[Funland] Tư liệu: Tư duy kinh tế 1975-1989

[Bachsima]

Giờ ta muốn viết gì thì cứ xuống Đồ Sơn mà viết, kiểu gì chả viết được

trừ phi bút hết mực, cụ nhỉ.
Quay lại chủ đề, quyển này cũng hay nhưng không biết có tác dụng gì đối với các bác chuyên ngành không.

 

[xdthienha]

Bà già em toàn rán mỡ bán, tóp mỡ chiên mắm tôm giờ e vẫn còn nhớ, vẫn thèm

Nhà em vẫn làm để tủ lạnh thi thoảng ăn đấy cụ. Ngon lắm. Cụ làm mà ăn. Khi nào thèm lại bỏ 1 ít ra đun tí cho nóng

 

[LầmTài khoản đã xác minh]

Em tiếp nhá

Cụ Trường Chinh cùng nhóm tư vấn đã treienr khai nhiều tư tưởng lớn trong báo cáo Chính trị trình Đại hội 6:

1.Đôiỉ mới tư duy:

Là "Nhìn thẳng vào sự thật và dám nói lên sự thật".

Cái đầu tiên cần nói là "những sai lầm nghiêm trọng và kéo dài vể chủ trương chính sách lớn (chứ ko phải như cách nói quen thuộc là chủ trương đúng, nhưng người thực hiện sai).

Bản chất của sai lầm là tả khuynh, ấu trí, duy ý chí, trái quy luật khách quan...Khi mắc sai lầm lại bảo thủ, trì trệ, không dũng cảm sửa chữa.

Chúng ta thường đi sau nhận thức lý luận về thời kỳ quá độ. Do đó, đã có những quyết định ko chính xác, mâu thuẫn nhau...Đây ko chỉ là thiếu sót của lý luận tư tưởng mà còn là thiếu sót của Trung ương đã ko sớm đặt vấn đề đẩy mạnh công tác nghiên cứu lý luận đúng với tầm vóc chiến lược của nó.

Cách mạng đã chuyển sang thời kỳ đổi mới, nhưng công tác tư tưởng và tư duy lý luận của chúng ta ko theo kịp sự chuyển biến của tình hình

Đổi mới tư duy, cần đổi mới nhân sự. Một trong những quyết định đó là quy định nhiệm kỳ đội ngũ lãnh đạo (ko quá 2 nhiệm kỳ cho 1 chức danh)

"Chậm đổi mới công tác cán bộ, vẫn bố trí cán bộ theo quan niệm cũ kỹ và tiêu chuẩn không đúng đắn, mang nặng tính hình thức...làm cho **** không đáp ứng được những đòi hỏi của tình hình mới..."

 

[LầmTài khoản đã xác minh]

2.Đổi mới phong cách lãnh đạo

-Đổi mới tư duy còn là tự do tư tưởng trong ****. lâu nay chúng ta ko có sự đáu tranh thẳng thắn, trung thực trong nội bộ ****; bệnh nể nang, chờ đợi...tồn tại nhiều năm qua đã làm cho ko có sự cọ sát giữa những ý kiến khác nhau. Do đó, những quyết định sai cũng ko đc thẩm định và uốn nắn. Sự đoàn kết một chiều đó cần phải được sửa chữa.

-Bộ Chính trị kết luận: Sai lầm (thời gian qua) thuộc loại sai lầm chỉ đạo chiến lược. Nguyên nhân của sai lầm đó là tư tưởng tả khuynh. Nguồn gốc của sai lầm đó là tư tưởng tiểu tư sản tả khuynh

 

[LầmTài khoản đã xác minh]

3.Mô hình chính là căn nguyên của mọi ách tắc, trì trệ, quan liêu, lãng phí.

Từ lâu, mô hình kinh tế mà chúng ta xác lập không khác gì hơn là mô hình kinh tế hiện vật, mô hình phủ nhận sản xuất hàng hóa, kinh tế thị trường, quy luật giá trị.

