[Funland] Nguyễn Trãi Lê Lợi và cuộc khởi nghĩa Lam Sơn

Trạng thái
Thớt đang đóng

toimuondie

Xe container
Biển số
OF-328408
Ngày cấp bằng
24/7/14
Số km
8,207
Động cơ
796,665 Mã lực
Vua điếu nào chả ngại công thần vì họ vừa tài năng vừa hiểu rõ vua chả phải "chân long thiên tử" gì cả, cũng chỉ là anh nông dân thôi.

Như Hán Cao Tổ, xuất thân thì điếu bằng Trương Lương, tài năng thì điếu bằng Hàn Tín, Tiêu Hà. Lúc nào cũng lo bị khinh, bị phản.:))
Cụ nói chuẩn quá ạ.
Kiểu như Offer thi thoảng vẫn chê mấy ông tỷ phú hay quan chức: Thằng đấy ngày xưa ngu bỏ cm. Tao toàn nhắc bài cho.
 

Homo Deus

Xe tăng
Biển số
OF-333
Ngày cấp bằng
6/6/06
Số km
1,260
Động cơ
5,577,172 Mã lực
Thế hay là cụ đi ra chỗ khác vậy?
Chứ ở đây thì em và nhiều cụ khác lại thích nghe tất, cả tốt lẫn xấu. Mà cụ Át thì có vẻ như đáp ứng được sở thích ấy của bọn em, không ất ơ chút nào. Cụ cứ lánh đi nơi khác một thời gian, khi nào đến đoạn chỉ kể cái hay ho thì em sẽ gọi cụ nhé :D
Phải vốt cụ vì còm quá chuẩn!
 

One-77

Xe cút kít
Biển số
OF-64321
Ngày cấp bằng
17/5/10
Số km
15,790
Động cơ
1,392,158 Mã lực
Giật mình nghĩ lại thì trong sử Việt chỉ có hai cụ Ngô Quyền, Lê Lợi là người đứng lên khởi nghĩa đánh đuổi ngoại xâm mở ra triều đại mới, còn lại toàn mưu mô cướp giết lẫn nhau để leo lên ngôi báu.:D
Hai bà Trưng, Lý Bí, Phùng Hưng và ông Cụ nữa cụ ơi :)
 

Xe gia đình

Xe điện
Biển số
OF-51938
Ngày cấp bằng
1/12/09
Số km
3,721
Động cơ
531,260 Mã lực
Nơi ở
Hà nội
Hết thỏ rừng thì chó săn phải chết (Reset system)
Ông nào cũng thế cả thôi.
 

P H Ê QUÁ

Xe tăng
Biển số
OF-692671
Ngày cấp bằng
27/7/19
Số km
1,173
Động cơ
113,347 Mã lực
Cố tình vi phạm nhiều lần - Ngôn ngữ không phù hợp
Điểm cảnh cáo(Hết hạn 9/7/21)
 
Chỉnh sửa bởi quản trị viên:

BinhWalker

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-753624
Ngày cấp bằng
20/12/20
Số km
4,953
Động cơ
22,702 Mã lực
Em chưa hiểu cụ đang nói gì, TNH là sếp NT lúc nào vậy ạ? "Gia đình bây giờ" là cụ đang nói đến con cháu TNH thời nay ạ, em không biết gia tộc này bây giờ thế nào.
Trong Khu mật viện, giống như chánh văn phòng hay đổng lý văn phòng của Lê Lợi. Nếu chuyện Khu mật viện này là đúng, thì Lê Lợi cũng đã trao cho TNH & NT rất nhiều bí mật.

Biết nhiều bí mật của vua cũng khó ngủ ngon :P

 
Chỉnh sửa cuối:

Hoàng Gia Thành

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-432048
Ngày cấp bằng
23/6/16
Số km
6,476
Động cơ
281,459 Mã lực
Tuổi
41
Thái tổ các triều đều là những kẻ gian hùng.
Họ có nhân nghĩa, nhưng Nhân nghĩa ở đây không phải tính cách mà là 1 phần của sự gian hùng (nhân nghĩa có ý đồ và tính toán). Chứ nếu lấy nhân nghĩa làm căn bản thì chết mất ngáp ngay.
Hồ Quý Ly có gian hùng không? Hiển nhiên là có, nhưng cả gian và hùng ông ta đều không đến nơi đến chốn.
Cụ quy nạp ghê quá, em thấy có Thái tổ một triều không gian hùng ....
 

Atlas30

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-776971
Ngày cấp bằng
11/5/21
Số km
268
Động cơ
39,005 Mã lực
Tuổi
38
Từ 29/4 tới 11/5/1406, Chu Lệ cùng Chu Năng nhiều lần thảo luận kế hoạch “trưng phạt An Nam.” Mộc Thạnh, Tổng binh Vân Nam, được chọn chỉ huy cánh quân hướng tây mà nòng cốt là lực lượng cơ hữu của Vân Nam, được tăng cường kỵ mã và bộ binh Thành Đô, Vân Nam, Quí Châu và Tứ Xuyên.

