Tôi không bàn về quân Xiêm, tôi đang nói về lính Pháp trong quân đội của Nguyễn Ánh khi đánh nhau với Quang Toản
Việc Nguyễn Ánh cầu viện Xiêm là quá rõ rồi. Nhưng vu luôn cho ông ta việc cầu viện Pháp và bán nước (việc này chưa rõ ràng) thì không thuyết phục
Hiệp ước Véc xay 1787 là có thật. Là hiệp ước giữa Hoàng đế Pháp và NA, do đại diện toàn quyền của 2 ông vua ký. Trong hiệp ước NA chấp nhận cắt đất cầu viện Pháp. Trong hiệp ước cũng ghi rõ Bá Đa Lộc có Quốc Ấn cùng bản Nghị quyết / quyết định Hội đồng Hoàng tộc Nam Kỳ với 14 điều khoản trong đó có điều khoản chấp nhận cắt đất cầu viện, để xác lập tư cách đại diện toàn quyền thương thảo và ký vào hiệp ước. Ý đồ cắt đất cầu viện là quá rõ không thể phủ nhận, chẳng qua chưa được hoàn thành.
Đó là sự thật không thể phủ nhận, đã được lịch sử thế giới công nhận, chính thống lẫn phi chính thống. Lịch sử thế giới không kết tội gì cả, thuần túy đưa ra thông tin sự kiện.
Còn sử chính thống đưa nguyên vẹn thông tin sự kiện, kết tội bán nước ở chỗ : Ý đồ bán nước quá rõ + hiệp ước chính là nguyên nhân Pháp xâm lược VN . Ai thấy thuyết phục hay không thì tùy, nhưng rõ ràng lý do buộc tội là có căn cứ (hiệp ước có thật, Pháp dùng Hiệp ước để xâm lược VN là có thật)
Còn phe bào chữa cãi tội cho NA mới là không thuyết phục. Nói Bá Đa Lộc tự ý bịa ra cái Nghị quyết / quyết định Hội đồng Hoàng tộc Nam Kỳ với 14 điều khoản, rồi lúc về VN không cho NA biết về nội dung hiệp ước vv ... thì chỉ cãi chày cối cho sướng trên diễn đàn tự do thôi. Ra các hội thảo về Triều Nguyễn suốt 20 năm nay mà phe cãi tội cho NA chiếm số đông thì cái luận điệu chạy tội này còn bị đập cho tan tác. Còn đối với lịch sử thế giới thì không có cửa để được quan tâm.
Nên nhớ, Bá Đa Lộc là người theo đạo Thiên Chúa nhiệt thành, lại còn làm Giám mục. Nói ông ta tự soạn ra cái văn bản mang tên Nghị quyết hội đồng hoàng gia Nam kỳ, chẳng khác nào coi ông ta là kẻ dối trá, lường gạt, bịa đặt vv . Ai tin mấy cái suy diễn này thì tùy.
Vatican vẫn còn lưu bản dịch cái Nghị quyết / quyết định Hội đồng Hoàng tộc Nam Kỳ với 14 điều khoản này. Tự hiểu.