[Funland] Người Việt Nam bị đưa đi làm việc cho Pháp từ những năm 1916.

[AVANZA]

Cụ tôi (bố của bà nội) đã có thời gian đi làm ở Pháp những năm WW_I, lên đến chức cai đội (tổ trưởng) trong 1 nhà máy sx máy bay ở vùng Marseille. Việc đi sang Pháp là tự nguyện chứ không "bị đưa đi". Thấy các ông bà trong họ kể, là cụ còn lấy vợ có con bên đó.

Đến hết chiến tranh thì cụ về VN, mua được khá nhiều nhà đất ở Gia Lâm ngay đầu cầu Long Biên, đến thời kỳ cải tạo công thương thì nhà nước "thuê" lại. Hồi cuối những năm 90 gia đình tôi có "đòi" lại được toàn bộ số đất đó.

Gia đình tôi cũng đã từng tìm kiếm thông tin về những người con bên Pháp của cụ, nhưng không có kết quả, vì thời gian đã quá lâu rồi (đến giờ là hơn 100 năm)

Cụ nhà bác may mắn còn sống để quay lại. Cụ nội nhà e có thể sau một số năm sang đó đã mất nên CP Pháp cắt lương. Giờ chỉ mong xem cụ nằm ở đâu thôi.

 

[poiuy]

Hôm qua em có xem youtube kênh VTV có chiếu phim về tư liệu Bác khi ở Pháp. Khi Bác sang đó đã có rất nhiều người VN ở Pháp. Ko biết là bị bắt đi hay đi sang kiểu gì.

Lúc đó là thuộc địa và mẫu quốc, em nghĩ sang không khó, vấn đề là có dám sang hay không thôi.

 

[Camontinhyeu]

Lúc đó là thuộc địa và mẫu quốc, em nghĩ sang không khó, vấn đề là có dám sang hay không thôi.

Hồi xưa các cụ đi " Mẫu Quốc" khác gì mình từ quê lên HN nhỉ? Chắc ko cần hộ chiếu

 

[Cuongnh5256]

Em xem phim tài liệu về quần đảo này, có một ông gốc Việt giờ là triệu phú hay tỉ phú gì đó lâu rồi em không nhớ xem trên youtube hay VTV

 

[Ngao5]

Tất cả những người lính Việt Nam sang Pháp là tình nguyện, phải khám sức khoẻ cẩn thận
Năm 1967 em làm việc ở một Hợp tác xã sản xuất giấy bìa ở Hải Phòng với ông tên Tư. Ông sang Pháp làm lính thợ hồi WW2. Lúc rảnh ông thường kể cho em cuộc sống bên Pháp
Sau WW2, một số người vì những lý do gì đó (vợ đầm...) thì ở lại và kiếm ăn ở bên đó

 

[6997]

Thế không biết là cái vụ ăn xịt choá là Tây lông mang sang ta, hay các cụ nhà ta phổ cập cho tây cccm nhỉ?

Cái tranh vẽ này, em nhìn thấy thằng cha để ria bên phải như thằng trộm chó ấy

 

[Ngao5]

Vị trí Tân Đảo và Tân thế giới trên bản đố thế giới

Năm 1978, Tân Đảo tuyên bố thành lập một quốc gia mới mang tên Vanuatu
Dân chúng Tân Thế giới tỉnh táo hơn, họ không đòi độc lập, nên vẫn là một lãnh thổ hải ngoại của Pháp và được hưởng quy chế hạn chế của công dân Pháp

Vanuatu là một quốc gia nghèo, trông cậy vào dừa, người bản xứ không biết kinh doanh, chỉ thạo trèo hái dừa và ... uống rượu. Nên hiện nay mức sống của họ khá thấp. Hiện tại Trung Quốc đang dùng tiền để thâm nhập vào quốc gia này

 

[Ngao5]

