[Funland] Dịch sách cổ : An Nam Tức Sự của sứ thần nhà Nguyên

[doctor76]

Tháng 4 [ 1285], Trần Hưng Đạo bố trí phục binh, Văn Nghĩa Hầu lên được phía bắc, Chương Hiến Hầu, Nghĩa Quốc Hầu đều bị Hưng Đạo Vương giết, Chương Hiến Hầu chết; Nghĩa Quốc Hầu thoát thân trở lại trong quân.

Mùa hạ, tháng 4, Trần Nhật Huyên sai bọn Chiêu Thành Vương 昭成王 [ có lẽ là Trần Thông], Hoài Văn Hầu 懷文侯 [ tức là Trần Quốc Toản 陳國瓚], tướng quân Nguyễn Khoái 阮蒯 đem binh đến bến Tây Kết.

Quan quân giao chiến với quân An Nam ở Hàm Tử Quan [Khoái Châu, Hưng Yên]. Các quân đều có mặt. Riêng quân của Chiêu Văn Vương 昭文王 [Trần Nhật Duật] có cả người Tống, vẫn mặc quần áo Tống, cầm cung tên chiến đấu. Quân Hán nhìn thấy, mất cả nhuệ khí [ chiến đấu].

Ngày mồng 7 tháng 5 [ Âm lịch, 1285], Toa Đô từ Thanh Hoá tới. Ngày mồng 10, Chiêu Minh Vương 昭明王 [Trần Quang Khải], Hoài Văn Hầu và Trần Thông, Nguyễn Khả Lạp 阮可摺 cùng em là Nguyễn Truyền 阮傳 đem dân binh các lộ phục ở Kinh Thành, Chương Dương [huyện Thường Tín, Hà Tây]. Quan quân cố sức đánh. Trấn Nam Vương, Bình chương A Lạt rút quân qua sông Lô

Tháng 5 [ ngày 5 và 6/7/1285], lại có tin Trần Nhật Huyên chạy đến cửa biển, Trấn Nam Vương ra lệnh cho Lý Hằng 李恒 truy kích, đánh bại được. Nhân gặp lúc nắng mưa liên tiếp dịch bệnh nổi lên, quân muốn trở về châu Tư Minh phía bắc; lại lệnh cho Toa Đô quay trở về Ô Lý 烏裏 [Quảng Trị, Thừa Thiên].

 

[doctor76]

Quan quân họp các tướng bàn bạc nói:

- Người Giao [Chỉ] chống cự quan quân, tuy nhiều lần thua chạy, nhưng thêm quân càng nhiều, chuyển hướng chiến thuật; quan quân khốn khó, mệt mỏi, quân lính chết và bị thương cũng nhiều, quân kỵ binh Mông Cổ cũng không thể phát huy kĩ thuật tác chiến của mình.

Rồi [ quyết định] bỏ kinh thành của nước này, vượt bờ Bắc sông, bàn bạc rút quân về đóng đồn ở châu Tư Minh. Trấn Nam Vương theo ý đó, bèn đem quân về.

Mùa hè tháng 5, An Nam thừa cơ [ quân Nguyên rút] đánh lấy lại thành Đại La. Ngày Đinh Sửu mồng 5 tháng 5 [ Âm lịch] [ 1285], Tuấn Kỵ 峻竒 cùng Vạn hộ Nang Nô 萬户囊弩phục binh tại cung này, đánh được, rồi vượt sông hội binh với Trấn Nam Vương. Ngày hôm sau rút quân. Quân An Nam đuổi đến sông Nam Sách 南柵江, Hữu thừa Lý Hằng李恒 đánh phía sau, thua trận nên phải rút; [ Hằng] chém viên Nghĩa dũng của Hưng Đạo Vương là Trần Thiệu 陳紹. Lúc này Toa Đô nghe tin đại quân đã trở về, bèn bắt đầu từ Thanh Hóa rút về, dọc đường giao tranh với quân địch, bắt được tướng Trần Đà Phạp 陳佗之, Nguyễn Thịnh 阮盛. Đến Bái Khanh, 1 tên bộ tướng của Toa Đô là Lễ Cước Trương 禮脚張 làm phản, đưa quân địch đến đánh quân ta [quân Nguyên]; Toa Đô trúng tên ngã ngựa, rơi xuống nước chết, quân bị vây hãm. Duy Ô Mã Nhi, Vạn hộ Lưu Khuê, dùng thuyền nhẹ thoát; chỉ còn Tiểu Lý 小李 một mình dùng thuyền chống cự phía sau, đánh thua bèn tự tử; Thế tử [ vua Trần] vì nghĩa sai người cứu trị và đãi ngộ.

