Đi đâu loanh quanh...

[Alice]

Thác Bản Giốc cách thị xã Cao Bằng 91 km, thuộc huyện Trùng Khánh. Trùng Khánh trùng tên với một thành phố lớn và giàu có của Trung Quốc, thành phố Trùng Khánh với hơn 30 triệu dân. Trùng Khánh có nghĩa là “niềm vui nhân đôi”. Huyện Trùng Khánh của Cao Bằng thì ngược lại, còn rất nghèo, chỉ được biết đến qua hai thắng cảnh nổi tiếng: Thác Bản Giốc và động Ngườm Ngao.



Trên đường đến thác Bản Giốc, dừng nghỉ chân ở chợ Trùng Khánh. Một phiên chợ nửa quê nửa tỉnh, ồn ào, náo nhiệt.

Ghé vào một hàng chè. Vị chè ngon lạ lùng. Cô bán hàng xởi lởi, vui vẻ.

Có thứ trái cây này bán đầy trong chợ, giống như trái xoài nhỏ. Khi mang vào Sài Gòn, mọi người bảo tôi đó là trái muỗm, chẳng biết có phải không.

Cung đường từ thị xã Cao Bằng lên thác Bản Giốc khá đẹp nhưng thỉnh thoảng bị chia cắt để đặt ống nước hay làm gì đó.

Thác Bản Giốc, còn được gọi là thác Đuây Bắc, Lầy Sản, Ngà Moong, Thoong Áng, ở phía bên Trung Quốc gọi là thác Đức Thiên – Bản Ước, là một cặp thác chính và phụ, hay còn gọi là thác thấp và thác cao. Phần thác phụ và nửa phía Nam của thác chính thuộc về Việt Nam theo hiệp định biên giới năm 1999 ký kết với Trung Quốc. Trung Quốc chiếm nửa thác chính phía Bắc. Thác Bản Giốc từng là một trong những điểm tranh cãi quyết liệt giữa Việt Nam và Trung Quốc trong quá trình đàm phán để ký kết hiệp định. Những cư dân lâu đời ở vùng biên giới nhạy cảm này cho đến bây giờ vẫn khăng khăng một mực khẳng định rằng vào cái ngày xưa không xa xôi gì cho lắm, toàn bộ thác Bản Giốc vẫn thuộc về Việt Nam và rằng cái cột mốc hiện tại, ngày xưa nằm ở chỗ khác.


Thôi thì câu chuyện của lịch sử, của biên giới, thì để cho lịch sử và các chính trị gia giải quyết. Chỉ có điều nhìn thác nước đẹp, hùng vĩ, nay lại được phía Trung Quốc bầu là thác nước đẹp nhất Trung Quốc trong một cuộc bình chọn do tạp chí Địa lý Quốc gia của họ tổ chức năm 2005, tự nhiên vẫn cứ thấy khó chịu, vướng vất trong lòng. Ở cạnh một quốc gia lớn, đông dân, nhiều tham vọng bành trướng, chưa bao giờ là điều tốt cho bất kỳ đất nước nào trên thế giới.


Toàn cảnh thác Bản Giốc nhìn từ phía đường cái. Đi trên đường đã có thể nhìn thấy thác từ phía xa xa.

Phải đi bộ theo một con đường mòn ngoằn ngoèo khá dài mới đến tận chân thác.

 

[Alice]

Đường đến thác còn phải đi qua một chiếc cầu gỗ khá sơ sài, nghe nói do người dân tự làm. Ngày trước nơi đây có thu lệ phí 2.000 đồng/người để qua cầu. Nhưng khi tôi đến thì không gặp ai thu lệ phí cả.

Mặt nước sông bình yên, phẳng lặng, trái với dòng thác đang gầm réo ồn ào phía trước.

Thác chính, tức là tháp thấp, nước chảy từ độ cao chia thành nhiều nhánh khác nhau. Trung Quốc đang khai thác du lịch ở đây. Họ sử dụng những chiếc thuyền du lịch, chở du khách ra tận chân thác ngắm cảnh. Còn ở phía Việt Nam thì lưa thưa khách viếng thăm, dù rằng cũng có một số dân địa phương chở mảng thuê, ngoài ra chỉ thấy lèo tèo vài hàng quán.


Dòng sông Quây Sơn bắt nguồn từ Trung Quốc, chạy qua đất Việt lại quay về Trung Quốc. Đúng ở đoạn chảy qua đất Việt, dòng sông đột ngột hạ thấp, tạo thành thác Bản Giốc. Nước sông mùa này trong vắt. Thác chính chia thành nhiều tầng nhìn từ xa, bị chia cắt làm hai bởi một dải đất giữa dòng. Ngắm mãi mà chưa thấy được sắc cầu vồng huyền ảo thỉnh thoảng xuất hiện trên mặt thác do ánh nắng chiếu xuống lẫn với hơi nước bốc lên tạo thành.

