[Funland] Lịch sử, văn hoá dân tộc Chăm.

[legend7seas]

các Lão cho em hỏi tí
trong lịch sử, anh Miến cũng hùng cứ là Đế chế Yangoon, không biết tại sao không mang binh sang giao lưu các Lão nhể? hay là có sang nhưmg sử Đại Việt không chép?

Thêm ý nữa là mấy anh Chăm, Khơ Me đều có Đế chế cả
Riêng Đại Việt chả thấy ghi chép là Đế chế gì mà bắc nam oánh hết

Hơi xa cụ ạ, mà đường thuỷ hầu như không có, đường bộ thì núi cao, vực sâu cách trở. Tuy vậy hình như cũng có tý thi đấu cọ sát khi hoàng đế Lê Thánh Tông đánh xuyên qua Lào, Thái tới tận biên giới Miến Điện:

In fall 1479, Thánh Tông led an army of 180,000 men marched westward, attacked Muang Phuan, Lan Xang and Nan.[54] Luang Phabang was captured and the Laotian ruler Chakkaphat was killed. His forces pushed further to the upper Irrawaddy River, around Kengtung in modern-day Myanmar...

According to the Ming Shilu, in 1488 Burmese Ava embassy in China complained about Dai Viet's incursion into its territory. In the next year (1489) the Ming court sent envoys to admonish Dai Viet to stop.

Nguồn: https://en.wikipedia.org/wiki/Lê_Thánh_Tông

Tạm dịch đoạn cuối: Theo Minh Thực lục, năm 1488 Miến sứ tại Trung Quốc than phiền về việc quân Đại Việt đi lạc vào lãnh thổ của mình. Năm sau (1489) nhà Minh cử phái đoàn ngoại giao sang Đại Việt "khiển trách", "động viên" dừng lại.

Lời bình: thực ra thời bình quan hệ Việt Nam - Trung Quốc rất hữu hảo, thường xuyên cử đoàn ngoại giao sang nhau giao lưu vì đồng văn Nho giáo, dễ nói chuyện. Quả "khiển trách" cho có kia chắc không phải nhiệm vụ chính và nhiều khả năng diễn ra trên bàn rượu.

 

[Chauthanh11]

Chắc là thống kê tổng số gồm cả quân hậu cần, công binh phục vụ quân chiến đấu, voi, ngựa cụ ạ. Bình thường cũng phải 3, 4 anh hậu cần, công binh tải lương, làm đường phục vụ 1 anh chiến đấu. Viễn chinh thì tỷ số này càng lớn. Ví dụ sử ta viết Quang Trung hoàng đế đánh bại 20 vạn quân Thanh của Tôn Sĩ Nghị nhưng sử Trung Quốc chỉ thừa nhận có 2 vạn quân Lưỡng Quảng, có lẽ vừa giảm bớt vừa không tính dân, binh hậu cần.

25 vạn quân của cụ Lê Thánh Tông đánh nam, dẹp tây (có lúc sang tận biên giới Miến Điện) có lẽ chỉ có 3-5 vạn binh lực cầm cung, giáo. Dù sao với dân số nước ta thời Lê sơ chỉ khoảng 8 triệu mà huy động được vậy đúng là ấn tượng, chỉ có một chính quyền trung ương mạnh mới làm được vậy.

Thường khi kéo quân đánh nhau các bên đều khuếch trương bằng cách nâng khống số quân cho đối phương sợ .
Và khi thắng trận thì bên thắng cũng kiểu đếm đầu người thật nhiều để nâng tầm chiến tích . Bên thua thì khai ít để giảm thiểu thất bại .
Quân Thanh mà có 2 vạn lính thì làm sao đủ để chinh phạt nước ta . Em nghĩ tầm 1 nửa là khoảng 10 vạn có lẽ hợp lý

 

[Hự.]

