[Funland] "Nguyên" và "Cựu" khác nhau như thế nào vậy các bác?

[MiTa]

Nguyên tổng thống Obama, Nghe dc ko cccm? Cứ cựu với cố mà phang. Lắm chuyện.

 

[dung.nv]

Đọc bài này băn khoăn quá.

Đơn giản lắm cụ, Nguyên tèo gọi là hi sinh. Cựu tèo gọi là chết
Nguyên thường mưu trí dũng cảm, cựu lại hay xảo quyệt ngoan cố
Nguyên láo thì khiển trách mà cựu láo thì vào tù
Hehe

 

[HKCat]

Ở xứ mình thì Nguyên được dùng khi nói một người đã rời khỏi chức vụ một cách "yên bình", thường mang hàm ý nể trọng. Ở các chức vị cao trong chính phủ thì "Nguyên" khi về hưu rồi vẫn được hưởng các quyền lợi tương ứng với vị trí ấy.
Cựu được dùng khi vị đó phạm tội, bị truy tố, bị kết án, bị thu hồi chức vụ,......"Cựu" thì thường đi kèm với thu hồi quyền lợi.
Đơn giản hơn thì "nguyên" là người tốt, "cựu" là kẻ xấu.
Một người có thể được/bị gọi là "nguyên" hay "cựu", tùy vào thời điểm vị đó có bị kết án hay không.

Các cụ về hội trường đều được gọi là Cựu sinh viên . Theo cụ thì tất cả bị kỷ luật hết à ?

 

[hoviethung]

Nguyên là chỉ chức danh đã làm và giờ ko làm nữa nhưng vẫn cùng chung tổ chức, đảng phái.
Cựu là chức danh đã làm, và cũng giờ ko làm nữa nhưng ko cùng tổ chức và chuyển sang làm việc khác tổ chức, đảng phái.
Em nghĩ thế.
Ví dụ nói cựu chủ tịch tỉnh nghĩa là ổng từng làm, nhưng giờ dính phốt gì nên bị khai trừ đảng và ko nằm trong tổ chức đảng nữa.
Còn nguyên chủ tịch tỉnh nghĩa ổng từng làm, giờ làm chức vụ khác vẫn thuộc bộ máy chính quyền hoặc tổ chức của đảng, hoặc về hưu nhưng vẫn là đảng viên.

Cho nên người ta nói "Tống cựu nghinh tân" chứ không nói "Tống nguyên nghinh tân" cụ nhể?

 

[XPQ]

- Ý kiến thứ nhất (theo Tuổi trẻ cười):
+ "Cựu" dùng để chỉ người từng giữ chức vụ đó nhưng nay đã nghỉ hẳn rồi, không còn làm việc nữa.
+ "Nguyên" dùng để chỉ những người trước đây từng giữ chức vụ đó nhưng nay đã chuyển công tác và giữ chức vụ khác (nói chung là còn làm việc, chưa nghỉ).

Chữ "cựu" nghĩa là cũ.
Chữ "nguyên" nghĩa là vốn là, đã từng là.

Ở ta hai chữ này nghĩa như nhau, nhưng vì tiếng Việt có nghiêng về tượng thanh nên khi chọn từ dùng các tiền bối cũng cân nhắc dùng từ nào trong trường hợp nào để nghe mượt tai hay ngang tai một chút hòng phục vụ việc biểu ý.

Ví dụ ta hay nói "đồng chí XYZ, nguyên chủ tịch cái nọ kia này khác" theo ý tích cực ngợi ca vinh dự nhưng cũng đồng chí ấy mai mà vào lò thì chúng nhà báo nó lại viết thành "ông XYZ, cựu chủ tịch cái này khác nọ kia" theo ý bỉ bôi ném đá xuống đầu người dưới giếng.

Kể ra có ai tài tài mà viết cái luận án tiến sĩ về "Tiến trình liu manh hóa ngôn ngữ trong tiếng Việt hay sự hai mặt của ngôn ngữ báo chí." thì thật là thâm thúi.

 

[sadlife]

Nguyên đã từng đảm nhiệm chức vụ rõ ràng
Cụu đã từng làm một nghề hoặc chức vụ chung chung.

Thế em lại thấy không hợp lý
Cựu tổng thống/ Thủ tướng
và Nguyên Chủ tịch nước/ Thủ tướng hả cụ
2 chức danh tương đương

 

[thanhgamo]

Cũng khó phân biệt được bác nhỉ.
Em cũng chưa nghe thấy Nguyên tổng thống bao giờ.

Nguyên Tổng Biên Tập, chưa bao giờ nghe đến Cựu
Cựu Tổng Thống, chưa bao giờ nghe đến Nguyên.
Nói chung là xiếc lưỡi hết.

 

[sunbird]

Cựu có nghĩa là cũ, theo kiểu "Tống cựu nghênh tân" nghĩa là mày cũ rồi biến cmmđ. Vì thế cựu hay dùng trong văn nói, hoặc văn viết nhưng hàm ý không được trọng vọng.
Nguyên có nghĩa là đã từng kinh qua. Hàm ý từ nguyên là người đó đã từng qua chức vụ đó và bây giờ thăng tiến tiếp, về hưu nhưng uy tín vẫn cao kiểu già làng... Vì thế từ Nguyên dùng trong hoàn cảnh tôn trọng, trọng vọng.
So sánh dễ hiểu có thể hình tượng bằng 2 từ tiếng Anh, f..ck và make love.