Phó Đô ti Quảng Tây là Hàn Quan nhận lệnh dẫn 30,000 quân tới Bằng Tường trước ngày 22/11/1406. Ngày 20/5, bộ Lễ cho lệnh đúc ấn Chinh Di Tường Quân và Chinh Di Phó Tướng. cho Chu Năng và Mộc Thạnh. Bọn Chu Năng, Trương Phụ và Mộc Thạnh sẽ mang “800,000” quân Lưỡng Quảng và Vân Nam xuống An Nam“đánh kẻ có tội để tỏ rõ oai trời.”

Ngày 1/6/1406, gọi Hoàng Trung và Lữ Nghị về kinh báo cáo tình hình, rồi ân xá cả hai, cho tham gia cánh quân Chu Năng để lập công. Bùi Bá Kỳ được phong chức tham chính Giao Chỉ, dưới trướng Chu Năng. (Ngày 4/6, Bùi Bá Kỳ cũng nhận được mũ và đai lưng Tham Chính.
Ngày 15/7/1406, Chu Lệ làm lễ thái miếu về việc chinh phạt bọn Lê phản loạn. Ba ngày sau, 18/7, bổ nhiệm Bộ Tư lệnh chiến dịch: Thành quốc công Chu Năng giữ ấn Chinh Di Tướng quân, Bình Tây hầu Mộc Thạnh, Tả phó tướng; Tân thành hầu Trương Phụ, Hữu Phó tướng. Lưu Vân [Liu Jun], bộ Binh, làm cố vấn [Tham tán]. Ngoài ra còn hơn hai chục tướng thuộc các đơn vị đặc biệt như hai tướng pháo binh, ba tướng khinh binh, hai tướng thủy quân, bốn tướng kỵ binh và hai tướng “thủy quân lục chiến.” Ngày xuất quân sơ khởi dự trù vào 30/7/1406.
 

Atlas30

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-776971
Ngày cấp bằng
11/5/21
Số km
268
Động cơ
39,005 Mã lực
Tuổi
38
Quân Minh phao tin có 80 vạn quân tức 800.000 quân xuống tấn công Đại Ngu.
Đây là con số phét lác và phóng đại.
Căn cứ tình hình điều quân của Chu Đệ theo Minh Thực Lục thì quân số Minh như sau:
Cánh Vân Nam của Mộc Thạnh có 5000 kỵ binh và 70.000 bộ binh.
Chiết Giang Quảng Tây Quảng Đông Hồ Quảng Phúc Kiến tổng cộng có 80.000 quân tập hợp ở Quảng Tây sau được tăng viện thêm 10.000 kỵ binh
Hàn Quan và Trần Hiệp huy động 30.000 thổ quân ở Quảng Tây
Hồ Quảng Chiết Giang Phúc Kiến thêm 15.000 thổ quân nửa.
Đèo Cát Hãn viên thổ quan ở Lai Châu xin đem 4000 quân trợ giúp.
Như vậy quân số quân Minh tầm 210.000 quân tức khoảng 21 vạn quân chính quy không xác định được phu phen tạp dịch.
Danh sách các tướng nhà Minh.
Screenshot_2021-06-09-19-26-17-144_com.microsoft.office.word.jpg
 

Atlas30

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-776971
Ngày cấp bằng
11/5/21
Số km
268
Động cơ
39,005 Mã lực
Tuổi
38
Ngày 19/11/1406 quân Minh
vượt ải Nam Quan tiến vào nước ta.
Ông ta công bố bản Cáo trạng của Chu Đệ tuyên bố đánh dẹp cha con Hồ Quý Ly
Đây là nguyên văn bản cáo trạng trích từ Minh Thực Lục
Trong đó nêu đầy đủ mọi tội trạng của cha con Quý Ly.
Các cụ đọc thử xem cho thấy sự chuẩn bị chu đáo của Chu Đệ đến mức nào.
Cha con Quý Ly chỉ là đứa trẻ con khi so cùng Chu Đệ
Screenshot_2021-06-09-19-31-11-808_com.microsoft.office.word.jpg

Screenshot_2021-06-09-19-34-07-648_com.microsoft.office.word.jpg

Screenshot_2021-06-09-19-34-22-846_com.microsoft.office.word.jpg
Screenshot_2021-06-09-19-34-36-429_com.microsoft.office.word.jpg
 
Chỉnh sửa cuối:

DrH2012

Xe buýt
Biển số
OF-743166
Ngày cấp bằng
16/9/20
Số km
716
Động cơ
46,595 Mã lực
Tuổi
33
Ngày 19/11/1406 quân Minh
vượt ải Nam Quan tiến vào nước ta.
Ông ta công bố bản Cáo trạng của Chu Đệ tuyên bố đánh dẹp cha con Hồ Quý Ly
Đây là nguyên văn bản cáo trạng trích từ Minh Thực Lục
Trong đó nêu đầy đủ mọi tội trạng của cha con Quý Ly.
Các cụ đọc thử xem cho thấy sự chuẩn bị chu đáo của Chu Đệ đến mức nào.
Cha con Quý Ly chỉ là đứa trẻ con khi so cùng Chu Đệ
Screenshot_2021-06-09-19-34-07-648_com.microsoft.office.word.jpg

