[Funland] Nước Nga qua những ghi chép nhỏ .

[BMW2018]

Cụ chicken222 ơi , cứ post vào topic này nhé . E cũng hóng topic của cụ ở voz giờ gặp cụ ở đây thật là may mắn .

 

[BMW2018]

Thớt cụ hay quá, văn rất hay, trải nghiệm sống phong phú, góc nhìn bây giờ em mới biết về nước Nga.
Mong cụ tiếp tục ạ.

chiken222 là tác giả chính của bài này ạh , bây giờ e cũng hóng từ cụ
chiken222.

 

[BMW2018]

Đi Tây giàu lắm…

Quan điểm mà 99% người VN có người nhà ở nước Ngoài những năm 90 đều nghĩ như thế. Đó là kết quả của một thời gian rất dài người VN không có cách nào nhìn ra thế giới, mọi hình ảnh về thế giới bên ngoài đều đến từ những câu chuyện kể, những thước phim được tài trợ, cho không và được kiểm duyệt kĩ càng. Trời Tây khi ấy (Mỹ cũng bị coi là Tây, nói chung cứ mắt xanh tóc vàng mũi lõ là Tây tuốt, mặc kệ nó thật đến từ phía Tây hay không) hiện lên là những con phố đầy những chiếc xe bóng loáng, những thành phố rực sáng về đêm, những tòa nhà chạm đến tận mây, những cô gái chàng trai ăn mặc sạch sẽ, đẹp, sang trọng,… và không hề có sự hiện diện của việc thiếu thức ăn. Dần dà trong tiềm thức của người VN, Tây là một nhóm người cao sang và cần được kính trọng, sợ hãi. Tây ai cũng tốt, tây ai cũng đẹp, Tây ai cũng giàu và chỉ có ta phục vụ Tây chứ không có chiều ngược lại. Đó là một định kiến tồi tệ.

Đã gần 30 năm trôi qua, khi mà số người VN có cơ hội bước ra khỏi biên giới của làng xã, của đất nước mình càng ngày càng tăng và trở nên phổ biến. Khi đến và sống ở trời Tây những người ấy mới nhìn thấy Tây hàng ngày, và họ biết rằng Tây cũng có Tây tồi, Tây cũng có Tây bựa, Tây nghèo, Tây láu cá và đặc biệt khi bạn vào quán ăn, vào khách sạn, Tây phải phục vụ bạn, xách vali cho bạn, phải khéo léo lấy lòng bạn,…. Tóm lại Tây cũng chả khác gì ta.

Và ở Tây cũng chả dễ dàng làm giàu như chúng ta tưởng tượng, muốn giàu ở Tây, cần bỏ ra rất nhiều, đánh đổi rất nhiều.

Có một dạo tôi hay phải sang khu sứ quán làm việc, nhiều lúc giữa buổi xuống sân đứng hút thuốc để thư giãn. Những lúc ấy. nhất là mùa Hè, hay gặp các ông bà cụ hoặc phụ nữ trung niên dắt cháu đi dạo. Có thể đó là ông bà nội ngoại của đứa nhỏ, cũng có thể là Nhianhia (bảo mẫu) được thuê. Đôi khi cũng có trò chuyện với các cụ. Cơ bản các cụ cũng thích được trò chuyện vì sang đây trông cháu cho con phải rời xa cuộc sống có hàng xóm quen thuộc cũng rất buồn. Con cái thì đi suốt ngày nên cũng ít trò chuyện. Do đó bắt chuyện với các ông bà cụ cũng dễ lắm.

Có lần nghe một bà cụ buột miệng bảo: “Sang Tây cũng chả sướng bác nhỉ!” (Bác là bà gọi thay cháu vì tôi nhiều tuổi hơn bố mẹ đứa trẻ). Mình cảm thấy như bà đã vỡ ra nhiều điều thực tế về việc đi Tây của con bà.

Có lần đi cắt tóc ở chợ, nghe thợ cắt tóc vừa cắt vừa kể là em út ở nhà cứ tưởng mình bên này giàu lắm, lâu lâu lại gọi đt sang xin ít tiền mu axe hay đổi xe, các cụ thì cũng gọi điện giục bảo con đi Nga cũng có tiền giúp em nó tý, rồi gửi vài chục về cho em nó chạy việc,… trong khi đó ở bên này hai vợ chồng chú cắt tóc này ăn cái gì cũng tiết kiệm, ở thì chung nhà với 3 cặp vợ chồng khác trong một căn phòng 15m2, về chỉ để ngủ. Có khi cả năm chả dư nổi 2-3 k$ chứ đừng nói vài trăm triệu. Nhưng nói ra thì ai tin, ở quê lại bảo là mày keo kiệt, rồi thì không nhìn mặt, rồi thì trách móc,… Nhiều người không chịu được kiểu đó nên ăn cho mình thì chả dám, toàn để tiền gửi về cho anh em, bố mẹ, họ hàng. Cho dù có khi sốt cũng phải rang uống đại viên giảm sốt rồi 5-7h sáng mùa Đông đã lê lết ra chợ đẩy cái xe đi bán từng cốc chè, từng cuộn băng dính, từng xấp bao nilon, từng bó rau cân thịt. Tích cóp từng đồng một để khi anh em bố mẹ gọi sang lại phải có mà gửi về.

Tất nhiên không nói đến những đối tượng Soái, những người buôn bán lớn với số tiền ra vào mỗi ngày là từ vài chục đến cả vài trăm nghìn $. Những người đó thì vài trăm vài nghìn $ chỉ là vấn đề muốn hay có sẵn trong ví không chứ không phải là có hay không. Mà những người ấy thì chiếm tỷ lệ không cao. Mà nói thật, kể cả với những người khá khá giàu (buôn bán ở chợ Liu) thì vẫn phải làm việc cật lực và đầy cực nhọc mỗi một ngày, nhắc lại MỖI MỘT NGÀY. Vì việc buôn bán chỉ trễ nải vài ngày có thể sẽ mất kha khá mỗi hàng lớn. Họ vẫn phải mang vác, đôi khi phải giúp kéo hàng ra xe cho kịp chuyến, vẫn nhễ nhại mồ hôi, vẫn lo toan hằn sâu trong từng khóe mắt và có những người dù rất giàu nhưng chả mấy khi đi đâu khác ngoài đoạn đường Nhà-chợ. Với những người làm giàu bằng sức lực của mình và quần quật mỗi ngày, về cơ bản họ rất tiết kiệm, nhưng cũng có những khi họ vung tay mua rất nhiều thứ đắt tiền, bất chấp giá cả chỉ như để cho bõ những ngày mình quá cực khổ rồi. Và cũng kha khá những bạn cò sống được bằng cách nhỏ nhẹ gạ gẫm dân giàu mua những thứ đắt tiền này.

Theo thống kê sơ sài của SQ (mấy ông này cái gì chả sơ sài) thì người VN ở Mos vào khoảng hơn 100k, trong đó phần nhỏ (10-20%) là làm buôn bán lớn và trung, số lượng không nhỏ làm thợ may, buôn bán nhỏ hay cửu vạn, và số rất nhỏ làm việc liên quan đến chuyên môn như kiểu nhân viên đặc phái của tổng công ty này nọ, số rất nhỏ (1%) là sinh viên, du học sinh, số nhân viên SQ hay đặc phái viên nằm vùng của cảnh sát, an ninh không tính. Nhắc lại, ở Mos nhé.

Số người hiện giàu không nhiều, nhưng số người sẽ giữ được sự giàu có ấy lại càng không nhiều vì chỉ cần vốn nhẹ hoặc ham mê cờ bạc thì chỉ cần một mùa giật Rub như đợt rồi hay một mùa Euro, WC có thể là ra đi sạch bách. Cũng đúng vì với một vài người giàu có, sự giàu có đến với họ như một món quà của Thượng đế, họ từng liều lĩnh và may mắn giàu lên, nhưng họ không tự ý thức được là mọi thứ đến bằng may mắn sẽ rất dễ dàng ra đi nếu sau đó bạn tin rằng mình sẽ vẫn may mắn như thế mãi mãi.

Cho nên, đi Tây không dễ giàu!

 

[xuanmanhnguyen]

Hơn 3 tháng nay em ko thể vào VOZ từ Nga, viết nhiều không biết post ở đâu, hôm nay post thử ở đây tiếp vậy, để chỉnh sửa nốt mấy phần mới viết rồi up lên coi như kỉ niệm những năm tháng bên này:

Những ngày năm mới.


Moscow đang đón một năm mới khó khăn thứ hai sau hơn 1 năm sự kiện Crưm. Một đêm giao thừa lặng lẽ hơn rất nhiều đêm giao thừa trong hơn 1 thập kỉ qua. Tiếng pháo bong ít hẳn, quy mô cũng thế. Quảng trường Đỏ đóng cửa đêm giao thừa để phòng ngừa khủng bố. Có thể có khủng bố, có thể nổ ở bất cứ nơi nào, trừ trái tim nước Nga, nhất là vào thời khắc quan trọng nhất. Còn chuyện thương vong, người Nga cũng chả lạ gì! Ít ra thì 2 thập kỉ qua, khủng bố (nếu có xảy ra nữa) cũng không quá lạ lẫm với người Nga.

Thông thường việc trang hoàng đón Tết được người Nga chuẩn bị từ đầu tháng 12 và lên đến đỉnh vào tầm 24-27. Thậm chí có gia đình đêm 30-31 vẫn đi mua sắm. Các sinh viên sau khi trả Jatrot và Thi sớm (nếu được) sẽ kéo valy về với gia đình từ khoảng 25 trở đi. KTX sẽ vắng lặng. Đường phố sẽ bớt kẹt xe trừ đêm 31 khi pháo hoa sẽ chiếu sang Moscow từ mọi ngóc ngách thành phố theo những quy mô rất đa dạng.