Thác cao chảy xuống, ầm ầm tung bọt trắng xóa, chia thành hai nhánh và nhiều dòng chảy.

Lại gần chân thác, bụi nước đủ sức làm ướt người. Hơi nước mát lạnh, làm dịu đi cái nóng oi ả của ngày hè.

Ngay gần chân thác chính, có một cột mốc đánh dấu lãnh thổ.

Nói theo ngôn ngữ địa lý thì thác nước là một hiện tượng thiên nhiên khi dòng sông hạ thấp độ cao, hay khi có độ nghiêng lớn, tạo thành sóng nước và xoáy nước. Nhưng theo con mắt nhìn của tôi, thác chỉ là sự thay đổi cảm xúc của dòng sông, từ buồn chuyển sang vui, hay từ dịu dàng chuyển sang giận dữ, tùy theo tâm trạng. Con người có đời sống, có tâm trạng, thì thiên nhiên cũng có đời sống, có tâm trạng của riêng mình. Nằm giữa biên giới hai nước, thác Bản Giốc như một cô gái đẹp, chênh vênh giữa hai dòng tình cảm, nhưng chắc chắn nặng tình hơn về phía Việt Nam.

 

[Alice]

Trầm tích giữa dòng (tháng 7 năm 2011)

Rời Cao Bằng, tôi quay về Bắc Kạn.

Vẫn là những cung đường cong, vẫn là ánh nắng chiều huyền ảo.

Nếu Cao Bằng có thác Bản Giốc thì Bắc Kạn thu hút khách du lịch bằng hồ Ba Bể, hồ nước ngọt thiên nhiên lớn nhất Việt Nam. Có người bảo tên Ba Bể do hồ gồm ba nhánh hồ nối tiếp nhau, gọi tên lần lượt là Pé Lầm, Pé Lù và Pé Lèng. Các nhà địa chất cho rằng tuổi của hồ Ba Bể vào khoảng 200 triệu năm, có sách lại bảo là cách đây 450 triệu năm. Một đợt kiến tạo địa chất đã tạo nên một thắng cảnh đặc sắc: hồ trên núi và những hang động thạch nhũ.

Đi thuyền trên hồ, lòng không khỏi bâng khuâng, lan man đôi chút: mấy trăm triệu năm trước, nơi đây vắng bóng người, hàng triệu năm trước, chắc nơi này cũng chưa có con người xuất hiện. Hồ nước này đã yên lặng qua hàng trăm triệu năm, đã chứng kiến những vận động tự nhiên của trái đất, đã chứng kiến những khoảnh khắc lịch sử (rất ngắn ngủi) của con người. Đời sống của con người quá ngắn ngủi so với sự dài lâu như vô tận của thiên nhiên. Nhưng cũng chính trong quãng thời gian ngắn ngủi đó, con người đã kịp tác động vào thiên nhiên và nhiều khi bắt thiên nhiên phải phục vụ lại cho con người. Nhưng thiên nhiên không chỉ là hiền hòa, im lặng, ngoan ngoãn tuân phục, mà đôi khi thiên nhiên cũng nổi giận...

Truyền thuyết về Hồ Ba Bể là truyền thuyết tôn vinh lòng tốt của con người, được ghi lại trong “Kho tàng truyện cổ tích Việt Nam” của Nguyễn Đổng Chi. Chuyện kể rằng ngày xưa ở vùng Bắc Kạn, có ngôi làng nọ hàng năm đều có mở lễ hội cúng Phật. Năm nọ có một bà lão rách rưới, cùi hủi đến xin ăn, nhưng đều bị mọi người ghê sợ, xua đuổi. Chỉ duy nhất có hai mẹ con bà góa nhà kia gọi bà lão đến cho ăn uống no đủ, lại cho ngủ nhờ một đêm. Đêm hôm đấy hai mẹ con nghe thấy có tiếng động ầm ầm, nơi bà lão ngủ thấy có bóng dáng một con rắn lớn. Sáng hôm sau bà lão gọi hai mẹ con và bảo rằng sắp tới sẽ có nạn lớn, dân làng ở đây xấu bụng nên ắt sẽ bị trời trừng phạt, hai mẹ con mau tìm nơi cao để trú ngụ. Nói xong bèn biến mất. Hai mẹ con nửa tin nửa ngờ nhưng cũng làm theo. Sáng ấy, giữa lúc dân làng đang cúng Phật linh đình thì nước ở đâu cứ cuồn cuộn đổ về, dâng lên ngập cả ngọn cây, mái nhà, cuốn chìm cả ngôi làng, chỉ có hai mẹ con bà góa nhờ chạy lên đỉnh núi cao nên còn sống sót. Hai mẹ con cất một gian nhà nhỏ trên núi, lâu dần thành bản làng đông đúc. Còn nơi nước ngập thì chính là hồ Ba Bể ngày nay.