Screenshot_2021-06-09-19-34-22-846_com.microsoft.office.word.jpg
Screenshot_2021-06-09-19-34-36-429_com.microsoft.office.word.jpg
Với lý lẽ của Chu Đệ đưa ra thì riêng về tính chính danh nhà Hồ đã yếu thế rồi, chưa tính so sánh về mặt quân sự :(
 

DrH2012

Xe buýt
Biển số
OF-743166
Ngày cấp bằng
16/9/20
Số km
716
Động cơ
46,595 Mã lực
Tuổi
33
Hầu hết các sách đều viết là Lê Lai bị quân Minh hành hình.
Duy nhất chỉ có sách Đại Việt sử ký toàn thư chép: "Ngày 13 tháng 1 năm Đinh Mùi (1427) giết Tư mã Lê Lai, tịch biên gia sản vì Lai cậy có chiến công nên nói năng khinh mạn". Nên có giả thuyết rằng, Lê Lai may mắn sống sót sau khi cứu chúa, tiếp tục tham gia kháng chiến và bị chính Lê Lợi ra lệnh giết về sau này nhưng sách này không thấy nói vụ Lê Lai cứu chúa. Vì vậy có lẽ là ông Lê Lai khác.
Vụ Lê Lai cứu chúa hình như là bịa thêm sau này :-?
 

Atlas30

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-776971
Ngày cấp bằng
11/5/21
Số km
268
Động cơ
39,005 Mã lực
Tuổi
38
Sự chuẩn bị của nhà Hồ
tháng 9-10/1405, Hán Thương sai Nguyên Trừng và Đông lộ thái thú Hoàng Hối Khanh phụ trách xây một đồn lớn tại đèo Đa Bang, tức núi Ba Vì, khoảng 50 cây số tây Hà Nội (thuộc địa phận Hà Tây, hiện nay). Thành đắp bằng đất, án ngữ hướng tiến quân từ ngã ba Bạch Hạc xuống phía nam. Từ chân thành tới bờ sông là một bãi cát được cải biến thành công sự phòng thủ, gồm các hào sâu sát chân tường, gài chông tre. Tử bờ hào ra bờ sông có những hố sâu khiến ngựa chiến khó xoay xở, dễ bị sa xuống, cũng trí chông gai. Trên tường thành quân Quí Ly đông như kiến, được trang bị các loại vũ khí phòng vệ như đá tảng, thân cây cùng giáo, nỏ và súng tay. Lực lượng chủ động còn có voi trận. Ngoài ra, chiến thuyền tập trung khá đông đảo, cùng hệ thống cừ, cọc đóng dọc theo bờ sông

Tả tướng quốc Nguyên Trừng cho lệnh vườn không nhà trống ở phía bắc sông Hồng, và chỉ lập tuyến phòng thủ ở ải Lãnh Kinh (Đáp Cầu)
Mùa hạ, tháng 4, Hán Thương sai làm sổ hộ tịch trong cả nước, cho ghi họ Hồ có hai phái ở Diễn Châu và Thanh Hóa. Biên hết vào sổ những nhân khẩu từ 2 tuổi trở lên và lấy số hiện tại làm thực số, không cho phép người lưu vong mà vẫn biên tên trong sổ. Yết thị cho các phiên trấn hễ có người kinh nào trú ngụ thì đuổi về nguyên quán. Trước đây Quý Ly có lần nói với các quan: "Làm thế nào có được 100 vạn quân để chống giặc Bắc?". Đồng tri khu mật sứ Hoàng Hối Khanh dâng kế sách này.

Đến đây, sổ làm xong, tính số người từ 15 tuổi trở lên, 60 tuổi trở xuống được gấp bội so với trước. Cho nên năm Thiệu Thành thứ 2 [1402] điểm binh càng nhiều.

Hán Thương lập phép hạn chế gia nô, chiếu theo phẩm cấp được có số lượng khác nhau, còn thừa phải dâng lên, mỗi tên được trả 5 quan tiền. Người nào đáng được có gia nô phải xuất trình chúc thư 3 đời. Nô người nước ngoài thì không theo lệ này.
 

Atlas30

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-776971
Ngày cấp bằng
11/5/21
Số km
268
Động cơ
39,005 Mã lực
Tuổi
38
Với lý lẽ của Chu Đệ đưa ra thì riêng về tính chính danh nhà Hồ đã yếu thế rồi, chưa tính so sánh về mặt quân sự :(
Lý Lẽ Chu Đệ đưa ra thì Quý Ly gần như không còn gì để cãi.
Sau này khi gặp cha con Quý Ly thì Chu Đệ cũng đập bàn hỏi câu đó Quý Ly tái mặt không dám ngẩng đầu
 