Lý Hằng chống cự phía sau để bảo vệ Trấn Nam Vương, bị tên tẩm thuốc độc bắn vào đầu gối chân trái; đến Tư Minh, phát độc chết.

Đúng ngày đó, Lưu Thế Anh 劉世英 cùng hơn 20.000 quân của Hưng Đạo Vương, Hưng Vũ Vương 興武王 [ tức là Trần Quốc Nghiễn 陳國巘, con thứ của Trần Hưng Đạo], Hưng Ninh Vương 興寧王 [ tức Trần Quốc Tung, anh của Nguyên Thánh Thiên Cảm Hoàng hậu, sau xuất gia, là Thiền sư Tuệ Trung Thượng Sĩ] ra sức đánh.

Kịp khi quan quân đến sông Như Nguyệt 如月江, Trần Nhật Huyên sai Hoài Văn Hầu 懷文侯 [ tức Trần Quốc Toản 陳國瓚] đến đánh, [quan quân] mệt mỏi rút đi đến sông Sách 冊江, định bắc cầu phao vượt sông, bất ngờ, quân của bọn Tả thừa Đường Ngột Đái 唐兀䚟 chưa kịp vượt sông vào bờ thì bị quân phục binh trong rừng ào ra đánh, tên bắn, lao phóng như mưa nhiều quan quân chết đuối, phải ra sức đánh mới ra khỏi bờ cõi. Đường Ngột Đái nhanh chạy trạm về tấu lên. Quan quân rút quân theo 2 hướng chính về ngả phía Tây [ tức là theo sông Hồng qua Phú Thọ về Vân Nam], hướng qua Trường Định [ Lạng Sơn].

Tháng 7, Xu mật viện xin điều quân để tháng 10 năm nay hội ở Đàm Châu, 潭州 theo lệnh Trấn Nam Vương cùng A Lí Hải Nha 阿里海牙 chọn quân thống lĩnh.

 

[Lah]

Trấn Nam Vương lệnh cho Toa Đô dẫn quân Nguyên đến các chỗ Tràng An tìm lương. Trần Nhật Huyên rút quân đến cửa biển An Bang 安邦, bỏ thuyền, đồ áo giáp, binh khí, chạy trốn vào rừng núi. Quan quân bắt được 10.000 chiếc thuyền, chọn thuyền tốt để dùng, còn lại đều đốt bỏ, lại đổi theo nhiều lần ở trên thủy, bộ 3 ngày 3 đêm. Bắt được dân chúng, nói là Thượng hoàng, Thế tử chỉ có 4 chiếc thuyền, Hưng Đạo Vương cùng con của y có 3 chiếc, Thái sư có 80 chiếc, chạy đến phủ Thanh Hóa.

Toa Đô cũng cấp báo nói:

- Trần Nhật Huyên, Thái sư chạy đến Thanh Hóa.

Ô Mã Nhi Bạt Đô bèn lấy 1.300 quân, 60 chiếc thuyền chiến, giúp Toa Đô đánh úp quân Thái sư của nước này. Lại lệnh cho Đường Ngột Đái vượt biển đuổi theo Trần Nhật Huyên, cũng không biết được nơi mà y đến.