Đến Ba Bể vào một ngày hè tháng bảy, không phải cuối tuần nên thưa vắng bóng người. Những con thuyền vẫn nằm chờ khách.

 

[tungpt13]

thác bản dốc đẹp quá

 

[Alice]

Bước chân lên một con thuyền, yên tâm thấy có áo phao. Nhìn sang bên cạnh, cũng thấy có thuyền bạn đồng hành.

Bắt đầu đi chầm chậm dạo một vòng hồ. Hồ có chiều dài gần 8 km (có tài liệu nói chiều dài là 11 km), bề ngang khoảng 3 km, nằm ở độ cao 145m so với mực nước biển. Hồ có khoảng 50 loại cá nước ngọt quý hiếm. Nhưng cũng trong khoảng 40 năm trở lại đây, hồ Ba Bể đã mất 20% diện tích và hiện nay hồ đang bị một số công ty khai thác quặng làm ô nhiễm và lấp dòng chảy. Có nhiều tiếng kêu cứu, nhiều đơn kiến nghị của những hộ dân sống xung quanh hồ Ba Bể, nhưng tiếc là cho đến nay, tiếng nói của họ vẫn rơi vào thinh không.

Nằm lọt giữa vườn quốc gia Ba Bể rộng 7.611 hecta, hồ Ba Bể đẹp như một viên ngọc xanh chưa được trau chuốt, giũa mài. Nhưng chính cái vẻ thô mộc ấy lại thu hút khách du lịch dừng chân. Hiện có khoảng 15 thôn bản nằm trong phạm vi của vườn quốc gia Ba Bể, dân số khoảng 3.000 người, chủ yếu là người Tày, Dao, Mông, trong đó có hai bản Pác Ngòi và Pó Lù vì nằm sát hồ nên dân chúng ở đó phổ biến loại hình du lịch homestay và đánh bắt cá.

Xung quanh hồ vẫn thưa thớt dân cư. Chỉ có một vài dấu hiệu ít ỏi, cho thấy có người sống ở gần đây.

Vài ngôi nhà rải rác sát bờ hồ.

Có người đang đánh cá.

Vài chú trâu đang biếng lười dầm nước.

Vài chú bò đang đứng thẫn thờ.

Mặt nước hồ Ba Bể có một sắc xanh kỳ lạ, là màu xanh của cây lá bên hồ, pha lẫn với sắc trời thiên thanh. Những chỗ gần bờ lại phảng phất đỏ màu phù sa. Nhiều màu xanh, nhiều sắc xanh, giống như sự nghịch ngợm về màu sắc của thiên nhiên. Trời mây xanh màu thiên thanh. Nước hồ xanh chàm buồn bã, tù đọng. Lá cây xanh màu tươi non. Đá núi sắc xanh trầm năm tháng.

Bên hồ có nhiều vách núi cao.

Vì vậy xung quanh hồ có nhiều hang động.

Cây cối mọc xanh tốt, um tùm bên hồ.

Các cây đều ngả về mặt nước chứ không vươn lên trời cao. Có lẽ vì ở bên hồ, cây cối có xu hướng nghiêng về mặt nước gần gũi, thân quen, chứ không thích vươn lên trời cao xa lạ.

Nhớ một câu ca dao.

Bắc Kạn có suối đãi vàng
Có hồ Ba Bể, có nàng áo xanh…

 

[Alice]

Đi qua cả Pé Lầm, Pé Lù và Pé Lèng, xuôi theo dòng sông Năng, dòng sông chảy xuyên qua núi đá vôi Lũng Nham tạo ra động Puông. Động Puông dài chừng 300m, cao chừng 30m, có nhiều khối nhũ đá huyền ảo, lung linh, hình thù kỳ lạ.

Cửa vào động có hình dạng như một cái hàm cá mập đang mở rộng, tạo cảm giác rờn rợn cho du khách.

Cửa hang nhìn từ phía trong ra. Phía ngoài kia là ánh nắng rực rỡ.

Xuôi vào trong động là nền cát ẩm, dòng sông chảy ngầm một bên. Mặt nước đen sẫm một màu, nhìn sâu hun hút, dòng nước gần như đứng lặng, không chảy.

Không dài và rộng như động Phong Nha ở Quảng Bình, động Puông vẫn đủ sức thu hút du khách bằng những khối thạch nhũ có hình thù kỳ lạ, bằng lối đi quanh co chật hẹp xuyên qua những khối đá.

Có những cột thạch nhũ đủ mọi hình thù.

Có tảng đá giống hình con cóc.