BinhWalker

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-753624
Ngày cấp bằng
20/12/20
Số km
4,953
Động cơ
22,702 Mã lực
Quân Minh phao tin có 80 vạn quân tức 800.000 quân xuống tấn công Đại Ngu.
Đây là con số phét lác và phóng đại.
Căn cứ tình hình điều quân của Chu Đệ theo Minh Thực Lục thì quân số Minh như sau:
Cánh Vân Nam của Mộc Thạnh có 5000 kỵ binh và 70.000 bộ binh.
Chiết Giang Quảng Tây Quảng Đông Hồ Quảng Phúc Kiến tổng cộng có 80.000 quân tập hợp ở Quảng Tây sau được tăng viện thêm 10.000 kỵ binh
Hàn Quan và Trần Hiệp huy động 30.000 thổ quân ở Quảng Tây
Hồ Quảng Chiết Giang Phúc Kiến thêm 15.000 thổ quân nửa.
Đèo Cát Hãn viên thổ quan ở Lai Châu xin đem 4000 quân trợ giúp.
Như vậy quân số quân Minh tầm 210.000 quân tức khoảng 21 vạn quân chính quy không xác định được phu phen tạp dịch.
Danh sách các tướng nhà Minh.
Screenshot_2021-06-09-19-26-17-144_com.microsoft.office.word.jpg
Nếu ko có kỵ binh và hỏa pháo (10%) và Mạc Thúy chỉ đường thì đám 20 vạn có khi cũng chỉ như biển người 1979, chưa kể trận địa trái nổ của HNT. Còn tài Trương Phụ thì mời các cụ phân tính thêm, mình hóng.
 

Atlas30

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-776971
Ngày cấp bằng
11/5/21
Số km
268
Động cơ
39,005 Mã lực
Tuổi
38
Diễn biến cuộc chiến
Tới Long Châu, phủ Thái Bình, Quảng Tây, nhưng quân chưa vượt biên, ngày 12/11/1406, Thái tử Thái phó Thành quốc công Chu Năng chết.

Theo đúng kế hoạch, chiến dịch xâm lấn “Đại Ngu” vẫn bắt đầu từ ngày 19/11/1406. Ngày 19/11 này Trương Phụ, cùng Vĩnh Dương Bá Trần Húc [Chen Xu], tả tham tướng; theo đường từ Bằng Tường (Quảng Tây) mang 400,000 [40 vạn] ra khỏi ải Pha Lũy [Po-lei, sau là Trấn Nam Quan] tiến vào lãnh thổ Đại Việt. làm lễ cúng tế thần sông, thần núi An Nam, xin phù hộ.

Ngày 20/11/1406, kị binh của Chu Vinh [Zhou Rong] tới Kê Lăng [Jiling, Chi Lăng]. Hơn 30,000 quân Đại Ngu đóng trên núi đối diện ải chưa đánh đã tan—dù trang bị súng [hỏa pháo], lao, nỏ [cung tên]. Chu Vinh cắt được 60 thủ cấp, bắt sống 10 tù binh, tiến thêm 40 lý [20 km]. Ngày 20/11, Chu Vinh tới Kê Lăng. Hôm sau, 21/11, chiếm Chi Lăng.
Ngày 24/11, Trương Phụ, cùng đại quân tới Kê Lăng. Báo cáo có dấu vết công sự phòng thủ dài theo trục lộ tới Cần Trạm. Lực lượng xung kích của Lữ Nghị vả kỵ mã của Hoàng Trung, mới được Chu Lệ ân xá, tỏa ra truy diệt các ổ phục kích, tiến tới đầu cầu Si trên bờ sông Thương (Bắc Giang). Phương Chính [Feng Sheng] và Vương Thư [Wang Shu] tiến tới Gia Lâm, bờ bắc sông Phú Lương, đối diện Đông đô. Tin tình báo từ Bắc Giang cho biết kế hoạch phòng thủ của Quí Ly tập trung vào đại đồn Đa Bang, cùng Đông đô và Tây đô. Chiến thuyền, và voi trận cũng tập trung ở khu vực này. (75)

Phía Tây Bắc, Mộc Thạnh với hữu tham tướng Lý Bân, từ Mông Tự (Vân Nam) mang 40 vạn quân tấn công ải Phú Lệnh [thượng lưu sông Lô, Tuyên Quang, gần thị xã Hà Giang], kéo xuống sông Thao.

Ngày 1/12, Trương Phụ chính thức lên thay Chu Năng chỉ huy, dù vẫn giữ ấn Chinh Di Phó Tướng quân. Sự hiện diện của Bùi Bá Kỳ tại hành dinh khiến chiêu bài “hưng Trần, phạt ác” được quảng bá mạnh mẽ hơn. Phụ cho khắc thẻ gỗ đàn hịch tội của Quí Ly, thả sông trôi xuống phía Nam. Tháng 12/1406, hai cánh quân Quảng Tây và Vân Nam bắt tay ở gần sông Bạch Hạc. Rồi đóng dài theo bờ sông lớn tới sông Chú.

Ngày 5/1/1407, Chu Lệ chỉ thị Trương Phụ và Mộc Thạnh cố gắng giải quyết trước tháng 3-4/1407, vì mùa mưa sắp tới, lam sơn, chướng khí sẽ gây nhiều trở ngại. Mặc dù không có cảnh “ngửng mặt lên trời, thấy diều hâu đang bay, bỗng lả tả rơi xuống nước,” lam sơn, chướng khí cùng các bệnh thổ tả, sốt rét là đồng minh của Đại Ngu. Chu Lệ không ngừng nhắc nhở các tướng phải cho binh sĩ tự đào giếng lấy nước uống và nấu cơm để giảm thiểu bệnh tật, hay âm mưu đầu độc của cha con Quí Ly
 