Em của Trần Nhật Huyên là Chiêu Quốc Vương 昭國王 Trần Ích Tắc陳益稷 dẫn họ hàng cùng vợ con, quan lại của mình đến hàng. Bèn sai bọn Minh Lí, Tích Ban cùng đưa Chương Hiến Hầu, Văn Nghĩa Hầu cùng em của y là Minh Thành Hầu, con của Chiêu Quốc Vương là Nghĩa Quốc Hầu vào chầu.
Nguyên soái Toa Đô đem 50 vạn quân từ Vân Nam thẳng đến Chiêm Thành, hội với quân ở Châu Ô Lý 烏裏 [Quảng Trị, Thừa Thiên] rôi cướp châu Hoan [Nghệ Tĩnh], châu Ái [Thanh Hóa], tiến đóng ở Tây Kết [Khoái Châu, Hưng Yên].

Sử Nguyên cũng bốc phét ác nhỉ. Toa Đô dẫn 50 vạn quân đi đường biển?

 

[doctor76]

Sử Nguyên cũng bốc phét ác nhỉ. Toa Đô dẫn 50 vạn quân đi đường biển?

Hình như đội này có nhiều quân Chiêm Thành bị bắt làm phu cụ ạ, cả lính, đoạn sau em đang dịch thấy vua Trần tha hết cho về.

 

[Lah]

Hình như đội này có nhiều quân Chiêm Thành bị bắt làm phu cụ ạ, cả lính, đoạn sau em đang dịch thấy vua Trần tha hết cho về.

Vâng thì ít ra nó cũng phải nói 3 vạn quân vượt biển vào đó, xong bắt mấy chục vạn Chiêm làm dân phu mở đường, làm trại tiến dần ra bắc chứ sao nó lại nói 50 vạn từ Vân Nam đi Chiêm Thành.

 

[doctor76]

Vâng thì ít ra nó cũng phải nói 3 vạn quân vượt biển vào đó, xong bắt mấy chục vạn Chiêm làm dân phu mở đường, làm trại tiến dần ra bắc chứ sao nó lại nói 50 vạn từ Vân Nam đi Chiêm Thành.

Đúng rồi cụ, quân chính quy ít thôi, đoạn sau em dịch thì thấy vua Trần tha hết tù binh Chăm Pa về, quân Nguyên vào Chiêm Thành có khoảng 5 vạn quân thôi.

 

[blackhole1]

Mỗi bên viết một kiểu nhưng tình tiết thì khá giống nhau chỉ khác lý do , trận này hình như bắt sống Ô mã nhi sau cụ Quốc Tuấn quyết giết để trừ họa .

 

[Lah]

Quan quân họp các tướng bàn bạc nói:

- Người Giao [Chỉ] chống cự quan quân, tuy nhiều lần thua chạy, nhưng thêm quân càng nhiều, chuyển hướng chiến thuật; quan quân khốn khó, mệt mỏi, quân lính chết và bị thương cũng nhiều, quân kỵ binh Mông Cổ cũng không thể phát huy kĩ thuật tác chiến của mình.

Rồi [ quyết định] bỏ kinh thành của nước này, vượt bờ Bắc sông, bàn bạc rút quân về đóng đồn ở châu Tư Minh. Trấn Nam Vương theo ý đó, bèn đem quân về.