Từ cuối thế kỷ 19, người Pháp đã mộ phu ở Bắc Kỳ đi làm phu ở Tân Đảo và Tân Thế giới dưới dạng hợp đồng có thời hạn 5 năm. Hết hạn hợp đồng 5 năm sẽ được hồi hương, và có thể gia hạn hợp đồng nếu muốn
Chuyến đầu tiên đưa những người Việt Nam đến đảo Tân Thế giới vào năm 1891, trên tàu Chéribon. Nhóm này gồm 768 người Việt trong đó có 479 tù nhân lao động khổ sai từ Côn Đảo. Khi đến nơi, 96 người không được nhận việc và cuối cùng chết ở bến vì chủ thuê không chấp nhận lý lịch của họ.
Từ năm 1895 trở đi, việc tuyển dụng nhân công thực hiện trực tiếp tại cảng Hải Phòng và tiếp tục cho đến những năm 1930 mới ngưng. Lực lượng lao động này được thuê theo hợp đồng dài hạn, hẹn trong 5 năm thì sẽ được hồi hương.
Phần lớn họ là người Bắc Kỳ từ đồng bằng sông Hồng, nhất là từ ba tỉnh Ninh Bình, Nam Định, Thái Bình vốn là các tỉnh đông dân cư với mức sống rất thấp và nạn đói hoành hành.
Mỗi người khi xuống bến thì được cấp một con số căn cước nhà chức trách dùng trong mọi giao dịch vì cho rằng tên họ quá khó phát âm nên dùng số cho dễ. Người đến Tân Thế giới thì làm phu mỏ kền và cromit, còn những người đi Tân Đảo thì thường ký làm phu đồn điền trồng cà phê và dừa.
Việc mộ phu đi Tân Đảo và Tân Thế giới, diễn ra ở Hải Phòng. Họ đều phải ký Công-ta (Contract)
Những người nông dân (hoặc gia đình), tất nhiên phải là trai trẻ khoẻ mạnh, nếu có nhu cầu đi làm phu ở Tân Đảo và Tân Thế giới, đến sở mộ phu ở Hải Phòng đăng ký. Trong thời gian chờ đợi khám sức khoẻ, họ được sở mộ phu cấp chỗ ăn ở
Phần đông là dân Hải Hậu (Nam Định) Thái Bình, Hưng Yên .... đến sở mộ phu

 

[Ngao5]

Ở Tân Thế giới, người Việt cũng như những người phu xứ khác (người Indonesia, người Nhật) phải tuân thủ chế độ bản địa. Bị giới hạn trong các lán trại, họ không thể tự do đi lại; muốn cư ngụ tại Nouméa cũng phải có giấy phép; khế ước ký thế nào thì phải thực hiện y nguyên, không thể thay đổi.
Sau khi Thế chiến 2 chấm dứt, một số dân phu nổi loạn (1946-47) nên bị nhà chức trách Pháp buộc hồi hương. Dân Tân Thế giới cũng có thái độ bài Việt, đòi đuổi phu Việt Nam về nước.
Từ tháng 8 năm 1947 đến tháng 10 năm 1950, bốn chuyến tàu đưa 1.791 Việt kiều về nước.
Sau Hiệp định Geneva 1954, Việt Nam bị chia thành hai nước: Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Việt Nam Cộng hòa. Vì đa số phu là gốc Bắc, họ muốn về lại miền Bắc nhưng Pháp chỉ công nhận chính thể Việt Nam Cộng hòa nên vấp phải trở ngại ngoại giao. Cùng lúc đó cả dân địa phương Tân Thế giới lẫn phu Việt Nam đều ráo riết vận động đòi Pháp giải quyết vấn đề.
Tình hình dần lắng xuống khi Pháp bãi bỏ quy tắc l'indigénat (bản địa) năm 1946, cho phép phu Việt Nam làm các nghề khác ngoài nghê phu mỏ hay phu đồn điền.
Thực hiện nguyện vọng hồi hương, Chính phủ ta và Pháp ký thoả thuận để những người Việt Nam trở về nước. Chính phủ ta tài trợ 100% việc vận chuyển Việt kiều từ Tân Đảo và Tân Thế giới về nước, mang theo tài sản không hạn chế và không mất tiền cước
Tháng 7 năm 1963, tàu khách đường dài Elizabeth II thuê của Anh đã chở khoảng 1.000 Việt kiều từ Tân Đảo và Tân Thế giới cập cảng Hải Phòng

 

[Ngao5]

Ông Việt kiều Tân Đảo mua nhà của gia đình em, năm 1963, kể rằng, trước 1946 đời sống phu đồn điền buồn bã và khổ. Người dân bản địa trèo cây, hái và bổ dừa lấy cùi, ông và các con lái xe tải của chủ chở cùi dừa từ những đồn điền về nơi chế biến. Ông kể rằng người Mỹ sử dụng Tân Đảo để đánh Nhật Bản ở quần đảo Solomon. Khi quân đội Mỹ rút về nước, họ cho dìm vũ khí, xe cộ xuống biển. Ông Việt kiều này xin xỏ người Mỹ chiếc xe Jeep mà họ dự tính sẽ dìm. Lính Mỹ cũng dìm chiếc xe Jeep xuống mép nước cho phải phép để tối đến bố con ông Việt kiều ra lấy về. Tháng 9 năm 1963, sau khi mua nhà em thì ông ấy cho em ngồi chiếc xe Jeep này khá nhiều lần để đi đây đi đó, với tư cách “người dẫn đường”. Ông ấy cho gia đình em một cuộn dây điện ba pha của Mỹ, to bằng ngón tay cái, vỏ bọc cao su, in năm sản xuất là 1944. Nhà em sử dụng nó đến 1990, thì bỏ đi, thay dây mới