Mô hình nào thì đẻ ra cơ chế ấy. Đó là cơ chế tập trung và kế hoạch hóa bị tuyệt đối hóa từ bên trên. Mô hình đẻ ra chủ nghĩa quan liêu, hành chính, mệnh lệnh, cùng với cơ chế bao cấp và bình quân, tạo ra nhiều kẽ hở, gia tăng tình trạng lãng phí, nạn tham nhũng, đặc quyền, đặc lợi.

Cụ Trường Chinh nói: "Chúng ta đã bỏ lỡ cơ hội quý báu khi Liên Xô viện trợ 10 năm qua hàng chục tỷ Rúp, nhưng với cơ chế tập trung qua liêu, bao cấp, ăn ko nên, làm ko ra, chúng ta cứ rút dàn rút mòn mỗi năm vài trăm triệu Rúp để chi cho tiêu dùng xã hội, cho bao cấp và bù lỗ".

 

[LầmTài khoản đã xác minh]

4.Tư duy kinh tế lấy dân làm gốc

Tư duy này được cụ Trường Chinh phát biểu trong Hội nghị Bộ Chính Chị và Hội nghị Trung ương 9 vào tháng 12/1985: Mọi việc phải xuất phát từ lợi ích nhân dân, phản ứng của nhân dân là thước đo sự đúng đắn của một quan điểm, một đường lối, một chủ trương, chính sách.

"Nhân dân cần và hoàn toàn có khả năng tham gia ý kiến ngay trong quá trình xác định những chủ trương của **** và Nhà nước. Về nguyên tắc, điều đó không có gì mới, nhưng trong thực tế thì rất mới..

Vì từ trước đến nay, những chủ trương đường lối được xác định ở những cấp cao nhất, thậm chí là người có vị trí cao nhất, ko được bàn cãi...

Trước đây, trong thời kỳ chống Pháp, Cụ Hồ luôn kiên trì tư tưởng lấy dân làm gốc. Nhưng khi bắt tay xây dựng CNXH, dần hình thành một phương pháp tư duy xa rời quần chúng, xa rời nhân dân, tự khoác cho mọi quyết định từ trên xuống là phục vụ nhân dân, đại diện ý chí toàn dân...

Bệnh chủ quan duy ý chí đó dẫn tới nhiều quyết định ko xuất phát từ quyền lợi của dân, gây bức xúc trong dân....

 

[LầmTài khoản đã xác minh]

5.lấy hiệu quả thực tế làm thước đo chân lý, chống bệnh chủ quan, duy ý chí

Tại Đại hội **** bộ Hà Nội ngày 19/10/1986, cụ Trường Chinh phát biểu:

"Trong những năm qua, chúng ta đã mắc sai lầm ấu trĩ tả khuynh, duy ý chí, làm trái quy luật khách quan. Sai lầm đó thể hiện trong việc ham phát triển công nghiệp nặng với quy mô lớn vượt quá khả năng, duy trì một kiến trúc thượng tầng đồ sộ vượt quá sức chịu đựng của cơ sở hạ tầng, muốn nhanh chóng xóa bỏ các thành phần kinh tế phi XHCN....Khi đã mắc sai lầm lại bảo thủ, không dũng cảm và quyết tâm sửa chữa".

 

[Vulcan V70]

À. Hoá ra Cụ 10 Cúc là người triển khai và thực hiện " Đổi mới" từ kế hoạch Cụ Đặng.

 

[Fexx]

Nhà em vẫn làm để tủ lạnh thi thoảng ăn đấy cụ. Ngon lắm. Cụ làm mà ăn. Khi nào thèm lại bỏ 1 ít ra đun tí cho nóng

E để ở tủ lạnh Cường Hói, lúc nào ra e gọi, keke

 

[LầmTài khoản đã xác minh]

6.Quan niệm lại thời kỳ quá độ:

Tư duy từ Đại hội 4 cho rằng: Có thể bỏ qua giai đoạn phát triển TBCN để tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên CNXH.

