[Funland] Lịch sử, văn hoá dân tộc Chăm.

[FoxHound]

Có vẻ chuẩn đấy ạ, miền Nam giờ vẫn còn Lễ Hội Núi Bà Đen ở Tây Ninh. Ở Khánh hòa thì có Tháp Bà Ponaga, toàn thờ các bà. Nên em thấy thông tin dân tộc Chăm theo Mẫu Hệ là chuẩn. Phụ nữ họ thiếu cái sáng suốt như đàn ông nên vận nước sẽ càng ngày càng yếu đi. Cũng như vậy ở phương Bắc mỗi khi hoàng hậu nhiếp chính là y như rằng người Hán bị ngoại xâm củ hành

Thế nên Mợ Love Spring là chỉ tạm Q, là hợp nhẽ Lão nhể

 

[Bastion.P]

Đến lạy cc, hát chán như thế mà khen lấy khen để, chắc vì mấy cháu dv múa body ngon quá!?

Có bài hát về người Chăm này cũng khá quen thuộc, mời cccm thưởng thức (dancer già xấu, cc nhắm mắt lại là sẽ ổn):

Tiếng trống Paranưng
Sáng tác: Trần Tiến

Tôi уêu chiếc khăn Mat'ra
Vương trên trán em dịu êm
Tôi уêu tiếng ca A-ti-dza
Mênh mang mênh mang biển sóng
Tôi уêu đóa hoa sớm mai
Vương trên trên áo em nhẹ rơi
Tôi уêu ánh trăng thiết tha
Ɓao la bao la biển lúa
Ɲhư nắng buông trên dòng Tiền giang
Ɲhư gió reo trên dòng Hậu giang
Ɲhư lời thương nhớ ai
Mà giọng hát xa vời
Pa ra pa ra nưng, ôi tiếng trống ru lòng tôi
Ru êm ru êm con thuуền
mênh mông bờ sông vắng
Pa ra pa ra nưng, ôi tiếng trống những chàng trai
thương ai thương ai đợi chờ
thoi đưa bóng dừa xa
Tôi уêu tiếng em ca
Tôi уêu pa ra nưng
Pa ra pa ra, pa ra pa pa pa
Pa ra pa ra, pa ra pa pa pa
Pa ra pa ra, pa ra pa pa pa
Pa ra pa ra, pa ra pa pa pa
Pa ra nưng ...

Đồng ý với cụ. Bài này hay nhưng khó hát.
Như em cảm nhận, chưa CS nào, từ Chế Linh, Tuấn Vũ đến Huỳnh Phi Tiễn, lột tả đc hết cái hồn của các ca từ, nhất là đoạn điệp khúc.
Trên nền nhạc thê lương, phải thể hiện những cảm xúc khác biệt, đôi khi đối nghịch nhau.
Khi bi thương, ai oán :
Người xưa đâu, mà tháp thiêng cao đứng như buồn rầu ...
Người xưa đâu, mồ đắp cao nay đã sâu thành hào ...
Lầu các đâu, nay thấy chăng, rừng xanh xanh một màu
Lúc hào hùng :
Về kinh đô, ngàn thớt voi uy hiếp quân giặc thù
Triền sóng xô, muôn lớp quân Chiêm tiến như tràn bờ
Khi lại hân hoan, náo nức :
Tiệc liên hoan, nhạc tấu vang trên xứ thiêng Đồ Bàn
Dạ yến ban, cung nữ dâng lên khúc ca về Chàm

Xét về tổng thể, trình diễn của Trường Vũ với màn múa phụ họa kèm theo thực sự ấn tượng. Dàn diễn viên nữ quá đẹp, người đẹp, múa rất đẹp ạ.
Thay vì bình luận khen chê, trên 1 trang mạng khác, sẽ chỉ có 2 câu :
- Cho có ăn không ?
- Không còn xương nhé !

 

[radiogaga]

Âu cũng là số, anh vua chăm chế bồng nga vào Thăng Long như đi chợ, lại chết vì kẻ phản bội bán tin cho nhà trần

Em lại thấy bảo là Chế Bồng Nga lúc ấy là CEO chỉ huy, Anh Chế ép doanh số toàn quân, một tay tướng quèn không đạt KPI. Anh Chế điên lên vụt cho mấy chục roi. Đau quá thằng đệ không phục mặc quần rách sang báo tin cho Trần Khát Trân : Chế Bồng Nga vua Chiêm hay uống cà phê trên thuyền sơn màu xanh lục, tướng quân bắn như vãi đạn vào đấy ắt thành công.

