[Funland] Về Thể Loại Âm Nhạc Không Lời - Những nốt trầm bổng.

[NguyenAnhPhan]

Hán Cung Thu Nguyệt - Trung Hoa thập đại danh khúc.

(bản này cho Cổ Tranh).

(Bản này cho Tì Bà).
- Bản này nguyên là viết cho Tì Bà biểu diễn.
- Điển tích của nó không rõ ràng. Có thuyết nói nó cũng được lấy từ hoàn cảnh của Vương Chiêu Quân (1 trong 4 đại mĩ nhân của TQ cổ) giống với Bình Sa Lạc Nhạn. Có thuyết thì nói nó chỉ nói chung chung về nỗi lòng cũng như số phận các cung nữ trong thời phong kiến trước đây.

 

[NguyenAnhPhan]

Dương Xuân Bạch Tuyết - Trung Hoa thập đại danh khúc.
Bản nhạc này đã thất truyền. Nên không còn ai biểu diễn được nó nữa.

- Trong thập đại danh khúc của Trung Hoa, duy chỉ có Dương Xuân Bạch Tuyết là khúc nhạc vui vẻ, âm thanh réo rắt, gợi lên trong lòng cảnh chớm xuân, có một chút gì đó rộn rã và tươi tắn. Đông đi Xuân tới, đất mẹ hồi sinh, thế giới tự nhiên hẳn là tràn trề nhịp sống, như chực bung nở.
- Theo truyền thuyết, Dương Xuân và Bạch Tuyết là tên hai khúc hát do ca nữ nổi tiếng của nước Sở là Mạc Sầu hát và truyền ra với sự giúp đỡ của Khuất Nguyên và Tống Ngọc. Khúc nhạc đã thất truyền từ lâu sau khi trải qua 2.000 năm lịch sử. Giai điệu và ca từ nguyên gốc như thế nào, tới nay đã không còn tư liệu tham khảo.
- Vào năm Đường Hiển Khánh thứ hai (657 sau Công Nguyên), Lữ Tài từng sử dụng các làn điệu đàn cổ để “định ra âm Cung âm Thương, mà sáng tác nên ca khúc”, đồng thời phối với lời bài hát và truyền ra bản nhạc. Cuốn “Thần Kỳ Bí Phổ” liệt kê khúc Dương Xuân thuộc giọng âm Cung ở quyển 1, còn Bạch Tuyết được liệt vào giọng âm Thương ở quyển 2. Đồng thời trong lời giải của Bạch Tuyết có ghi: “Dương Xuân khiến vạn vật biết đến mùa xuân, hòa cùng gió nhẹ thư thái; Bạch Tuyết nghiêm trang, thánh khiết, như tiếng ngọc giữa rừng trúc trắng xóa tuyết rơi.”
- Cũng có nguồn cho rằng đó là hai khúc cổ cầm. Trong “Dương Luân Thái Cổ Di Âm” thời nhà Minh nói rằng: “Hai khúc này do Sư Khoáng sáng tác. Thiên đế thời xưa cho Tố Nữ (nữ Thần trong truyền thuyết) gảy đàn 5 dây, mà tấu lên khúc Dương Xuân, nên Sư Khoáng mô phỏng theo mà sáng tác ra khúc hát mới.” Đến thời Đường thì đã thất truyền.
-
khúc Dương Xuân Bạch Tuyết ngày nay, trên thực tế trong quá trình lưu truyền, nó đã bị biến đổi rất nhiều đến nỗi khó mà truy nguyên. Hiện tại, nó đã trở thành danh khúc của đàn tỳ bà, hết sức nổi tiếng, chỉ là khúc nhạc cho đàn tỳ bà này tới nay vẫn không rõ ai sáng tác.

Vương Trĩ Đăng, một nhà thơ thời nhà Minh, đã từng viết một bài thơ có tên “Trường An Xuân Tuyết Khúc” nói rằng:

Ái ngọc tỳ bà hàn ngọc phu,
Nhất ban như tuyết ánh la nhu.
Bão lai chỉ tuyển “Dương Xuân khúc”,
Đàn tác bàn trung đại tiểu chu.

Tạm dịch:

Ngọc nữ tỳ bà lạnh da ngọc,
Như tuyết ánh trên làn áo cánh.
Ôm đến chỉ chọn “Dương Xuân khúc”,
Như ngọc lớn nhỏ trên đĩa rơi.

