Trời mưa em lọ mọ nằm gõ nốt chuyện cô gái Kh'mer đáng thương:
Sáng hôm sau chúng tôi lên đường trở về Phnom Penh từ khá sớm. Trời mới mờ sáng, bước xuống sân đã thấy cô gái đứng chờ. Đưa cho tôi hai gói đường th'nốt và một ống tre nhỏ đựng nước th'nốt. Cô gái nắm tay tôi nói :
- Anh mang theo đi đường uống cho đỡ khát. Có ít đường Th'nốt làm quà. Chúc anh đi đường bình an. Nhớ giúp em tìm anh Thanh.
- Cô yên tâm. Tôi hứa với cô sẽ nỗ lực tìm kiếm trong khả năng tôi có thể làm được. Vì nó còn phụ thuộc nhiều điều kiện khác nữa.
Cô gái tháo cái khăn Croma đang quàng trên cổ, quàng lên cổ tôi :
- Em sẽ luôn theo anh để thúc giục anh đó. Nhìn thấy cái khăn này chắc anh sẽ không quên việc em nhờ.
Tôi chỉ im lặng gật đầu chào cô gái rồi bước lên xe.
Chú cán bộ VN cười :
- Thằng này tài, ở có mấy ngày mà tán đổ con bé Campuchia.
- Không có chú, cô ta nhờ cháu về Phnom Penh tìm cậu anh trai thất lạc lâu ngày thôi.
Ông chú cười khà khà:
- Tao thấy mày với nó chia tay bịn rịn lưu luyến quá nên nghi nghi.
Xe tăng tốc lao ra khỏi cổng UB để lại cô gái Kh'mer bé nhỏ đứng giữa quầng bụi trông theo.
Về Phnom Penh tôi cũng bận nhiều việc. Mấy ngày đi công tác bài học ở trường cũng nhiều. Nên hơn một tuần sau mới có ý định đến 478. Tôi lên gặp cụ trung tá An định nhờ cụ ấy sang 478 giúp. Nghe xong câu chuyện cụ An nói :
- Thằng cu Thanh kỷ luật nó còn chưa hết. Thôi, tao bận không đi làm mấy cái việc này. Mày đã hứa giúp cô gái kia thì ra 478 hỏi quân lực xem.
- Vậy chú cho cháu mượn cái xe một buổi đi.
- Uh, xuống bảo lái xe nó đưa chìa khóa cho. Đi nhanh chiều tao còn đi có việc.
Tôi xuống nhà lấy chiếc xe Jeep của cụ An rồi đi đến khu vực đóng quân của đoàn 478. Đoàn 478 thành lập tháng 4 năm 1978, trước B.68 2 tháng. Anh em ban B68 thì gần 1/2 từ 478 chuyển sang. Sau này đơn vị vệ binh bị thiếu hụt quân số thì cũng lấy lính 478 bổ sung sang. Nên quan hệ giữa 478 và B68 khá thân thiết.
Vì vậy, nên tôi dễ dàng gặp đ/c trợ lý quân lực. Đó là một trung úy khá trẻ quê miền bắc ( hình như Thái nguyên hay Vĩnh phúc gì đó, lâu ngày tôi không nhớ chính xác) sau khi pha trà mời tôi và đẩy bao Samit mời tôi hút, trung úy hỏi :
- Anh có việc gì không ?
- Tôi muốn hỏi đoàn mình có cử cán bộ đến Pursat làm chuyên gia cách đây hơn 1 năm không ?
- Chuyên gia quân sự ở các tỉnh đều do đoàn 478 đảm nhận từ sau giải phóng.
Cách đây khoảng 1 năm mới rút về giao cho quân khu 5, quân khu 7, quân khu 9. Tùy từng địa bàn anh ạ.
- Vậy anh thử xem hộ tôi trong đoàn ở Pursat có đồng chí tên là Thanh quê Thanh hóa không ?
Trung úy lấy trong hòm gỗ dưới gầm bàn mấy cuốn sách khổ lớn. Ngoài bìa đóng dấu mật. Mở một cuốn ra, trung úy cắm đầu dò...