Thủy quân Champa vốn mạnh hơn Đại Việt nên Chế chủ quan không coi Đại Việt ra gì, nên khi bị Trần Khát Trân phục binh thì chết luôn trong loạt đạn đầu tiên.

 

[Visser III]

Có vẻ chuẩn đấy ạ, miền Nam giờ vẫn còn Lễ Hội Núi Bà Đen ở Tây Ninh. Ở Khánh hòa thì có Tháp Bà Ponaga, toàn thờ các bà. Nên em thấy thông tin dân tộc Chăm theo Mẫu Hệ là chuẩn. Phụ nữ họ thiếu cái sáng suốt như đàn ông nên vận nước sẽ càng ngày càng yếu đi. Cũng như vậy ở phương Bắc mỗi khi hoàng hậu nhiếp chính là y như rằng người Hán bị ngoại xâm củ hành

Thời chuyên chế,các vua Chăm đều là đàn ông mà cụ.

 

[Visser III]

Thế vài chục lính chiếm được cả một tỉnh to như con tịnh thì được không nhỉ hehe.


Không dựa vào đâu cả, dưng với em thì không tin mấy số liệu từ xưa, giảm 90% là ổn áp hehe.
Đợt bọn em đi chơi từ Quảng Ngửi đi thánh địa Mỹ Sơn, chưa có gps nên hỏi đường liên tục. Có cái vui là cứ trừ đi một nửa là chuẩn. Các chú đi tiếp 50 cây nữa thôi...thì hơn 20 là tới. Còn chục cây các anh ơi...thì đi 5 cây chuẩn đét hehe.
Nên ngược thời gian nhiều về trước thời đèn dầu treo ngược, thì cứ trừ 90% hehe.
Giờ tin chín thống còn tam sao thất bản nữa là.

Em chưa thấy sự liên quan giữa việc chỉ đường của cụ và quân số thời xưa.
Nếu trừ đi 90% như cụ nói thì 20 vạn lính chỉ còn 2 vạn à.với số quân đó mà đi chiếm nước khác thì địch nhổ nước bọt có khi chết đến phân nửa ấy chứ.

 

[1Denim]

Chiêm Thành, Khmer với riêng em thì em đánh giá họ sụp đổ vì xây dựng quá nhiều đền đài, cung điện. Cái này dẫn đến không đủ nguồn nhân lực, vật lực khi xảy ra chiến tranh quy mô lớn hoặc thiên tai, dịch bệnh.
Chứ xét về quân sự, kinh tế, xã hội, văn hóa họ không chỉ ngang bằng mà thậm chí vượt Đại Việt về 1 số mặt.

Khơ me như tỉnh Trà Vinh rất đông người sinh sống, tên các địa danh cũng k giống tiếng Việt, cung điện e k thấy nhưng chùa họ xây dựng rất to và cầu kỳ. Hàng rào bao quanh dc đắp các phù điêu phức tạp, một tỉnh nhỏ chỉ riêng chùa Khơ me đã 143 ngôi chùa. Các chùa to đẹp khang trang nhưng ít người vào 1 phần do dân số cũng thưa thớt

 

[Haiau69]

Em lại thích bản này cơ. Gửi các cụ tham khảo thêm.

 

[Big Bang]

Theo em, cơ bản là bên trong bất an, sợ đủ thứ, không phải là người theo đạo nào.
Em đã nói mn đi Chùa nhưng đâu phải là Phật tử mờ lị. Như em giờ còn khoái đi chơi Đền nghe hát Văn, thế mới lạ hehe.

Nghe hát văn mà thả hồn theo lời hát, phiêu phết đấy.

 

[radiogaga]

Thế vài chục lính chiếm được cả một tỉnh to như con tịnh thì được không nhỉ hehe.

Francis Garnier+ Jean Dupuis gồm 180 lính Pháp, 4 khẩu đại bác, 2 tàu chiến, chừng 2000 người của Dupuis,
Thành Hanoi của Nguyễn tri Phương với 7000 quân chịu thua.
Trận thành Hà Nội (1873)

Trận thành Hà Nội (1873) – Wikipedia tiếng Việt

vi.wikipedia.org

 

[Lah]

Thành Hóa Châu ở Tam Giang vết di tích Chăm giai đoạn thế kỷ 9-10.