Hơi xa cụ ạ, mà đường thuỷ hầu như không có, đường bộ thì núi cao, vực sâu cách trở. Tuy vậy hình như cũng có tý thi đấu cọ sát khi hoàng đế Lê Thánh Tông đánh xuyên qua Lào, Thái tới tận biên giới Miến Điện:


Nguồn: https://en.wikipedia.org/wiki/Lê_Thánh_Tông

Tạm dịch đoạn cuối: Theo Minh Thực lục, năm 1488 Miến sứ tại Trung Quốc than phiền về việc quân Đại Việt đi lạc vào lãnh thổ của mình. Năm sau (1489) nhà Minh cử phái đoàn ngoại giao sang Đại Việt "khiển trách", "động viên" dừng lại.

Lời bình: thực ra thời bình quan hệ Việt Nam - Trung Quốc rất hữu hảo, thường xuyên cử đoàn ngoại giao sang nhau giao lưu vì đồng văn Nho giáo, dễ nói chuyện. Quả "khiển trách" cho có kia chắc không phải nhiệm vụ chính và nhiều khả năng diễn ra trên bàn rượu.

Quân nước khác đi lạc sang mà ko động binh mời về mà phải đi mách lẻo, nhờ nước khác nói hộ, có vẻ yếu yếu nhỉ?

 

[hd-vt]

Thường khi kéo quân đánh nhau các bên đều khuếch trương bằng cách nâng khống số quân cho đối phương sợ .
Và khi thắng trận thì bên thắng cũng kiểu đếm đầu người thật nhiều để nâng tầm chiến tích . Bên thua thì khai ít để giảm thiểu thất bại .
Quân Thanh mà có 2 vạn lính thì làm sao đủ để chinh phạt nước ta . Em nghĩ tầm 1 nửa là khoảng 10 vạn có lẽ hợp lý

Thế vài chục lính chiếm được cả một tỉnh to như con tịnh thì được không nhỉ hehe.

Chắc là thống kê tổng số gồm cả quân hậu cần, công binh phục vụ quân chiến đấu, voi, ngựa cụ ạ. Bình thường cũng phải 3, 4 anh hậu cần, công binh tải lương, làm đường phục vụ 1 anh chiến đấu. Viễn chinh thì tỷ số này càng lớn. Ví dụ sử ta viết Quang Trung hoàng đế đánh bại 20 vạn quân Thanh của Tôn Sĩ Nghị nhưng sử Trung Quốc chỉ thừa nhận có 2 vạn quân Lưỡng Quảng, có lẽ vừa giảm bớt vừa không tính dân, binh hậu cần.

25 vạn quân của cụ Lê Thánh Tông đánh nam, dẹp tây (có lúc sang tận biên giới Miến Điện) có lẽ chỉ có 3-5 vạn binh lực cầm cung, giáo. Dù sao với dân số nước ta thời Lê sơ chỉ khoảng 8 triệu mà huy động được vậy đúng là ấn tượng, chỉ có một chính quyền trung ương mạnh mới làm được vậy.

Không dựa vào đâu cả, dưng với em thì không tin mấy số liệu từ xưa, giảm 90% là ổn áp hehe.
Đợt bọn em đi chơi từ Quảng Ngửi đi thánh địa Mỹ Sơn, chưa có gps nên hỏi đường liên tục. Có cái vui là cứ trừ đi một nửa là chuẩn. Các chú đi tiếp 50 cây nữa thôi...thì hơn 20 là tới. Còn chục cây các anh ơi...thì đi 5 cây chuẩn đét hehe.
Nên ngược thời gian nhiều về trước thời đèn dầu treo ngược, thì cứ trừ 90% hehe.
Giờ tin chín thống còn tam sao thất bản nữa là.

 

[legend7seas]

Đưa gần như toàn bộ binh lực đi viễn chinh thế mà ko sợ ở nhà có ông hoàng tộc nào bất mãn đảo chính, hay nước hàng xóm thấy cơ hội tốt ùa sang nhỉ.

Nước mình không quá to cụ ơi, không có các tập đoàn quân cát cứ các tỉnh xa như ở Trung Quốc nên mang 80-90% quân chuyên nghiệp đi thì ở nhà chỉ còn lính giữ gìn an ninh, trật tự phố phường, muốn làm phản có lòng cũng không có sức.