 

[Ngao5]

Hải Phòng 1920-1929 – Văn phòng Kiểm soát - công nhân di cư

Hải Phòng 1920-1929 - Một đoàn công nhân nhập cư đến cảng (trên phố Lê Lợi)

Hải Phòng 1920-1929 – Trạm mộ phu Chentrier trên phố Clémenceau, nay là Lương Khánh Thiện, Hải Phòng. Toà nhà này nằm sát ga Hải Phòng. Năm 1960-1963 là Trạm K-50 đón tiếp Việt kiều từ Thái Lan, Tân Đảo, Tân Thế giới về nước

 

[Ngao5]

1920-1929 – Một đội ngũ công nhân lên tàu đi xuất khẩu lao động tại Cap-St. Jacques (Vũng Tàu).

Hải Phòng 1920-1929 - Toàn cảnh tại trại (mộ phu) Lapicque

Hải Phòng 1920-1929 – Trại cách ly của Công ty Đồn điền Đất đỏ Nam Kỳ tại Hải Phòng, nơi những người lao động (coolies) được tuyển mộ vào làm phu đồn điền ở Nam Kỳ sống tập trung chờ ngày lên tàu chở vào Nam

 

[Ngao5]

Hải Phòng 1920-1929 – Trại Ferriez (Avenue de Belgique nay là phố Lê Lợi): một gia đình công nhân nhập cư trước khi được đưa vào trại cách ly

Hải Phòng 1920-1929 –Tại trại cách ly Lapique trên Đại lộ Bonnal: Một gia đình nhập cư

 

[Ngao5]

Hải Phòng 1920-1929 – Tại trại cách ly Lapique ở Đại lộ Bonnal (nay là phố Trần Phú). Những người phu chuẩn bị đi Tân Đảo và Tân Thế giới

Hải Phòng 1920-1929 – Căng tin tại Trại Ferriez (Avenue de Belgique nay là phố Lê Lợi)

Hải Phòng 1920-1929 – Trại Ferriez (Avenue de Belgique nay là phố Lê Lợi): những người phu sẵn sàng lên tàu thuỷ vào Nam

 

[Ngao5]

Hải Phòng 1920-1929 – Trại Ferriez (Avenue de Belgique nay là phố Lê Lợi): những người phu sẵn sàng lên tàu thuỷ vào Nam

Hải Phòng 1920-1929 – Các tài liệu liên quan đến phu được tuyển mộ được trình để Chánh văn phòng CEO ký

Hải Phòng 1920-1929 – Các thẻ và các hợp đồng thiết lập được mang đến CEO. nơi thực hiện nghiên cứu về những điều không mong muốn

 

[Ngao5]

Hải Phòng 1920-1929 - tại Trại Ferriez, tạm ứng mười đồng cho mỗi công nhân (phu được tuyển mộ) trước khi anh ta rời Hải Phòng

Hải Phòng 1920-1929 - Ở trại Chentrier (trên phố Clémenceau, nay là Lương Khánh Thiện). Đọc hợp đồng cho người lao động nhập cư (phu được tuyển mộ)

Hải Phòng 1920-1929 – Trại Chentrier (trên phố Clémenceau, nay là Lương Khánh Thiện): hai nhà tuyển dụng giới thiệu những phu mới được tuyển

 

[z300]

Các cụ đóng quân phục Tây trông khỏe và đẹp phết

 

[z300]

1916 – binh sĩ An Nam tại Saint-Raphael (Pháp)

Cụ ảnh đầu sao có khuôn mặt và để râu như người Âu nhỉ?

 

[z300]

1916 – lính thợ Việt Nam ở Pháp

Hình như vẫn mang theo được nước mắm chan ăn cơm phải không cụ?

 

[z300]

Binh lính An Nam dưới chiến hào ở Mặt trận sông Marne (Pháp) trong Thế chiến 1. Ảnh: Albert Harlingue

Các cụ này sau mà về nước tham chiến thì ngon