(Tiếp)
Các hành động có hệ thống
Do vậy, cách tiếp cận này không thể mang tính hệ thống trên chiến trường và khi điều này đã xảy ra – chiến dịch của những ngày đầu tiên nhằm vào các hệ thống phòng không hoặc chiến dịch chiến lược trên không nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng – đó là công việc của Bộ tổng tham mưu Moskva và của Saint Petersburg đối với các cuộc tấn công từ biển. Do vậy, hai chiến dịch không kích riêng biệt đã được thực hiện: một chiến dịch mang tính hệ thống và một chiến dịch mang tính chiến thuật, bị phân tán giữa các khu vực. Bản thân cách triển khai này không tệ, nhưng đã tỏ ra không phù hợp với năng lực thực sự sẵn có của các PC khác nhau có liên quan, đặc biệt là trong miền ISR (trình xử lý ngắt) mà việc phân bổ các phương tiện tương đối ít ỏi gặp khó khăn và không cho phép tạo ra chuỗi tiêu diệt (Kill chain) năng động. Tuy nhiên, phần lớn tình báo Nga không liên quan nhiều đến các phương tiện quân sự cũng như sự phát triển mạng lưới tình báo con người (HUMINT) ở Ukraine trong những năm trước chiến tranh.
Cơ sở hạ tầng Ukraine bị Nga tấn công
Nhưng ở đây cũng vậy, sự sắp xếp mang tính tổ chức được lựa chọn đã đặt ra những vấn đề và không cho phép sở hữu một năng lực thực sự để tấn công sâu vào các mục tiêu nhạy cảm về mặt thời gian. Quả thực, trong những tuần đầu tiên, những thông tin do các sĩ quan xử lý của Nga thu thập được sẽ được gửi trở lại Moskva để được xử lý trong hệ thống chỉ huy Akatsya và được tích hợp vào kế hoạch tấn công cho các quân khu đã ra lệnh thực hiện nhiệm vụ. Tuy nhiên, quá trình này thường mất hơn 48 giờ. Trái lại, những tên lửa hành trình của Nga đã hoạt động tốt về mặt độ chính xác - khi các biện pháp tác chiến điện tử không được thực hiện - nhưng các mục tiêu đã biến mất kể từ đó. Sau đó, các nỗ lực chống can thiệp của Ukraine đã phải trả giá do làm giảm khả năng có được thông tin tình báo chuyên sâu của Nga, vốn không được bù đắp bằng các phương tiện ISR của các lực lượng.
Cơ sở hạ tầng Ukraine bị Nga tấn công
Sau những tuần đầu tiên, các cuộc tấn công tầm xa đã chứng kiến một loạt thay đổi về mức độ ưu tiên, biểu thị sự thiếu vắng một quan niệm xác định mục tiêu thống nhất. Các cuộc tấn công đã tập trung vào các tòa nhà chính phủ Ukraine, tháp truyền thông và thậm chí cả các ngành công nghiệp quốc phòng, nhưng tại đây cũng phải đối mặt với sự phân tán của các trung tâm chỉ huy dân sự hoặc quân sự, hoặc có quá nhiều mục tiêu liên kết với mạng lưới truyền thông. Chỉ từ tháng 6/2023, các cuộc tấn công vào sâu lãnh thổ mới tập trung vào các mục tiêu liên quan đến quân sự: nút giao thông đường sắt, nhà máy lọc dầu và kho nhiên liệu. Nhưng lực lượng phòng không Ukraine sau đó đã được tổ chức lại và hoạt động tích cực hơn, đồng thời đạt được tỷ lệ đánh chặn tốt hơn. Trong thời gian này, Nga đã bắn nhiều tên lửa hành trình và bắt đầu sử dụng ngày càng nhiều tên lửa AS-4 kém chính xác hơn.