Trầm tích giữa dòng như hàng trăm triệu năm trước, vô tri vô giác, lặng thầm giấu mặt với thời gian. Khoảnh khắc ngắn ngủi của đời người không là gì so với tuổi dài như vô tận của núi đá, dòng sông. Có phải vì thế mà con người luôn cảm thấy bé nhỏ khi phải đối mặt với thiên nhiên?

Trầm tích giữa dòng, chỉ là thiên nhiên trầm tích. Con người có trầm tích không? Có lẽ là có, sẽ có những tình cảm trầm tích lại theo thời gian, có điều chẳng thể dài lâu được như thiên nhiên.

 

[vecute41]

Mợ đi nhìu nơi thế, ước giề em cũng được chu du thiên hạ dư mợ

 

[Alice]

Quay trở về Pé Lù ghé đảo An Mã. Một ngôi đảo nhỏ xinh xắn. Đảo An Mã có một ngôi đền. Hòn đảo này là nơi dân cư Ba Bể mở hội xuân, có những cuộc thi truyền thống như bơi thuyền độc mộc, chọi bò, đấu vật, ném còn…

Một chiếc cầu nhỏ nối đảo với một bờ gần.

Lối lên đền là những bậc thang vắng vẻ dấu chân người, cây cối rủ bóng lòa xòa mát rượi. Chỉ có mùa xuân mở hội, nơi đây mới đông đúc. Hôm nay chỉ có tôi và vài người bạn là khách vãng lai ghé qua đây. Không gian thinh lặng, yên ả, dễ khiến người ta có cảm giác thoát tục.

Không xô bồ như những ngôi chùa chợ, chùa đường ở chốn thị thành, không ồn ào xanh đỏ lễ vật, hàng mã như vô số ngôi đền có danh, tương truyền linh hiển khác, đền An Mã mái nâu giản dị, trang nghiêm.

Ngôi đền nhỏ trầm buồn nép mình dưới bóng cây. Khoảng sân rộng vắng lặng. Mái đền cong cong, lối kiến trúc quen thuộc ở hầu hết những đền chùa miền Bắc.

Một tấm bia chữ Hán còn mới ghi một bài thơ vịnh đền.

Hoa cỏ quanh đền, hoang dã và mỏng manh.

Ngồi một góc sân đền, bao mệt mỏi tan biến, lòng trầm lại, buồn buồn. Như bước chân đi, thì sẽ tan biến bầu không khí thinh lặng này. Như bước chân đi, thì sẽ sa vào những chợ đời ồn ào xung quanh.


Hồ Ba Bể, một sáng bình yên, một sáng an lành. Cách đó vài trăm cây Hà Nội ồn ào, bụi bặm đang đợi tôi quay về.

 

[Alice]

Thị xã trong tầm tay

Khi biết tôi đi Lạng Sơn về, người nào cũng hỏi, có mua được gì không? Dường như bây giờ ai cũng quen với khái niệm đi Lạng Sơn là phải sắm… hàng Tàu. Nhăn mặt, nhíu mày, lắc đầu. Lạng Sơn ngày nay đối với nhiều người là một cửa khẩu tấp nập giao thương với Trung Quốc, là những chuyến hàng buôn nhộn nhịp , nhờ vào chiều dài biên giới 253 km. Nhưng với tôi, Lạng Sơn trước hết là miền đất của những câu chuyện lịch sử, của một truyền thuyết về nàng Tô Thị mang sắc màu nhớ nhung, chờ đợi mỏi mòn, là miền đất của câu ca dao:

Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa
Có nàng Tô Thị có chùa Tam Thanh
Ai lên xứ Lạng cùng anh
Bỏ công bác mẹ sinh thành ra em
Tay cầm bầu rượu nắm nem
Mải vui quên hết lời em dặn dò.

Nằm trên cung đường Đông Bắc, Lạng Sơn có những địa danh nổi tiếng như Ải Chi Lăng, Quỷ Môn Quan. Tại đây có hai khối núi đối nhau, có khoảng cách rộng chừng 30 bước, tục gọi Quỷ Môn Quan. Mã Viện ngày xưa đánh Việt Nam qua đấy dựng bia và tạc rùa đá, chẳng biết có phải cũng dựng cột đồng hay không. Binh lính Trung Hoa trong suốt ngàn năm giao tranh nơi đất Việt, khi qua đó bị giết nhiều nên tương truyền bọn chúng có câu “Quỷ Môn Quan, Quỷ Môn Quan! Thập nhân khứ, nhất nhân hoàn.” (Quỷ Môn Quan, Quỷ Môn quan, mười người ra đi, một người trở về). Lạng Sơn cũng có ngọn Mẫu Sơn mà đôi khi đông về, có tuyết phủ trắng xóa.

