Tạp chí LIFE phỏng vấn Bà Nhu, tháng 8-1963
(1) RÀO KẼM GAI NHÀ PHẬT. Lo sợ chính quyền tấn công vào chùa tại Saigon, các nhà sư chăng rào kẽm gai [quanh chùa Xá Lợi].
(2) NGƯỜI PHỤ NỮ QUYỀN LỰC. Ngồi trong ngai trên lễ đài, bà Nhu dự buổi tập hợp của tổ chức phụ nữ nơi bà đã phát biểu đả kích các Phật tử.
“Bà Rồng Cái” của ông Diệm phun lửa vào chúng ta
Bà Ngô Đình Nhu (hình phải) là em dâu Tổng thống Diệm của Nam VN và là một nhà nữ quyền nói năng mạnh bạo và đã trở thành người phụ nữ quyền lực nhất tại đất nước này. Tuần qua, trong một cuộc phỏng vấn với thông tín viên Milton Orshefsky của LIFE, bà đã bộc lộ một số quan điểm bạo liệt về những đòi hỏi ngày càng nhiều thêm về tự do tôn giáo của các Phật tử tại Nam VN—và về những nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm hòa giải cuộc tranh chấp Phật giáo mà Hoa Kỳ cảm thấy gây trở ngại cho cuộc chiến chống các du kích quân Cộng-sản.
Các nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm giàn xếp cuộc khủng hoảng Phật giáo đến nay có đem lại kết quả?
“Những gì mà chính quyền [Việt Nam] đang làm hiện nay là do áp lực của phía Mỹ trong việc đưa ra những nhượng bộ này, đề nghị cùng ngồi lại với các nhà lãnh đạo Phật giáo, để chứng tỏ thiện ý của chúng tôi. Nhưng vấn đề bị kéo lê bởi những nhà lãnh đạo đó không muốn hòa giải.”
Tại sao các lãnh tụ Phật giáo lại không muốn có sự hòa giải?
Các lãnh tụ Phật giáo này thực ra là những người Cộng-sản đội lốt thầy tu và những người có thiện cảm với Cộng-sản được giúp đỡ bởi các phần tử có âm mưu lật đổ và tất cả các đối thủ cũ của chúng tôi. Họ chỉ sử dụng chiếc áo khoác Phật giáo để làm vật che chắn. Chúng tôi biết đích xác những kẻ gây rối là ai và nếu không vì Tòa đại sứ Mỹ thì chúng tôi đã tấn công họ rồi.”
Bà có cảm thấy Hoa Kỳ thực lòng quan tâm đến lợi ích của Nam VN?
Tòa Đại sứ Mỹ gần đây nói với Tổng thống Diệm rằng nếu chính quyền VN không thể buộc tôi im miệng được - làm như thể tôi là một đứa trẻ hay là một kẻ điên loạn - thì chính quyền Mỹ cảm thấy buộc phải cắt đứt quan hệ với chính quyền VN trong ‘Vấn đề Phật giáo’
Bà cảm thấy thế nào về vị đại sứ Mỹ vừa mới được bổ nhiệm, ông Henry Cabot Lodge?
“Tôi nghe nói ông ta xuất thân từ một gia đình chỉ chuyện trò với Chúa. Rồi có người nào đó nhắc tôi nhớ rằng gia đình tôi cũng có danh tiếng đó. Tôi hy vọng chúng tôi có thể cùng một lúc nói chuyện với Chúa.”
Cuộc tranh chấp với những Phật giáo đồ này sẽ kết thúc như thế nào?
“Một khi vấn đề tranh chấp này chấm dứt thì nó sẽ chấm dứt vĩnh viễn. Phật giáo sẽ không còn trên đất nước này nữa. Những người này dám tự cho rằng họ là lãnh đạo của 80% dân số. Chừng nào tôi còn chút hơi thở, tôi sẽ làm cho họ phải rút lại sự khoác lác tự phụ đó. Họ làm như thể tất cả chúng tôi là những kẻ ngớ ngẩn đần độn. Tôi quá tức giận.