Tên lửa AS-4
Tóm lại, tiềm năng của Nga tấn công sâu vào lãnh thổ Ukraine do đó đã bị lãng phí trong các phương thức hành động, mỗi phương thức đều có sự gắn kết riêng, nhưng dường như là kết quả của những tình huống bất ngờ trước mắt hơn là của một học thuyết nhất quán. Từ tháng 10/2022, logic lại thay đổi với cuộc tấn công vào các cơ sở hạ tầng năng lượng, do có các máy bay không người lái Shahed-136 của Iran bù đắp cho các kho dự trữ tên lửa hành trình cạn kiệt (vì chỉ được bổ sung một phần nhờ sản xuất các thiết bị mới). Mặt khác, ngay cả việc lựa chọn mạng lưới điện, tất nhiên có khả năng phục hồi tốt nhất, cho thấy sự xem xét thiếu nghiên cứu về các bài học lịch sử trong chiến lược không quân. Từ tháng 4/2023, trọng tâm chính của việc chọn mục tiêu một lần nữa lại thay đổi khi nhắm vào các thành phố. Bản thân hành động này chỉ có thể tạo ra một tác động duy nhất phù hợp về mặt quân sự: buộc Ukraine phải bắn một số lượng lớn tên lửa phòng không và giữ các khẩu đội phòng không của mình ở gần các thành phố, trong khi họ cần chúng để hỗ trợ các cuộc phản công.
Thiếu khả năng thích ứng tổng thể
Nhìn ngược trở lại, VKS đã tham gia trong một cuộc chiến Ukraine không được chuẩn bị tốt – cả ở đây nữa, điều này củng cố thêm giả thuyết về một cuộc chiến rất ngắn hạn mà hiệu ứng chính của nó lẽ ra là tập hợp đông đảo lực lượng Nga ở biên giới Ukraine, vì các cuộc giao chiến đầu tiên cũng đủ để thấy sự sụp đổ về mặt quân sự. Tại thời điểm viết bài này (ngày 8/5/2023), câu hỏi lớn được đặt ra liên quan đến khả năng Nga rút ra những bài học chiến tranh trong khi, về lý thuyết, VKS vẫn bảo lưu tiềm năng chiến đấu hữu ích để chống lại cuộc phản công của Ukraine. Tuy nhiên, cho đến nay, khả năng thích ứng của các lực lượng đã được chứng minh là quan trọng khi nó không bị hạn chế bởi sự lệ thuộc về mặt tổ chức. Điều này không thể bù đắp cho sự thiếu huấn luyện và bảo trì cũng như tình trạng thiếu phi công, nhưng có thể có những tác động thực sự đến một cuộc phản công...
Các hành động có hệ thống
Do vậy, cách tiếp cận này không thể mang tính hệ thống trên chiến trường và khi điều này đã xảy ra – chiến dịch của những ngày đầu tiên nhằm vào các hệ thống phòng không hoặc chiến dịch chiến lược trên không nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng – đó là công việc của Bộ tổng tham mưu Moskva và của Saint Petersburg đối với các cuộc tấn công từ biển. Do vậy, hai chiến dịch không kích riêng biệt đã được thực hiện: một chiến dịch mang tính hệ thống và một chiến dịch mang tính chiến thuật, bị phân tán giữa các khu vực. Bản thân cách triển khai này không tệ, nhưng đã tỏ ra không phù hợp với năng lực thực sự sẵn có của các PC khác nhau có liên quan, đặc biệt là trong miền ISR (trình xử lý ngắt) mà việc phân bổ các phương tiện tương đối ít ỏi gặp khó khăn và không cho phép tạo ra chuỗi tiêu diệt (Kill chain) năng động. Tuy nhiên, phần lớn tình báo Nga không liên quan nhiều đến các phương tiện quân sự cũng như sự phát triển mạng lưới tình báo con người (HUMINT) ở Ukraine trong những năm trước chiến tranh.
Cơ sở hạ tầng Ukraine bị Nga tấn công
Nhưng ở đây cũng vậy, sự sắp xếp mang tính tổ chức được lựa chọn đã đặt ra những vấn đề và không cho phép sở hữu một năng lực thực sự để tấn công sâu vào các mục tiêu nhạy cảm về mặt thời gian. Quả thực, trong những tuần đầu tiên, những thông tin do các sĩ quan xử lý của Nga thu thập được sẽ được gửi trở lại Moskva để được xử lý trong hệ thống chỉ huy Akatsya và được tích hợp vào kế hoạch tấn công cho các quân khu đã ra lệnh thực hiện nhiệm vụ. Tuy nhiên, quá trình này thường mất hơn 48 giờ. Trái lại, những tên lửa hành trình của Nga đã hoạt động tốt về mặt độ chính xác - khi các biện pháp tác chiến điện tử không được thực hiện - nhưng các mục tiêu đã biến mất kể từ đó. Sau đó, các nỗ lực chống can thiệp của Ukraine đã phải trả giá do làm giảm khả năng có được thông tin tình báo chuyên sâu của Nga, vốn không được bù đắp bằng các phương tiện ISR của các lực lượng.