Atlas30

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-776971
Ngày cấp bằng
11/5/21
Số km
268
Động cơ
39,005 Mã lực
Tuổi
38
Cuộc “kháng chiến chống Minh” thực sự khởi đầu từ tháng 7-8/1406, sau trận phục kích Hoàng Trung ở Cần Trạm. Hán Thương cho lệnh rào sông, đắp lũy phía nam sông Cái, từ thành Đa Bang tới sông Lỗ Giang; và từ Châu Lạng tới sông Chú. Nếu tin được Minh thực lục, cha con Quí Ly vận dụng đến “700,000 quân” bảo vệ hai kinh thành Tây đô và Đông đô. Ngày 24/11/1406, quân báo Minh từ Gia Lâm đưa tin từ nhóm Mạc Thúy ở Lạng Giang là “7 triệu người Việt có chiến thuyền” và voi tử thủ phía nam sông Phú Lương. (79)

Ngày 10/1/1407 [2/12 Bính Tuất], quân Minh chiếm được Việt Trì. Hồ Xạ rút quân xuống bờ nam sông Cái. Ngày 14/1Mộc Thạnh kiểm soát sông Tuyên [Xuan]. Lập đồn phía bắc sông Thao. Bố trí lực lượng đối bờ đốn Đa Bang.

Trương Phụ cho lệnh Trần Húc bắc cầu nổi [pontoon bridges], trong khi Chu Vinh dẫn kị binh ngày ngày dương oai, diễu võ tại Gia Lâm, bờ bắc sông Hồng, đối diện Đông Đô, theo kế nghi binh—từ vài người lúc đầu, tăng dần lên tới hàng trăm

Hôm sau, 15/1, Trần Đĩnh đẩy lui quân giặc ở sông Thiên Mạc. Nhưng hai ngày sau nữa, đêm 17/1, quân Minh bất thần chiếm được đồn Mộc Hoàn ở bờ nam sông Cái, giữa Đa Bang và Hà Nội, không tốn một viên đạn, vì tướng thủ thành mê say tửu sắc, sao lãng việc phòng thủ, trong khi các đơn vị bạn bình chân như vại.
Đêm 19 rạng 20/1/1407, quân Minh bắc cầu phao qua sông. Trương Phụ và Mộc Thạnh vượt sông Hồng bằng cầu nổi. Trương Phụ, đô đốc Hoàng Trung, và Đô sứ ti Thái Phúc tấn công hướng tây nam Đa Bang. Mộc Thạnh và Trần Tuấn [Lý Bân] tấn công hướng Đông Nam. Quân tướng được lệnh trú quân cách tường thành khoảng một dặm, rồi canh tư, bắt đầu tiến về sát chân thành. Hoàng Trung đưa được những dụng cụ như « thang mây» tới chân thành, và Thái Phúc [Cai Fu], Trần Trung [Chen Zhong] cùng một số người khác vượt lên được tường thành. Họ đồng loạt thắp đuốc và thổi kèn thúc quân.

Lực lượng phòng thủ không sử dụng vũ khí chống trả mà chỉ tìm cách chạy trốn. Các tướng của Quí Ly cố giữ đội hình, tái tổ chức lại tuyến phòng thủ. Nguyễn Tông Đỗ, chỉ huy lực lượng voi trận của Thiên Trường, mở cuộc phản công. Nhưng Xạ thủ súng ngắn và hỏa tiễn của La Văn [Ôn ?] Minh nhắm vào nài voi và vòi voi. Lực lượng kỵ mã của Chu Quảng [Zhou Guang] từ hai bên hông đánh kẹp tới. Cho ngựa chiến đội mặt nạ sư tử khiến voi hoang mang, quay đuôi chạy ngược vào tuyến phòng thủ, phá vỡ mặt trận. Quân Đại Ngu rút về phía nam hay những triền núi phía tây. Hai tướng Lương Dân và Thái Bá Lạc tử trận. Số lính Đại Ngu chết đếm không xuể. Mười hai thớt voi cùng rất nhiều khí giới bị quân Minh tịch thu.
 

Atlas30

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-776971
Ngày cấp bằng
11/5/21
Số km
268
Động cơ
39,005 Mã lực
Tuổi
38
Sở dĩ Trương Phụ có thể thắng được quân Hồ là nhờ phần lớn những người bản xứ giúp đỡ bao gồm các gương mặt sau.
1.Bùi Bá Kỳ người chạy sang cầu viện Yên Kinh và tố cáo cha con Quý Ly và mang Thiêm Bình về nước.
Khi đội quân áp tải Thiêm Bình về làm vua Giao Chỉ bị thất bại (năm 1406), hoàng đế Minh mới dùng lại Bá Kỳ, cho theo quân đội viễn chinh về Nam, ban cấp đai mão.
Mặc dù có những bài thơ ca ngợi Minh triều nhưng con bài Bùi Bá Kỳ đã hết giá trị khi cha con Quý Ly bị bắt.
Theo Toàn Thư, sau khi bắt được cha con Hồ Quý Ly, người Minh ngờ Hữu Tham nghị Bùi Bá Kỳ có bụng khác nên đưa ông về Kim Lăng quản thúc. Số phận Bá Kỳ chính thức khép lại.
2. Mạc Thúy
Về những người đầu hàng, tích cực nhất là nhóm họ Mạc, đứng đầu là Mạc Thúy người làng Long Động, châu Nam Sách, phủ Lạng Giang (nay thuộc xã Nam Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương).