Nhưng năm nay không thế, và còn ít hào nhoáng hơn năm ngoái –thời điểm cuộc khủng hoảng Crưm mới bắt đầu. Về mặt vật chất, siêu thị rất ít nhu yếu phẩm ngoại nhập, mọi thứ mang hơi hướng của những năm đầu 2000, khoai tây, bắp cải, cà rốt chiếm thế chủ đạo. Các loại rau khác thì ít hẳn,nổng sản và hoa quả từ Thổ Nhĩ Kì sau vụ đâm lén thì thà để thối trên kệ chứ rất ít người mua. Một số siêu thị luôn để xuất xứ hàng nông sản nay cứ len lén bỏ đi, nhưng phần lớn vẫn để lại.

Đôi khi ở bên ngoài nhìn vào, cứ nghĩ một đất nước mà đồng tiền mất đi hơn nửa giá trị chỉ trong hơn 1 năm thì sẽ khó khăn lắm, nhưng với Nga thì không thế. Không có hoảng loạn và hỗn loạn nào ở quy mô lớn, thế nên thực phẩm vẫn đủ cho toàn dân, chỉ là không thừa mứa nhưng không thiếu thốn khủng khiếp như tưởng tượng. Chính nhờ cái ý thức va trật tự cao này mà nước Nga vẫn đón được cái tết 2016 trong an bình dù hơi thiếu hoành tráng. Các hoạt động ở quy mô nhà nước vẫn đều đặn diễn ra, các công ty sau khi cắt giảm nhân sự đã bắt đầu có dấu hiệu tuyển lại hồi cuối năm qua, tuy mức lương là hơi bèo tý nhưng vẫn đủ duy trì việc sinh sống tối thiểu.

Sinh viên VN đang sống những năm tháng phè phỡn nhất trong hơn chục năm qua. Sinh viên du học đợt này ở NGa đúng sướng. Nghỉ Tết còn đi Ai Cập, đi Ý, Đi Dubai nghỉ dưỡng cơ mà. Học bổng về USD vẫn thế nhưng 1USD giờ là 72r so với 30 như cách đây 2 năm trở về trước. Giá cả thực phẩm chỉ tăng nhẹ, giá chi phí điện thoại, internet vẫn duy trì. Nên dư dả là điều đương nhiên. Một số SV thậm chí còn bỏ tiền buôn hàng về VN, từ cái áo cái quần đến đôi giày Nike Adidas. Thậm chí có cô bé ở Tula còn buôn hàng chục thùng rượu dịp tết. Nhờ hưởng chênh lệch tỷ giá nên một số mặt hàng ở Nga giờ khá rẻ. Giày Adidas mua đúng dịp giảm giá như dịp này tầm hơn 1tr 1 đôi cho mấy dòng đơn giản, loại này mang về bán gần 2tr vẫn có người mua, lời để đâu cho hết. Nên kha khá SV năm vừa rồi giàu lên trông thấy. Ít ra nó cũng chứng tỏ lứa trẻ giờ khsa năng động và dám làm. Việc học cũng có ảnh hưởng nhưng thôi kệ, tóm lại chuyện học cũng chỉ là một bước chuẩn bị thôi. Nếu dấn thân được sớm thì cứ thử làm cho biết.



continute....

Cụ chickeen đang ở đâu vậy cụ oi! Ko bít Em có vinh dự đc uong riệu với cụ ko hây? Mong là vậy ! Thoi mời cụ chén quốc lủi vay!

 

[xuanmanhnguyen]

Cảm nhận về con người và đất nước Nga. ( Chicken222 )

Trích chicken222 ( voz )

Dạo này thấy nhiều việc về nước Nga quá. Qua quãng thời gian sống ở đây tôi cũng có ghi chép và nhận được ghi chép của nhiều người, thôi thì post lên đây cho anh em xem chơi và hiểu hơn về một nước Nga vừa lạ vừa quen và những số phận người nơi cái xứ lạnh này. Tôi rất bận, do đó sẽ không hứa thường xuyên cập nhật, mong mọi người thông cảm.

1. Những bóng mờ trên đất lạnh.udency:
Nước Nga trong khoảng 20 năm trở lại đây (chính xác phải là hơn 30 gần 40 năm, nhưng những biến động lớn thì khoảng 20 năm) gắn liền với sự hình thành, lớn mạnh của một xã hội ẩn, phía sau những tòa nhà kì vĩ hay những công trình xây dựng mang đậm tính Xô Viết, xã hội của những người di cư.

Họ là ai?

Tôi không có ý định đưa ra câu trả lời hoàn chỉnh cho câu hỏi này, tôi chỉ muốn nói về người VN và một vài cộng đồng khác mà tôi biết.

Người VN, họ là những người đi theo các hợp đồng xuất khẩu lao động thời Xô Viết, họ là những người đi theo tiếng gọi của những giấc mơ đổi đời mà người thân đã thành công nơi này kể lại, họ có thể là những người đi theo diện xuất khẩu lao động sau ngày nước Nga ổn định, họ có thể là những người vượt biên đến từ Đông Đức cũ hay các nước cộng hòa trước đây. Vô vàn những ví dụ và vô vàn những số phận.

Họ có thể là thương nhân trưởng thành từ một giai đoạn LX thiếu thốn hàng tiêu dùng hoặc kém cỏi trong phân phối. Những người này có thể buôn từ cái bàn là cái nồi áp suất, đôi giày da, cái quần Jean, cái áo khoác, đồ lót, đồ điện tử,… mọi thứ và theo những con đường khác nhau. Hàng trăm container hàng từng theo những chuyến tàu lênh đênh trên biển cập bến HP hay những cảng khác mang theo bao nhiêu là Bàn là liên xô, nồi áp suất, bếp lò xo và sau đó những chuyến hàng quay ngược sẽ là quần Jean Tàu, Đồng hồ casio, Seiko, dây thun, cúc quần Jean (một thứ tưởng buồn cười nhưng tỷ lệ lợi nhuận cao đến không thể tả),… lại quay về nước Nga để theo những bàn chân không mỏi len lỏi khắp nước Nga bằng những chuyến tàu chiều thứ Sáu hay những chuyến xe khách xuyên đêm nối giữa những miền quê. Nhắm mắt lại, sẽ thấy những đường chuyển hàng nhỏ bé nhưng cần cù tỏa ra khắp những nơi có người VN sinh sống trên nước Nga những ngày ấy. Không thể phủ nhận rằng những chú kiến VN bé nhỏ đã góp phần ổn định phần nào nhu cầu hàng tiêu dùng cho toàn nước Nga những năm tháng xám một màu bao cấp ấy. Nói thêm là dù tiếng Nga rất tệ, người Nga vẫn hiểu được những con người VN bé nhỏ ấy muốn nói gì. Những năm tháng ấy, nụ cười luôn nở tươi trên môi những người Nga đôn hậu khi đến mua hàng hay được mua hàng hay mua được hàng từ những người bạn VN bé nhỏ. Họ thân thiện với nhau như những người cộng sản chân chính.

Họ cũng có thể là những sinh viên giỏi từng được cử đi nước ngoài du học. Những con người với kiến thức, đầu óc và khả năng tiếng Nga của mình đã tìm ra rất nhiều cách kiếm tiền bằng chuyên môn. Dom 5, một địa danh mà bất cứ người VN nào ở Moscow những năm đầu 80 đến đầu 2000 đều biết. Đã có những lúc trong căn chung cư ấy có vài cái xưởng tách vàng hay kim loại màu đặt trong những căn hộ bé xíu đã được cải tạo thành các phòng thí nghiệm nhỏ.

Họ cũng có thể là những đại gia sau những năm 90 ở VN mang theo tiền và cung cách làm việc sặc mùi XHD sang nước Nga đầu tư. Những người này tôi ít tiếp xúc nên ko muốn bàn sâu.

Họ có thể là những cô gái sang đây làm công tác phục vụ xã hội hoặc lưu lạc từ những xưởng may về với nghề nghiệp này. Phần lớn họ không đẹp và đối tượng phục vụ cũng phần đông là các thanh niên SNG xa gia đình hay những bác Nga già còn máu. Tỷ lệ phục vụ cho người VN không cao do nhan sắc các cô thì thường vừa mắt người nước ngoài hơn người VN.

Họ cũng có thể là những nhóm XHĐ sang đây tìm cơ hội. Số này tôi cũng ít tiếp xúc, chả muốn nói.

Rất nhiều mà khó có thể miêu tả kĩ về những dòng chảy con người đến và ở lại với nước Nga. Mỗi nhóm người ấy, khi đi sâu tìm hiểu lại thấy bao nhiêu điều hay cũng như dở, thú vị cũng như đau lòng. Chỉ có một điểm chung giữa họ với nhau đó là họ luôn ý thức được mình là người nước ngoài cho dù họ có hộ chiếu Nga hay không. Nước Nga chưa bao giờ là miền đất hứa cho người ngước ngoài, đặc biệt là Châu Á và đặc biệt là sau những biến động chính trị dẫn đến những suy nghĩ có phần lệch lạc về những thương nhân nước Ngoài này. Và cũng bởi tự những thương nhân Châu Á hầu hết đều không có tính thật thà như những người Nga Xô Viết.