Một lúc lâu trung úy ngẩng lên lắc đầu:
- Không có ai tên là Thanh quê Thanh Hóa anh ạ. Có hai anh Thành một quê TH và một quê Hà Tây.
Suy nghĩ thoáng qua tôi biết cô gái kia đã nhầm, hoặc do cách phát âm không chính xác. Anh chàng khổ chủ kia chắc chắn là anh Thành - Thanh Hóa.
- Có lẽ người tôi muốn tìm là anh Thành người TH rồi.
Trung úy gật đầu :
- Vâng, cũng có thể. Nguyễn Văn Thành- quê quán .......Tỉnh Thanh Hóa... Ở nhưng mà...
- Sao ?
Trung úy hạ giọng :
- Đ/c này đã hy sinh cách đây 8 tháng trên đường đi công tác rồi. Bên ban chính sách đã có giấy báo tử về địa phương.
Nghe xong tôi chao đảo. Một sự thương cảm, xót xa dâng lên cay mắt.
- Đ/c xem lại có chính xác không ?
- Không sai đâu anh.
- Vậy đ/c cho tôi xin trích ngang của anh Thành được không ?
- Cái này sai nguyên tắc anh ạ. Mà có việc gì mà anh cần.
Tôi kể lại cho trung úy nghe câu chuyện cô gái Kh'mer ở Pursat. Nghe xong trung úy nói :
- Chuyện này cả tôi và anh đều không giải quyết được. Có lẽ tôi đưa anh sang ban chính sách xem sao.
Hai chúng tôi sang ban chính sách. Gặp đ/c thiếu tá phó ban. Sau khi nghe tôi trình bày. Thiếu ta nói :
- Đ/c Thanh đã vi phạm 9 điều kỷ luật khi công tác trên đất bạn. Nếu còn sống chắc chắn sẽ bị kỷ luật. Giờ đ/c đã hy sinh, chúng tôi đã thông báo về địa phương. Thôi cứ để như vậy. Nếu thêm chuyện này thì kể cả hy sinh cũng sẽ bị kỷ luật. Làm không khéo sẽ ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa hai nước. Kẻ địch sẽ lợi dụng chuyện này tuyên truyền bôi xấu quân tình nguyện VN...
Chuyện này đ/c nên dừng ở đây. Việc còn lại chúng tôi sẽ xử lý. Trước hết chúng tôi sẽ cho người về Pursat xác minh lại câu chuyện này. Sau đó sẽ bàn với cấp trên cách giải quyết.
Tôi đứng lên cám ơn 2 đ/c 478 và xin một tờ giấy ghi lại tên và địa chỉ của cô gái KKh'mer rồi ể oải ra xe phóng về.
Vậy, là xong chiến tranh thật khắc nghiệt. Dù sao cũng phải có thông tin cho cô gái Kh'mer. Về đến nhà tôi viết vội vài dòng thông báo cho cô gái.
- Đã tìm thấy anh Thành, nhưng không gặp vì anh ta đã về VN đi học.
- Cơ quan anh Thành tại Phnom Penh sẽ cử người gặp mẹ con cô để xem xét nguyện vọng và giải quyết.
- Chúc mẹ con cô vui vẻ - bình an.
Nếu nhanh thì sau 1 tuần cô gái sẽ nhận được thư.
Từ đó tôi cũng không có thông tin gì của cô gái ngoài một lá thư ngắn viết cảm ơn sự giúp đỡ của tôi. Cô cũng chưa thấy người đơn vị đến liên hệ. Lá thư cô viết cho tôi chỉ cách ngày tôi viết cho cô khoảng 10 ngày.
P/s : tuần trước trong khi dọn đống hồ sơ chiến chiến trường bao gồm các giấy tờ từ 1976 và hàng trăm lá thư của gia đình, bạn bè, bạn gái... viết cho từ năm 1976...tất cả những lá thư đó tôi đem đốt vừa đốt vừa đọc lại một vài lá. Trong đống thư từ đó thì có lá thư của cô gái Kh'mer này. Ký ức xưa chợt sống lại. Nên mới có câu chuyện này, thực sự là chuyện này tôi không nhớ, và đã quên nếu không nhìn thấy lá thư.