Theo ghi chép về bài thơ này, có thể thấy Dương Xuân Bạch Tuyết đã được lưu truyền rộng rãi trong dân gian ngay từ thời nhà Minh.

Khúc Dương Xuân Bạch Tuyết lần đầu tiên được tìm thấy trong các bản nhạc sao chép của Cúc Sĩ Lâm (có tên là “Lục Bản”). Sau đó được tìm thấy trong các phiên bản khác như “13 bản nhạc tỳ bà nổi tiếng phái Nam Bắc” (có tên Dương Xuân Cổ Khúc), “Dưỡng Chính Hiên Phổ” (Có tên Dương Xuân Bạch Tuyết) và “Dương Xuân Cổ Khúc” của Uông Dục Đình để lại.

Trong quá trình phát triển và tiến hóa của các phiên bản này, chất liệu và cấu trúc của các bản nhạc đều khác nhau. Ngày nay, bản nhạc 10 đoạn và 12 đoạn do Lý Phương Viên và Thẩm Hạo Sơ chỉnh lý được gọi là “Đại Dương Xuân”, và bản nhạc 7 đoạn do Uông Dục Đình truyền lại là “Tiểu Dương Xuân” hoặc “Khoái Bản Dương Xuân” (Khúc Dương Xuân tiết tấu nhanh).

Khúc tỳ bà Dương Xuân Bạch Tuyết ngày nay thật ra không giống truyền thuyết. Nó rất thông tục, dễ hiểu, và đồng thời cũng rất được yêu mến. Khúc nhạc ngắn và mạnh mẽ này được phổ biến rộng rãi, từ Quảng Đông đến Nội Mông, từ Tứ Xuyên đến Sơn Đông; từ nhạc Khách Gia đến đàn dây và sáo Giang Nam, từ khúc bản đầu Giang Nam đến Sơn Tây… đều có thể tìm được bóng dáng của khúc nhạc này.

Khúc Dương Xuân Bạch Tuyết ngày nay bao gồm 7 đoạn nhỏ, mỗi đoạn có một phụ đề, gồm:

• “Độc chiếm ngao đầu”
• “Gió lay nhành sen”
• “Một vầng trăng sáng”
• “Ngọc bản tham thiền”
• “Thiết sách bản thanh”
• “Đạo viện cầm thanh”
• “Đông cao hạc minh”

Đây là bản "Dương Xuân Bạch Tuyết" hiện nay (cho Tì Bà):

 

[Asura]

Nhân chi sơ, dù tính bản ác hay bản thiện thì em tin đều có thiên tính hướng về cái đẹp cả. Nghệ thuật là biểu hiện của cái đẹp, âm nhạc đứng đầu và xuất hiện đầu tiên. Cho nên trong mỗi người đều có "máu âm nhạc" cả, chỉ là "sự lựa chọn làm nên con người".

 

[Asura]

Em ko dám nhận cụ, em căn bản Khác nhiều người ở hoàn cảnh. Đôi khi cũng chông chênh ko biết bấu víu vào đâu thì chỉ biết dựa vào âm nhạc để đứng dạy thôi.

Vậy phải nghe Brahms nhỉ, em mê cả hai bản Piano Concerto của ông ấy.

 

[Asura]

Cụ dành xèng sắm dàm âm thanh mấy tỏi ợ. Kinh thế ....

... Về cơ bản em cũng thấy mấy thứ đó nhảm nhí ạ. Quần áo đủ lịch sự là đc. Cafe, trà ngon pha ở nhà thưởng thức, rẻ và yên tĩnh, đỡ phải nhìn mấy cảnh ngứa mắt ở quán xá. Rượu uống hại người, làm tí cooktail đủ rồi...

 

[Bang lang]

 

[Bang lang]

 

[Bang lang]

 

[NguyenAnhPhan]

 

[NguyenAnhPhan]

 

[NguyenAnhPhan]

 

[NguyenAnhPhan]

 

[Bang lang]

Vậy phải nghe Brahms nhỉ, em mê cả hai bản Piano Concerto của ông ấy.