Chủ nhân và niên đại của thành Hoá Châu (Thừa Thiên Huế)

khaocohoc.gov.vn

Online Book Viewer

Lưu lại 1 tài liệu có liên quan thành này, nhưng nghe ra nó giống 1 tuyến phòng thủ trên biển hơn là 1 thành quách đúng nghĩa. Căn bản người Chăm cũng có thế mạnh của việc sử dụng thủy quân. Và chắc họ rút kinh nghiệm bằng việc xây 1 thành trên đất liền lúc bị tấn công thì di chuyển, tẩu tán không nhanh bằng thành nửa nước nửa bờ như film Thủy Giới này vì thành Lồi thế kỷ V ở ngay gần thành phố Huế bây giờ.

Thành Lồi

 

[hd-vt]

Nghe hát văn mà thả hồn theo lời hát, phiêu phết đấy.

Phê mà. Tết trước, em đi chơi đền Đông Cuông, mê luôn cảnh đẹp, không khí nơi đây. Chỉ muốn ngồi mấy tiếng liền ở sân vườn trước đền, để cảm nhận khí trời xuân trong lành se lạnh. Tâm linh huyền bí ngàn xưa vọng về.
"Danh thơm nam bắc trung kỳ
Bảo dân hộ quốc độ trì tứ phương
Sắc lê mại đại vương trường trị
Đông Cuông từ đích vị danh lam"
Chất lừ hehe.

 

[Paracetamol87]

Em đang làm cao tốc trong Bình Thuận và Ninh Thuận nên cũng thấy nhiều người Chăm. Thấy họ cũng tội quá. Giá như mình có chính sách cho họ giữ gìn bản sắc và phát triển.

 

[Lah]

Em lại thấy bảo là Chế Bồng Nga lúc ấy là CEO chỉ huy, Anh Chế ép doanh số toàn quân, một tay tướng quèn không đạt KPI. Anh Chế điên lên vụt cho mấy chục roi. Đau quá thằng đệ không phục mặc quần rách sang báo tin cho Trần Khát Trân : Chế Bồng Nga vua Chiêm hay uống cà phê trên thuyền sơn màu xanh lục, tướng quân bắn như vãi đạn vào đấy ắt thành công.

Thủy quân Champa vốn mạnh hơn Đại Việt nên Chế chủ quan không coi Đại Việt ra gì, nên khi bị Trần Khát Trân phục binh thì chết luôn trong loạt đạn đầu tiên.

Vụ thuyền có màu khác cho thấy bác Nga là 1 tay chưa dày dạn kinh nghiệm bác chỉ vênh vang vào đúng thời nhà Trần lụn bại nên mới có tình trạng chỉ điểm 1 phát là thăng thiên. Chứ còn thời toàn hổ báo như cụ T Khánh Dư tập kích Nguyên Mông thì e rằng bác Nga không có lần 2 vào Thăng Long.

 

[mypleasure]

Khoản cúng bái loạn xạ, bạ đâu cúng đấy thì người Kinh thứ hai thì không ai là chủ nhật . Người bị tàu điện chẹt chết cũng thành miếu thờ, ông ăn mày chết đói cũng thành miếu thờ, cái biển hạ mã cũng thành chỗ khấn vái, vợ ông đại gia cũng được quần chúng vái xì xụp ...

Cúng bái ở các công trình người Chăm thì không đơn giản là "bạ đâu cúng đấy" đâu cụ ạ (mặc dù 1 bộ phận không nhỏ đúng như cụ nói). Đất có thổ công sông có hà bá, người Việt vào ở đất người Chăm hòa trộn tín ngưỡng dần dà thờ cúng một số vị ngự vùng đất đó cũng không phải lạ hay hiếm.

 

[canhhoabatdiet]

Nguồn nhiều mà cụ, cục google là ra, tuy nhiên nó nằm rải rác, nhiều khi phải chắp ghép tư liệu để suy luận, chuyên sâu có thể làm luận án tiến sĩ được.
Ví dụ, nguồn gốc nước mắm từ các mảnh sử, Cụ tham khảo nguồn tổng hợp khác công phu:

NƯỚC MẮM TRONG LỊCH SỬ VÀ VĂN HÓA VIỆT NAM – Ông Hoàng Nước Mắm

onghoangnuocmam.com

hoặc tục dân biển thờ Cá Voi cũng là tập tục của người Chăm

Em đọc thì thấy người Chăm cũng học kỹ thuật làm nước mắm của Ấn Độ. Nếu suy luận như thế thì nước mắm cũng chẳng phải của người Chăm sáng tạo ra. Hơn nữa dữ liệu khá hời hợt nên chẳng thể nào kết luận chính xác nước mắm tại Việt Nam có nguồn gốc ở đâu.