Còn hàng xóm phía bắc với mình lúc đấy đang có quan hệ tốt. Mà kể cả họ muốn "hỏi thăm" sức khoẻ mình thì cũng phải tích lương, dồn binh, điều tướng xuống phía nam, sức mấy qua mặt được tình báo cài cắm nhà ta, đủ thời gian để chuẩn bị.

Lịch sử cho thấy khi trong nhà vững mạnh thì hàng xóm xung quanh đều vui vẻ, hoà đồng cả.

 

[Buryat]

Trước e đọc ở đâu có bài nghiên cứu cho rằng từ thời Hai Bà Trưng người dân chạy loạn đã di cư sang indonesia. Cụ có thêm thông tin ko nhỉ

Em không có thông tin về việc di cư thời Hai Bà Trưng của người Việt cổ, nhưng đúng là có thể có. Trống đồng Đông Sơn được tìm thấy ở khá nhiều địa điểm trên các đảo Indonesia.

 

[Thích vê Côn]

Chiêm Thành, Khmer với riêng em thì em đánh giá họ sụp đổ vì xây dựng quá nhiều đền đài, cung điện. Cái này dẫn đến không đủ nguồn nhân lực, vật lực khi xảy ra chiến tranh quy mô lớn hoặc thiên tai, dịch bệnh.
Chứ xét về quân sự, kinh tế, xã hội, văn hóa họ không chỉ ngang bằng mà thậm chí vượt Đại Việt về 1 số mặt.

Theo em thì miền trung thiên nhiên khắc nghiệt, của cải không tích luỹ được nhiều.
Lạ là không tây tiến lại cứ bắc tiến thành ra diệt vong.

 

[Buryat]

Em thấy cửa sông là cửa sông, có liên quan gì đến cửa của cái Lò đâu nhỉ. Nghe khá phồn thực.

Wiki mục Cửa Lò có giải thích sơ bộ, cụ có thể tham khảo.

 

[u6868]

Tiếc cái các cụ nhà ta k chiếm đc Xiêm La. Vùng đất mà biển đẹp quá.

chiếm được giờ vớ vẩn OTV đặt tại Pattaya thỉnh thoảng ofer đến giao liu nhỉ

 

[Tlbooks]

Cụ cho 4 cái nguồn tương ứng với 4 nội dung cụ vừa nêu ra được không?

Nguồn nhiều mà cụ, cục google là ra, tuy nhiên nó nằm rải rác, nhiều khi phải chắp ghép tư liệu để suy luận, chuyên sâu có thể làm luận án tiến sĩ được.
Ví dụ, nguồn gốc nước mắm từ các mảnh sử, Cụ tham khảo nguồn tổng hợp khác công phu:

NƯỚC MẮM TRONG LỊCH SỬ VÀ VĂN HÓA VIỆT NAM – Ông Hoàng Nước Mắm

onghoangnuocmam.com

hoặc tục dân biển thờ Cá Voi cũng là tập tục của người Chăm

 

[FoxHound]

Đưa gần như toàn bộ binh lực đi viễn chinh thế mà ko sợ ở nhà có ông hoàng tộc nào bất mãn đảo chính, hay nước hàng xóm thấy cơ hội tốt ùa sang nhỉ.

Thời Cụ Lê Thánh Tông thịnh trị thì các anh hoàng tộc xác định ngồi yên ăn oản chuối, chứ vo ve đòi nhang đèn là cụ Thánh Tông thiến từ trứng nước
Nhìn Cụ dẹp loạn Nghi Dân, tạo điều kiện cho Khắc Xương đoàn tụ Gia tiên xong thì các anh vương thất hoàng tộc đến nuốt nước bọt còn không dám ợ hơi

Thời 1975, quân Miền Bắc cũng để lại có 1 sư phòng thủ, dồn toàn binh chia làm 5 đạo giải phóng miền Nam. Như vậy, có thể suy luận tương tự, thời Cụ Lê Thánh Tông bê gần full team đi mở map là quan hệ với hàng xóm phương Bắc khá nồng ấm

 

[vdtours]

Theo em thì miền trung thiên nhiên khắc nghiệt, của cải không tích luỹ được nhiều.
Lạ là không tây tiến lại cứ bắc tiến thành ra diệt vong.