Cụ up lên đi. Em hay nghe Zigeunerweisen cụ.
Em copy trên mạng đây.
Nói tới những người du mục Digan là nói tới con người có cá tính rất đặc biệt, mê ca hát, thích tự do và luôn sống hết mình cho hiện tại. Vũ khúc Digan và những chặng đường dài bất tận, Lịch sử của dân tộc Digan có nhiều bí ẩn nhưng những điều còn lại được nhắc đến về họ cho chúng ta thấy những bi kịch mà họ đã trải qua. Nhưng sức sống của những người Digan thật mãnh liệt, họ sống như thể chưa từng có ngày hôm qua, những bi kịch và chết chóc chẳng làm họ bận tâm. Trong con người Digan, hội tụ biết bao yếu tố về văn hóa và tài năng, bao cảm xúc xen lẫn yêu thương và thù hận.

Zigeunerweisen(vũ khúc Digan) của tác giả Sarasate(1844_1908) là một bản nhạc nổi tiếng về người Digan được viết cho violon và dàn nhạc. Tác phẩm đã khắc họa cuộc đời, tính cách và nội tâm trong con người Digan.

Những âm thanh đầu tiên dội xuống giống như bắt đầu một tấn bi kịch, một tai họa đang giáng xuống những người du mục. Những giai điệu tiếp theo của phần trình bày chính là tâm trạng của những người Digan, diễn tả nỗi đau thương và giằng xé, một nỗi đau không bút nào tả xiết, như cào cấu tâm can, không để họ có bất cứ một sự bấu víu nào, khiến xung quanh bao phủ một màn đêm dày đặc.

Nhưng dù đau khổ đến đâu, dù tất cả đã sụp đổ thì ngọn lửa trong trái tim của người Digan vẫn không bao giờ hoàn toàn lụi tắt. Một giai điệu sâu lắng từ từ hiện lên tuy vẫn chất chứa những u uẩn và nỗi đau chưa nguôi nhưng ta vẫn thấy một niềm hy vọng đang ẩn chứa trong đó. Giống như trên nền trời tăm tối bỗng hiện lên một vì sao ẩn hiện trong những đám mây mù, giai điệu làm người nghe nghẹn ngào và thổn thức.

Bi kịch đến bất ngờ bao nhiêu thì niềm vui của những người Digan cũng đến bất chợt bấy nhiêu. Âm thanh ở đoạn cuối chợt vang lên dồn dập và rộn rã. Niềm đau đã được nén lại và thay vào đó là những tiếng hát, lời ca, những vũ điệu rực lửa của người Digan. Một lần nữa họ lại ca hát để quên đi tất cả những điều đã qua và ngày mai họ lại tiếp tục những chặng đường dài bất tận…

 

[NguyenAnhPhan]

Cụ up lên đi. Em hay nghe Zigeunerweisen cụ.
Em copy trên mạng đây.
Nói tới những người du mục Digan là nói tới con người có cá tính rất đặc biệt, mê ca hát, thích tự do và luôn sống hết mình cho hiện tại. Vũ khúc Digan và những chặng đường dài bất tận, Lịch sử của dân tộc Digan có nhiều bí ẩn nhưng những điều còn lại được nhắc đến về họ cho chúng ta thấy những bi kịch mà họ đã trải qua. Nhưng sức sống của những người Digan thật mãnh liệt, họ sống như thể chưa từng có ngày hôm qua, những bi kịch và chết chóc chẳng làm họ bận tâm. Trong con người Digan, hội tụ biết bao yếu tố về văn hóa và tài năng, bao cảm xúc xen lẫn yêu thương và thù hận.

Zigeunerweisen(vũ khúc Digan) của tác giả Sarasate(1844_1908) là một bản nhạc nổi tiếng về người Digan được viết cho violon và dàn nhạc. Tác phẩm đã khắc họa cuộc đời, tính cách và nội tâm trong con người Digan.

Những âm thanh đầu tiên dội xuống giống như bắt đầu một tấn bi kịch, một tai họa đang giáng xuống những người du mục. Những giai điệu tiếp theo của phần trình bày chính là tâm trạng của những người Digan, diễn tả nỗi đau thương và giằng xé, một nỗi đau không bút nào tả xiết, như cào cấu tâm can, không để họ có bất cứ một sự bấu víu nào, khiến xung quanh bao phủ một màn đêm dày đặc.