Đại hội 5 xác định nhiệm vụ thời kỳ đầu giai đoạn quá độ này: Tập trung phát triển nông nghiệp, coi nông nghiệp là mặt trận hàng đầu, coi đó là nội dung chính của công nghiệp hóa thời kỳ trước mắt.

Đại hội 6 khẳng định:

"Chúng ta đã quá chủ quan, nóng vội, xác định sai lầm bước đi, ko biết tận dụng và phát triển lực lượng sản xuất đã có, cải tạo ồ ạt, muốn nhanh chóng xóa bỏ các thành phần kinh tế tư nhân để xác lập một cách phổ biến hình thức sở hữu tập thể và toàn dân đối với tư liệu sản xuất, ngay cả khi lực lượng sản xuất còn thấp kém"

Trong buổi làm việc ngày 18/4/1986, cụ Trường Chinh nói:

"Thực tế ko cho phép chúng ta tiến thẳng trực tiếp lên CNXH mà phải xuyên qua những bước quá độ đặc biệt...những việc chúng ta đã làm thực chất là triệt tiêu các động lực nhằm giải phóng mọi tiềm năng thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển..

...Bỏ qua chế độ TBCN mà muốn tiến thẳng lên CHXH là điều ko thể thực hiện được"

Trong báo cáo Chính trị trình Đại hội 6, Bộ Chính trị đã ko dùng chữ "tiến thẳng lên CNXH" mà dùng chữ "tiến lên.."

Chỉ bỏ một chữ "thẳng" thôi, nhưng đó là bước tiến lớn trong thay đổi tư duy

 

[LầmTài khoản đã xác minh]

7.Phải tôn trọng quy luật khách quan về mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất.

Mác đã nói rất rõ về vấn đề này. Nhưng trong thực tiễn xây dựng CNXH ở một số nước, lại "sáng tạo": Trong chuyên chính vô sản, với sự giúp đỡ của các nước anh em, có thể thiết lập những quan hệ sản xuất tiên tiến ngay cả khi lực lượng sản xuất còn rất lạc hậu.

Trung Quốc đã tèo khi áp dụng 'sáng tạo" này với đại nhảy vọt.

Việt Nam cũng tèo khi xóa bỏ kinh tế hộ nông dân, xây dựng HTX cao cấp, sở hữu tập thể, sản xuất lớn trên cơ sở...con trâu, cái cày...

Tư duy này còn dẫn đến giải quyêt vấn đề "ai thắng ai" trong công thương nghiệp, xóa bỏ công thương nghiệp tư nhân, xóa bỏ thị trường tự do, áp đặt kế hoạch hóa tập trung...

Nay, cách làm mới là quay lại với kinh điển học thuyết Mác-Lê, chứ ko 'sáng tạo" như trước nữa

"Với điều kiện Việt Nam, chúng ta không bao giờ ảo tưởng rằng, trong trạng thái thấp kém của lực lượng sản xuất, lại có thể xác lập và củng cố được những quan hệ sản xuất mới, cao hơn và vượt quá tính chát và trình độ của lực lượng sản xuất, vốn là tiền đề để quan hệ sản xuất ra đời, tồn tại và phát triển"

 

[LầmTài khoản đã xác minh]

8.Tư tưởng 5 thành phần kinh tế.

Thực ra tư tưởng này đã có từ Đại hội 4, nhưng ko đc triển khai.

Trên văn bản có ghi 5 thành phần kinh tế, nhưng trong chính sách kinh tế thì có hàng loạt biện pháp xóa bỏ một cách vội vàng những thành phàn kinh tế phi CNCH: Kinh tế tư bản tư nhân, kinh tế tư nhân, kinh tế cá thể...

Đại hội 6 không chỉ ghi nhận 5 thành phần kinh tế mà còn đòi hỏi phải đổi mới cách thực thi tư tưởng này, thực sự tôn trọng các thành phần kinh tế cùng tồn tại, tạo điều kiện để mọi thành phần kinh tế có thể đóng góp tốt nhất cho sự phát triển của sản xuất và cải thiện đời sống nhân dân.