Mùa hè tháng 5, An Nam thừa cơ [ quân Nguyên rút] đánh lấy lại thành Đại La. Ngày Đinh Sửu mồng 5 tháng 5 [ Âm lịch] [ 1285], Tuấn Kỵ 峻竒 cùng Vạn hộ Nang Nô 萬户囊弩phục binh tại cung này, đánh được, rồi vượt sông hội binh với Trấn Nam Vương. Ngày hôm sau rút quân. Quân An Nam đuổi đến sông Nam Sách 南柵江, Hữu thừa Lý Hằng李恒 đánh phía sau, thua trận nên phải rút; [ Hằng] chém viên Nghĩa dũng của Hưng Đạo Vương là Trần Thiệu 陳紹. Lúc này Toa Đô nghe tin đại quân đã trở về, bèn bắt đầu từ Thanh Hóa rút về, dọc đường giao tranh với quân địch, bắt được tướng Trần Đà Phạp 陳佗之, Nguyễn Thịnh 阮盛. Đến Bái Khanh, 1 tên bộ tướng của Toa Đô là Lễ Cước Trương 禮脚張 làm phản, đưa quân địch đến đánh quân ta [quân Nguyên]; Toa Đô trúng tên ngã ngựa, rơi xuống nước chết, quân bị vây hãm. Duy Ô Mã Nhi, Vạn hộ Lưu Khuê, dùng thuyền nhẹ thoát; chỉ còn Tiểu Lý 小李 một mình dùng thuyền chống cự phía sau, đánh thua bèn tự tử; Thế tử [ vua Trần] vì nghĩa sai người cứu trị và đãi ngộ.

Lý Hằng chống cự phía sau để bảo vệ Trấn Nam Vương, bị tên tẩm thuốc độc bắn vào đầu gối chân trái; đến Tư Minh, phát độc chết.



Kịp khi quan quân đến sông Như Nguyệt 如月江, Trần Nhật Huyên sai Hoài Văn Hầu 懷文侯 [ tức Trần Quốc Toản 陳國瓚] đến đánh, [quan quân] mệt mỏi rút đi đến sông Sách 冊江, định bắc cầu phao vượt sông, bất ngờ, quân của bọn Tả thừa Đường Ngột Đái 唐兀䚟 chưa kịp vượt sông vào bờ thì bị quân phục binh trong rừng ào ra đánh, tên bắn, lao phóng như mưa nhiều quan quân chết đuối, phải ra sức đánh mới ra khỏi bờ cõi. Đường Ngột Đái nhanh chạy trạm về tấu lên. Quan quân rút quân theo 2 hướng chính về ngả phía Tây [ tức là theo sông Hồng qua Phú Thọ về Vân Nam], hướng qua Trường Định [ Lạng Sơn].

Tháng 7, Xu mật viện xin điều quân để tháng 10 năm nay hội ở Đàm Châu, 潭州 theo lệnh Trấn Nam Vương cùng A Lí Hải Nha 阿里海牙 chọn quân thống lĩnh.

Đoạn này thì cụ Lý Hằng tèo đúng như Việt nam viết, còn cụ Hoài Văn Hầu chết thì Nguyên không nắm được nên không viết.

 

[blackhole1]

Đoạn này thì cụ Lý Hằng tèo đúng như Việt nam viết, còn cụ Hoài Văn Hầu chết thì Nguyên không nắm được nên không viết.

Cụ có biết lý do vì sao cụ Trần Quốc Toản chết không ?

 

[Lah]

Cụ có biết lý do vì sao cụ Trần Quốc Toản chết không ?

Em không biết.

 

[Joker Tiger]

Cụ có biết lý do vì sao cụ Trần Quốc Toản chết không ?

Có tài liệu nói phải đến lần chống quân Nguyên thứ 3 - năm 1288 mới tử trận

Theo sách Việt sử kỷ yếu của Trần Xuân Sinh, khi Ô Mã Nhi đánh vào Vân Đồn để cướp lại lương thực thì quân của Trần Quốc Toản và Trần Khánh Dư chống đỡ kịch liệt. Quốc Toản hăng hái cự địch, không may qua đời ngày 2 tháng 2 âm lịch. (Theo Wiki)

 

[blackhole1]

Có tài liệu nói phải đến lần chống quân Nguyên thứ 3 - năm 1288 mới tử trận

Theo sách Việt sử kỷ yếu của Trần Xuân Sinh, khi Ô Mã Nhi đánh vào Vân Đồn để cướp lại lương thực thì quân của Trần Quốc Toản và Trần Khánh Dư chống đỡ kịch liệt. Quốc Toản hăng hái cự địch, không may qua đời ngày 2 tháng 2 âm lịch. (Theo Wiki)

Viết về cụ Toản thì em thấy ít đề cập và không rõ ràng là chết tại trận nào , có sử sau đặt ra ghi vấn là cụ Toản người thiểu số Đà Giang là con nuôi cụ Dư nên không được phong tước Vương , có sử thì lại ghi là chết trong trận Như Nguyệt dưới tay Trần ích tắc .