Nhưng dù đau khổ đến đâu, dù tất cả đã sụp đổ thì ngọn lửa trong trái tim của người Digan vẫn không bao giờ hoàn toàn lụi tắt. Một giai điệu sâu lắng từ từ hiện lên tuy vẫn chất chứa những u uẩn và nỗi đau chưa nguôi nhưng ta vẫn thấy một niềm hy vọng đang ẩn chứa trong đó. Giống như trên nền trời tăm tối bỗng hiện lên một vì sao ẩn hiện trong những đám mây mù, giai điệu làm người nghe nghẹn ngào và thổn thức.

Bi kịch đến bất ngờ bao nhiêu thì niềm vui của những người Digan cũng đến bất chợt bấy nhiêu. Âm thanh ở đoạn cuối chợt vang lên dồn dập và rộn rã. Niềm đau đã được nén lại và thay vào đó là những tiếng hát, lời ca, những vũ điệu rực lửa của người Digan. Một lần nữa họ lại ca hát để quên đi tất cả những điều đã qua và ngày mai họ lại tiếp tục những chặng đường dài bất tận…

Bản này thì nổi tiếng rồi mợ. Trước em nghe cùng với nhiều bản nổi tiếng nữa. Em up lên gửi mợ nghe :

 

[NguyenAnhPhan]

 

[NguyenAnhPhan]

 

[Asura]

Cụ up lên đi. Em hay nghe Zigeunerweisen cụ.
Em copy trên mạng đây.
Nói tới những người du mục Digan là nói tới con người có cá tính rất đặc biệt,

Toàn những bài dài 1 tiếng đồng hồ thôi mợ !!

Âm nhạc "Di gan", rất nhiều người nhầm lẫn nha mợ... Em đang khật khừ, chắc nhiễm Covid rồi. Đợi chiều rảnh rỗi, hồi lại chút em sẽ viết hầu mợ vụ này.

 

[Bang lang]

Ối, em cũng đang nghi dính Covid đây cụ. Em bị từ hqua, test chưa lên, mai kia e test lại. Cầu mong là ko bị, bình thường em cũng đã hay Quên rồi mà bị xong chắc ngơ ngơ quá! Đang lo hậu covid cụ ạ vì em làm việc với mấy người bị hậu covid rồi, đưa việc cho họ làm mà lúc đến han hỏi thì chả nhớ gì

 

[Asura]

Zigeunerweisen (Gypsy Airs), được Pablo de Sarasate viết vào năm 1878. Giống như những người cùng thời, Sarasate đã xác định nhầm âm nhạc dân gian Hungary với "nhạc gypsy" của người Romani, và các chủ đề trong tác phẩm không có nguồn gốc từ Romani, nhưng tất cả đều thực sự được chuyển thể từ các bản nhạc Hungary: ví dụ phần thứ ba mượn giai điệu của nhà soạn nhạc Hungary Elemér Szentirmay, và phần cuối cùng sử dụng chủ đề từ Hungarian Rhapsody số 13 của Franz Liszt, theo nhịp điệu của Csárdás. Cộng đồng người Gypsy ở Tây Ban Nha thời điểm đó rất đông và du cư qua nhiều quốc gia nên chuyện Sarasate nhầm lẫn khó tránh khỏi.

Người Di-gan hoặc người Rom là một dân tộc thuộc nhóm sắc tộc Ấn-Arya (Indo-Aryan). Tên dân tộc còn gọi là Rrom hay Rroma, và theo tiếng Anh là Romani. Người Di-gan nói tiếng Digan, còn gọi là tiếng Romani, một ngôn ngữ thuộc ngữ chi Ấn-Arya trong ngữ hệ Ấn-Âu. Các bằng chứng di truyền học và ngôn ngữ học xác định người Di-gan có nguồn gốc ban đầu từ một nhóm người nói tiếng Hin-di phía bắc Ấn Độ. Nhiều từ ngữ và quy tắc ngữ pháp trong ngôn ngữ của người Di-gan có những đặc điểm gần như giống y hệt tiếng Hin-di. Các dữ liệu gene được phân tích từ 13 cộng đồng người Di-gan ở khắp châu Âu cho thấy những người Di-gan rời miền bắc Ấn Độ khoảng 1.500 năm trước. Âm nhạc và cuộc sống của người Di-gan đơn giản, khá giống bắc Ấn Độ, khó có thể so sánh với Đế quốc Áo-Hung hùng mạnh trong lịch sử được.

