.....
Em nghĩ, bản chất là do nhận thức suy nghĩ đã ăn sâu nên rất khó để thay đổi, dù rằng bây giờ các cụ cũng được tiếp cận với thông tin xã hội rất nhiều. Có thay đổi thì sớm cũng phải hết thế hệ lớp người cũ đó đấy.
Đúng mà Cụ
Khi các cao niên mắt mờ chân chậm rồi thì lề thói cũng nhạt mờ theo thôi
Cuộc sống hiện đại sẽ lọc phù sa theo cách vận hành tất yếu của nó
Em lấy việc cúng mâm ngày Tết là ví dụ khá rõ nét
Mới chỉ 30 năm trước, sau đổi mới, khi thực phẩm không còn thiếu thốn, thế hệ cầm chịch trong gia đình là 194x, chắc các cụ mợ còn nhớ, mấy ngày Tết là bữa nào lên mâm cúng đủ bữa đó, mâm lf đủ mấy món (nhà có điều kiện, khắt khe còn là mấy bát, mấy đĩa, các bữa không lặp món...)
Hiện nay, khi chủ trì là 197x, 198x và các gia đình sống riêng 199x - mà chịu trách nhiệm hương khói - thì khá phổ biến là Tết rút gọn còn 3 bữa cúng mâm: Tất niên, Mồng 1 và Hóa vàng. Còn lại chỉ lên hương để ấm ban thờ Gia tiên mấy ngày Tết. Nhà em cũng đang thực hiện như này
Các gia đình thoáng, mở, thì thậm chí cúng Mồng 1 xong là lên xe đi chơi xuân luôn mấy ngày, đến hết nghỉ Tết thì về lên mâm Hóa vàng, hết Tết
Nhu cầu Tết là Vui, Nghỉ ngơi chứ không phải cuần cuật băm thái, ăn uống, dọn dẹp ... dần trở thành 1 tất yếu tự nhiên và phổ biến
Cái này cũng có những lý do rất khách quan, một trong những lý do đó là giá trị và quan hệ xã hội hiện đại đã khác xưa rất nhiều:
Xưa, quan hệ, công việc gói gọn trong 1 làng. Tết là lúc qua nhà nhau. Giá trị quý báu hưởng thụ lúc đó (ngoài tình cảm) thì cũng chỉ có miếng bánh chưng, chén rượu sánh. Chưa kể đến cả năm ăn uống thiếu thốn, đến Tết mới đủ đầy. Vậy là Tết, nhà nọ qua nhà kia, cứ đến là ngả mâm, ấm áp vui vẻ. Mâm thì trên em đã nói, bữa nào cũng lên mâm lên hương, ăm ắp thức ăn, cùng nhau thụ lộc
Nay, quan hệ xã hội mở. Sang nhà nhau chơi là phụ, đi chơi, đi ăn uống hưởng thụ dịch vụ là chính. Nên cái việc cúng mâm tất yếu phải giảm.
Lấy ví dụ cụ thể: Tất niên, Giao Thừa, Mồng 1, mỗi mâm lễ chỉ 1 con gà luộc chuẩn quy trình, là trong vòng 24h xuất ra 3 con gà. Một gia đình 4 người thụ có đến 3 ngày không hết
Tất yếu đã, đang và sẽ biến đổi thành gà muối, gà xông khói hay thịt luộc hay chay ...
Cũng là tất yếu cả thôi