 

[doctor76]

Ngày Tân Mão tháng giêng năm Chí Nguyên thứ 23 [18/2/1286] ra mệnh cho bọn A Lý Hải Nha 阿里海牙 bàn những điều cần làm để đánh dẹp Giao Chỉ.

Ngày Giáp Thìn tháng 2 [3/3/1286], vẫn dùng A Lý Hải Nha 阿裏海牙 làm Hành Trung thư tỉnh 行中書省 An Nam Tả thừa tướng 安南左丞相, Áo Lỗ Xích 奧魯赤 làm Bình chương chính sự 平章政事; Đô nguyên soái 都元帥 Ô Mã Nhi 烏馬兒, cùng Lý Mễ Thất 裏迷失, A Lý 阿裏, Cửu Thuận 昝順, Phàn Tiếp 樊楫 đều là Tham tri chính sự 參知政事. Sai sứ dụ Hoàng tử Dã Tiên Thiếp Mộc Nhi 也先鐵木兒 điều 1.000 quân, hoặc 2, 3 ngàn quân của Hợp Thứ Chương 合剌章 theo A Lý Hải Nha tòng chinh Giao Chỉ, phải ghi rõ tên tuổi tướng sĩ rồi báo lên.

 

[doctor76]

Ngày Đinh Tỵ [16/3/1286], lệnh cho Hành tỉnh Hồ Quảng 湖廣 [Hồ Nam, Quảng Đông, Quảng Tây] chế tạo 300 hải thuyền đánh Giao Chỉ, hẹn vào tháng 8 tập trung tại các châu Khâm 欽, Liêm 廉州.
Ngày Mậu Ngọ [17/3/1286], ra lệnh cho Giang Nam 江南 hành tỉnh Xu mật viện cùng 4 tỉnh đến Hành tỉnh bàn bạc [ kế hoạch]. Lại lệnh Kinh Hồ 荊湖, Chiêm Thành Hành tỉnh đem quân 3 Hành tỉnh Giang Chiết 江浙 [ Giang Nam, Chiết Giang], Hồ Quảng, Giang Tây 江西 6 vạn quân đánh Giao Chỉ. Kinh Hồ Hành tỉnh Bình chương Áo Lỗ Xích 奧魯赤 xin vào triều trình bày những điều cần làm để đánh Giao Chỉ, chiếu truyền đến kinh khuyết. Tập hiền trực học sĩ trình lên văn bản với lời lẽ như biển:

- Các tỉnh đều tấu bày là sử dụng lính người phương Nam, duy có Ngự sử đài và Án sát sứ ti là không đồng tình, phong tục Giang Nam, người Giang Nam đều am hiểu và hòa hợp, vậy dùng người [Giang Nam] là tiện nhất.

Đế [ vua Nguyên] lập tức dùng lời vàng ngọc gửi thư [riêng] cho Thiết Mộc Nhi trả lời, viết:

- Chọn những người hiền tài chớ chọn bọn có văn hay [ nhưng trí trá] vậy.

Đế lại nói:

- Chúng mày là người Hán sao dùng những lời văn giả nhân nghĩa là vậy?

Giang Nam chỉ học cách đo ruộng là giỏi, còn các quan lại đều là bọn đê tiện, nay chiếu cấp cho bản mộc [ bản khắc chữ trên ván gỗ về để in sách] dùng để giáo dưỡng.