Sarasate bắt đầu biểu diễn trước công chúng từ năm 8 tuổi, năm 1852. Học tại Madrid, sau sang Nhạc viện Paris từ năm 1856 đến năm 1859. Từ năm 1859, Sarasate lưu diễn với thành công vang dội tại nhiều quốc gia châu Âu, Á, Bắc, Nam Mỹ. Có vẻ như Sarasate nổi tiếng trong vai trò là nghệ sỹ violin hơn là nhạc sỹ sáng tác và ông đã đưa "âm nhạc Gypsy" từ Tây Ban Nha sang Pháp và Châu Âu trong cao trào của chủ nghĩa lãng mạn nên được đón nhận nồng nhiệt. Do đó, nhiều tác phẩm của các nhà soạn nhạc nổi tiếng được sáng tác để dành tặng cho ông, như Violin Concerto No. 2 của Henryk Wieniawski, Symphonie Espagnole của Édouard Lalo, Violin Concerto No. 3 và Introduction and Rondo capriccioso của Camille Saint-Saëns, Scottish Fantasy của Max Bruch, và Pibroch Suite của Alexander Mackenzie.

Âm nhạc dân gian Hungary có gì mà hấp dẫn các nhà soạn nhạc thiên tài thời kỳ Lãng mạn vậy ?! Hầu như người nghe dễ dàng nhận ra 2 phần đối lập nhưng cân xứng đến kỳ là của các tác phẩm thuộc "dòng nhạc" này. Chúng ta đào bới lịch sử chút. Người Hung Nô sau khi bị tấn công liên tục từ phía Nhà Hán đã có sự phân hóa sâu sắc. Nam Hung Nô thì thông hiếu với nhà Hán. Còn Bắc Hung Nô thì bị Đậu Hiến đánh đuổi qua phía Tây và một hậu quả bất ngờ của công trình dẹp Hung Nô đó của nhà Hán là đẩy nạn Hung Nô từ đông qua tây. Bắc Hung Nô chạy qua phương Tây, xâm chiếm dần dần châu Âu và tới thế kỉ thứ V. Họ định cư khoảng 420 người ở vùng lãnh thổ mà ngày nay là Hungary, bấy giờ là vùng lân cận phía Đông Bắc Đế quốc Tây La Mã. Người Hung nổi lên khi Attila trở thành vua của họ, ông là một nhà lãnh đạo quân sự tài ba và được kính trọng. Các sử gia đã đánh giá: "Thiền vu kiệt hiệt là Attila (A Đề Lạp) phá tan tành đế quốc La Mã, làm cho châu Âu chìm đắm trong cảnh hắc ám thời Trung Cổ". (Trước đây có ý kiến cho rằng Attila là vị vua đầu tiên khai sinh ra dân tộc Hungary nhưng ngày nay, nhiều ý kiến lịch sử lại cho rằng nguồn gốc tên gọi "Hungary" không phải đến từ bộ lạc du mục người Trung Á này mà bắt nguồn từ người Magyar vào thế kỷ VII, lúc đó là một phần của Liên minh Bulgar với tên gọi On-Ogour). Đế quốc Huns của Hoàng đế Attila quật khởi nhanh và tụi tàn chóng như một bí ẩn lịch sử và tàn dư của dân tộc/ đế quốc này vẫn còn ở khắp các vùng đất nó đã trinh phạt từ Trung Á tới Bắc Âu (Hungary - Đức - Pháp).

Attila, Scourge of God! - Ngọn roi của Thượng đế hay “Flagellum Dei” - “Sự trừng phạt của Chúa trời” - được các bảo tàng Phương Tây coi là đại diện của kỵ binh két tiếng vùng Trung Á chứ không phải Thành Cát Tư Hãn. " Vó ngựa Hung Nô đi tới đâu, cỏ nơi đó không mọc được" chính là do ông ta nói. Châu Âu hãi Attila hơn Thành Cát Tư Hãn nhiều. Người Hung - Attila sinh ra là để suất lĩnh đại quân chinh chiến tới chết, sống cuồng hoan, chết tráng liệt, hưởng hết phú quý nhân gian cũng chịu mọi khổ nạn nhân gian. Cho nên, mợ Bang lang thích Zigeunerweisen cũng ko có gì lạ !!!

Tinh thần Attila kết hợp với sự trang nhã, lịch thiệp của người Pháp đã cho ra đời 2 tác phẩm mà em thích nhất:

 

[Asura]

Không hiểu sao bài em viết toàn âm nhạc mà Ban Quản trị lại chặn lại duyệt ??!!