Đến Lạng Sơn vào một buổi chiều cuối tuần, sau một chuyến xe nhiều mệt nhọc. Buổi tối đi ra đường, đường phố khá vắng, du khách có lẽ ít ai ngủ lại Lạng Sơn, chỉ hối hả vượt sang bên kia biên giới để mua hàng. Trong tâm thức của tôi, vẫn có chút gì nuối tiếc về một mảnh đất cổ với những chiến tích lịch sử nay trở thành một phố thị ồn ào kẻ bán người mua.

Chợ Kỳ Lừa vào đêm. Dạo bước trong chợ thấy toàn hàng Trung Quốc. Chợ khá vắng người, đèn đuốc sáng trưng, hàng hóa xanh đỏ đủ loại. Chợ Kỳ Lừa ngày xưa mỗi tháng họp vỏn vẹn có 6 phiên, cuối năm có một dịp họp chợ lớn, kéo dài từ 22 đến 27 tháng giêng âm lịch, là nơi trai gái không chỉ đến mua bán, mà còn là dịp để giao duyên. Nhưng ngày nay thì chợ Kỳ Lừa mở cửa suốt đêm ngày, giao duyên không còn thấy, chỉ thấy thiên hạ tấp nập… giao tiền.

 

[Alice]

Qua một giấc ngủ ngon, sáng hôm sau lên tầng 12 khách sạn ngồi uống cà phê. Khách sạn Mường Thanh có lẽ là cao nhất ở khu vực này. Từ trên sân thượng nhìn xuống trong bình minh mưa phùn, Lạng Sơn nhỏ bé, không còn dáng dấp phố thị ồn ào nữa. Thấy lòng mình chùng xuống, bâng khuâng.

Nhớ đạo diễn Đặng Nhật Minh với bộ phim “Thị xã trong tầm tay” mang vẻ đẹp buồn, nội dung nói về thị xã Lạng Sơn sau những ngày bị tàn phá bởi cuộc chiến tranh biên giới Việt – Trung. Bộ phim được kể lại qua cái nhìn của Vũ, một nhà báo lên Lạng Sơn làm phóng sự về những đổ nát hoang tàng và lòng người sau cuộc chiến. Bây giờ bộ phim không còn được nhắc đến. Nhưng cứ nhắc đến Lạng Sơn, tôi lại nhớ đến bộ phim cũ kỹ của một thời và hình dung về một thị xã Lạng Sơn nhỏ bé, buồn dịu dàng trong tầm tay với. Bộ phim ra đời năm 1983, lấy bối cảnh năm 1979, đến nay đã gần 40 năm. Những khung cảnh trong phim giờ đã không còn nữa, nhưng sự trong trẻo, dịu dàng, âm điệu man mác, bồi hồi của những ngày cũ thì tôi vẫn thấy phảng phất ở Lạng Sơn vào một buổi sáng mưa phùn.

Bước chân ra khỏi khách sạn, ý nghĩ đầu tiên là đi tìm nàng Tô Thị. Nhưng trước hết phải đến cửa khẩu biên giới. Trời mưa, mù sương. Cửa khẩu hiện ra trước mặt, nhưng chỉ có thể dừng chân mà không thể bước qua. Không phải chiều mưa biên giới, cũng không nghe văng vẳng câu hát “Chiều mưa biên giới anh đi về đâu, sao còn đứng ngóng nơi giang đầu”, nhưng không gian vẫn nặng trĩu u ám. Đường biên giới lạnh lùng với những biển báo cấm, nhưng tôi tin nơi đây hẳn vẫn có những đợt sóng ngầm náu dưới vẻ bình yên.

 

[Vinh Nguyễn]

@Alic: Khi nào Mợ ra Bắc chu du thiên nhiên hữu tình cho em bám càng theo với nhé!

 

[Thái Phượt]

đọc được những bài viết của Mợ Alice và Mợ Dím,T.Phượt tôi thực sự ngưỡng mộ 2 Mợ và tự ngượng với cái Nik Phượt của Miềng.Nhân đây để tỏ lòng quý trọng T.Phượt tôi có lời mời (Rủ Rê) 2 Mợ tháng 11 này cùng nhau Phượt 1 chuyến đi A pa chải,dẫu biết rằng nơi đó đã có dấu chân của 2 Quí Cô Nương.Nói câu lày có vẻ Sáo nhưng rất thật nòng:Sự hiện diện của nhị vị là sự vinh hạnh cho T.Phượt Tôi.Có gì mợ Dím bắn cho Tớ 1 phát vào số này nhé 0912368353 nơi mong thư: QuokThai@gmail.com Mong hồi âm lắm đấy

 

[Dims]