Cơ sở hạ tầng Ukraine bị Nga tấn công
Sau những tuần đầu tiên, các cuộc tấn công tầm xa đã chứng kiến một loạt thay đổi về mức độ ưu tiên, biểu thị sự thiếu vắng một quan niệm xác định mục tiêu thống nhất. Các cuộc tấn công đã tập trung vào các tòa nhà chính phủ Ukraine, tháp truyền thông và thậm chí cả các ngành công nghiệp quốc phòng, nhưng tại đây cũng phải đối mặt với sự phân tán của các trung tâm chỉ huy dân sự hoặc quân sự, hoặc có quá nhiều mục tiêu liên kết với mạng lưới truyền thông. Chỉ từ tháng 6/2023, các cuộc tấn công vào sâu lãnh thổ mới tập trung vào các mục tiêu liên quan đến quân sự: nút giao thông đường sắt, nhà máy lọc dầu và kho nhiên liệu. Nhưng lực lượng phòng không Ukraine sau đó đã được tổ chức lại và hoạt động tích cực hơn, đồng thời đạt được tỷ lệ đánh chặn tốt hơn. Trong thời gian này, Nga đã bắn nhiều tên lửa hành trình và bắt đầu sử dụng ngày càng nhiều tên lửa AS-4 kém chính xác hơn.
Tên lửa AS-4
Tóm lại, tiềm năng của Nga tấn công sâu vào lãnh thổ Ukraine do đó đã bị lãng phí trong các phương thức hành động, mỗi phương thức đều có sự gắn kết riêng, nhưng dường như là kết quả của những tình huống bất ngờ trước mắt hơn là của một học thuyết nhất quán. Từ tháng 10/2022, logic lại thay đổi với cuộc tấn công vào các cơ sở hạ tầng năng lượng, do có các máy bay không người lái Shahed-136 của Iran bù đắp cho các kho dự trữ tên lửa hành trình cạn kiệt (vì chỉ được bổ sung một phần nhờ sản xuất các thiết bị mới). Mặt khác, ngay cả việc lựa chọn mạng lưới điện, tất nhiên có khả năng phục hồi tốt nhất, cho thấy sự xem xét thiếu nghiên cứu về các bài học lịch sử trong chiến lược không quân. Từ tháng 4/2023, trọng tâm chính của việc chọn mục tiêu một lần nữa lại thay đổi khi nhắm vào các thành phố. Bản thân hành động này chỉ có thể tạo ra một tác động duy nhất phù hợp về mặt quân sự: buộc Ukraine phải bắn một số lượng lớn tên lửa phòng không và giữ các khẩu đội phòng không của mình ở gần các thành phố, trong khi họ cần chúng để hỗ trợ các cuộc phản công.
Thiếu khả năng thích ứng tổng thể
Nhìn ngược trở lại, VKS đã tham gia trong một cuộc chiến Ukraine không được chuẩn bị tốt – cả ở đây nữa, điều này củng cố thêm giả thuyết về một cuộc chiến rất ngắn hạn mà hiệu ứng chính của nó lẽ ra là tập hợp đông đảo lực lượng Nga ở biên giới Ukraine, vì các cuộc giao chiến đầu tiên cũng đủ để thấy sự sụp đổ về mặt quân sự. Tại thời điểm viết bài này (ngày 8/5/2023), câu hỏi lớn được đặt ra liên quan đến khả năng Nga rút ra những bài học chiến tranh trong khi, về lý thuyết, VKS vẫn bảo lưu tiềm năng chiến đấu hữu ích để chống lại cuộc phản công của Ukraine. Tuy nhiên, cho đến nay, khả năng thích ứng của các lực lượng đã được chứng minh là quan trọng khi nó không bị hạn chế bởi sự lệ thuộc về mặt tổ chức. Điều này không thể bù đắp cho sự thiếu huấn luyện và bảo trì cũng như tình trạng thiếu phi công, nhưng có thể có những tác động thực sự đến một cuộc phản công...
