Bắt đầu từ mỗi cá nhân...
Thật bình tâm suy ngẫm thì niềm tin đó đâu phải không có căn cứ, và đâu đó, vẫn có thể tìm được minh chứng. Điều cần làm là xây lại (không phải xây dựng) niềm tin ở các nhà đầu tư. Vấn đề là: Bắt đầu từ đâu?
Từ các nhà đầu tư. Có một sự thật khó phủ nhận: việc tham gia của đông đảo các nhà đầu tư đã mang lại không khí sôi động cho TTCK. Xây lại niềm tin không ở đâu xa mà bắt đầu từ chính mỗi cá nhân trên thị trường. CFA (Hiệp hội ngành nghề kiểm toán thế giới) khi tổng kết các sai lầm thường gặp tại các nhà đầu tư cá nhân, đã đưa ra khuyến cáo số một: "Một chiến lược đầu tư được chuẩn bị kỹ lưỡng nhất thiết phải định rõ mức độ rủi ro có thể chấp nhận được của nhà đầu tư và một khoảng thời gian đủ dài với thị trường." Vậy nên, nếu bước chân vào TTCK với một kế hoạch ngắn hạn cùng kỳ vọng thu lợi tức thì, nhà đầu tư xin lưu ý rằng mình đã lặp lại sai lầm phổ biến nhất. Và vì thế, chuẩn bị lại một kế hoạch đầu tư đơn giản chỉ là thực hiện đúng việc cần làm.
Dù muốn hay không, một tỷ lệ không nhỏ các nhà đầu tư trên TTCK Việt Nam cũng đã chuyển sang vị thế đầu tư dài hạn. Lúc này, sự quan tâm đúng đắn được dành cho Cty chứ không phải cổ phiếu của Cty. Bên cạnh vai trò của nhà đầu tư cổ phiếu, còn có vai trò của một cổ đông- người cần chú ý và đóng góp vào hiệu quả sản xuất kinh doanh của chủ thể phát hành. Ủng hộ sản phẩm, dịch vụ và thương hiệu của công ty cũng là một cách tạo thêm giá trị cho cổ phiếu đang nắm giữ. Ngoài phần tiền chênh lệch từ giá giao dịch, sở hữu cố phiếu còn có thể mang lại những lợi ích thú vị không kém, được tặng sản phẩm mới, ưu tiên sử dụng dịch vụ...
Đến các tổ chức
Từ Cty niêm yết. Khi đối tượng của các nhà đầu tư không còn là các mã cổ phiếu mà thay vào đó là người tạo ra các cổ phiếu, Cty niêm yết cần làm tốt nhiệm vụ quan hệ nhà đầu tư hơn bao giờ hết. Phân tích kết quả IPO của 110 Cty trong năm 2006 tại Hoa Kỳ, Ernst & Young đã ghi nhận vai trò rất quan trọng của CEO, rộng hơn là của các vị trong ban lãnh đạo doanh nghiệp, trong lần phát hành cổ phiếu ra công chúng đầu tiên. Hơn ai hết, những người trực tiếp điều hành hoạt động mỗi ngày hiểu rõ cỗ máy kinh doanh có sức mạnh tới đâu. Vậy điều gì có thể giúp các cổ đông Cty tiếp tục kỳ vọng vào các kết quả kinh doanh tốt đẹp khi những thành viên này từ chối quyền mua cổ phần, cho tặng hay chuyển nhượng bớt lượng cổ phần mình đang sở hữu?
Giá cổ phiếu sụt giảm là điều không ai mong muốn. Không chỉ các nhà đầu tư thiệt hại mà chính Cty niêm yết cũng gặp khó khăn. Dễ quan sát là sự suy giảm khả năng huy động tín dụng của Cty. Nếu như vào lúc chuẩn bị giới thiệu cổ phiếu ra công chúng, hay khi sắp có lượng phát hành thêm, các Cty vẫn có những buổi thuyết trình, những báo cáo được chuẩn bị công phu và quảng bá rộng rãi về năng lực cạnh tranh hay tiềm năng của dự án sắp triển khai, thì vào lúc thị trường biến động, việc cung cấp thật đầy đủ, rõ ràng, và công bằng các thông số vận hành kinh doanh dường như chưa được chú ý đầy đủ.
Bộ phận quan hệ nhà đầu tư đã làm tốt việc thu hút quan tâm của công chúng đầu tư tới cổ phiếu của Cty giờ cần làm rất tốt việc đáp ứng nhu cầu hiểu biết nguồn gốc tạo ra giá trị của cổ phiếu mà nhà đầu tư đang nắm giữ. Đáp ứng đầy đủ các cam kết về hiệu quả kinh doanh và giải quyết tốt quan hệ lợi ích giữa người điều hành và người sở hữu doanh nghiệp là chìa khóa mang lại niềm tin cho cổ đông về công ty.
Từ Cty chứng khoán và hiệp hội nghành nghề. Sự kiện Enron rung lên hồi chuông cảnh báo về xung đột lợi ích tại chính các tổ chức chuyên môn. Báo cáo đánh giá và phân tích được cung cấp bởi các công ty chứng khoán, công ty tư vấn đầu tư tài chính là nguồn tham khảo được nhà đầu tư tìm tới đầu tiên và nhiều nhất khi tham gia TTCK. Điều gì xảy ra khi một tổ chức hay cá nhân làm việc chuyên môn đặt lợi ích của họ cao hơn yêu cầu khách quan và công bằng thông tin? Ở đây, tính chuyên nghiệp và vai trò giám sát chuyên môn của các hiệp hội ngành nghề rất cao.