đọc được những bài viết của Mợ Alice và Mợ Dím,T.Phượt tôi thực sự ngưỡng mộ 2 Mợ và tự ngượng với cái Nik Phượt của Miềng.Nhân đây để tỏ lòng quý trọng T.Phượt tôi có lời mời (Rủ Rê) 2 Mợ tháng 11 này cùng nhau Phượt 1 chuyến đi A pa chải,dẫu biết rằng nơi đó đã có dấu chân của 2 Quí Cô Nương.Nói câu lày có vẻ Sáo nhưng rất thật nòng:Sự hiện diện của nhị vị là sự vinh hạnh cho T.Phượt Tôi.Có gì mợ Dím bắn cho Tớ 1 phát vào số này nhé 0912368353 nơi mong thư: QuokThai@gmail.com Mong hồi âm lắm đấy

Dạ, vầng A pa chải em đi từ đầu 2007, hồi đó còn chưa có đường cho ô tô vào Tá Miếu Bọn em đi không khác gì offroad cả.đi đến đó phải xin giấy phép phải trình biên phòng mới tới nơi được đấy.. Bây giờ đi APC thì dễ hơn rất rất nhiều rồi, tháng 11 là đi được tốt rồi, vì hết mùa mưa đi lại dễ dàng hơn.

 

[Thái Phượt]

Đi A pa chải thì T tôi đã tham khảo rất nhiều qua các trang mạng,trong đó có cả bài của mợ Dím.Được biết trong chuyến đi ấy mợ Dím được các anh BP viết đơn lên chỉ huy xin được đặc ân đưa Mợ đi nữa đúng ko.Tháng 11 này mà Mợ Dím lên đó cố nhân trùng phùng thì vui lắm đấy,cùng đi APC mợ Dím nhé.T tôi đã chuẩn bị hành trang đầy đủ rồi,đang chiều nào cũng leo núi Nùng đấy .Tầm 5h chiều ai đến Bách Thảo cũng thấy 1 anh già cầm theo chai nước chạy lên chạy xuống đằng sau núi Nùng như thằng điên đó chính là T Phượt đấy

 

[Alice]

Bạn Thái Phượt có khung cảnh thiên nhiên hữu tình để tập luyện thì hay quá rồi. Alice toàn phải chạy bộ, leo dốc trên máy, chán lắm.

Mà Alice chưa đi A pa chải bao giờ, nên nghe lời rủ rê của bạn hấp dẫn quá, hì.

Có điều trong lịch thì tháng 10 ra Hà Nội, chứ không phải tháng 11, hị hị.

 

[Alice]

@Alic: Khi nào Mợ ra Bắc chu du thiên nhiên hữu tình cho em bám càng theo với nhé!

Dạ vâng, mà Alice ra Bắc thì lại toàn phải bám càng mọi người, vì không phải là địa phương của mình.

 

[Alice]

Quay trở về đi tìm chút dấu tích của người xưa. Vùng đất Tuyên Quang, Cao Bằng, Lạng Sơn một thời là đất dung thân của nhà Mạc. Cái nhìn lịch sử giờ cũng không còn khắt khe như trước nữa. Người ta đã có những đánh giá xác đáng về công tội của vương triều nhà Mạc. Suốt gần trăm năm hùng cứ nơi miền biên giới, nhà Mạc vẫn liên tiếp mở những khoa thi tìm kiếm nhân tài. Và vào năm 1594, có một phụ nữ đã giả trai đi thi, trở thành nữ tiến sĩ đầu tiên của Việt Nam là bà Nguyễn Thị Duệ. Sau này bà được tuyển vào làm phi của vua Mạc Kính Cung. Khi quân Lê – Trịnh lên dẹp nhà Mạc, nhờ có tài, có sắc, bà lại được tiếp tục giữ lại trong cung vua Lê làm nữ quan dạy học. Số phận tròn đầy, viên mãn qua mọi thời cuộc đảo điên, chỉ nhờ vào chút tài năng và nhan sắc, bà là hình ảnh hiếm hoi đối lập với bao thân phận phụ nữ trôi dạt theo từng cuộc chiến chinh, mà nàng Tô Thị là mẫu hình đại diện.

Thành nhà Mạc ở Lạng Sơn và pho tượng nàng Tô Thị là một khu phức hợp di tích, thấy rõ bàn tay của con người mới sửa sang, tô điểm, nên không thấy thú vị lắm. Từ trên cao nhìn xuống là thị xã Lạng Sơn.

Dấu xưa còn lại chỉ là vài bức tường thành, chắc cũng đã từng được phục chế, nhưng vẻ cũ kỹ rêu phong hãy còn. Nội chiến trăm năm vì quyền lợi và ngôi vị của một vài cá nhân, nhưng là nguyên nhân của bao cảnh chia ly, bao gia đình lìa xa, bao phận người không mong có ngày sum họp. Trên mảnh đất này đã có bao cuộc giao tranh, có chống giặc ngoại xâm, nhưng cũng có nội chiến. Kết cục bao giờ cũng có kẻ thắng người thua, nhưng chỉ có người dân thường là chịu phận thiệt thòi nhất.