 

[doctor76]

Tháng giêng năm thứ 23 [ 1286], ban chiếu quần thần của Hành tỉnh cùng bàn bạc, bèn phát quân lớn đánh phương Nam. Tháng 2, ban chiếu dụ trăm họ, quan lại của An Nam, mắng tội lỗi của Trần Nhật Huyên, nói các việc là y giết hại chú của mình là Trần Di Ái 陳遺愛 và không thu nạp bọn Đạt lỗ hoa xích Bất Nhan Thiết Mộc Nhi 不顏鐵木兒. Lấy bọn Trần Ích Tắc tự đi ra trở về [ nước], phong Trần Ích Tắc làm An Nam Quốc Vương 安南國王, ban ấn phù, [Trần] Tú Hoãn 秀嵈 [ sử ta chép là Trần Tú Tuấn 峻] làm Phụ Nghĩa Công 輔義公, để nhận việc bày lễ cúng tế [ họ Trần]. Lại lệnh cho Trấn Nam Vương Thoát Hoan, Tả thừa A Lí Hải Nha 阿里海牙 đánh dẹp nước này, lấy binh cấp cho Trần Ích Tắc. Tháng 5, phát lệnh cho Mang Cổ Đài 忙古臺chỉ huy quân sĩ hội với quân của Ngạc Châu 鄂州 Hành tỉnh cùng đánh nước này. Quan quân vào nước này, Trần Nhật Huyên lại bỏ thành trốn.

 

[doctor76]

Tháng 6 [ 1286], Hồ Nam Tuyên úy ti 湖南宣慰司 dâng tấu nói:

- Nhiều năm đánh Nhật Bản 日本 và dùng binh lính Chiêm Thành 占城, trăm họ mệt mỏi vì chuyển chở, thuế dịch phiền nhiễu, quân sĩ xông vào nơi lam sơn chướng khí chết và bị thương rất nhiều, kẻ sống kêu than, 4 dân bỏ nghiệp, người nghèo bỏ con để xin sống, kẻ giàu bán của cung ứng mà phục dịch, khổ sở treo ngược, nào chỉ 1 ngày. Nay lại có việc Giao Chỉ, động đến trăm vạn dân chúng, mỗi ngày chi phí quân tốn đến 1.000 lượng vàng, không phải là thương xót quân dân vậy.
Vả lại trong thời gian phát động, lợi hại không chỉ có 1, lại nữa Giao Chỉ đã từng sai sứ giả nạp cống xưng phiên thần, nếu theo lời xin của họ, để an ủi sức dân, kế này hàng đầu vậy. Nếu không thế, thì nên cởi bớt tô thuế của trăm họ, cất chứa lương hướng, sửa binh giáp, đợi năm sau khí trời thuận lợi, rồi mới phát binh lớn cũng chưa bị trễ.

Quần thần của tỉnh Hồ Quảng 湖廣 là Tuyển Ca 線哥 cho lời này là đúng, sai sứ giả vào tấu, lại nói:

- Lính trấn giữ của tỉnh thần cả thảy hơn 70 chỗ, nhiều năm đánh đẹp, quân tinh nhuệ trong quân số phải khổ sở ở ngoài chiến trường, kẻ còn lại ở tỉnh đều già yếu, mỗi 1 thành ấp, nhiều không quá 200 người. Trộm sợ kẻ gian được dịp dò xét biết thật giả. Năm trước Bình chương A Lí Hải Nha đi đánh, chuyển 30.000 thạch lương, dân đã mắc bệnh, nay lại mắc gấp bội, quan lại không dự sẵn gia súc và lương thực, thu mua ở trong dân không được, trăm họ sắp không chịu nổi cái khó này. Nên theo lời nói của Tuyên úy ti, xin hoãn quân đánh phương Nam.

Xu mật viện đưa tin, Đế liền ngày đó ban chiếu dừng quân, thả quân sĩ trở về các doanh. Ích Tắc theo quân trở về đất Ngạc 鄂 [ tức là Ngạc Châu, thuộc Hồ Bắc].