Cụ nhìn lại đền đài của Champa đi, tồn tại đến giờ cũng chả ít.
Của cải ném hết vào đấy thì lấy đâu ra nhân lực, vật lực để làm kinh tế, chi tiêu quân sự.
Tèo cũng là điều dễ hiểu.

 

[Tứ Vô Lượng]

Cụ nhìn lại đền đài của Champa đi, tồn tại đến giờ cũng chả ít.
Của cải ném hết vào đấy thì lấy đâu ra nhân lực, vật lực để làm kinh tế, chi tiêu quân sự.
Tèo cũng là điều dễ hiểu.

Đền đài đâu có tốn lắm đâu cụ, chủ yếu lạ họ có kỹ thuật xây dựng nên đền tháp rất bền hàng ngàn năm - khác với Bắc Việt dùng đồ gỗ nhiều nên ko bền. Về của cải, vua chúa và quý tộc Chăm còn găm rất nhiều vàng (dân gian gọi là "vàng hời") tận bây giờ vẫn còn người đi tìm đào vàng hời trong các di tích các mảnh vàng khá nhiều

 

[hd-vt]

Theo em thì miền trung thiên nhiên khắc nghiệt, của cải không tích luỹ được nhiều.
Lạ là không tây tiến lại cứ bắc tiến thành ra diệt vong.

Còm cụ hay quá nhỉ.
Trỏng tây tiến tuyền là đồng bằng, đồng khí hậu, ngon thế mà chê, cứ thích lao đầu vào đá hoa cương.
Thảo nào giờ vài người trỏng rút kinh nghiệm từ xưa, nên hay thấy lẩm bẩm: tui có chơi tiến lên đâu, sao ngoải cứ tiến xuống ta, thấy kỳ ghê.

 

[vdtours]

Đền đài đâu có tốn lắm đâu cụ, vua chúa và quý tộc Chăm còn găm rất nhiều vàng (dân gian gọi là "vàng hời") tận bây giờ vẫn còn người đi tìm đào vàng hời trong các di tích các mảnh vàng khá nhiều

Không tốn mà Champa + Khme xây dựng xong cung điện, đền đài thì nát cmn nước.
Đế chế Khme tung hoành 1 thời nay chỉ còn lại 1 mẩu mà đấy là do Pháp nó cắt đất VN & Thái cho.
Chứ không thì giờ này bay khỏi bản đồ như Champa, Chân Lạp rồi

 

[Tứ Vô Lượng]

Không tốn mà Champa + Khme xây dựng xong cung điện, đền đài thì nát cmn nước.
Đế chế Khme tung hoành 1 thời nay chỉ còn lại 1 mẩu mà đấy là do Pháp nó cắt đất VN & Thái cho.
Chứ không thì giờ này bay khỏi bản đồ như Champa, Chân Lạp rồi

Thoái trào là mãi sau này chứ có phải khi xây, khi thịnh vượng đâu

 

[Bastion.P]

Lịch sử Đại Việt đã từng có 1 ông vua rất nổi tiếng, mang tới 50% dòng máu Chăm trong huyết quản.

Người đó là ai? Mời cccm cho lời giải

 

[xegiacmo2]

Em thì nghĩ người Việt luôn có xu thế Nam tiến nên dù có đánh Đại Việt hay không thì Chiêm Thành vẫn sẽ bị đánh và thôn tính dần dần thôi.

Nếu không có Pháp vào chốt lại biên giới thì theo xu thế đó đất Khmer cũng sẽ dần dần bị Việt thôn tính, thậm chí Xiêm La cũng khó thoát ấy chứ

Lực đâu mà đòi ăn Xiêm La , nhiều cụ ảo tưởng nhỉ ?

 

[xegiacmo2]

Lịch sử Đại Việt đã từng có 1 ông vua rất nổi tiếng, mang tới 50% dòng máu Chăm trong huyết quản.

Người đó là ai? Mời cccm cho lời giải

Con bà Ỷ Lan

 

[Bastion.P]

Trời, bà này có duy nhất 1 ng con vs vua Lý Thánh Tông, sao cụ nghĩ lại có 50% được

Con bà Ỷ Lan