Đường lên thành có tấm biển ghi rõ

Bậc thang lên thì hiện đại.

Đo vừa tầm tay với

Nhưng tường thành vẫn còn giữ được chút vẻ cũ kỹ, cổ kính. Thời gian như đi lướt qua nơi này và không dừng lại. Sắc đá xám thâm trầm lạnh lẽo.

 

[Thái Phượt]

Alice cô nương ơi Tại Hạ xin được tự giới thiệu chút nhé Tại hạ quê gốc ở Chợ Đệm Sài Gòn đấy năm 1954 tập kết ra Hà nội. Nam Bắc xa nhau mấy nhịp cầu. Mơ về áo trắng hẳn còn lâu.Thôi đành làm bạn trên đất Bắc .Sưởi ấm lòng Ta chiếc áo nâu. Alice có ra HN làm ơn phôn cho Tại hạ 1 tiếng nhé ,để cho T.tôi được cái vinh hạnh lấy xe đưa Cô Nương ngao du vòng vòng mảnh đất mà khổ cái thân Tôi đã Bắt rễ Xâu chuỗi mấy chục năm qua

 

[Alice]

Alice cô nương ơi Tại Hạ xin được tự giới thiệu chút nhé Tại hạ quê gốc ở Chợ Đệm Sài Gòn đấy năm 1954 tập kết ra Hà nội. Nam Bắc xa nhau mấy nhịp cầu. Mơ về áo trắng hẳn còn lâu.Thôi đành làm bạn trên đất Bắc .Sưởi ấm lòng Ta chiếc áo nâu. Alice có ra HN làm ơn phôn cho Tại hạ 1 tiếng nhé ,để cho T.tôi được cái vinh hạnh lấy xe đưa Cô Nương ngao du vòng vòng mảnh đất mà khổ cái thân Tôi đã Bắt rễ Xâu chuỗi mấy chục năm qua

[FONT=&quot]Chợ Đệm ở Bình Chánh (Sài Gòn), nổi tiếng có món cháo lòng và thịt heo luộc. Alice rất biết nơi này nhờ vào một tác phẩm hồi ký nổi tiếng là “Chợ Đệm quê tôi” của Nguyễn Văn Trấn.
[/FONT]
[FONT=&quot]Cảm ơn bạn[/FONT][FONT=&quot] Thái Phượt vì tấm thịnh tình.(f)
[/FONT]

 

[Alice]

Dẫu biết nàng Tô Thị ngày nay chỉ là nàng Tô Thị bằng đá và xi măng làm lại, nhưng vẫn muốn biết dung nhan của nàng. Nghe bảo năm 1991, nàng Tô Thị đã bị giật sập và bị nung vôi.

Có nhiều truyền thuyết về nàng Tô Thị. Tục truyền rằng, nơi đây ngày xưa có một cô gái tên là Tô Thị. Nàng lấy chồng sinh được đứa con trai. Một hôm người chồng ra đi rồi mãi mãi không về. Chiều chiều nàng Tô Thị bế con lên đỉnh núi mong ngóng. Trải qua bao năm dãi dầu mưa nắng nàng mỏi mòn và rồi hóa đá.

Trong dân gian có nhiều câu chuyện giải thích thêm lý do tại sao người chồng của nàng Tô Thị bỏ đi mãi không về. Có người nói rằng chồng nàng Tô Thị là Đậu Thao làm lính đời xưa, đi chống phong kiến Trung Quốc và không có ngày trở lại.

Thế nhưng cũng có một huyền thoại khác kịch tính hơn. Chuyện kể rằng ngày xửa ngày xưa, một gia đình nọ sinh được hai anh em một trai một gái. Một hôm thằng anh nghịch ngợm kê một lóng mía trên đầu em gái để róc vỏ. Lưỡi dao bén phạm vào đầu làm đứa em bất tỉnh. Người anh sợ nên đã bỏ xứ mà đi. Mười lăm năm sau hai anh em gặp nhau và họ đã kết nghĩa vợ chồng. Một hôm nhân khi âu yếm, người chồng nhận ra trên đầu vợ mình có vết sẹo dài, anh hỏi và nghe vợ kể lại lai lịch của mình theo lời mẹ cha. Thế là không nói một lời anh bỏ nhà ra đi – người vợ mòn mỏi lên núi chờ chồng và hóa đá. Từ đó nói đến nàng Tô Thị, người ta nghĩ đến sự chung thủy mỏi mòn sắt son của người phụ nữ. Đất nước qua quá nhiều cuộc chiến tranh, quá nhiều cuộc chia ly, nên hình ảnh người phụ nữ ôm con chờ chồng là một hình ảnh có sức mỹ cảm lớn, đi vào tâm thức dân tộc.