Cũng chính với quan điểm 5 thành phần kinh tế, Đại hội 6 đã chấm hết cho các cụm từ "hoàn thành cách mạng quan hệ sản xuất", "giải quyết vấn đề ai thắng ai" mà trước đó trong Văn kiện Đại hội nào cũng có.

 

[swordfishman]

8.Tư tưởng 5 thành phần kinh tế.

Thực ra tư tưởng này đã có từ Đại hội 4, nhưng ko đc triển khai.

Trên văn bản có ghi 5 thành phần kinh tế, nhưng trong chính sách kinh tế thì có hàng loạt biện pháp xóa bỏ một cách vội vàng những thành phàn kinh tế phi CNCH: Kinh tế tư bản tư nhân, kinh tế tư nhân, kinh tế cá thể...

Đại hội 6 không chỉ ghi nhận 5 thành phần kinh tế mà còn đòi hỏi phải đổi mới cách thực thi tư tưởng này, thực sự tôn trọng các thành phần kinh tế cùng tồn tại, tạo điều kiện để mọi thành phần kinh tế có thể đóng góp tốt nhất cho sự phát triển của sản xuất và cải thiện đời sống nhân dân.

Cũng chính với quan điểm 5 thành phần kinh tế, Đại hội 6 đã chấm hết cho các cụm từ "hoàn thành cách mạng quan hệ sản xuất", "giải quyết vấn đề ai thắng ai" mà trước đó trong Văn kiện Đại hội nào cũng có.

E là xã viên đây, keke

 

[LầmTài khoản đã xác minh]

9.Chuyển mạnh sang kinh tế hàng hóa và cơ chế thị trường

Ở nhiều nước XHCN, thị trường tự do tồn tại khách quan, nhưng quan điểm kinh tế học XHCN lại ko chấp nhận điều đó.

Ở VN, thị trường tự do chiếm tỷ lệ lớn trong đời sống kinh tế, đối với cả công nghiệp và nông nghiệp, vì sản xuất nhỏ vẫn chiếm đa số, nhất là ở miền Nam. Và tất nhiên, thị trường lâu nay vẫn bị "kỳ thị"

Để giải quyết vấn đề này, nhóm chuẩn bị Báo cóa Chính trị đề nghị: Dù chủ quan, bằng ý chí muốn phủ định thị trường thì nó vẫn tồn tại. cách tốt nhất là thừa nhận nó, tận dụng những mặt tích cực, hạn chế tiêu cực, sống chung với nó, hướng nó vào việc đóng góp cho sự phát triển quốc kế dan sinh.

Cụ Trường Chinh nói tại Hội nghị Bộ Chính trị ngày 20/9/1986:

"Có sản xuất hàng hóa thì có thị trường và cơ chế thị trường, đó là tất yếu khách quan. Chúng ta ko thể né tránh, kiêng kỵ cơ chế thị trường, vì đó là sự vận động của quy luật khách quan ngoài ý muốn của chúng ta.

Trong cơ chế tập trung quan liêu bao cấp, chúng ta đã bác bỏ cơ chế thị trường, làm trái quy luật khách quan, gây ra những hậu quả nghiêm trọng kéo dài, rốt cuộc phải bị động chạy theo tính tự phát của thị trường tự do. Đó là sai lầm cần khắc phục".

Nhưng tư duy cũ vẫn còn phổ biến nên phải có "độ trễ tư duy" nhất định, đảm bảo sự nhất trí tối cao trong ****. Khái niệm cơ chế thị trường lúc này được thay bằng hình thức mềm dẻo hơn, là "kinh tế hàng hóa"

Đến Đại hội 7, danh từ Cơ chế thị trường mới được đưa vào Nghị quyết

Đại hội 9 nói rõ hơn: Phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN.

