[Funland] Lịch sử, văn hoá dân tộc Chăm.

[groupon]

Học tập nghiên cứu là phải đi đôi với thực hành, và phải có muc đích để đi đến, còn không thì sẽ sa đà váo mấy cái thứ vớ vẩn tạp nham giống như y phục hay sex trong văn hoá dân gian.. hoặc truyền bá mê tín dị đoan một cách thiếu hiểu biết, hoặc cổ suý cho tinh thần hiếu sát một cách ngu muội....

Rồi sau khi nghiên cứu lịch sủ văn hoá Chăm kết hợp với các triều đại Vn. Các bác trả lời hộ 2 câu hỏi: từ kinh nghiệm đúc kết được qua việc nghiên cứu thì

1. Lịch sủ cho thấy thể chế hiện tại có khả năng kéo dài bao nhiêu năm nữa?

2. Nếu muốn có một nền hoà bình độc lập ổn định kéo dài từ 200-300 năm trở lên phải làm gì?

Không trả lời được thì thôi cắt cơm, cắt lương, cắt tài trợ nghiên cứu được rồi.

 

[Chauthanh11]

Hòn Khoai có nước ngọt mà, chỉ cần nước uống thôi, không cần nước máy đâu.

Có không đáng kể cụ ạ , đồn biên phòng phải dẫn nước cách vài cây số tít đỉnh núi mới có .
Thời Pháp thuộc trên Hải Đăng họ phải xây bể chứa nước mưa để dùng dần , hiện tại mùa khô thì Hòn Khoai vẫn thiếu nước , mặc dù không có mấy người ở đó .
Và địa hình Hòn Khoai thì em nghĩ thời phong kiến chả ai ở đó làm gì cả

 

[.Bo My]

Có không đáng kể cụ ạ , đồn biên phòng phải dẫn nước cách vài cây số tít đỉnh núi mới có .

Chỉ cần vài người dân, và 1 mảnh đất hứng nước mưa bán cho tàu bè thời xưa cũng có tiền rồi. Tàu xưa cũng nhỏ thôi nên không nhiều chổ chứa nước ngọt. Ghé vào đất liền vừa xa vừa rắc rối thủ tục thuế má.

Thêm tích trữ gỗ, vải để sửa thuyền, rau xanh và vitamin gâu gâu nữa.. Có khi bọn hãng buôn nhảy lên chiếm đảo lập kho tàng.

 

[Bastion.P]

Ko phải vấn đề thuế má, mà là vấn đề an ninh quốc phòng. Nhà Lý lúc đầu còn cho tàu to cập cảng Đồ Sơn, nhưng sau chuyển ra Vân Đồn hết, tàu to không được đi sâu vào gần đất liền.

Cuối thời Trần, ngoài việc đánh vào Thăng Long thì CB Nga còn xua thủy quân Chiêm đánh chiếm Vân Đồn nữa. Khi HQ Ly nắm được quyền lực thì 1 trong những việc quan trọng him làm là thu hồi lại đảo này để còn tăng thu cho ngân sách cho Đ.V/Đ.Ngu.

Chỉ cần vài người dân, và 1 mảnh đất hứng nước mưa bán cho tàu bè thời xưa cũng có tiền rồi. Tàu xưa cũng nhỏ thôi nên không nhiều chổ chứa nước ngọt. Ghé vào đất liền vừa xa vừa rắc rối thủ tục thuế má.

 

[radiogaga]

Chốt lại: Champa bị Toa Đô chinh phục, xin hàng
Toa Đô bị Đại Việt chém chết tươi
Và Toa Đô chỉ là 1 cánh quân. Toàn bộ đại quân Nguyên trong chiến dịch xâm lược Đại Việt đã bị Đại Việt đánh bại

Lịch sử là lịch sử
Hàng là hàng, Đánh là đánh, thua là thua, thắng là thắng

Hết

- Toa đô dẫn 10 vạn quân 1000 tàu chiến tiến đánh Champa đầu năm 1282
- Champa bỏ thành gỗ và thành Đồ Bàn lên núi kháng chiến
- Vua Champa giả đầu hàng mời Sogetu (Toa Đô) lên núi Nha Đầu (Tx An Khê ???) và tập kích Toa Đô Tại đây.
- Do không ăn nổi Champa và nhiệm vụ phải kéo quân về Thăng Long hội quân với Thoát Hoan nên Toa Đô kéo quân về Huế lập đồn điền trồng lúa tự cung tự cấp.
- Nguyên triều gửi thuyền tiếp viện gồm lương thảo + 2000 quân đến Quy Nhơn thì Toa Đô đã ra Huế rồi, men biển tìm Toa Đô thì bị bão biển đánh tan cả đoàn thuyền. Quân Toa Đô đã đói lại càng đói
- Toa đô rút quân về đánh Diễn Châu Nghệ An còn lại 8 vạn, quân Việt bỏ Nghệ An lui về Thanh Hóa.
- Trần Nhật Duật thua ở Nghệ An, Trần Quang Khải thua Toa Đô ở Thanh Hóa.
- Toa Đô hội quân với Thoát Hoan ở Thiên Trường rồi, tản quân về Trường Yên tìm thực
- Trần Nhân Tông chỉ huy trận đánh Toa Đô ở sông Thiên Mạc thì Toa Đô chết.


Từ 1282 đến đầu xuân 1285 Champa cũng chém giết 2 vạn quân Nguyên của Toa Đô.
Con số 2 vạn hay 2 nghìn thì em không chắc, khả năng chỉ 2000 thôi, nhưng mà đói.