 

[doctor76]

Tháng 4, năm Chí Nguyên thứ 23, [ 1286] Đế [ vua Nguyên] gửi chiếu thư sang An Nam hữu dụ Tông tộc [ nhà Trần], quan lại và dân chúng, chiếu viết:

- Trước đây Quốc vương họ Trần nước ngươi xưng thần, theo niên lệ đến cống, nhưng không đích thân đến triều cận. Nhân chú ngươi là Trần Di Ái 陳遺愛 đến, bèn đem việc cai trị An Nam giao cho, lúc về nước thì bị hại; sai Đạt lỗ hoa xích Ba Diên Đặc Mục Nhĩ 巴延特穆爾 đến cũng bị khước từ không nhận. Còn việc xuất binh đánh Chiêm Thành, đáng [ ra nước ngươi] phải nạp lương, nhưng [ lại] không cung cấp. Khiến cho Trấn Nam Vương Thoát Hoan, Hành tỉnh A Nhĩ Cáp Nhã 阿爾哈雅 mang binh cùng quân các ngươi giao chiến, hai bên đều bị sát thương. Nay nhân người thân cận Vương nước ngươi là Trần Ích Tắc, Trần Tú Hoãn 陳秀嵈 [ hoặc Trần Tú Tuấn 陳秀峻] lo họ hàng tông tộc sụp diệt, gây họa cho dân vô tội, trông ngóng ngươi đến triều đình mà không thấy, bèn tự đem thân đến qui phụ. Trẫm thương lòng trung hiếu, bèn phong Trần Ích Tắc làm An Nam quốc vương, Trần Tú Viên làm Phụ nghĩa công, để thờ phụng họ Trần. Ban mệnh Trấn Nam Vương Thoát Hoan, Bình chương chính sự Ngạc La Tề 鄂囉齊 mang quân bình định nước ngươi. Các tội lỗi trước chỉ một mình ngươi gánh chịu, quan lại dân chúng không can dự. Chiếu thư đến nơi lại trở về đồng ruộng an cư lạc nghiệp; vậy nên ban chiếu dụ quan lại trăm họ An Nam hay biết.

Trần Nhật Huyên bác đi, lại chuẩn bị nghênh chiến, các quan trong triều xin tuyển người khỏe mạnh bổ sung làm quân, để cho quân số được nhiều. Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn nói:

- Quân lính cốt phải tinh nhuệ, không cần phải nhiều, cứ xem như Bồ Kiên苻堅 [ lấy sự kiện Trận Phì Thủy chi chiến: 淝水之戰 là trận đánh nổi tiếng năm 383 thời Đông Tấn - Ngũ Hồ thập lục quốc trong lịch sử Trung Quốc giữa quân Tiền Tần và quân Đông Tấn. Trên 90 vạn quân Tiền Tần gồm nhiều sắc tộc Ngũ Hồ và Hán, dưới sự chỉ huy của vua Tần Phù [ Bồ] Kiên vừa thống nhất miền Bắc đi thân chinh, cuối cùng bị quân Đông Tấn dưới sự chỉ huy của danh tướng Tạ Huyền đập tan. Không chỉ quân Tiền Tần tan nát mà bản thân vua Tần Phù Kiên cũng bị thương. Trận chiến Phì Thủy, với đại thắng của quân Đông Tấn, được đánh giá là trận đánh quan trọng nhất thời kỳ Ngũ Hồ thập lục quốc, và cũng được xem là một trong những trận "lấy ít thắng nhiều" tiêu biểu nhất trong lịch sử] có quân hàng trăm vạn cũng có làm gì được đâu.

Vì thế nên không tuyển thêm quân nữa.

 

[doctor76]

Ngày Đinh Hợi tháng giêng năm Chí Nguyên thứ 24 [9/2/1287], phát 1.000 Tân Phụ quân 新附軍 [ lính vùng Tân Cương, Trung Á] theo A Bát Xích 阿八赤 đánh An Nam.