Có một điều nữa là những thương nhân Châu Á đã nhập khẩu cho nước Nga một thứ văn hóa mà vì nó nước Nga mãi lận đận đến giờ: Hối lộ và tham nhũng.

Những con người nước ngoài trên đất Nga ngoại trừ số rất ít có giấy tờ hợp lệ thì đều là giấy tờ giả hoặc giấy tờ đã hết hạn lưu trú. Hầu hết những người giàu đều có giấy tờ hợp pháp, số ít họ còn sở hữu bất động sản, hộ chiếu Nga, con họ mang quốc tịch Nga và đươc học ở trường công hoặc sau đó sang Mỹ Anh du học. Nhưng phần lớn người còn lại đều là người cư trú bất hợp pháp. Họ chưa chắc đã nghèo (một số ít khá giàu) nhưng vẫn sống trong những căn hộ chung cư đi thuê cùng với nhau để chia tiền phòng, một căn hộ nhỏ tầm 12m2 (giá từ 500-1500$ tùy chỗ) có thể kê đến 5 cái giường tầng và sống 10 người trở lên. Nói cho cùng họ chỉ cần chỗ ngủ! Và thông thường những căn hộ chung cư ấy thường tập trung trong một khu nhà chung cư có bảo kê hết. Chỉ cần bước qua cổng bảo vệ là họ gần như được an toàn. Rất hiếm khi cảnh sát vào những nơi này kiểm tra giấy tờ. Đôi khi những căn phòng ấy có thể sống 3-4 cặp vợ chồng. Và lẽ dĩ nhiên những quan hệ vợ chồng cũng buộc phải thực hiện trong những không gian chật hẹp và đầy người như thế. Có đôi khi tôi đến chơi một nhà nào đấy và rất khó hiểu là vì sao họ có thể sống chật chội như thế khi mà họ giàu có hơn tôi rất rất nhiều. Câu trả lời đã nói ở trên: Rẻ và an toàn.

Mỗi buổi sáng khoảng 5h là mọi người đã phải có mặt ở chợ (cho dù đó là những ngày mùa Đông -20C) – người Nga không bao giờ làm được điều này - và chuẩn bị cho một ngày bán hàng mới với những chuyến xe chứa đầy hy vọng đến từ những thành phố xa chở theo hàng nghìn những người buôn bán lẻ hoặc những đầu nậu cỡ vừa). Những năm 2000 - 2010, theo tôi biết một ngày bán hàng có những người có thể thu đến cả vài triệu Rub (1$ lúc này khoảng 30-35 Rub). Thuế chỗ cho những quầy hàng be bé ở những chợ đầu mối lớn như Vòm hay Liu bây giờ có thể lên đến cả nghìn $ cho một ngày bao gồm mọi chi phí nhỏ lẻ khác. Để mua một quầy có khi phải trả đến 100-500k$ tùy thời điểm mà chưa chắc đã ai bán cho. Có những người bỏ vốn mua quầy rồi cho thuê lại ăn chênh lệch, mỗi tháng có thể thu về cả chục nghìn $. Nhưng việc cho thuê này chủ yếu là các ông chủ lớn làm chứ dân mà có quầy thông thường tự đứng ra buôn hàng luôn vì lợi nhuận buôn hàng gấp vài lần số này trong những mùa cao điểm.

Vì giấy tờ bất hợp lệ, họ dù giàu vẫn sống như những bóng mờ trên xứ này, mọi quyền lợi về mặt pháp luật là không có. Mọi quyền lợi về y tế (trừ cấp cứu với tình huống nguy hiểm tính mạng) là không có. Họ có thể dùng tiền mua cảnh sát nhưng cảnh sát cũng có thể đạp họ xuống tuyết bất cứ lúc nào có lệnh. Và sẽ chả ai đòi hỏi chính quyền phải điều tra rõ ràng nếu như một ngày có một bóng mờ nào đó biến mất. Họ chả có gì, ngoài tiền! Những cánh rừng phía sau chợ Vòm mỗi mùa tuyết tan lại lộ ra vài cái xác người là chuyện bình thường (VN có, Tàu có, Đầu đen có…) và người ta chỉ đơn giản là gom chúng lại và đốt đi trong các nhà xác thành phố. Có người được nhận dạng, có người không. Và họ sẽ biến mất như chưa hề tồn tại trên cái xứ lạnh này. Ngày mai lại là ngày mới, chợ vẫn ồn ào phức tạp! Với cái dòng chảy công việc mãnh liệt ấy, chả mất bao nhiêu thời gian mà họ sẽ bị lãng quên thật sự!

Cụ viết chân thực quá! Em ngưỡng mộ roi đấy! Em cũng đang ở nc Nga đây mà sao nghe cụ kể thich qua! Em cũng đã từng muốn viết về cs và văn hoá xứ này mà ko có nhiều trải nghiệm + tg ko cho phép , cách hành văn thì lủng củng nên lại thôi! Giờ đc đọc bài cac cụ thấy vui quá đi . Em chỉ mong biet thêm đc nhiều về cs và suy nghĩ của nguoi dân Nga khắp moi miền . Em may mắn đã đc sống và đặt chân đến Siberi , hồ Baikal, cũng đã sống ở vùng Ural ranh giới giũa lục địa Á-Âu nhung chưa bao giờ cảm nhận sâu sắc đc như cụ. Vod cụ

 

[xuanmanhnguyen]

Vuốt kha khá mỏi tay
.......
hoài cổ thời các chú cứ phá
thời chân đi bàn là, đầu đội nồi áp suất, tay xách quạt tai voi...

Mợ quỳnh gặp phốt gì mà bị thu bằng đới?

 

[chiken222]

Em chỉ tuổi em út của khá nhiều bác trên này, không dám xưng cụ đâu! Cám ơn các bác động viên em sẽ cố viết hết vốn của mình để cũng coi như cho cá nhân một ít kỉ niệm những năm bên này. Em cũng ko muốn trả lời các câu hỏi về nhân thân hay cá nhân nên cũng ko reply, không phải chảnh ạ chỉ là có nhiều cái em muốn giữ riêng, các bác thông cảm!

Khó khăn của Nga và lý giải về cách người Nga ứng phó.

Ai cũng nghĩ rằng người Nga sẽ không thể chịu nổi sự suy thoái về kinh tế trong năm vừa qua. Và cũng rất nhiều nước nghĩ rằng nước Nga sẽ sớm lao vào khủng hoảng không lối ra khi mà đồng tiền mất đi một nửa giá trị, và rồi sẽ sớm thôi, nước Nga sẽ lao về thời đầu thập kỉ 90 của thế kỉ trước. Tôi cũng ko là ngoại lệ, tôi cũng gần như khẳng định điều đó. Nhưng rõ rang sự sụp đổ đã không xảy ra, ít ra thì 1 năm rồi nó chưa xảy ra. Thật lạ lùng! Tôi cũng chỉ dám đưa ra những ý kiến rất rất cá nhân từ một con người ko được đào tạo chuyên nghành kinh tế vĩ mô nhưng đã sống đủ lâu ở xứ lạnh này. Vì thế tôi không cung cấp những phân tích từ phía chính quyền vĩ mô mà chỉ nói lên từ góc nhìn của người mà quanh mình là những người Nga rất đỗi bình thường!
Hãy dời ánh mắt về những năm 90. Những câu chuyện các chú các bác lăn lộn qua những năm tháng đó vẫn luôn gợi trong tôi rất nhiều suy nghĩ. Những câu chuyện rời rạc, những góc nhìn rất hẹp và những lý giải rất mang tính cá nhân của người kể dù gì cũng giúp tôi gắn kết thành một bức tranh từ nhiều mảnh ghép. Nó cũng giúp tôi lý giải phần nào tính cách của người Nga, và có lẽ vì cái tính cách ấy nước Nga vẫn đi chầm chậm trong những ngày tháng này chứ chưa bị đánh gục.

Những năm 90, khi mà những “khó khăn tạm thời” đã trở thành một chi tiết rất chung trong mọi báo cáo của bộ chính trị mỗi cuối năm, nước Nga xô viết bắt đầu thấm thía sự thi vị hóa kinh tế theo con đường xã hội chủ nghĩa đầy giáo điều. Những năm tháng ấy, để duy trì vị thế đàn anh, nước Nga vẫn chu cấp cho các nước trong khối XHCN khá khá là nhu yếu phẩm. Hiếm có ai trong các kĩ sư ở các nhà máy chế tạo vũ khí dám đưa ra ý kiến rằng số hàng xuất ra cung ứng cho các nước đàn em nó làm kinh tế và công nghiệp Nga thiệt hại đến thế nào, điều này cũng xảy ra với nông nghiệp, cho dù nếu nói chính thức thì những cánh đồng khi ấy cũng không hẳn nằm trong biên giới nước Nga. Mỗi người con của nền XHCN vẫn sống và phơi phới tin vào tương lai như những bậc cha anh. Chiếc bàn là suốt hai mươi năm giá không đổi-chỉ vài rup, quyển sách chuyên ngành-vài chục kopek, ,quạt tai voi, bóng đèn điện… giá cả - thứ mà phải được tự định giá bởi thị trường, lại được định giá bằng những văn bản và mức giá của 20 năm về trước. Mà rất nhiều tiền nhà nước thì đổ vào cuộc chạy đua vũ trang trong chiến tranh Lạnh hay các dự án chinh phục vũ trụ, lúc ấy – không như người Mỹ - các nhà khoa học Nga không quen lien kết những thành tựu khoa học với lợi ích kinh tế trên tầm thế giới, có lẽ cũng ít người nghĩ chuyện phóng vẹ tinh lên quỹ đạo ngoài mục đích do thám còn có thể phục vụ cho truyền hình, truyền thông để có tiền mà tái đầu tư,…vì làm gì có đài truyền hình tư nhân để mà bán đường truyền – tất nhiên đó chỉ là một ví dụ,…

Thế rồi đến một thời điểm định mệnh, mọi sự cố gắng về mặt hành chính ko thể che giấu một điều hiển nhiên-kinh tế nước Nga hay khối Liên Xô đã đi đến bờ vực. Quỹ lương hưu sụp đổ, lạm phát… Không nhiều người cảm thấy dễ thở những năm tháng ấy, đặc biệt giới hưu trí.
Rồi đột nhiên Gorbachev làm ra một việc mà vì nó sau này rất nhiều người Nga nói ông là kẻ phản bội lớn nhất, nhưng cũng không ít người hiện vẫn treo chân dung ông ta thậm chí ngang hàng với Lenin (vai trò Lenin trong long người Nga là ko suy chuyển cho dù họ hiện có là nước TBCN).

