Tình cờ e có xem được một clip của một youtuber gặp gỡ cộng đồng người Việt ở Vanuatu, một quốc đảo tại Thái Bình Dương. Cộng đồng này là những người Việt nam bị Pháp đưa sang đây những năm 1920.
Gần đây em có nghe được họ hàng nhà em kể lại Cụ nội nhà em, quê Lưu Xá - Thái Bình cũng bị đưa sang Pháp hoặc nơi nào đó thuộc địa của Pháp làm việc. Sau đó một thời gian ông Nội e ở nhà vẫn nhận đc lương do Chính phủ Pháp chuyển về (Không biết rõ được trả lương đến năm nào). Do chiến tranh loạn lạc và thiếu thông tin liên lạc nên Cụ nội e biệt tích từ đó. Đến nay Ông nội và Bố em cũng đã mất. Họ hàng ở quê cũng chỉ được nghe kể lại.
Em nêu câu chuyện lên đây mong được chia sẻ, biết đâu gia đình cụ nào đó có hoàn cảnh tương tự hoặc biết được cách dò lại được thông tin. Em hy vọng Pháp vẫn lưu lại thông tin những người Việt Nam bị đưa đi thời đó do CP Pháp đã trả lưong về quê cho người thân ở VN. E cũng muốn hỏi lại nhưng không biết bắt đầu từ đâu.
Em đã tìn trên internet các thông tin liên quan về thời kỳ này nhưng hầu như không có thông tin gì nhiều.
Một số ảnh em copy từ một bài viết
"WORLD WAR I : 50,000 VIETNAMESE IN THE FRENCH WAR INDUSTRY" trên trang GIS ASIE.
Người Việt tại một số Tỉnh phía Bắc trong danh sách đi làm cho Pháp.
Công nhân Việt làm việc tại Tarbes Arsenal.
Công nhân Việt Nam làm việc tại Nhà máy sản xuất đạn (tháng 4 năm 1916).