Lê Quý Đôn, có lẽ đã nghiên cứu gia phả Mạc tộc, ghi rõ trong Đại Việt thông sử vai vế cháu nội của Mạc Thúy đối với Mạc Đĩnh Chi. Lê tiên sinh cũng xác nhận Mạc Thúy là cao tổ của Mạc Đăng Dung, người sáng lập triều Mạc năm 1527
Mạc Thúy là người An Nam khiến Minh Thực lục tốn nhiều bút mực do có đóng góp quan trọng vào sự nghiệp chinh phục Giao Chỉ của thiên triều.
Trước tiên, hãy nhìn về Thúy từ phía Đại Ngu. Sau khi tường thuật việc quân Minh bày trận ở bờ bắc sông Cái (thượng nguồn sông Hồng), Toàn Thư ghi nhận sự kiện Mạc Thúy hàng Minh như sau:

Bọn Mạc Địch, Mạc Thúy, Mạc Viễn và Nguyễn Huân mạo nhận là họ Mạc đều là những kẻ bất đắc chí, đón hàng quân Minh, người Minh đều trao cho quan chức. Sau Thúy làm đến tham chính; Địch làm đến chỉ huy sứ; Viễn làm đến diêm vận sứ; Huân làm đến bố chính; (Thúy, Địch, Viễn là cháu Mạc Đĩnh Chi) (Toàn Thư II, 229).(6)

Minh Thực lục trong mục ngày 24 tháng 11 năm 1406 ghi nhận việc Mạc Thúy đầu hàng và hành trạng tiếp theo chi tiết hơn nhiều:

…các ngụy quan như Thiêm phán Đặng Nguyên; người châu Nam Sách, phủ Lạng Giang là Mạc Thúy, Mạc Viễn đến yết kiến. Bọn họ nói rằng:

“Giặc dựa vào Đông Đô, Tây Đô; cùng sự hiểm trở của các sông Tuyên, sông Thao, sông Đà, sông Phú lương. Đường huyết mạch từ phủ Tam Giang, qua bờ phía nam sông Đà, núi Tản Viên, đến phía nam sông Phú Lương, qua sông Ninh đi sang phía đông. Lại từ bờ bắc sông Phú Lương theo sông Hải Triều [sông Luộc], sông Hy, sông Ma Lao đến Bàn Than, núi Khốn Mai, dọc sông xây đồn. Ải Đa Bang cho xây thêm thành đất, đồn trại nối tiếp liên hoàn dài hơn 900 dặm; bắt hết dân các châu tại Giang Bắc trên 200 vạn, gồm nam phụ lão ấu vào, để trợ thanh thế. Phía nam sông Phú Lương đều đóng cọc gỗ; tập trung các thuyền bè trong vũng nước đằng sau cọc, các cửa sông cũng đóng cọc gỗ để đề phòng công kích. Giặc phòng bị nghiêm nhặt tại Đông Đô, thường bày voi trận, lính tráng dọc thành; rêu rao đông đến 700 vạn.” (Minh Thực lục I, 241)
.(7)

Như vậy, Đặng Nguyên Nguyên và Mạc Thúy đã báo cáo cho người Minh kế hoạch phòng thủ của quân Hồ.(8) Riêng số lượng nhân lực phía Đại Ngu rõ ràng bị thổi phồng quá đáng.

Theo Minh Thực lục, quân Minh từ huyện Tân Phúc di chuyển đến bến sông thị trấn Cá Thiều (chợ Kẻ Chiêu), châu Tam Đái để đóng thuyền chuẩn bị cho chiến dịch công kích. Tướng Hồ Trần Đĩnh đánh quấy rối thu vài thắng lợi nhỏ khiến quân Minh phải ngừng lại để củng cố. Sau đó, cuộc tổng tấn công khai màn; giặc đánh thủng phòng tuyến quân Hồ nơi chỉ huy quân Tả Thần dực Nguyễn Công Khôi trấn giữ, tạo điều kiện làm cầu phao vượt sông Cái. Kỳ lạ là quân Minh mới đến còn dò dẫm địa hình lại thực hiện được trận đánh hiệu quả vào vị trí quân Tả Thần dực. Người Minh tiêu diệt toán quân này triệt để và chóng vánh đến mức các đạo quân Hồ bên trên và phía dưới dòng sông đều không nghe thấy tiếng động của chiến trận. Hẳn bàn tay Mạc Thúy có nhúng vào sự việc vì nếu không có thông tin trinh sát đầy đủ, chiến công như thế thật bất khả thi.

Giữa tháng 1 năm 1407, Trương Phụ và Mộc Thạnh tấn công thành Đa Bang. Có lẽ nhờ vào thông tin của Mạc Thúy mà kỵ binh Minh dưới quyền Du kích Tướng quân Chu Quảng đã có những tấm vải vẽ hình cọp để dọa voi Đại Ngu. Hỏa tiễn của Thần cơ Tướng quân La Văn cũng sẵn sàng với số lượng lớn. Quân kỵ, súng thần cơ và tên lửa khiến tượng binh Hồ dưới quyền tướng quân đạo Thiên Trường Nguyễn Tông Đỗ rối loạn tháo lùi. Quân Minh tràn vào Đa Bang, trấn thủ Lương Dân Hiến và Thái Bá Nhạc tử trận.