Từ thành nhà Mạc nhìn lên, tìm mãi không thấy bóng dáng nàng Tô Thị ở đâu, lại bước xuống những bậc thang hỏi dò. Dưới chân núi có một quán nước, một người phụ nữ trung niên khắc khổ đang ngồi thờ ơ đuổi ruồi. Thấy tôi rụt rè hỏi thăm, người phụ nữ bỗng sôi nổi khác thường. Bà mời ngồi uống nước, rồi chả hiểu sao bảo tôi chờ một lát. Lát sau bà lấy ra một khung ảnh laminate cẩn thận đưa tôi xem một bài báo được ép kỹ lưỡng. Nội dung bài báo minh oan cho một người về tội “giết” nàng Tô Thị, có đoạn như sau:

“Vào lúc khoảng 17 giờ ngày 27/7/1991 trời mưa như trút nước và đất trời tối sầm. Sau đó, một tiếng nổ lớn rúng động quanh vùng, mọi người đổ xô ra đường thì thấy tượng nàng Tô Thị trên núi Tô Thị (hay còn gọi là núi Vọng Phu thuộc phường Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn)-biểu tượng bất hủ của sự thuỷ chung đã đổ ập xuống. Sau đó, người ta xây tượng nàng Tô Thị mới và khép cho một người địa phương đặt mìn phá tượng. Người bị khép là “kẻ tội đồ’ nung vôi nàng Tô Thị chính là cựu chiến binh Đoàn Văn Quyết, tên thật là Đoàn Văn Thường, sinh năm 1956 là thương binh nặng, loại 4/4.

Gần 20 năm trời theo đuổi sự việc và tìm hiểu, thầy “địa lý” Trương Hoàng Phương, hiện là thạc sĩ, giảng viên khoa địa lý của Trường Đại học sư phạm TP.HCM, đồng thời là giám đốc Marketing của Công ty du lịch Vietmark đã tìm ra nguyên nhân tượng nàng Tô Thị bị đổ và minh oan cho ông Quyết.

Sự thật là tượng nàng Tô Thị được hình thành do sự hoà tan không đều của các lớp đá vôi. Các lớp đá này có độ nghiêng 450, bao gồm bốn lớp: lớp hông, lớp vai – bụng, lớp cổ và lớp đầu. Lớp hông tựa vào vách núi tạo một lõm chứa nước nhỏ, nguồn nước này di chuyển và mở rộng khe nứt nghiêng đến 450 giữa lớp hông và vách núi. Sự hoà tan để lại một lớp đất đỏ mỏng (terra rosa) vẫn còn thấy rõ trên mặt trượt sau khi biến cố bức tượng tự sụp đổ xảy ra.

Nghi án tượng nàng Tô Thị đổ được giải, Tô Thị bị sập không phải là do mìn, mà chính do sự bào mòn của các lớp đá vôi đã khiến tượng bị trượt dài từ sườn núi cao xuống. Còn trận mưa lớn chiều ngày 27/7/1991 chỉ là nguyên nhân trực tiếp gây đổ tượng”.

Hóa ra quán nước dưới chân nàng Tô Thị là quán nước của vợ chồng ông Đoàn Văn Quyết. Người phụ nữ trung niên ấy là vợ của ông. Họ mở quán bán nước, vừa để mưu sinh, vừa để tranh thủ mọi cơ hội minh oan. Nỗi oan của một thời, dù chỉ hơn một tháng tạm giam, nhưng lời lẽ, điều tiếng đã đổ lên đầu ông Quyết bao nhiêu năm.

Chia tay bà Quyết với nỗi ngậm ngùi thương cảm về một thời ấu trĩ, tôi lại tìm đường đi lên núi gặp nàng Tô Thị với diện mạo mới.

Đường núi chật hẹp, nhiều chỗ phải bám vào đá. Lòng chán nản nghĩ đến ngành du lịch xứ Lạng, chả có lấy một tấm biển chỉ đường cho tử tế, dốc cao cũng chẳng có lấy một cái cầu thang tay vịn.

Cuối cùng cũng lên đến nơi.

Nàng Tô Thị của ngày xưa, hình chụp năm 1990 trước khi tượng đổ xuống.

Thử so mình với nàng Tô Thị.

Nàng Tô Thị tân thời, vụng về bằng đá và xi măng, gần bằng kích cỡ của một người thật. Đành tự an ủi bằng ý nghĩ, không phải là hồn đá ngày xưa, nhưng câu chuyện và tấm lòng thủy chung son sắt của nàng Tô Thị thì sẽ còn được nói đến mãi. Hồn đá chỉ là hình hài vật chất, lời truyền tụng qua ngàn năm mới là điều còn ở lại.