 

[mypleasure]

Quân nước khác đi lạc sang mà ko động binh mời về mà phải đi mách lẻo, nhờ nước khác nói hộ, có vẻ yếu yếu nhỉ?

Tàu thời này nó đóng vai UN cụ ạ. Nước khác nó vào mình cũng phải tính thiệt hơn chứ đâu phải húng lên là táng, nhỡ lúc đi kiện UN nó bảo thằng nào động dao trước là sai có phải ngu người không. Em fun tí nhưng quốc gia nó hành xử như ta xử trộm vào nhà được.

 

[zinhaicau]

Đồng ý với cụ. Bài này hay nhưng khó hát.
Như em cảm nhận, chưa CS nào, từ Chế Linh, Tuấn Vũ đến Huỳnh Phi Tiễn, lột tả đc hết cái hồn của các ca từ, nhất là đoạn điệp khúc.
Trên nền nhạc thê lương, phải thể hiện những cảm xúc khác biệt, đôi khi đối nghịch nhau.
Khi bi thương, ai oán :
Người xưa đâu, mà tháp thiêng cao đứng như buồn rầu ...
Người xưa đâu, mồ đắp cao nay đã sâu thành hào ...
Lầu các đâu, nay thấy chăng, rừng xanh xanh một màu
Lúc hào hùng :
Về kinh đô, ngàn thớt voi uy hiếp quân giặc thù
Triền sóng xô, muôn lớp quân Chiêm tiến như tràn bờ
Khi lại hân hoan, náo nức :
Tiệc liên hoan, nhạc tấu vang trên xứ thiêng Đồ Bàn
Dạ yến ban, cung nữ dâng lên khúc ca về Chàm

Xét về tổng thể, trình diễn của Trường Vũ với màn múa phụ họa kèm theo thực sự ấn tượng. Dàn diễn viên nữ quá đẹp, người đẹp, múa rất đẹp ạ.
Thay vì bình luận khen chê, trên 1 trang mạng khác, sẽ chỉ có 2 câu :
- Cho có ăn không ?
- Không còn xương nhé !

Cụ sâu sắc hơn em rất nhiều ạ. Thank cụ.

 

[zinhaicau]

Em lại thấy bảo là Chế Bồng Nga lúc ấy là CEO chỉ huy, Anh Chế ép doanh số toàn quân, một tay tướng quèn không đạt KPI. Anh Chế điên lên vụt cho mấy chục roi. Đau quá thằng đệ không phục mặc quần rách sang báo tin cho Trần Khát Trân : Chế Bồng Nga vua Chiêm hay uống cà phê trên thuyền sơn màu xanh lục, tướng quân bắn như vãi đạn vào đấy ắt thành công.

Thủy quân Champa vốn mạnh hơn Đại Việt nên Chế chủ quan không coi Đại Việt ra gì, nên khi bị Trần Khát Trân phục binh thì chết luôn trong loạt đạn đầu tiên.

E có nghe vụ này nhưng ko bít thực bao nhiêu %.

 

[zinhaicau]

Em chưa thấy sự liên quan giữa việc chỉ đường của cụ và quân số thời xưa.
Nếu trừ đi 90% như cụ nói thì 20 vạn lính chỉ còn 2 vạn à.với số quân đó mà đi chiếm nước khác thì địch nhổ nước bọt có khi chết đến phân nửa ấy chứ.

2 vạn tức 20k đó cụ. Ko ít đâu

 

[Đại Ba]

Em đang làm cao tốc trong Bình Thuận và Ninh Thuận nên cũng thấy nhiều người Chăm. Thấy họ cũng tội quá. Giá như mình có chính sách cho họ giữ gìn bản sắc và phát triển.

Tình thương và trách nhiệm nó khác nhau cụ ơi.

Cái dân theo H.G., thương thì rất thương, nhưng phải đào tận gốc trốc tận rễ, kẻo để lại hậu hoạ cho con cháu.