Người Minh tiến chiếm Đông Đô.

Hạ tuần tháng 1 năm 1407, Hồ Nguyên Trừng phản công trên sông Lỗ nhưng không thành công phải lui về giữ cửa Muộn. Người các châu thuộc lộ Tam Giang như Tuyên Giang, Thao Giang cùng nhiều phủ huyện quanh đó đến gặp tướng Minh để xin hàng.

Nói về trận phản công này, ghi chép ngày 26 tháng 1 năm 1407 của Minh Thực lục như sau: Tả Tham chính Chinh thảo An Nam Phong Thành hầu Lý Bân, Hữu Tham tướng Vân Dương bá Trần Húc mang quân đánh giặc họ Lê tại Tây Đô.

Giặc nghe tin thành Đa Bang bị chiếm, bèn đốt phá cung thất kho tàng tại đây, rồi chạy ra biển. Bọn giặc dựa vào vùng đất tại núi Thiên Kiện, đưa quân từ sông Sinh Quyết, Đàm Xá đánh vào quân ta. Quan Tổng binh Tân Thành hầu Trương Phụ sai Đô đốc Hoàng Trung mấy lần đánh bại giặc. Do vậy các huyện của hai châu Tuyên Giang, Thao Giang thuộc lộ Tam Giang lần lượt đến cửa quân xin hàng
(Minh Thực lục I, 247).(9)

Toàn Thư ghi nhận giờ phút đen tối nhất của nhà Hồ vào tháng 2 năm Hưng Khánh I (1407): Kinh lộ phần nhiều theo giặc làm phản.(10)

Phối hợp với chính sách tái lập nhà Trần của vua Minh, chính Mạc Thúy đã kích động phong trào quay lưng lại với họ Hồ tại trung châu. Khi đồng bằng sông Hồng trù phú, giàu nhân lực ngảnh mặt, thậm chí chống lại, vận mệnh triều Hồ xem như đã được định đoạt.

Riêng cánh quân phía đông bắc của Hồ Đỗ, Hồ Xạ cũng phải rút lui sau trận quyết chiến với Vương Hữu và Liễu Tông. Toàn Thư chỉ ghi việc Đỗ, Xạ rút bỏ Bình Than về hợp binh với Trừng ở cửa Muộn. Thực lục lại miêu tả trận đánh tại vùng này như trận chiến có thành quả lớn nhất chiến dịch chinh Nam.

Ghi chép ngày 8 tháng 2 năm 1407: Ngày hôm nay, quan Tổng binh Chinh thảo An Nam Chinh Di Tướng quân Tân Thành hầu Trương Phụ điều động Thanh Viễn bá Vương Hữu, Tả Phó Tướng quân Tây Bình hầu Mộc Thạnh điều bọn Đô Chỉ huy Liễu Tông hợp binh dẹp giặc. Quan quân vượt sông Chú Giang tập kích quân giặc tại sách Trù Giang, lại làm khốn giặc tại Mai Sơn, sông Vạn Kiếp và núi Phả Lại; chém 37.390 thủ cấp, bắt Đoàn phó là Đinh Bộ Khúc giết đi, dư đảng giặc tan rã. Lúc này tướng giặc Hồ Đỗ tụ thuyền tại sông Bàn [Bình] Than; Trương Phụ nhân dịp người bản xứ châu Nam Sách là Đội chính Trần Phong đến xin hàng, bèn sai đi đánh Hồ Đỗ. Đỗ thua chạy đến sông cửa Muộn, tịch thu hết thuyền bè. Lại sai Trần Phong chiêu dụ dân chúng các xứ Lạng Giang và Đông Triều, nhân dân được yên nghiệp, do đó quận ấp châu Phong tiếp tục đầu hàng, sĩ phu dâng thư kết tội giặc họ Lê độc ác trăm cách (Minh Thực lục I, 247-248).(11)

Cánh quân được chỉ huy bởi hai phó tướng, tức không phải mũi nhọn chính nhưng hiệu quả giết chóc rất lớn. Thực lục cho thấy quân Hồ phòng ngự chông chênh ở vùng đông bắc, đội lính địa phương dưới quyền Trần Phong ngả về người Minh khiến quân chính quy nhà Hồ bị bật gốc kéo theo sự sụp đổ của hệ thống cai trị.

Tuy vậy, quân Hồ vẫn còn sinh khí. Hạ tuần tháng 2 năm 1407, tướng chỉ huy quân Thần Đinh là Ngô Thành nương thủy triều đột kích đến Giao Thủy. Phụ, Thạnh chặn đánh từ hai bờ sông. Thành tử trận, được truy phong Kiêu vệ Tướng quân.

Minh Thực lục miêu tả trận này khá quyết liệt, cũng cho biết chiến công của người Minh có sự cộng tác đắc lực của Mạc Thúy. Đặc biệt tin tình báo về hoạt động quân Hồ nhiều khả năng do họ Mạc cung cấp. Người Minh ghi lại tên các tướng Hồ hi sinh mà sử Việt bỏ qua.

