E xin phép đăng lại cái post FB của thầy Tài Trần trường RMIT. Cá nhân e thấy vỡ ra được nhiều điều để áp dụng vào việc giáo dục trẻ con:
Bạn không học giỏi không sao cả. Đừng để bị áp lực.
1. Thành tích học tập tỷ lệ thuận với trí tuệ.
ρ 0.4 đến 0.7. với ρ thế thì trí tuệ là yếu tố ảnh hưởng lớn nhất đến thành tích học tập.
Nguồn:
* Calvin et al, 2010, "Sex, intelligence and educational achievement in a national cohort of over 175,000 11-year-old schoolchildren in England", Intelligence.
* Cucina et al, 2016, "Role of mental abilities and mental tests in explaining high-school grades", Intelligence.
* Damian et al, 2015, "Can personality traits and intelligence compensate for background disadvantage? Predicting status attainment in adulthood", Journal of Personality and Social Psychology.
* Roth et al, 2015, "Intelligence and school grades: a meta-analysis", Intelligence.
2. Vì trí tuệ phổ quát (general intelligence - g) ảnh hưởng lớn nhất,
Nên học sinh thông minh vẫn có hiệu suất tốt hơn bạn đồng trang lứa, ngay cả khi giáo viên chuẩn bị cho học sinh rất tốt.
Giải thích: Trí tuệ phổ quát là khái niệm mà, trẻ học giỏi môn này cũng giỏi nốt các môn khác.
Thậm chí, nghiên cứu đi xa hơn nữa khi khẳng định: luật và chính sách giáo dục không thay đổi được ảnh hưởng của trí tuệ.
Nguồn: Frisby, 2013, "Meeting the psychoeducational needs of minority students: Evidence-based guidelines for school psychologists and other school personnel", Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
3. Trường tốt không giúp MỌI trẻ học tốt vì thứ ảnh hưởng là gene.
Gene ảnh hưởng đến (up to) 80% khoảng cách trí tuệ giữa các trẻ.
Nguồn:
* Plomin & von Stumm, 2018, "The new genetics of intelligence", Nature Reviews Genetics.
* Hill et al, 2019, "A combined analysis of genetically correlated traits identifies 187 loci and a role for neurogenesis and myelination in intelligence", Molecular Psychiatry.
* Lee et al, 2018, "Gene discovery and polygenic prediction from a genome-wide association study of educational attainment in 1.1 million individuals", Nature Genetics.
* Okbay et al, 2016, "Genome-wide association study identifies 74 loci associated with educational attainment", Nature.
4. Nhiều trẻ với nhiều khả năng học cùng lớp thì đánh đố giáo viên.
Chia ra nhiều hệ lớp giảm được sự khác biệt cho trẻ.
Nguồn:
* Hertberg-David, 2009, "Myth 7: differentiation in the regular classroom is equivalent to gifted programs and is sufficient: classroom teachers have the time, the skill, and the will to differentiate adequately", Gifted Child Quarterly.
* Biemiller, 1993, "Lake Wobegon revisited: on diversity and education", Educational Researcher.
5. Cái này xảy ra với phụ huynh cho con du học nè.
Hậu quả của việc nhắm mắt chối ảnh hưởng của trí tuệ lên thành tích học vấn là ra những chính sách nghe-đạo-lý, nhưng ngược lại kết quả nghiên cứu khoa học chứng minh.
Nguồn: Frisby & Henry, 2016, "Science, politics, and best practice: 35 years after Larry P.", Contemporary School Psychology.
6. Sai lầm khi bắt trường phải giải quyết việc vài trẻ học không nổi.
Giảm sỉ số lớp không hiệu quả.
Ngành giáo dục Mỹ nhắm mắt làm chính sách không thay đổi được thực tế là có những thứ không đổi được.
Nguồn:
* Gottfredson, 2000, "Pretending intelligence doesn't matter", Cerebrum.
* Gottfredson, 2020, "Skill gaps, not tests, make racial proportionality impossible", Psychology.
7. Cho trẻ không-giỏi vào học chung với bạn giỏi KHÔNG cải thiện điểm của trẻ.
Từ nghiên cứu này, xem xét lại việc: nếu trẻ không hợp với lớp chuyên trường chuyên, thì không nhất thiết cố đưa trẻ vào bằng mọi cách.
Nguồn: Tangvatcharapong, 2018, "The Impact of School Tracking and Peer Quality on Student Achievement: Regression Discontinuity - Evidence from Thailand", Department of Economics, Texas A&M University.
8. Việc dạy critical thinking ở trường
Critical thinking liên quan mật thiết đến trí tuệ phổ quát.
Suy ra:
Không tăng được trí tuệ phổ quát thì đừng ngạc nhiên khi nỗ lực, công sức, tiền bạc đầu tư dạy critical thinking không ra kết quả.
Giáo dục không dạy trẻ đang kém lý luận trở nên biết lý luận tốt được.
Đứa có critical thinking là do nó giỏi sẵn.
Trí tuệ phổ quát là thứ tạo ra địa vị xã hội và thu nhập cao.
Nguồn: Wai et al, 2018, "Using Standardized Test Scores to Include General Cognitive Ability in Education Research and Policy", J. Intell, DOI 10.3390/jintelligence6030037.
9. Học ở trường lâu có tăng IQ. IQ tăng giúp ích nhiều.
Nguồn: Warne, 2020, "In the know", Cambridge University Publishing, Chapter 14.
10. Việt Nam được cái không thấy chối bỏ tầm ảnh hưởng của trí tuệ lên việc học.
Nên không sa đà vào các chính sách sai lầm từ việc này.
11. Không tập trung vào tầm ảnh hưởng của gene và trí tuệ lên kết quả, mà lý luận những yếu tố như sắc tộc, dẫn đến rất nhiều trường ra các chính sách không hiệu quả.
Ví dụ 1: Affirmative action.
Ví dụ 2: San Diego, California.
Ví dụ 3: Trường ở Washington.
Ví dụ 4: hệ thống University of California.
12. Lúc tôi dạy trường tư trước (không phải nơi đang làm) thì được yêu cầu dành thời gian và công sức cho học viên chậm & ít động lực học.
Đối với hội ghét bệnh thành tích (anti-elitism) thì đây là hệ thống thiên đường.
13. Chủ nghĩa tinh hoa (elitism) có giúp ích cho đất nước không?
Trả lời: có.
Top 5% có ích cho thịnh vượng của đất nước hơn trung bình.
Nguồn
Rindermann & Thompson, 2011, "Cognitive Capitalism: The Effect of Cognitive Ability on Wealth, as Mediated Through Scientific Achievement and Economic Freedom", Psychological Science 22(6):754-63, DOI: 10.1177/0956797611407207.
14. Học trường lớp không giỏi thì có sao đâu.
Học điểm cao thì trang trải bằng cách lướt học bổng, để tiền mặt đi đầu tư. Nhưng không mua hết những cơ hội đầu tư mình thích mua thì có sao đâu.