 

[LầmTài khoản đã xác minh]

10.Kinh tế mở

Trước đây, VN từng nghi ngại phân công lao động quốc tế, coi đó là công cụ để các nước lớn áp chế nước nhỏ.

Đã từng có ý kiến cho rằng nên tận dụng thế mạnh của nông nghiệp nhiệt đới VN để đổi lấy kỹ thuật hiện đại trong công nghiệp hóa. Ý kiến này bị oánh giá là: "muốn biến Việt Nam thành vườn chuối của phe XHCN".

Nay kinh tế đói kém, viện trợ nước ngoài giảm sút, người Việt phải sống bằng cái do mình làm ra" nên việc bươn chải với thị trường thế giới để kiếm ngoại tệ, hợp tác, kinh doanh, liên kết...ngày càng trở thành nhu cầu vức bách.

Phải có tiền để nhập hàng. Phải có hàng để phục vụ sản xuất tiêu dùng. Vậy, muốn có tiền (ngoại tệ) thì phải xuất khẩu.

Ngoài nhập khẩu, còn có vốn đầu tư, khi mà vốn của bản thân nền kinh tế VN ko đủ thỏa mãn nhu cầu phát triển kinh tế.

Vậy là đến lúc, lý thuyết coi đầu tư nước ngoài là phương tiện bóc lột của các nước lớn đã dần được nhìn lại: Đúng là có bóc lột, nhưng là thứ tất yếu phải trải qua để phát triển.

Vậy là "mở" tất, ko chỉ với các nước XHCN mà là "mở với thị trường thế giới nói chung.

 

[LầmTài khoản đã xác minh]

Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội 6 được hoàn tất vào tháng 9/1986. Sau khi được Bộ Chính trị thông qua, bản dự thảo này được đem ra mổ xẻ tại Hội nghị Trung ương 11, diễn ra tại hà Nội vào tháng 11/1986.

Tại đây, vẫn còn những ý kiến do dự, cân nhắc trước cách nhìn quá mới mẻ, coi những thứ này sẽ dẫn đến "mục ruỗng nền kinh tế XHCN', "chệch hướng", "ăn phải bả của CNTB"...

Cụ Trường Chinh và nhóm của ông có lúc chịu sự phê phán gay gắt, nào là 'chạy theo CNXH thị trường", nào là "bắt chước quan điểm nước ngoài". Cuối cùng, ông bị chụp mũ "chủ nghĩa cơ hội hữu khuynh".

Cụ Trường Chinh bình tĩnh trả lời:

"Trong quá trình đổi mới tư duy, nhất là tư duy kinh tế, chúng ta ko thể ko sử dụng các phạm trù sản xuất hàng hóa, quy luật giá trị, đòn bẩy kinh tế, quan hệ hàng hóa, tiền tệ, giá cả, thị trường...v.v

Điều tuyệt đối phải tránh là không vì những ý kiến khác nhau mà dẫn đến chia rẽ, bè phái, không vì thấy người khác trái ý mình thì khó chịu, rồi truy chụp, quy kết về chính trị. Điều đó chỉ có hại chứ không giúp gì cho sự đoàn kết nhất trí.

Chúng ta đã làm việc với nhau hơn nửa thế kỷ, ngọt bùi, đắng cay đều đã nếm qua, còn gì ko hiểu nhau nữa mà phải dùng những lời nặng nề như vậy"

"

 

[tientung000]

9.Chuyển mạnh sang kinh tế hàng hóa và cơ chế thị trường

Ở nhiều nước XHCN, thị trường tự do tồn tại khách quan, nhưng quan điểm kinh tế học XHCN lại ko chấp nhận điều đó.