Ngày Tân Mão [13/2], lại ban chiếu phát binh 70.000 quân Mông Cổ, Hán, Khoán, 500 chiếc thuyền của tỉnh Giang Hoài, Giang Tây, Hồ Quảng, 6.000 quân của tỉnh Vân Nam, 15.000 quân người Lê [ người Lê 黎 hay Hlai, là một dân tộc thiểu số Trung Quốc, sống ở bờ Nam của Trung Hoa Đại lục, trên đảo Hải Nam, nơi họ là nhóm dân tộc thiếu số lớn nhất] của 4 châu ngoài biển, Hải đạo Vận lương Vạn hộ 海道運糧萬戶 Trương Văn Hổ 張文虎, Phí Củng Thần 費拱辰, Đào Đại Minh 陶大明 chuyển 170.000 thạch lương [thạch lương tính như sau: 1 thạch = 4 quân; 1 quân = 30 cân; 1 cân = 0,6kg, vậy 1 thạch = 72kg], chia đường để đi.

Đặt ra Chinh Giao Chỉ Hành Thượng thư tỉnh 征交趾行尚書省, Áo Lỗ Xích奧魯赤 làm Bình chương Chính sự 平章政事, Ô Mã Nhi 烏馬兒, Phàn Tiếp 樊楫làm Tham tri Chính sự 參知政事總 thống lĩnh chúng, Trấn Nam Vương làm Tiết chế 節制.

Tháng 5 [ 1287], lệnh cho Tả thừa Trình Bằng Phi 程鵬飛 quay về Kinh Hồ Hành tỉnh trị quân.
Tháng 6, Xu mật viện lại tấu lên, lệnh cho Ô Mã Nhi cùng Phàn Tiếp chính thức thống lĩnh thủy quân, lục quân cùng tiến binh.

Tháng 9, [1287], lấy Quỳnh Châu 瓊州 lộ An phủ sứ Trần Trọng Đạt 陳仲達, Nam Ninh 南寧 Quân dân Tổng quản 軍民總管 Tạ Hữu Khuê 謝有奎, Diên Lan Quân dân Tổng quản 延欄軍民總管 Bồ Tí Thành 符庇成 đem thuyền quân giúp đánh Giao Chỉ, lệnh cho theo đi đánh. Trần Nhật Huyên sai Trung Đại phu Nguyễn Văn Thông 阮文通 vào cống.

 

[doctor76]

Tháng 11 [ từ 6/12/1287 đến 4/1/1288] Trấn Nam Vương ra lệnh tiến quân. Trấn Nam Vương đến châu Tư Minh 思明, giữ 2.500 quân ở lại, lệnh cho Vạn hộ Hạ Chỉ 戶賀祉統 thống lĩnh quân này, để giữ đồ xe chở lương, thuốc đạn, quân trang, vũ khí… loại lớn. Trình Bằng Phi 程鵬飛, Bột La Cáp Đáp Nhi 孛羅合答兒 lấy 10.000 quân Hán, Khoán theo đường phía Tây đạo Vĩnh Bình 永平 [ Bằng Tường], Áo Lỗ Xích lấy 10.000 theo Trấn Nam Vương theo đường phía Đông ải Nữ Nhi 女兒để đi. Quan quân chia 2 đường tiến quân. Cánh thứ nhất xuất phát từ ải Nữ Nhi女兒 về phía Đông, lấy A Bát Xích làm tiên phong, Trấn Nam Vương nắm đại quân tiếp ứng. Cánh thứ hai xuất quân từ Vĩnh Bình 永平 [Bằng Tường] tại phía Tây, yểm trợ bên phải cho cánh thứ nhất.

Ô Mã Nhi và Phàn Tiếp đem thủy quân đi thuyền theo đường biển, hai đường đều tiến sang biên giới. Viên quan giữ ngoài biên giới đem việc đó tâu về triều. Trần Nhật Huyên hỏi Hưng Đạo Vương, Đạo Vương nói không sợ.

 

[Jamebonds]

Hay quá cụ Đốc ạ