Rồi sau đó gã tổng thống say như hũ chìm Yeltsin xuất hiện, nước Nga lại lao đao. Vũ khí Nga bị lén bán ra nước ngoài theo cân, giá một container sung ống có khi chỉ bằng một con xe ngoại nhập. Các bạn có thể xem qua phim Quyền lực của Chiến Tranh để hiểu thêm ty tý về thời này. Những năm tháng này, giới lãnh đạo, tướng lĩnh, người thất nghiệp… có một điểm chung-rất hay say. Cả nước Nga đều say, có lẽ họ muốn say thì đúng hơn. Có lẽ tiềm thức họ ước gì chỉ sau một cơn say, khi tỉnh lại mọi thứ đều trở về thời xô viết quen thuộc. Nhưng thời gian không bao giờ trở lại!

Trong những năm tháng ấy, lạ một điều là rất nhiều người Nga không thể xoay sở để kiếm miếng ăn-trái ngược hoàn toàn với dân Việt. Họ cam chịu, và bất lực. Mọi nhu yếu phẩm bằng rất nhiều con đường vẫn đổ vào nước Nga, có lẽ giới cầm quyền cũng biết nhưng lờ đi, vì cơ bản là chính những con đường không chính thống (lậu) ấy mới giúp người Nga có đủ áo ấm mùa Đông, có việc làm (bán thuê, cửu vạn, phiên dịch…), thứ mà chính quyền đang hỗn loạn lúc ấy ko thể làm được. Thế nên chợ Vòm mới được sinh ra, thế nên những triệu phú người Việt, Tàu, Thổ mới được sinh ra, thế nên xã hội Nga mới trở nên lắm tệ nạn như thế. Rõ rang là uống rượu độc giải khát, nhưng không làm thế thì có cách gì khác đây.

Cái chính là, thật lạ, trong những năm tháng khó khăn ấy số người Nga đánh mất đi bản ngã hay tính nhân văn lại ít hơn rất rất nhiều so với tưởng tượng. Và vì thế, chỉ cần qua khỏi những ngày khủng hoảng, nước Nga lại dần khôi phục văn hóa của mình. Các Bệnh viện vẫn tận tâm cứu người, các trường ĐH vẫn sáng đèn, số Bác sĩ, Giáo Sư dù nghèo nhưng không trở nên vô đạo đức vẫn chiếm số đông, thư viện vẫn mở cửa đến tận khuya, thậm chí đêm 31-12 mỗi năm vẫn còn rất nhiều GS làm việc đến hơn 10h mới về nhà đón Tết. Họ cứ thế, chậm chạp, lầm lũi đi qua khó khăn, gìn giữ cho mình, cho nước Nga một chút lương tri ít ỏi nhưng vô cùng quan trọng.

Thế rồi Yeltsin ở những ngày tháng tỉnh táo ít ỏi và cuối cùng của mình lại làm được một điều có ích cho nước Nga: Chỉ định một người trẻ đi ra từ KGB và gần như vô danh (với mật vụ nước ngoài) ở thời điểm ấy làm người thay chỗ mình – Putin. Hầu như ai cũng bất ngờ về người đàn ông này.

Hơn 10 năm cầm quyền với 3 nhiệm kì có xem kẽ bởi Med, người đàn ông trẻ tuổi ấy tạo nên rất nhiều luồng ý kiến, và phản đối ông tuyệt đối không phải từ một bộ phận nhỏ người Nga.

Nhưng rõ ràng, nước Nga từ sau khi ông ta nắm quyền đã rất nhanh tỉnh rượu. Từ một vũng lầy đầy hỗn loạn Nga đã trở lại và tiến về vị thế của mình như những năm 50. Họ tiến nhanh và táo bạo, đôi khi là một sự táo bạo thái quá, khiến cho những nước ở chiến tuyến bên kia khá là bất an. Những đòn đánh chính trị và kinh tế luôn được tung ra, đòn mạnh chỉ chờ có lý do là đủ. Trong đó chiến lược về hệ thống phòng thủ tên lửa đã đưa đến vấn đề Ucraina và sự kiện Crum. Đừng đánh giá, nhận xét đúng sai trong chuyện này, bạn có lẽ không hiểu đủ sâu đâu. Chỉ có điều sau sự kiện ấy, nước NGa một lần nữa đứng vào thế “kẻ sai” theo thứ tiêu chuẩn của Mỹ và các nước Đồng Minh của mình đề ra. Thứ tiêu chuẩn kép!

Nước Nga rất nhanh nhận hàng loạt đòn trừng phạt, kinh tế xuống dốc, tiền mất giá, các hàng xóm quay lưng (thực ra cũng nên xem xét lịch sử để hiểu sự quay lưng này không phải tất cả đều là phản bội). Quan trọng là theo mọi người, liệu Tintin có lường trước hậu quả sẽ đến mức này hay không? Rất khó nói!

Nhưng rõ một điều, Nga đã không sụp đổ, không phải là không nhanh như tưởng tượng, mà là rõ rang là không sụp đổ - cho đến lúc này! Vì sao?
Theo cá nhân tôi, thứ nhất: “Kẻ ác” trong tấn bi kịch này không phải là ai khác mà là Mỹ-theo đánh giá của 90% người Nga, và trong tiềm thức người Nga trong khoảng nửa thế kỉ nay Mỹ chính là thứ kẻ thù mà ai cũng thừa nhận (như kiểu nước lạ đối với ta), họ cho rằng người Mỹ luôn chơi bẩn, chơi xấu, hèn hạ và cũng vì thế, nước Nga không thể có chuyện đầu hàng một kẻ thù hèn hạ. Mỗi người Nga đều quay sang ủng hộ vị tổng thống cứng cỏi của mình – họ bỏ qua mọi sai sót, sự cứng rắn thái quá hay thậm chí cả những cáo buộc tham nhũng đang tràn lan trên mạng dành cho ông. Với họ ông là kẻ lãnh đạo đủ lạnh lùng và cứng cỏi để đương đầu với Mỹ. Họ muốn thế, họ cho dù thua tuyệt chưa bao giờ muốn cúi đầu. Thế mới hiểu có được long dân quan trọng đến thế nào!

Thứ hai: Nói đúng ra, đây thậm chí chưa phải là cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất, tiền mất giá, lương giảm, thất nghiệp, nhưng thức ăn thì vẫn có nhiều ở các siêu thị. Số thức ăn dự trữ của Nga vẫn đủ để duy trì sự sống, chứ không như những năm 90. Họ chỉ cần ăn ít một tý, tiết kiệm một tý, hoặc mua loại thực phẩm rẻ hơn vài lần thì vẫn không chết đói được. Mà với dân, chỉ cần còn thực phẩm đủ là tính bạo loạn sẽ giảm đi rất nhiều. Suy cho cùng Dân dĩ Thực vi tiên.

Thứ ba và cũng là quan trọng nhất: Hơn 3 thập kỉ qua, số lần nước Nga khốn cùng cũng không phải chỉ 1-2 lần, dường như nói một cách lạc quan, họ đã được tập huấn cho trường hợp này. Kí ức về những năm đầu 90 hay đầu 2000 đủ để tạo ra một kinh nghiệm khá hữu ích cho tình huống khẩn cấp như mùa đông 2015. Mọi thứ khi đã quen thuộc sẽ không dễ gây ra hỗn loạn nữa!

Những điều này có lẽ không hoàn toàn chính xác theo suy nghĩ của các bạn nhưng đó chính là điều tôi cảm nhận từ góc nhìn của cá nhân. Nước Nga không thể chối bỏ những khó khăn họ đang phải trải qua nhưng họ chưa bao giờ đầu hàng nó, cả về thái độ của chính phủ lẫn những người dân bình thường nhất. Họ ương ngạnh, lầm lũi và nhìn về cùng một hướng, ít ra ở những ngày này. Mọi dự đoán về tỷ giá là khá ảm đạm nhưng chỉ cần chính phủ đảm bảo ít ra về phía người dân của mình là nguồn cung thực phẩm không giảm đi tôi nghĩ mọi điều tồi tệ sẽ sớm lùi xa. Đương nhiên chỉ thực phẩm là không đủ, nước Nga vẫn cần học cách sống để có bạn bè!

 

[ngu ngơ]

Em vodka cho cụ nhưng máy không cho. Xưng hô cụ/mợ và xưng em là đặc sản của OF cũng như vodka là đồng tình, vang là phản đối bằng nút bên trái góc dưới màn hình.