Ghi chép ngày 21 tháng 2 năm 1407: Ngày hôm nay, quan Tổng binh Chinh thảo An Nam Tân Thành hầu Trương Phụ, Tả Phó tướng Tây Bình hầu Mộc Thạnh đánh bại giặc họ Lê tại sông Mộc Hoàn.

Khởi đầu Phụ nhận được tin điệp báo cho biết thuyền giặc qua lại tại vùng sông Phú Lương, hạ lưu đất Giao Châu khoảng 20 dặm. Lại có tin Quí Ly và con là Trừng tụ tập thuyền bè tại sông Hoàng Giang, rồi đem quân đóng tại sông Mộc Hoàn. Thạnh cùng Tham tướng Phong Thành hầu Lý Bân suất quân bộ, kỵ, chiến thuyền từ sông Phú Lương đến đóng tại sông Lỗ. Giặc họ Lê dùng khoảng hơn 500 chiến thuyền đánh vào quân ta. Quân của Phụ thủy lục cùng tiến; bọn Đô đốc Liễu Thăng hăng hái đánh thuyền giặc tại Giao Thiển, khiến giặc đại bại. Tịch thu hơn 10 thuyền giặc, giết tướng giặc là Nguyễn Nhân Tử, Nguyễn Lỗi, Nguyễn Liệt, chém hơn một vạn đầu, bắt sống tướng giặc Hoàng Thế Cương, Đồng Văn Kiệt, Phùng Tông Thực, Mạc Thiết, Phạm Hài, Nguyễn Lợi hơn trăm tên, tất cả đều bị chém; riêng bọn giặc chết trôi không kể xiết. Lúc này người châu Nam Sách tên là Mạc Thúy, vốn giận giặc họ Lê, bèn mang lính địa phương vạn người đến theo, nhiều lần gắng sức lập công (Minh Thực lục I, 248-249)
.(12)

Ngày 10 tháng 3 năm 1407, Trương Phụ thông qua Mạc Thúy và bộ thuộc để công bố đức chính thiên tử nhà Minh đến quan lại, binh lính, dân chúng Đại Ngu ở khắp các quận huyện. Người Minh yêu cầu quan lại trở về nhiệm sở, binh lính quay lại doanh trại và dân chúng ở yên với chức nghiệp của mình. Mạc Thúy còn có nhiệm vụ tìm kiếm người đức hạnh thuộc dòng dõi họ Trần để gửi về Kim Lăng nhận phong vương.

Ngày 17 tháng 4 năm 1407, Mạc Thúy, Doãn Bái và nhóm bô lão 1.120 người từ Bắc Giang và các phủ khác, từ An Việt và các huyện khác đến gặp chỉ huy quân Minh. Nguyên văn phát biểu của Mạc Thúy ghi nhận bởi Minh Thực lục như sau:

“Được ơn cấp bảng dụ khắp trong nước, tuyên bố đức ý của thánh Thiên tử cho quan trở lại nguyên chức, lính trở lại nguyên đơn vị, dân trở về nghiệp cũ; hỏi tìm con cháu nhà Trần chọn một người hiền, tấu xin tước vương để làm chủ nước; lại chia người đi các nơi phủ dụ quan lại quân dân yên nghiệp như cũ. Duy con cháu nhà Trần trước đây bị giặc họ Lê tru diệt hết, không còn sót ai, không thể kế thừa. An Nam vốn là đất cũ của Trung Quốc, sau đó bị chôn vùi vào tục Man Di, không được nghe dạy dỗ lễ nghĩa. Nay may mắn được Thánh triều tảo trừ hung nghiệt, quân dân già trẻ được chiêm ngưỡng áo khăn thịnh trị, hân hạnh không kể xiết; xin được duy trì trở lại quận huyện cũ, ngõ hầu sửa đổi tục man di, vĩnh viễn thấm nhuần thánh hóa.”

Thúy kính cẩn cùng các bậc kỳ lão soạn sẵn biểu văn, xin dâng lên triều đình để lòng kẻ dưới được đề đạt. Quan Tổng binh Tân Thành hầu Trương Phụ cho rằng cha con giặc họ Lê chỉ trong sớm tối bị tiêu diệt, các phủ huyện đều được bình định, cần có sự thống trị để phủ ngự dân này, nên ngay ngày hôm nay cho người ruổi về kinh đô tâu trình (Minh Thực lục I, 250-251)
.(13)
 
Chỉnh sửa cuối:

BinhWalker

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-753624
Ngày cấp bằng
20/12/20
Số km
4,953
Động cơ
22,702 Mã lực
Với lý lẽ của Chu Đệ đưa ra thì riêng về tính chính danh nhà Hồ đã yếu thế rồi, chưa tính so sánh về mặt quân sự :(
Cái chính là một bộ phận ko nhỏ "sỹ phu bắc hà" học giỏi tứ thư ngũ kinh, mà nghe Chu Đệ bịp, bán nước cầu vinh! Giá áo túi cơm!
 
Trạng thái
Thớt đang đóng
Thông tin thớt
Đang tải

Bài viết mới

Top