽ không thể thực hiện một loạt biện pháp trừng phạt hoặc Nga sẽ đạt được mục tiêu chiến tranh trước khi bất kỳ lệnh trừng phạt nào bắt đầu có tác dụng. Hơn nữa, ông cũng đánh giá sai sự sẵn lòng của các nước châu Âu trong việc phối hợp với nhau, cũng như với Mỹ, để trả giá cho những lệnh trừng phạt này và bắt đầu từ bỏ dầu khí của Nga.

Tuy nhiên, các biện pháp trừng phạt có thể đáng tin cậy hơn trong một cuộc xung đột ở Đài Loan vì liên minh sẵn sàng nhanh chóng áp dụng các biện pháp trừng phạt phối hợp đối với Nga và vì những lỗ hổng mà sự hội nhập sâu hơn của Trung Quốc với nền kinh tế toàn cầu tạo ra, chẳng hạn như sự phụ thuộc vào đồng đô la trong giải quyết thương mại cũng như các giao dịch khác và phần lớn dự trữ ngoại hối của nó cùng với sự phụ thuộc vào một số công nghệ phương Tây. Như một nghiên cứu gần đây đã kết luận, các chuyên gia Trung Quốc khá lo ngại về khả năng bị trừng phạt.

Bài học thứ hai và có lẽ quan trọng hơn là Trung Quốc hiện đã nhìn thấy ít nhất một “kịch bản” đáp trả và có thể mất thời gian để chuẩn bị các biện pháp đáp trả. Trung Quốc đã chỉ thị tiến hành đánh giá vào mùa xuân năm 2022 liên quan đến lỗ hổng trong lệnh trừng phạt của nước này. Ngay cả trước khi Nga xâm lược Ukraine, nước này cũng đã áp dụng các công cụ để chống lại các biện pháp trừng phạt từ các quốc gia khác. Các yếu tố cần theo dõi sẽ bao gồm dự trữ hàng hóa có khả năng bị trừng phạt, nỗ lực hơn nữa nhằm giảm sự phụ thuộc vào đồng đô la và quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ, tăng cường sản xuất trong nước các hàng hóa trung gian quan trọng như chất bán dẫn và các thành phần CNTT khác, cũng như tăng sự phụ thuộc kinh tế của các nước khác vào Trung Quốc, do đó họ ít có khả năng ủng hộ các biện pháp trừng phạt chống lại Bắc Kinh. Trung Quốc cũng sẽ tiếp tục sử dụng các biện pháp kích thích kinh tế để làm suy yếu hoặc chia rẽ chế độ trừng phạt đa phương.

Tuy nhiên, Trung Quốc có thể phải vật lộn với một số thách thức trong ngắn hạn và trung hạn. Do bản chất của mối quan hệ thương mại với phần còn lại của thế giới, dự trữ ngoại hối của Trung Quốc được giữ bằng tiền tệ của các quốc gia và nhóm có thể sẵn sàng trừng phạt Trung Quốc nhất - đô la, bảng Anh, yên và Euro. Quá trình quốc tế hóa sâu rộng và đáng kể đồng Nhân dân tệ có thể mất nhiều thập kỷ chứ không phải nhiều năm, đòi hỏi những cải cách đáng kể như giảm bớt kiểm soát vốn rộng rãi và tự do hóa tỷ giá hối đoái mà Trung Quốc đã miễn cưỡng theo đuổi.

Mặc dù Trung Quốc đã phát triển giải pháp thay thế hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT của riêng mình nhưng nước này chỉ có một số ítcác quốc gia tham gia SWIFT và khó có thể thu hút thêm nhiều quốc gia tham gia. Hiện tại, thanh toán thương mại toàn cầu bằng Nhân dân tệ đứng ở mức khoảng 2%. Và như các hành động của Mỹ nhằm hạn chế ngành công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc cho thấy, Trung Quốc vẫn dễ bị tổn thương trước các biện pháp trừng phạt theo từng ngành cụ thể, đặc biệt là những biện pháp nhắm vào các điểm nghẽn nơi nước này vẫn phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài.


...........