 

[NQHU]

hay quá ạ! em xin đặt đôi dép hóng

 

[ngungo thien ly]

Nước Nga xinh đẹp, nên đến 1 lần nếu có điều kiện. Thôi nhà em lại ngồi du lịch nước Nga qua bài của cụ chủ thớt vậy

 

[namtuoc]

Thớt hay e đặt gạch vào hóng

 

[groupon]

Cho mình cái lý giải về nước Nga cái, cũng ghi chép nhỏ bằng hình ảnh.

 

[chiken222]

Cho mình cái lý giải về nước Nga cái, cũng ghi chép nhỏ bằng hình ảnh.

Bạn ạ! Tôi co thể google cả nghìn bức ảnh ở đó vị trí chữ Russian là Americal, bạn cũng có thể tìm hiểu thêm về Tân Cương, Tây Tạng. Tôi ko bênh nước Nga nhưng tôi cũng ko thích sử dụng thứ tiêu chuẩn kép của Âu-Mỹ. Khi bạn đủ trưởng thành bạn sẽ hiểu đằng sau sự thịnh vượng của các nước lớn là hàng đống máu xương của các nước nghèo, Nga không phải là nước duy nhất dính dáng đến chiến trường Syria nhưng Nga là nước hiếm hoi dù rất mạnh về quân sự nhưng không có đồng minh đủ mạnh!

 

[HoaDong]

rất chân thực hóng các phần tiếp của cụ

 

[honda_cub79]

Nhà cháo ke dép hóng chuyện ợ. Vodka cụ chủ thớt kể tiếp.

 

[BMW2018]

Người Nga khá nhân hậu và nhiệt tình, tốt bụng. Dân Nga không thực dụng như dân phương Tây

Bởi vậy mới gọi là Nga Ngố đó cụ !

 

[BMW2018]

Em chỉ tuổi em út của khá nhiều bác trên này, không dám xưng cụ đâu! Cám ơn các bác động viên em sẽ cố viết hết vốn của mình để cũng coi như cho cá nhân một ít kỉ niệm những năm bên này. Em cũng ko muốn trả lời các câu hỏi về nhân thân hay cá nhân nên cũng ko reply, không phải chảnh ạ chỉ là có nhiều cái em muốn giữ riêng, các bác thông cảm!

Khó khăn của Nga và lý giải về cách người Nga ứng phó.

Ai cũng nghĩ rằng người Nga sẽ không thể chịu nổi sự suy thoái về kinh tế trong năm vừa qua. Và cũng rất nhiều nước nghĩ rằng nước Nga sẽ sớm lao vào khủng hoảng không lối ra khi mà đồng tiền mất đi một nửa giá trị, và rồi sẽ sớm thôi, nước Nga sẽ lao về thời đầu thập kỉ 90 của thế kỉ trước. Tôi cũng ko là ngoại lệ, tôi cũng gần như khẳng định điều đó. Nhưng rõ rang sự sụp đổ đã không xảy ra, ít ra thì 1 năm rồi nó chưa xảy ra. Thật lạ lùng! Tôi cũng chỉ dám đưa ra những ý kiến rất rất cá nhân từ một con người ko được đào tạo chuyên nghành kinh tế vĩ mô nhưng đã sống đủ lâu ở xứ lạnh này. Vì thế tôi không cung cấp những phân tích từ phía chính quyền vĩ mô mà chỉ nói lên từ góc nhìn của người mà quanh mình là những người Nga rất đỗi bình thường!
Hãy dời ánh mắt về những năm 90. Những câu chuyện các chú các bác lăn lộn qua những năm tháng đó vẫn luôn gợi trong tôi rất nhiều suy nghĩ. Những câu chuyện rời rạc, những góc nhìn rất hẹp và những lý giải rất mang tính cá nhân của người kể dù gì cũng giúp tôi gắn kết thành một bức tranh từ nhiều mảnh ghép. Nó cũng giúp tôi lý giải phần nào tính cách của người Nga, và có lẽ vì cái tính cách ấy nước Nga vẫn đi chầm chậm trong những ngày tháng này chứ chưa bị đánh gục.

Những năm 90, khi mà những “khó khăn tạm thời” đã trở thành một chi tiết rất chung trong mọi báo cáo của bộ chính trị mỗi cuối năm, nước Nga xô viết bắt đầu thấm thía sự thi vị hóa kinh tế theo con đường xã hội chủ nghĩa đầy giáo điều. Những năm tháng ấy, để duy trì vị thế đàn anh, nước Nga vẫn chu cấp cho các nước trong khối XHCN khá khá là nhu yếu phẩm. Hiếm có ai trong các kĩ sư ở các nhà máy chế tạo vũ khí dám đưa ra ý kiến rằng số hàng xuất ra cung ứng cho các nước đàn em nó làm kinh tế và công nghiệp Nga thiệt hại đến thế nào, điều này cũng xảy ra với nông nghiệp, cho dù nếu nói chính thức thì những cánh đồng khi ấy cũng không hẳn nằm trong biên giới nước Nga. Mỗi người con của nền XHCN vẫn sống và phơi phới tin vào tương lai như những bậc cha anh. Chiếc bàn là suốt hai mươi năm giá không đổi-chỉ vài rup, quyển sách chuyên ngành-vài chục kopek, ,quạt tai voi, bóng đèn điện… giá cả - thứ mà phải được tự định giá bởi thị trường, lại được định giá bằng những văn bản và mức giá của 20 năm về trước. Mà rất nhiều tiền nhà nước thì đổ vào cuộc chạy đua vũ trang trong chiến tranh Lạnh hay các dự án chinh phục vũ trụ, lúc ấy – không như người Mỹ - các nhà khoa học Nga không quen lien kết những thành tựu khoa học với lợi ích kinh tế trên tầm thế giới, có lẽ cũng ít người nghĩ chuyện phóng vẹ tinh lên quỹ đạo ngoài mục đích do thám còn có thể phục vụ cho truyền hình, truyền thông để có tiền mà tái đầu tư,…vì làm gì có đài truyền hình tư nhân để mà bán đường truyền – tất nhiên đó chỉ là một ví dụ,…

Thế rồi đến một thời điểm định mệnh, mọi sự cố gắng về mặt hành chính ko thể che giấu một điều hiển nhiên-kinh tế nước Nga hay khối Liên Xô đã đi đến bờ vực. Quỹ lương hưu sụp đổ, lạm phát… Không nhiều người cảm thấy dễ thở những năm tháng ấy, đặc biệt giới hưu trí.
Rồi đột nhiên Gorbachev làm ra một việc mà vì nó sau này rất nhiều người Nga nói ông là kẻ phản bội lớn nhất, nhưng cũng không ít người hiện vẫn treo chân dung ông ta thậm chí ngang hàng với Lenin (vai trò Lenin trong long người Nga là ko suy chuyển cho dù họ hiện có là nước TBCN).

Rồi sau đó gã tổng thống say như hũ chìm Yeltsin xuất hiện, nước Nga lại lao đao. Vũ khí Nga bị lén bán ra nước ngoài theo cân, giá một container sung ống có khi chỉ bằng một con xe ngoại nhập. Các bạn có thể xem qua phim Quyền lực của Chiến Tranh để hiểu thêm ty tý về thời này. Những năm tháng này, giới lãnh đạo, tướng lĩnh, người thất nghiệp… có một điểm chung-rất hay say. Cả nước Nga đều say, có lẽ họ muốn say thì đúng hơn. Có lẽ tiềm thức họ ước gì chỉ sau một cơn say, khi tỉnh lại mọi thứ đều trở về thời xô viết quen thuộc. Nhưng thời gian không bao giờ trở lại!

Trong những năm tháng ấy, lạ một điều là rất nhiều người Nga không thể xoay sở để kiếm miếng ăn-trái ngược hoàn toàn với dân Việt. Họ cam chịu, và bất lực. Mọi nhu yếu phẩm bằng rất nhiều con đường vẫn đổ vào nước Nga, có lẽ giới cầm quyền cũng biết nhưng lờ đi, vì cơ bản là chính những con đường không chính thống (lậu) ấy mới giúp người Nga có đủ áo ấm mùa Đông, có việc làm (bán thuê, cửu vạn, phiên dịch…), thứ mà chính quyền đang hỗn loạn lúc ấy ko thể làm được. Thế nên chợ Vòm mới được sinh ra, thế nên những triệu phú người Việt, Tàu, Thổ mới được sinh ra, thế nên xã hội Nga mới trở nên lắm tệ nạn như thế. Rõ rang là uống rượu độc giải khát, nhưng không làm thế thì có cách gì khác đây.

Cái chính là, thật lạ, trong những năm tháng khó khăn ấy số người Nga đánh mất đi bản ngã hay tính nhân văn lại ít hơn rất rất nhiều so với tưởng tượng. Và vì thế, chỉ cần qua khỏi những ngày khủng hoảng, nước Nga lại dần khôi phục văn hóa của mình. Các Bệnh viện vẫn tận tâm cứu người, các trường ĐH vẫn sáng đèn, số Bác sĩ, Giáo Sư dù nghèo nhưng không trở nên vô đạo đức vẫn chiếm số đông, thư viện vẫn mở cửa đến tận khuya, thậm chí đêm 31-12 mỗi năm vẫn còn rất nhiều GS làm việc đến hơn 10h mới về nhà đón Tết. Họ cứ thế, chậm chạp, lầm lũi đi qua khó khăn, gìn giữ cho mình, cho nước Nga một chút lương tri ít ỏi nhưng vô cùng quan trọng.

