Liệu xe tăng có giúp Ukraine tấn công vào mùa Xuân này?
Theo bài viết đăng trên Financial Times ngày 27/1, sau nhiều tháng chịu sức ép, các đồng minh phương Tây cuối cùng đã đồng ý gửi thêm xe tăng chiến đấu tới Ukraine, tuy nhiên lực lượng Ukraine sẽ cần huấn luyện nhiều hơn.
Vào những tháng tới, các binh sĩ Ukraine sẽ đối mặt với quá trình huấn luyện khó khăn khi lần đầu tiên sử dụng xe tăng Leopard 2, phiên bản nâng cấp vượt trội so với những mẫu xe tăng thời Liên Xô mà họ đã sử dụng trong năm qua. Một chuyên gia tham gia huấn luyện cho quân đội Ukraine cho biết: “Điều này giống như bạn đang sử dụng chiếc ô tô thời những năm 1950 và sau đó chuyển sang một chiếc Porsche”.
View attachment 7779170
Binh sỹ Ukraine huấn luyện sử dụng xe tăng Leopard tại Tây Ban Nha
Chính phủ Đức đã quyết định gửi xe tăng Leopard 2 tới Ukraine và khuyến khích các nước châu Âu khác làm điều tương tự, điều này sẽ cung cấp cho quân đội Ukraine nguồn hỏa lực mới có giá trị trong cuộc chiến giải phóng đất nước khỏi sự chiếm đóng của Nga. Khi các lực lượng Ukraine đạt được một số bước tiến mang tính quyết định trước khi mùa Đông bắt đầu, Kiev và các đồng minh hiện đang chạy đua để kịp thời thành lập lực lượng xe tăng mới phục vụ cuộc tấn công có thể diễn ra vào cuối mùa Xuân.
Tuy nhiên, có thể mất vài tháng để số xe tăng này đến Ukraine với số lượng ít hơn đáng kể so với những gì Kiev kỳ vọng. Một số nhà phân tích quân sự e rằng xe tăng của phương Tây có thể không chứng minh được khả năng thay đổi cuộc chơi như nhiều người Ukraine và những người ủng hộ nước này tưởng tượng. Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Andriy Zagorodnyuk cho biết: "Câu hỏi đặt ra là liệu 100, 150 chiếc có đủ hay không? Câu trả lời là con số này đủ để tạo ra sự khác biệt lớn”.
View attachment 7779172
Xe tăng Leopard-2 của Ba Lan chuyển giao cho Ukraine
Trong nhiều tháng, Berlin và các nước phương Tây khác đã từ chối đề nghị của Kiev về việc gửi xe tăng chiến đấu chủ lực tới nước này, cho rằng lực lượng Ukraine khó có thể duy trì các thiết bị này trong khi có nguy cơ khiêu khích Moskva. Sau khi dao động trong nhiều tuần, trước sức ép gia tăng từ các đồng minh, Thủ tướng Đức Olaf Scholz cuối cùng đã đồng ý sau khi Mỹ cam kết sẽ gửi cho Kiev một số xe tăng Abrams M1 của Mỹ.
Sự thay đổi chính sách này đánh dấu thời khắc quan trọng đối với các đồng minh của Ukraine khi họ đánh giá lại nhu cầu quân sự đang thay đổi của Ukraine và điều chỉnh các tính toán của riêng mình về nguy cơ leo thang. Sự kiện này cũng khiến Kiev ăn mừng với khẩu hiệu "giải phóng Leopards” - loại xe tăng chiến đấu hiện đại phổ biến nhất hiện nay - biểu tượng cho việc phương Tây sẵn sàng ủng hộ Ukraine trong suốt chặng đường giành chiến thắng.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy ca ngợi động thái của Đức và Mỹ mở màn cho "liên minh xe tăng quốc tế" như một thành tựu lịch sử, song ngay lập tức đặt câu hỏi về quy mô của cam kết, nhấn mạnh: "Giờ đây điều quan trọng là tốc độ chuyển giao và số lượng". Ukraine cho biết cần 300 xe tăng hạng nặng của phương Tây để chiếm lại lãnh thổ, và phải có càng sớm càng tốt để tiến hành cuộc tấn công mà nhiều người cho rằng sẽ diễn ra vào mùa Xuân, đồng thời giúp chống lại một cuộc tấn công của Nga có khả năng xảy ra trước thời điểm đó.