 

[Ớt xanh]

Nguyên Tổng Biên Tập, chưa bao giờ nghe đến Cựu
Cựu Tổng Thống, chưa bao giờ nghe đến Nguyên.
Nói chung là xiếc lưỡi hết.

Thế em lại thấy không hợp lý
Cựu tổng thống/ Thủ tướng
và Nguyên Chủ tịch nước/ Thủ tướng hả cụ
2 chức danh tương đương

Vâng nói chung là khó phân biệt rõ ràng được ợ

 

[ngage8]

Đúng là ko biết hiểu theo nghĩa nào cụ nhỉ

Cả Tàu Bay và Máy Bay nữa, em thấy nên thống nhất tên gọi.

 

[Tài tử Hongkong]

Hoàn toàn có thể nói.
Ở thời điểm năm 2020 nói về những việc làm của ông Obama vào năm 2010 thì có thể dùng chữ "nguyên".. Ta có thể hiểu là "nguyên lúc đó ông đang là TT".
Ở thời điểm 2020 nói về ông Obama lúc này thì gọi ông ấy là cựu Tổng thống.
Ở thời đlểm 2020 mà nói về ông Obama lúc 2010 mà gọi là "cựu Tổng thống" cũng không đúng mà gọi là "tổng thống" cũng không đúng. Gọi là "lúc đó là tổng thống" thì từ ngữ rời rạc và mang tính thiếu trang trọng.

Cái này có vẻ có lý.

 

[Napolong]

Ở xứ mình thì Nguyên được dùng khi nói một người đã rời khỏi chức vụ một cách "yên bình", thường mang hàm ý nể trọng. Ở các chức vị cao trong chính phủ thì "Nguyên" khi về hưu rồi vẫn được hưởng các quyền lợi tương ứng với vị trí ấy.
Cựu được dùng khi vị đó phạm tội, bị truy tố, bị kết án, bị thu hồi chức vụ,......"Cựu" thì thường đi kèm với thu hồi quyền lợi.
Đơn giản hơn thì "nguyên" là người tốt, "cựu" là kẻ xấu.
Một người có thể được/bị gọi là "nguyên" hay "cựu", tùy vào thời điểm vị đó có bị kết án hay không.

Đấy là ở khía cạnh kết án.

Còn ở khía cạnh phong độ, 100% cầu thủ sau giải nghệ được gọi là cựu cầu thủ.

Nên ngữ nghĩa cứ gọi là ung thủ cụ ạ.

 

[DSTUNG]

- Ý kiến thứ nhất (theo Tuổi trẻ cười):
+ "Cựu" dùng để chỉ người từng giữ chức vụ đó nhưng nay đã nghỉ hẳn rồi, không còn làm việc nữa.
+ "Nguyên" dùng để chỉ những người trước đây từng giữ chức vụ đó nhưng nay đã chuyển công tác và giữ chức vụ khác (nói chung là còn làm việc, chưa nghỉ).

Em đọc báo chỉ thấy nói nguyên thủ tướng nguyễn tấn dũng chứ ko nghe cựu thủ tướng nguyễn tấn dũng

 

[Modkiller]

Cựu chiến binh có phạm tội không bác

Cựu chiến binh: đang từ vất vả đánh trận bỏ mạng bất kỳ lúc nào, bỗng nhiên được nghỉ, thêm vài cái huy chương vẻ vang: đây là từ cựu tốt. Các anh chiến binh rất thích
Cựu giáo chức: giáo viên về hưu. Dạy dỗ nhiều rồi giờ nghỉ ngơi. Có thành quả rồi: cựu tốt, các giáo viên rất thích
Cựu quan chức nội địa: đang có bổng lộc, ngon nghẻ. Bỗng nhiên phải về lĩnh lương hưu: cựu này là cựu xấu, quan chức không thích. Mềnh là mềnh không thích. Mình thích được gọi là nguyên cơ: theo kiểu vẫn y nguyên, vẫn còn sung, vẫn còn lộc. Vậy nhá
Cựu quan chức nước ngoài: cựu tốt. Phục vụ nhân dân xong nghỉ. Viên mãn rồi

 

[thanhgamo]

Cả Tàu Bay và Máy Bay nữa, em thấy nên thống nhất tên gọi.

Tàu bay có lẽ đúng hơn, tàu bay, tàu ngầm, tàu thủy, tàu hỏa, tàu điện.

 

[quangkhunglong]

Phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam

Em lại nghĩ là đây là vấn đề từ vựng chứ không phải ngữ pháp. Và hai từ "nguyên", "cựu" hình như là từ Việt gốc Hoa.

 

[Loan Hưng]

Cả Tàu Bay và Máy Bay nữa, em thấy nên thống nhất tên gọi.

Vâng tiếng việt nhiều nghĩa thật cụ nhỉ

 

[td2000]

Phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam

Không phải là vấn đề ngữ pháp, mà là sự đầu đất của lũ phóng tính viên.
Chả ai gọi là nguyên giao dịch viên cả, nghe đã thấy chối.

 

[cưỡi chổi]

Nguyên đã từng đảm nhiệm chức vụ rõ ràng
Cụu đã từng làm một nghề hoặc chức vụ chung chung.

Cựu Bí thư Thành ủy Tp. HCM Lê Thanh Hải đã từng đảm nhiệm chức vụ rõ ràng chưa cụ

 

[Emesco]

Báo thì có gì đáng để lấy làm chuẩn