Thế rồi Yeltsin ở những ngày tháng tỉnh táo ít ỏi và cuối cùng của mình lại làm được một điều có ích cho nước Nga: Chỉ định một người trẻ đi ra từ KGB và gần như vô danh (với mật vụ nước ngoài) ở thời điểm ấy làm người thay chỗ mình – Putin. Hầu như ai cũng bất ngờ về người đàn ông này.

Hơn 10 năm cầm quyền với 3 nhiệm kì có xem kẽ bởi Med, người đàn ông trẻ tuổi ấy tạo nên rất nhiều luồng ý kiến, và phản đối ông tuyệt đối không phải từ một bộ phận nhỏ người Nga.

Nhưng rõ ràng, nước Nga từ sau khi ông ta nắm quyền đã rất nhanh tỉnh rượu. Từ một vũng lầy đầy hỗn loạn Nga đã trở lại và tiến về vị thế của mình như những năm 50. Họ tiến nhanh và táo bạo, đôi khi là một sự táo bạo thái quá, khiến cho những nước ở chiến tuyến bên kia khá là bất an. Những đòn đánh chính trị và kinh tế luôn được tung ra, đòn mạnh chỉ chờ có lý do là đủ. Trong đó chiến lược về hệ thống phòng thủ tên lửa đã đưa đến vấn đề Ucraina và sự kiện Crum. Đừng đánh giá, nhận xét đúng sai trong chuyện này, bạn có lẽ không hiểu đủ sâu đâu. Chỉ có điều sau sự kiện ấy, nước NGa một lần nữa đứng vào thế “kẻ sai” theo thứ tiêu chuẩn của Mỹ và các nước Đồng Minh của mình đề ra. Thứ tiêu chuẩn kép!

Nước Nga rất nhanh nhận hàng loạt đòn trừng phạt, kinh tế xuống dốc, tiền mất giá, các hàng xóm quay lưng (thực ra cũng nên xem xét lịch sử để hiểu sự quay lưng này không phải tất cả đều là phản bội). Quan trọng là theo mọi người, liệu Tintin có lường trước hậu quả sẽ đến mức này hay không? Rất khó nói!

Nhưng rõ một điều, Nga đã không sụp đổ, không phải là không nhanh như tưởng tượng, mà là rõ rang là không sụp đổ - cho đến lúc này! Vì sao?
Theo cá nhân tôi, thứ nhất: “Kẻ ác” trong tấn bi kịch này không phải là ai khác mà là Mỹ-theo đánh giá của 90% người Nga, và trong tiềm thức người Nga trong khoảng nửa thế kỉ nay Mỹ chính là thứ kẻ thù mà ai cũng thừa nhận (như kiểu nước lạ đối với ta), họ cho rằng người Mỹ luôn chơi bẩn, chơi xấu, hèn hạ và cũng vì thế, nước Nga không thể có chuyện đầu hàng một kẻ thù hèn hạ. Mỗi người Nga đều quay sang ủng hộ vị tổng thống cứng cỏi của mình – họ bỏ qua mọi sai sót, sự cứng rắn thái quá hay thậm chí cả những cáo buộc tham nhũng đang tràn lan trên mạng dành cho ông. Với họ ông là kẻ lãnh đạo đủ lạnh lùng và cứng cỏi để đương đầu với Mỹ. Họ muốn thế, họ cho dù thua tuyệt chưa bao giờ muốn cúi đầu. Thế mới hiểu có được long dân quan trọng đến thế nào!

Thứ hai: Nói đúng ra, đây thậm chí chưa phải là cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất, tiền mất giá, lương giảm, thất nghiệp, nhưng thức ăn thì vẫn có nhiều ở các siêu thị. Số thức ăn dự trữ của Nga vẫn đủ để duy trì sự sống, chứ không như những năm 90. Họ chỉ cần ăn ít một tý, tiết kiệm một tý, hoặc mua loại thực phẩm rẻ hơn vài lần thì vẫn không chết đói được. Mà với dân, chỉ cần còn thực phẩm đủ là tính bạo loạn sẽ giảm đi rất nhiều. Suy cho cùng Dân dĩ Thực vi tiên.

Thứ ba và cũng là quan trọng nhất: Hơn 3 thập kỉ qua, số lần nước Nga khốn cùng cũng không phải chỉ 1-2 lần, dường như nói một cách lạc quan, họ đã được tập huấn cho trường hợp này. Kí ức về những năm đầu 90 hay đầu 2000 đủ để tạo ra một kinh nghiệm khá hữu ích cho tình huống khẩn cấp như mùa đông 2015. Mọi thứ khi đã quen thuộc sẽ không dễ gây ra hỗn loạn nữa!

Những điều này có lẽ không hoàn toàn chính xác theo suy nghĩ của các bạn nhưng đó chính là điều tôi cảm nhận từ góc nhìn của cá nhân. Nước Nga không thể chối bỏ những khó khăn họ đang phải trải qua nhưng họ chưa bao giờ đầu hàng nó, cả về thái độ của chính phủ lẫn những người dân bình thường nhất. Họ ương ngạnh, lầm lũi và nhìn về cùng một hướng, ít ra ở những ngày này. Mọi dự đoán về tỷ giá là khá ảm đạm nhưng chỉ cần chính phủ đảm bảo ít ra về phía người dân của mình là nguồn cung thực phẩm không giảm đi tôi nghĩ mọi điều tồi tệ sẽ sớm lùi xa. Đương nhiên chỉ thực phẩm là không đủ, nước Nga vẫn cần học cách sống để có bạn bè!

Cụ chicken222 ơi , e hóng tiếp những ghi chép của cụ về nước Nga tiếp ah ! Còn những vấn đề khác cụ thích thì trả lời ko thì cứ bỏ qua để tránh topic này bị loãng .

 

[Simson]

Bạn Gà, trong OF có một tỷ lệ nhất định người như trên, xã hội mà! Đừng nói chuyện cùng là xong.

Thôi bạn kể chuyện tiếp đê để còn bồi hồi lại thời Ka-to-rui, i- a i-du vo so -co -lu, he he!

Bạn ạ! Tôi co thể google cả nghìn bức ảnh ở đó vị trí chữ Russian là Americal

 

[BMW2018]

Ngày lễ chiến thắng

Trong cái tưng bừng (hay hận thù từ nơi xa xứ) của ngày 30-4 tại VN, một ngày mà theo cái lý do chính đáng là để kỉ niệm một chiến thắng mang tính bước ngoặt, to lớn, mang theo biết bao hy vọng và đầy bất ngờ về mặt quốc tế trong đúng cái thời điểm mà chiến thắng ấy xảy ra, thì tại nước Nga người ta cũng rục rịch, và long trọng hơn rất nhiều, chuẩn bị cho một ngày lễ VĨ ĐẠI nhất với nước Nga trong khoảng hơn nửa thế kỉ này, ngày chiến thắng (Phatxit Đức).

Về sự tàn khốc của cuộc chiến với phe phatxit và những hy sinh khủng khiếp và đầy bi tráng của những người con trong lực lượng Hồng Quân Liên Xô thì mong các bạn trẻ cần ghi nhận với tất cả sự tôn trọng của một con người văn minh. Bạn muốn lái cái gì về những điều xảy ra dưới thời Stalin hay lái thế nào thì tôi không biết, nhưng nếu phỉ nhổ lên những xương máu ấy thì quả là quá kém liêm sỉ rồi. Người Nga riêng với ngày này, không ai tranh luận hay phân biệt tôi là người chống Putin hay ủng hộ Putin cả. Đây là ngày để cả dân tộc Nga tự hào.

Với người dân Nga, ngày 09-05 là một dấu son trong lịch sử, là điểm nhấn kết thúc của tất cả những hy sinh, mất mát và đầy bi tráng của những trận chiến kéo dài dọc nước Nga, kéo dài sang biên giới và thành trì của kẻ thù. Có những trận đánh đi vào lịch sử, đi và giáo trình giảng dạy tác chiến trong những trường võ bị thời ấy. Cuộc chiến ấy là nơi khai sinh ra biết bao nhiêu loại chiến thuật, bao nhiêu anh hung, và cả những bước nhảy vọt về kĩ thuật chế tác vũ khí hay nôm na là kĩ thuật phục vụ chiến tranh. Một cuộc chiến mà lực lượng Hồng Quân có những lúc thực sự là phải sử dụng chiến thuật biển người, thí mạng tìm đường thắng trong gang tấc. Thực ra ở thời điểm này rất nhiều thanh niên trề môi chê bai sỉ vả cái chiến thuật ấy như là một chiến thuật ngu si và thể hiện sự coi thường mạng lính của lãnh đạo phe Hồng Quân – hay phe miền bắc VN trong cuộc chiến của chúng ta nhưng nếu đứng trên bình diện cái nhìn của những tướng lãnh thì với vị thế thấp hơn địch quá xa về mặt vũ khí hay ở tình thế hoàn toàn không còn điểm lùi thì vì chiến thắng (mà chiến thắng ấy là quá quan trọng cho toàn bộ chiến trường) thì việc nướng quân là việc không ít tướng phải chấp nhận. Thực ra, tuy những gì sắp nói sau đây hầu như là cảm nhận cá nhân qua những hình ảnh tư liệu trong bảo tang Nga (phe chiến thắng) của tôi, sự hi sinh ấy về cơ bản là có phần đông cá nhân người lính đồng ý và sẵn sàng đón nhận (với VN thì việc ôm bom ba càng lao vào xe tăng Pháp hay lấy thân mình lấp lỗ châu mai hoặc với Nhật thì lực lượng không quân Thần Sấm là những ví dụ điển hình). Đừng mang đạo đức hay cái luận điệu rằng sinh mạng mới là quan trọng nhất ở thời đại ăn uống đủ đầy, hòa bình ổn định này để phán xét thời khắc lịch sử ấy, nó hoàn toàn là phiến diện.