Tổng thống Mỹ Joe Biden nêu lý do Ukraine cần xe tăng hiện đại khi ông xác nhận vào ngày 25/1 kế hoạch gửi 31 chiếc M1 Abrams, khẳng định: "Để giải phóng đất nước, Ukraine cần có khả năng chống lại các chiến thuật và chiến lược đang phát triển của Nga trên chiến trường trong thời gian rất gần. Họ cần nâng cao năng lực tác chiến trên địa hình mở và cần năng lực lâu dài để ngăn chặn và chống lại sự xâm lược của Nga trong thời gian dài".
Abrams có thể là xe tăng hạng nặng nhanh nhất thế giới được sản xuất hàng loạt, song lại khó có thể đến được Kiev kịp thời. Sẽ mất vài tháng, nếu không muốn nói là lâu hơn, để triển khai 31 chiếc đến Ukraine trực tiếp từ nhà sản xuất thông qua quỹ tài trợ của Chính phủ Mỹ. Điều này có thể đảm bảo cam kết lâu dài của Mỹ về việc trang bị thiết giáp cho Ukraine và đủ thời gian cho việc huấn luyện, song chúng không đóng vai trò gì đáng kể trong các trận chiến năm 2023. Trong khi đó, Ukraine sẽ nhận được hai tiểu đoàn xe tăng Leopard 2 và một đại đội xe tăng Challenger 2 của Anh, với tổng cộng khoảng 100 xe.
View attachment 7779177
Xe tăng Challenger 2 của Anh đến Ukraine
Bộ trưởng Quốc phòng Đức Vladimir Pistorius, người hiện đang dẫn đầu nỗ lực tập hợp một đoàn xe Leopard 2 từ nhiều lực lượng quân đội ở châu Âu, cho biết những xe tăng này sẽ được chuyển giao cho Ukraine theo hai giai đoạn: tiểu đoàn đầu tiên gồm 40 chiếc Leopard 2, trong đó có 14 chiếc từ Đức, sẽ đến Ukraine trong vòng 3 tháng; và lô thứ hai gồm các phiên bản cũ hơn của Leopard 2, gồm 14 chiếc từ Ba Lan, sẽ đến sau. Tây Ban Nha cuối cùng có thể trở thành một trong những quốc gia đóng góp nhiều nhất cho giai đoạn hai, nhưng dự kiến sẽ sử dụng những chiếc Leopard 2 cũ hơn được lưu giữ trong kho trong 10 năm qua. Phần Lan, Hà Lan, Bồ Đào Nha và Canada dự kiến cũng sẽ đóng góp.
View attachment 7779195
Trước khi triển khai số xe tăng này ra chiến trường, cần phải có các cuộc huấn luyện đáng kể không chỉ cho nhóm vận hành mà còn cả các đơn vị sửa chữa, bảo dưỡng và duy trì, đồng thời cần đảm bảo hỗ trợ hậu cần và chuỗi cung ứng. Theo Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS), đội ngũ vận hành xe tăng sẽ cần tối thiểu 5 đến 6 tuần huấn luyện cơ bản. Tuy nhiên, các lực lượng Ukraine cho thấy họ có thể thích nghi nhanh chóng với nhiều hệ thống vũ khí do phương Tây cung cấp. Đồng giám đốc Trung tâm nghiên cứu Razumkov tại Kiev Oleksiy Melnyk cho biết: “Binh lính Ukraine có tiếng là những người học hỏi rất nhanh. Sau một năm chiến tranh, Ukraine hiện có một số chuyên gia điều khiển xe tăng giàu kinh nghiệm nhất thế giới”.
Tuy nhiên, việc sử dụng số xe tăng mới không chỉ cần tiếp thu bí quyết kỹ thuật mà còn cả huấn luyện chiến thuật, cụ thể là học cách khai thác những lợi thế của xe tăng chiến đấu phương Tây như lớp giáp siêu việt, tầm bắn và khả năng nhắm mục tiêu. Để tận dụng tối đa hỏa lực và khắc phục các điểm yếu, xe tăng cần được tích hợp với các hệ thống bộ binh, pháo binh, phòng không và tác chiến điện tử, được gọi là tác chiến vũ khí tổng hợp. Mỹ đã bắt đầu huấn luyện sử dụng vũ khí tổng hợp cho binh lính Ukraine tại khu huấn luyện Grafenwoehr ở Bavaria vào tháng1/2023. Ông Zagorodnyuk cho biết: “Một số đơn vị bộ binh đang hoạt động như các nhóm vũ trang kết hợp. Nhưng họ vẫn còn phải học rất nhiều".
View attachment 7779185
Binh sỹ Ukraine huấn luyện sử dụng xe tăng Challenger
.....