2 ví dụ làm về KHCN mà em chứng kiến:
- Vụ thứ nhất: 1 viện nghiên cứu khoa học nọ xin 1 đề tài, làm 1 thiết bị mà xã hội đang bán nhan nhản và so sánh mức độ công nghệ thì nó đã ra đời cách đây hơn 100 năm. Đề tài xin 4 tỷ ngân sách và cũng mất tầm 4 năm để làm. Viện nọ xin xong đề tài rồi ngâm dấm hơn 3 năm để được rót ngân sách hoặc để hội thảo tùm lum. Sau khi có ngân sách thì viện ký với 1 cty tư nhân để thực hiện đề tài, hợp đồng 2 tỷ và phải feedback 1 tỷ cho các sếp ở viện. 1 tỷ còn lại cty tư nhân chi phí tất tần tật hết 700tr và làm xong trong vòng 1 tháng. Bao gồm cả viết thuyết minh tính toán, xuất bản vẽ dưới tên viện đó luôn. Coi như làm đề tài thay cho viện. Bạn kỹ sư của cty tư nhân còn khá trẻ làm thuyết minh, thiết kế bản vẽ chế tạo, tham gia làm hồ sơ thầu bè và giám sát lắp đặt, hướng dẫn sử dụng cho tới khi hoàn thành. Lương cậu đó 12tr/tháng và không có thêm tiền gì!. Đề tài thành công nhưng viện đó chưa bán được cái nào của công nghệ đó sau 3 năm.
- 1 cty nhà nước nọ, xin cái đề tài làm dây chuyền sản xuất. Trị giá 15 tỷ. Sau khi được phê duyệt, họ thuê cty tư nhân ngoài ký hợp đồng 14 tỷ nhưng feedback 8 tỷ cho các sếp uống nước. 6 tỷ còn lại thì họ chi phí hết tất tần tật 4 tỷ để làm đến lúc hoàn thiện. Kỹ sư cty tư nhân đó cũng phải viết thuyết trình, thiết kế, giám sát thi công lắp đặt...cho tới khi hoàn thành. Dự án đó thành công, mang lại doanh thu cỡ 15 tỷ/năm và lợi nhuận ước tính cỡ 5 tỷ/năm.
Lương kỹ sư không có tên trong đề tài hay bản vẽ kia vẫn là 12tr/tháng và không có thêm tiền gì.
Cho nên, hiện nay với mức hàng chục nghìn tỷ chi cho nghiên cứu khoa học ở các viện, trường, các cty nhà nước ....thì người nhận tiền chưa chắc đã là người làm. Mà có khi là ông kỹ sư ất ơ nào đó đi xe máy đang cặm cụi ngày đêm lạch cạch gõ máy tính chỉ vì không có tiền đi chơi thôi.