Không đi sâu nữa kẻo lại dẫn đến tranh luận về ý thức hệ và các tay đua lại nhập cuộc.

09-05 là ngày mà cả nước Nga sẽ thức dậy rất sớm, dõi theo màn hình tivi hoặc trực tiếp tiến ra quảng trường Đỏ ngay từ tờ mờ sáng để xem và tự hào với cuộc diễu binh có quy mô và ý nghĩ biểu trưng cực kì to lớn, Diễu Binh Mừng Lễ Chiến Thắng. Mấy năm gần đây thì TV nhà mình cũng có tường thuật trực tiếp lễ này, nếu ai ham thích tìm hiểu về vũ khí hay khí tài quân sự có thể đón xem, tính theo giờ VN chắc tầm 12h-1h chiều là cao trào buổi lễ.

Để chuẩn bị cho cuộc diễu binh, các quân khu và lực lượng tiền phương sẽ gửi những người lính trẻ có ngoại hình đẹp hoặc các người lính có chiến công đặc biệt về tham dự, cuộc tập luyện đã diễn ra từ cả hơn 1 tháng trước lễ (trước đây còn lâu hơn nhưng do chục năm nay lễ này tổ chức càng ngày càng lớn và chuyên nghiệp nên việc chuẩn bị cho nó đã có kế hoạch hết sức chi tiết và mọi thứ đã vào guồng hết). Có một chi tiết lịch sử quan trọng là trước đây trong khi cuộc chiến đang trong tình trạng hết sức khốc liệt cũng đã từng có một cuộc diễu binh được tổ chức ở quảng trường Đỏ, những người lính đi vào hàng ngũ qua lễ đài và tiến thẳng ra tiền tuyến. Đó là cuộc diễu binh bi tráng nhất cho đến thời điểm bây giờ vì rất nhiều người lính sau buổi diễu hành ấy sẽ không bao giờ trở về nữa.

Cuộc diễu hành có mọi binh chủng, có nghĩ là Tăng Thiết Giáp cũng phải có mặt, và do đó nền đường cần đủ vững chãi để đảm bảo không nứt vỡ khi đoàn xe đi qua (nghĩ mà nản cho mấy cái vỉa hè HN) do đó nếu bạn nào đi du lịch đến quảng trường Đỏ cũng đừng thấy lạ tại sao nền quảng trường đỏ không phải là đá hoa cương mà toàn những viên đá hộc hình dạng gần gần hình chữ nhật với chiều dài các cạnh khoảng hơn 10cm (tất nhiên nền của quảng trường còn được gia cố nhiều lớp chứ không phải đất hay beton thường).

Với người thường để có thể chen chân đến gần quảng trường Đỏ xem diễu binh là khá khó, nếu quyết tâm thì 4h sáng dậy, đón chuyến metro đầu tiên lúc khoảng 5h và đến trước xếp hàng mà chờ quảng trường mở cửa để chen lên đầu mà coi, còn không thì chỉ có thể đến cách đó khoảng hơn 1km chỗ các binh chủng tập hợp chuẩn bị đi vào lễ đài để xem và chụp ảnh. Chỗ đó không xôm tụ nhưng xác suất chụp được vài kiểu với khí tài quân sự của họ là khá cao.

Sau đó người Nga cũng hay đổ về tham dự buổi lễ tổ chức ở công viên Chiến Thắng. Nơi ấy là nơi có cái cột biểu tượng mà tôi tả ở mấy post trước về số ngày chiến tranh,… Đến đấy trong những ngày này sẽ gặp kha khá các cựu chiến binh (chục năm trước thấy nhiều, năm ngoái đi ít quá, chắc các cụ mất nhiều lắm rồi) ngực áo chi chit những huân chương và huy hiệu anh hùng tay cầm vài bông hoa cẩm chướng đi với con cháu hoặc các cụ tự đi theo đoàn về đây dự lễ. Có thể chụp hình (mà tôi cũng rất thích chụp chung với các cụ, với tôi cái ngực áo kín huy chương ấy nó là lịch sử, nó là sự chứng nhận và ghi nhận cho những gì quý báu nhất, anh hung nhất mà một người con có thể dâng tặng cho tổ quốc của mình). Quảng trường trong công viên chiến thắng khá rộng và ít chi tiết, ở đó nổi bật nhất có 2 thứ thôi, cây cột và bảo tàng. Trong bảo tang lại có 1 nơi nên ghé xem đó là dãy phòng với các bức tranh vòm mô tả các chiến trường khốc liệt nhất. Bức tranh vòm được kết hợp giữa hội họa và nghệ thuật sắp đặt chi tiết. Có những khẩu pháo thật, chi thiết thật được bố trí quan bức tranh, kéo dài và làm sâu thị giác người xem, khiến người xem cứ băn khoăn chỗ nào là nơi tiếp nối giữa tranh và các chi tiết thật. Rất đẹp và ấn tượng, nghe bảo TQ cũng đã coppy ý tưởng này cho một bảo tang nào đó của họ.

Tối ngày 09-05 luôn là một màn pháo bông hoành tráng ở rất nhiều thành phố khắp nước Nga để mừng ngày trọng đại này.

Ở phương diện người quan sát tôi thấy người Nga ứng xử thật tuyệt vời với lịch sử. Họ ở thời điểm này tuy có rất nhiều dòng tư tưởng khác nhau về thể chế chính trị, sự tự do báo chí, quyền công dân hay sự quản lý của chính quyền, rất nhiều biểu tình lớn nhỏ hoặc những bài chỉ trích, ủng hộ, đả kích mỗi ngày được đưa lên mạng về cách làm việc hoặc cách tuyên truyền của chính phủ. Nhưng đối với lịch sử, phần đông (kể cả những người trẻ bất mãn) vẫn dùng một sự tôn trọng để nhìn nhận. Rất nhiều người đã hiểu rằng mặc dù Hồng Quân đã thắng rất nhiều cuộc chiến nhưng họ thất bại về quản lý sau cuộc chiến khiến nước Nga đã có những thời khắc khổ đau, nhục nhã và nghèo đói dù là người chiến thắng, nhưng không mấy người lại cho rằng ngày 09-05 là ngày “quốc hận” hay đánh đồng các sự hy sinh của những người lính với sự ngu dốt trong quản lý của chính quyền sau này. Họ cũng dành sự tôn trọng ở mức cao nhất với sự hy sinh của mỗi người ngãy xuống và nói về sự hy sinh ấy luôn luôn là với sự biết ơn sâu sắc nhất cả trên phương diện chính quyền lẫn cá nhân. Lịch sử là lịch sử, cần xem xét nó, nghiên cứu nó với sự tôn trọng và hiểu biết về thời điểm lịch sử mà mỗi sự kiện diễn ra, không phải bằng sự tự mãn chiến thắng hay sự thù hận thất bại. Cho đến khi nào mà mỗi thanh niên VN hiểu được điều đó bất chấp sự cho phép hay không từ phía nào chăng nữa thì may ra mới có thể hy vọng về một nước VN phát triển trong tương lai.

KHÔNG AI QUÊN VÀ KHÔNG CÓ AI BỊ LÃNG QUÊN!
__________________
Em sinh ra ở 1 miền quê lông rân nghèo hẻo lánh heo hút, chim kun kút, nghiện hút đầy đường, xương chó chất thành gò, phân bò dồn từng bãi, đờm dãi chảy thành sông, công nông bốc đầu, wave tàu đá lửa...Nói chung là hoàn cảnh lắm các bác ạ

 

[chiken222]

Ngày lễ chiến thắng

Trong cái tưng bừng (hay hận thù từ nơi xa xứ) của ngày 30-4 tại VN, một ngày mà theo cái lý do chính đáng là để kỉ niệm một chiến thắng mang tính bước ngoặt, to lớn, mang theo biết bao hy vọng và đầy bất ngờ về mặt quốc tế trong đúng cái thời điểm mà chiến thắng ấy xảy ra, thì tại nước Nga người ta cũng rục rịch, và long trọng hơn rất nhiều, chuẩn bị cho một ngày lễ VĨ ĐẠI nhất với nước Nga trong khoảng hơn nửa thế kỉ này, ngày chiến thắng (Phatxit Đức).

Về sự tàn khốc của cuộc chiến với phe phatxit và những hy sinh khủng khiếp và đầy bi tráng của những người con trong lực lượng Hồng Quân Liên Xô thì mong các bạn trẻ cần ghi nhận với tất cả sự tôn trọng của một con người văn minh. Bạn muốn lái cái gì về những điều xảy ra dưới thời Stalin hay lái thế nào thì tôi không biết, nhưng nếu phỉ nhổ lên những xương máu ấy thì quả là quá kém liêm sỉ rồi. Người Nga riêng với ngày này, không ai tranh luận hay phân biệt tôi là người chống Putin hay ủng hộ Putin cả. Đây là ngày để cả dân tộc Nga tự hào.

