Cố thông não cho cụ 1 phát nữa rồi thôi.
Đầu tiên phải nói bản dịch "mới" bài thơ "Năm quốc sơn hà" được cho là của Lý Thường Kiệt trong sách giáo khoa là đề tài hót nhất mấy ngày qua. Điểm qua tất cả các báo thì thấy 3 luồng ý kiến sau:
1. Phản đối mạnh mẽ. Đấy là luồng ý kiến đông nhất (
cũng phải thôi ví xã hội thì nhiều nhất báo giờ cũng là những kẻ bảo thủ, những kẻ mít đặc nhưng tưởng mình là biết tuốt). Lý lẽ phản đối của họ chủ yếu nói bài thơ không đúng ngữ nghĩa, niêm luật, trúc trắc. Điểm qua thì 100% họ là những phụ huynh, cựu học sinh.
2. Ý kiến trung hòa. Những ý kiến này ít hơn. Lý lẽ của họ thì chỉ là bản dịch cũ dễ thuộc, đã đi vào lòng người. Trong số những người này xuất hiện một số người có chuyên môn hơn như giáo viên giảng dạy.
Lưu ý rằng không một nhà nghiên cứu Hán nôm, giáo sư tiến sỹ nào ở hai nhóm trên.
3. Ý kiến bênh vực. Ở đây tiếc thay toàn những nhà chuyên môn .
- Nghĩa của từ "vằng vặc" trong từ điển tiếng Việt do Viện từ điển học và Bách khoa thư xuất bản năm 2014: "vằng vặc nghĩa là rất sáng, không một chút gợn, nhìn rất rõ ràng từng vật". Còn từ điển online thì xem ảnh dưới
Nếu hiểu "vằng vặc" là tối như cụ thì có lẽ vừa Lê Thánh Tông nói đểu Nguyễn Trãi khi khen ông này "sáng như sao Khuê"
Cũng theo các từ điển này thì "phận" là nói tắt của "thân phận".
Còn chữ phận trong địa phận chỉ có nghĩa khi 2 từ đi kèm nhau. Tức là khi nói địa phận thì đúng nhưng nếu chỉ nói phận không thì có nghĩa là phận trong thân phận (phận hèn, phận gái). Vì vậy trong tiếng Việt thì định phận nghĩa là (số) phận đã định.
Tôi đề nghị các cụ trích dẫn một ý kiến phản đối của một người có uy tín một chút chứ không phải một nick trên diễn đàn. Cụ không trích dẫn được, giờ lại thách ngược lại tôi. Tôi có thể trích dẫn cho cụ thấy mặc dù biết là sẽ vô vọng vì tôi biết rồi thế nào cụ cũng chê họ là bằng giả, giáo sư tiến sỹ mà dốt.
Đầu tiên là tác giả bản dịch. Lê Thước và Nam Trân đều là những học giả nổi tiếng. Lê Thước đỗ đầu kỳ thi Hương khóa Mậu Ngọ khu vực miền Trung. Có thể nói ông là thủ khoa tiếng Hán ở 1/3 đất nước. Kỳ thi hội ông đỗ cử nhân. Ông thành thạo tiếng Hán, tiếng Pháp. Nam Trân học tiếng Hán từ nhỏ, học quốc học Huế, trường Bưởi Hà nội, làm quan đến thị lang bộ Lại.
Riêng tên tuổi 2 dịch giả đã đủ làm cho những lời chê bai của những người như bạn trở nên lố bịch.
Còn đây là những ý kiến của những học giả thời nay.
Gs Nguyễn Khắc Phi, Gs Trần Đình Sử đều chê từ "định phận" trong bản dịch cũ. Nói thật, tôi đang dùng điện thoại nên rất khó trích dẫn. Bạn muốn tìm hiểu thì tự đọc đi. Mấy ngày hôm nay báo nào cũng nhan nhẳn những bài phận tích. Họ chê chữ định phận, chê câu cuối "Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời" không thoát được ý của "thủ bại hư".
Họ cũng phận tích chữ "vằng vặc", chữ "định phận" nữa.
Bố tôi vẫn dậy tôi là dốt thì không nên lười
ít ra nó phải tương đương mặt trời thưa cụ