Ở VN, thị trường tự do chiếm tỷ lệ lớn trong đời sống kinh tế, đối với cả công nghiệp và nông nghiệp, vì sản xuất nhỏ vẫn chiếm đa số, nhất là ở miền Nam. Và tất nhiên, thị trường lâu nay vẫn bị "kỳ thị"

Để giải quyết vấn đề này, nhóm chuẩn bị Báo cóa Chính trị đề nghị: Dù chủ quan, bằng ý chí muốn phủ định thị trường thì nó vẫn tồn tại. cách tốt nhất là thừa nhận nó, tận dụng những mặt tích cực, hạn chế tiêu cực, sống chung với nó, hướng nó vào việc đóng góp cho sự phát triển quốc kế dan sinh.

Cụ Trường Chinh nói tại Hội nghị Bộ Chính trị ngày 20/9/1986:

"Có sản xuất hàng hóa thì có thị trường và cơ chế thị trường, đó là tất yếu khách quan. Chúng ta ko thể né tránh, kiêng kỵ cơ chế thị trường, vì đó là sự vận động của quy luật khách quan ngoài ý muốn của chúng ta.

Trong cơ chế tập trung quan liêu bao cấp, chúng ta đã bác bỏ cơ chế thị trường, làm trái quy luật khách quan, gây ra những hậu quả nghiêm trọng kéo dài, rốt cuộc phải bị động chạy theo tính tự phát của thị trường tự do. Đó là sai lầm cần khắc phục".

Nhưng tư duy cũ vẫn còn phổ biến nên phải có "độ trễ tư duy" nhất định, đảm bảo sự nhất trí tối cao trong ****. Khái niệm cơ chế thị trường lúc này được thay bằng hình thức mềm dẻo hơn, là "kinh tế hàng hóa"

Đến Đại hội 7, danh từ Cơ chế thị trường mới được đưa vào Nghị quyết

Đại hội 9 nói rõ hơn: Phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN.

Cứ theo tinh thần đi sau nhìn nhận lại, thì hiện nay còn cái gì là tồn tại tất yếu khách quan? Phải chăng tất yếu khách quan mà 1986-1989 nhìn chưa thấy là Liên bang Xô viết và Đông Âu sụp đổ, TQ thì không nếu cao lá cờ CN.. Vậy tất yếu khách quan tiếp theo là... gì? CNTB đi lên CNXH? Các cụ khai sáng giúp. Đời cháu còn 20-30 năm cống hiến, còn kịp nhìn thấy ...gì không?

 

[vanvuong]

Cứ theo tinh thần đi sau nhìn nhận lại, thì hiện nay còn cái gì là tồn tại tất yếu khách quan? Phải chăng tất yếu khách quan mà 1986-1989 nhìn chưa thấy là Liên bang Xô viết và Đông Âu sụp đổ, TQ thì không nếu cao lá cờ CN.. Vậy tất yếu khách quan tiếp theo là... gì? CNTB đi lên CNXH? Các cụ khai sáng giúp. Đời cháu còn 20-30 năm cống hiến, còn kịp nhìn thấy ...gì không?

Có nhiều kiểu để đi lên cnxh thạt sự, không phải kiểu "khoa trương , kêu gào và biểu ngữ ".
Một số nước đã đi lên cnxh thật sự như Thụy điển ...
Nhưng việc họ làm không hề giống ta, không nghĩ như anh Mao, rằng trí thức mà không biết trồng rau thì không bằng cục cứ t.
Họ nêu cao vai trò trí thức, khuyến khích tư bản (vì thật sự những người này họ giỏi, 1 cái đầu biết nghĩ còn hơn 1 nghìn đôi tay) .
Đóng góp cho xh cao và thường xuyên (chứ ăn chặn được 1 người với 1 lần làm cả triệu người kinh và oán hận thì chả có lợi gì) .
Và họ đi lên như thế đó.

 

[Dzon]

Nếu cụ Duẩn ko chết sớm mà vẫn làm tổng thì ko biết có đổi mới đc ko nhỉ?

 

[lairai]

Cụ cho cháu xin 1 bản để đọc nhá. Thanks cụ

Cụ gửi cho em EMail của Cụ đi em sent cho Cụ ngay trong vòng 1 nốt nhạc.