Với người dân Nga, ngày 09-05 là một dấu son trong lịch sử, là điểm nhấn kết thúc của tất cả những hy sinh, mất mát và đầy bi tráng của những trận chiến kéo dài dọc nước Nga, kéo dài sang biên giới và thành trì của kẻ thù. Có những trận đánh đi vào lịch sử, đi và giáo trình giảng dạy tác chiến trong những trường võ bị thời ấy. Cuộc chiến ấy là nơi khai sinh ra biết bao nhiêu loại chiến thuật, bao nhiêu anh hung, và cả những bước nhảy vọt về kĩ thuật chế tác vũ khí hay nôm na là kĩ thuật phục vụ chiến tranh. Một cuộc chiến mà lực lượng Hồng Quân có những lúc thực sự là phải sử dụng chiến thuật biển người, thí mạng tìm đường thắng trong gang tấc. Thực ra ở thời điểm này rất nhiều thanh niên trề môi chê bai sỉ vả cái chiến thuật ấy như là một chiến thuật ngu si và thể hiện sự coi thường mạng lính của lãnh đạo phe Hồng Quân – hay phe miền bắc VN trong cuộc chiến của chúng ta nhưng nếu đứng trên bình diện cái nhìn của những tướng lãnh thì với vị thế thấp hơn địch quá xa về mặt vũ khí hay ở tình thế hoàn toàn không còn điểm lùi thì vì chiến thắng (mà chiến thắng ấy là quá quan trọng cho toàn bộ chiến trường) thì việc nướng quân là việc không ít tướng phải chấp nhận. Thực ra, tuy những gì sắp nói sau đây hầu như là cảm nhận cá nhân qua những hình ảnh tư liệu trong bảo tang Nga (phe chiến thắng) của tôi, sự hi sinh ấy về cơ bản là có phần đông cá nhân người lính đồng ý và sẵn sàng đón nhận (với VN thì việc ôm bom ba càng lao vào xe tăng Pháp hay lấy thân mình lấp lỗ châu mai hoặc với Nhật thì lực lượng không quân Thần Sấm là những ví dụ điển hình). Đừng mang đạo đức hay cái luận điệu rằng sinh mạng mới là quan trọng nhất ở thời đại ăn uống đủ đầy, hòa bình ổn định này để phán xét thời khắc lịch sử ấy, nó hoàn toàn là phiến diện.

Không đi sâu nữa kẻo lại dẫn đến tranh luận về ý thức hệ và các tay đua lại nhập cuộc.

09-05 là ngày mà cả nước Nga sẽ thức dậy rất sớm, dõi theo màn hình tivi hoặc trực tiếp tiến ra quảng trường Đỏ ngay từ tờ mờ sáng để xem và tự hào với cuộc diễu binh có quy mô và ý nghĩ biểu trưng cực kì to lớn, Diễu Binh Mừng Lễ Chiến Thắng. Mấy năm gần đây thì TV nhà mình cũng có tường thuật trực tiếp lễ này, nếu ai ham thích tìm hiểu về vũ khí hay khí tài quân sự có thể đón xem, tính theo giờ VN chắc tầm 12h-1h chiều là cao trào buổi lễ.

Để chuẩn bị cho cuộc diễu binh, các quân khu và lực lượng tiền phương sẽ gửi những người lính trẻ có ngoại hình đẹp hoặc các người lính có chiến công đặc biệt về tham dự, cuộc tập luyện đã diễn ra từ cả hơn 1 tháng trước lễ (trước đây còn lâu hơn nhưng do chục năm nay lễ này tổ chức càng ngày càng lớn và chuyên nghiệp nên việc chuẩn bị cho nó đã có kế hoạch hết sức chi tiết và mọi thứ đã vào guồng hết). Có một chi tiết lịch sử quan trọng là trước đây trong khi cuộc chiến đang trong tình trạng hết sức khốc liệt cũng đã từng có một cuộc diễu binh được tổ chức ở quảng trường Đỏ, những người lính đi vào hàng ngũ qua lễ đài và tiến thẳng ra tiền tuyến. Đó là cuộc diễu binh bi tráng nhất cho đến thời điểm bây giờ vì rất nhiều người lính sau buổi diễu hành ấy sẽ không bao giờ trở về nữa.

Cuộc diễu hành có mọi binh chủng, có nghĩ là Tăng Thiết Giáp cũng phải có mặt, và do đó nền đường cần đủ vững chãi để đảm bảo không nứt vỡ khi đoàn xe đi qua (nghĩ mà nản cho mấy cái vỉa hè HN) do đó nếu bạn nào đi du lịch đến quảng trường Đỏ cũng đừng thấy lạ tại sao nền quảng trường đỏ không phải là đá hoa cương mà toàn những viên đá hộc hình dạng gần gần hình chữ nhật với chiều dài các cạnh khoảng hơn 10cm (tất nhiên nền của quảng trường còn được gia cố nhiều lớp chứ không phải đất hay beton thường).

Với người thường để có thể chen chân đến gần quảng trường Đỏ xem diễu binh là khá khó, nếu quyết tâm thì 4h sáng dậy, đón chuyến metro đầu tiên lúc khoảng 5h và đến trước xếp hàng mà chờ quảng trường mở cửa để chen lên đầu mà coi, còn không thì chỉ có thể đến cách đó khoảng hơn 1km chỗ các binh chủng tập hợp chuẩn bị đi vào lễ đài để xem và chụp ảnh. Chỗ đó không xôm tụ nhưng xác suất chụp được vài kiểu với khí tài quân sự của họ là khá cao.

Sau đó người Nga cũng hay đổ về tham dự buổi lễ tổ chức ở công viên Chiến Thắng. Nơi ấy là nơi có cái cột biểu tượng mà tôi tả ở mấy post trước về số ngày chiến tranh,… Đến đấy trong những ngày này sẽ gặp kha khá các cựu chiến binh (chục năm trước thấy nhiều, năm ngoái đi ít quá, chắc các cụ mất nhiều lắm rồi) ngực áo chi chit những huân chương và huy hiệu anh hùng tay cầm vài bông hoa cẩm chướng đi với con cháu hoặc các cụ tự đi theo đoàn về đây dự lễ. Có thể chụp hình (mà tôi cũng rất thích chụp chung với các cụ, với tôi cái ngực áo kín huy chương ấy nó là lịch sử, nó là sự chứng nhận và ghi nhận cho những gì quý báu nhất, anh hung nhất mà một người con có thể dâng tặng cho tổ quốc của mình). Quảng trường trong công viên chiến thắng khá rộng và ít chi tiết, ở đó nổi bật nhất có 2 thứ thôi, cây cột và bảo tàng. Trong bảo tang lại có 1 nơi nên ghé xem đó là dãy phòng với các bức tranh vòm mô tả các chiến trường khốc liệt nhất. Bức tranh vòm được kết hợp giữa hội họa và nghệ thuật sắp đặt chi tiết. Có những khẩu pháo thật, chi thiết thật được bố trí quan bức tranh, kéo dài và làm sâu thị giác người xem, khiến người xem cứ băn khoăn chỗ nào là nơi tiếp nối giữa tranh và các chi tiết thật. Rất đẹp và ấn tượng, nghe bảo TQ cũng đã coppy ý tưởng này cho một bảo tang nào đó của họ.

Tối ngày 09-05 luôn là một màn pháo bông hoành tráng ở rất nhiều thành phố khắp nước Nga để mừng ngày trọng đại này.

Ở phương diện người quan sát tôi thấy người Nga ứng xử thật tuyệt vời với lịch sử. Họ ở thời điểm này tuy có rất nhiều dòng tư tưởng khác nhau về thể chế chính trị, sự tự do báo chí, quyền công dân hay sự quản lý của chính quyền, rất nhiều biểu tình lớn nhỏ hoặc những bài chỉ trích, ủng hộ, đả kích mỗi ngày được đưa lên mạng về cách làm việc hoặc cách tuyên truyền của chính phủ. Nhưng đối với lịch sử, phần đông (kể cả những người trẻ bất mãn) vẫn dùng một sự tôn trọng để nhìn nhận. Rất nhiều người đã hiểu rằng mặc dù Hồng Quân đã thắng rất nhiều cuộc chiến nhưng họ thất bại về quản lý sau cuộc chiến khiến nước Nga đã có những thời khắc khổ đau, nhục nhã và nghèo đói dù là người chiến thắng, nhưng không mấy người lại cho rằng ngày 09-05 là ngày “quốc hận” hay đánh đồng các sự hy sinh của những người lính với sự ngu dốt trong quản lý của chính quyền sau này. Họ cũng dành sự tôn trọng ở mức cao nhất với sự hy sinh của mỗi người ngãy xuống và nói về sự hy sinh ấy luôn luôn là với sự biết ơn sâu sắc nhất cả trên phương diện chính quyền lẫn cá nhân. Lịch sử là lịch sử, cần xem xét nó, nghiên cứu nó với sự tôn trọng và hiểu biết về thời điểm lịch sử mà mỗi sự kiện diễn ra, không phải bằng sự tự mãn chiến thắng hay sự thù hận thất bại. Cho đến khi nào mà mỗi thanh niên VN hiểu được điều đó bất chấp sự cho phép hay không từ phía nào chăng nữa thì may ra mới có thể hy vọng về một nước VN phát triển trong tương lai.

KHÔNG AI QUÊN VÀ KHÔNG CÓ AI BỊ LÃNG QUÊN!
__________________
Em sinh ra ở 1 miền quê lông rân nghèo hẻo lánh heo hút, chim kun kút, nghiện hút đầy đường, xương chó chất thành gò, phân bò dồn từng bãi, đờm dãi chảy thành sông, công nông bốc đầu, wave tàu đá lửa...Nói chung là hoàn cảnh lắm các bác ạ

Bác cop nốt hộ em mấy bài viết của em bên Voz nhé, chứ em ko vào được đó nên muốn chuyển hết sang bên này mà ko tìm được cai file cũ của em ở đâu cả. Cám ơn bác nhiều.