Ngoài việc đưa ra các kiến nghị phát triển và điều hành hiệu quả thị trường chứng khoán với các cấp quản lý nhà nước, từng tổ chức và cá nhân hành nghề chuyên nghiệp cần nhận thức đầy đủ về các chuẩn mực đạo đức ngành nghề và nghiêm túc tuân thủ các qui tắc minh bạch, chống xung đột lợi ích mà hiệp hội chuyên môn đề ra. Rob Brouwer- Đối tác điều hành (Managing Partner) của KPMG, nêu ra ba tiêu chí mà các tổ chức và cá nhân chuyên nghiệp trên thị trường tài chính cần đảm bảo: (1) Đáp ứng đủ yêu cầu kiến thức cho công việc; (2) Cam kết cao nhất về thời gian, hiểu biết và sức lực với công việc và những người sử dụng dịch vụ; và (3) Đạo đức và chính trực là nền tảng làm nên sự nghiệp thành công.
Từ cơ quan quản lý thị trường chứng khoán. Cơ quan quản lý thị trường là người cầm cân nảy mực, phân định sự quyền lợi, nghĩa vụ các bên tham gia và đảm bảo các giao dịch trên thị trường chứng khoán thực hành đúng pháp luật, công bằng, phù hợp với các nguyên lý vận động khách quan của cung-cầu-giá. Sự nghiêm minh và quyết định kịp thời từ những người điều hành thị trường làm nên hành lang bảo vệ mang lại cảm giác an toàn cho các nhà đầu tư.
Từ các hệ thống truyền thông. Xây lại niềm tin vào thị trường chứng khoán, rộng hơn là thị trường tài chính, là công việc không của riêng ai, vì lợi ích của tất cả các tác nhân trên thị trường. Các hệ thống truyền thông, với vai trò của người đưa tin đúng, đủ, kịp thời và ngang bằng cơ hội tiếp cận, là cầu nối gắn kết, tạo sức mạnh cộng hưởng cho phát triển khỏe mạnh và bền vững của TTCK Việt Nam.
Bộ phận quan hệ nhà đầu tư đã làm tốt việc thu hút quan tâm của công chúng đầu tư tới cổ phiếu của Cty giờ cần làm rất tốt việc đáp ứng nhu cầu hiểu biết nguồn gốc tạo ra giá trị của cổ phiếu mà nhà đầu tư đang nắm giữ. Đáp ứng đầy đủ các cam kết về hiệu quả kinh doanh và giải quyết tốt quan hệ lợi ích giữa người điều hành và người sở hữu doanh nghiệp là chìa khóa mang lại niềm tin cho cổ đông về Cty.
Từ Cty chứng khoán và hiệp hội nghành nghề. Sự kiện Enron rung lên hồi chuông cảnh báo về xung đột lợi ích tại chính các tổ chức chuyên môn. Báo cáo đánh giá và phân tích được cung cấp bởi các Cty chứng khoán, Cty tư vấn đầu tư tài chính là nguồn tham khảo được nhà đầu tư tìm tới đầu tiên và nhiều nhất khi tham gia TTCK. Điều gì xảy ra khi một tổ chức hay cá nhân làm việc chuyên môn đặt lợi ích của họ cao hơn yêu cầu khách quan và công bằng thông tin? Ở đây, tính chuyên nghiệp và vai trò giám sát chuyên môn của các hiệp hội ngành nghề rất cao.
Ngoài việc đưa ra các kiến nghị phát triển và điều hành hiệu quả TTCK với các cấp quản lý nhà nước, từng tổ chức và cá nhân hành nghề chuyên nghiệp cần nhận thức đầy đủ về các chuẩn mực đạo đức ngành nghề và nghiêm túc tuân thủ các qui tắc minh bạch, chống xung đột lợi ích mà hiệp hội chuyên môn đề ra. Rob Brouwer- Đối tác điều hành (Managing Partner) của KPMG, nêu ra ba tiêu chí mà các tổ chức và cá nhân chuyên nghiệp trên thị trường tài chính cần đảm bảo: (1) Đáp ứng đủ yêu cầu kiến thức cho công việc; (2) Cam kết cao nhất về thời gian, hiểu biết và sức lực với công việc và những người sử dụng dịch vụ; và (3) Đạo đức và chính trực là nền tảng làm nên sự nghiệp thành công.
Từ cơ quan quản lý thị trường chứng khoán. Cơ quan quản lý thị trường là người cầm cân nảy mực, phân định sự quyền lợi, nghĩa vụ các bên tham gia và đảm bảo các giao dịch trên thị trường chứng khoán thực hành đúng pháp luật, công bằng, phù hợp với các nguyên lý vận động khách quan của cung-cầu-giá. Sự nghiêm minh và quyết định kịp thời từ những người điều hành thị trường làm nên hành lang bảo vệ mang lại cảm giác an toàn cho các nhà đầu tư.
Từ các hệ thống truyền thông. Xây lại niềm tin vào thị trường chứng khoán, rộng hơn là thị trường tài chính, là công việc không của riêng ai, vì lợi ích của tất cả các tác nhân trên thị trường. Các hệ thống truyền thông, với vai trò của người đưa tin đúng, đủ, kịp thời và ngang bằng cơ hội tiếp cận, là cầu nối gắn kết, tạo sức mạnh cộng hưởng cho phát triển khỏe mạnh và bền vững của TTCK Việt Nam.