 

[Lah]

Tuyến hàng hải qua Champa thời nhà Đường. Các cụ và cụ doctor76 có phán được Chun-Tu-Nung là đảo gì ko? Phải chăng đảo Côn Đảo? Hay Hòn Khoai

Nguồn: https://journals.openedition.org/moussons/3521?lang=en

Nghe âm thì Pu lao san = Cù lao Chàm. Linh shan = Lý Sơn. Còn Chun Tu Lung hao hao Côn Luân

 

[Lah]

Toa Đô định ăn Chiêm để nhất cử lưỡng tiện, xua quân Chiêm tiền quân đánh Nghệ An như Đại Lý lần 1, và có quỹ lương. Kế hoạch của Toa Đô là nhanh nhưng Chăm đã học Đại Việt, thanh dã đánh du kích nên 4 năm Toa Đô mới đánh ra được. Sai số quá lớn về thời gian nhưng thế mới thấy Sogetu quá giỏi để xoay sở.

 

[Chauthanh11]

Chỉ cần vài người dân, và 1 mảnh đất hứng nước mưa bán cho tàu bè thời xưa cũng có tiền rồi. Tàu xưa cũng nhỏ thôi nên không nhiều chổ chứa nước ngọt. Ghé vào đất liền vừa xa vừa rắc rối thủ tục thuế má.

Thêm tích trữ gỗ, vải để sửa thuyền, rau xanh và vitamin gâu gâu nữa.. Có khi bọn hãng buôn nhảy lên chiếm đảo lập kho tàng.

Chuyện đó em nghĩ không chút khả thi , ngày xưa đào đâu ra bể để chứa nhiều nước , đựng bằng lu khạp thì bao nhiêu cho đủ . Mỗi tàu phải có 1 vài ngàn lít nước , vì động cơ chạy bằng cơm nên chắc tốn nước nhiều .
Và Hòn Khoai ngay sát bờ , ghé Hòn Khoai thì ghé bờ cho nó sướng tội gì ? Thời nào cũng vậy , không dễ để cụ trốn kiểu đó đâu

 

[.Bo My]

Và Hòn Khoai ngay sát bờ , ghé Hòn Khoai thì ghé bờ cho nó sướng tội gì ? Thời nào cũng vậy , không dễ để cụ trốn kiểu đó đâu

Hòn Khoai cách bờ hiện nay là 15km, 1.000 năm trước thì phải cộng thêm 100km nữa vì mỗi năm đất tiến ra biển 100 mét. Nhất là cái đảo bé tí mà có đủ tên bằng tiếng Chăm, tiếng Mã lai nữa. Tên tiếng Việt cũ là Giáng Hương, Giáng Tiên thì có mùi hàng hóa.

 

[Tứ Vô Lượng]

Học tập nghiên cứu là phải đi đôi với thực hành, và phải có muc đích để đi đến, còn không thì sẽ sa đà váo mấy cái thứ vớ vẩn tạp nham giống như y phục hay sex trong văn hoá dân gian.. hoặc truyền bá mê tín dị đoan một cách thiếu hiểu biết, hoặc cổ suý cho tinh thần hiếu sát một cách ngu muội....

Rồi sau khi nghiên cứu lịch sủ văn hoá Chăm kết hợp với các triều đại Vn. Các bác trả lời hộ 2 câu hỏi: từ kinh nghiệm đúc kết được qua việc nghiên cứu thì

1. Lịch sủ cho thấy thể chế hiện tại có khả năng kéo dài bao nhiêu năm nữa?

2. Nếu muốn có một nền hoà bình độc lập ổn định kéo dài từ 200-300 năm trở lên phải làm gì?

Không trả lời được thì thôi cắt cơm, cắt lương, cắt tài trợ nghiên cứu được rồi.

Câu hỏi của cụ rất thiết thực, cụ trả lời trước đi

Mình thì rút ra một số ý:

- Cổ vật Chăm có thể còn nhiều chưa bới hết, cổ vật nhiều giá trị

- Lưu giữ tàng thư, cổ vật, di tích là rất quan trọng nó cũng thể hiện trình độ văn minh. Xem Trung quốc và Pháp lưu giữ quá nể

- Chăm hay Đại Việt đều chủ yếu văn minh (văn hóa) du nhập; nội sinh rất ít (chưa dám nói Tính nội sinh của văn minh Chăm có thể hơn vì có chữ viết riêng từ thế kỷ 4. Trước đó là dùng chữ Sankrit)

- Duyên Hải miền Trung sống nhờ biển, thịnh vượng cũng từ biển rủi ro cũng từ biển. Hàng ngàn đời nay vẫn thế

Cứ thịnh vượng, dân no thì có thể trả lời được 2 câu hỏi của cụ.

 

[Lah]

Tuyến hàng hải qua Champa thời nhà Đường. Các cụ và cụ doctor76 có phán được Chun-Tu-Nung là đảo gì ko? Phải chăng đảo Côn Đảo? Hay Hòn Khoai

Nguồn: https://journals.openedition.org/moussons/3521?lang=en

Nhìn tỉ lệ vẽ so với Lý Sơn, Cù Lao Chàm thì 100% là Côn Đảo. Hòn Khoai bé như mắt muỗi và tọa độ so với mũi đất bồi thời đó không hợp lý.

 

[Tứ Vô Lượng]

- Toa đô dẫn 10 vạn quân 1000 tàu chiến tiến đánh Champa đầu năm 1282
- Champa bỏ thành gỗ và thành Đồ Bàn lên núi kháng chiến
- Vua Champa giả đầu hàng mời Sogetu (Toa Đô) lên núi Nha Đầu (Tx An Khê ???) và tập kích Toa Đô Tại đây.
- Do không ăn nổi Champa và nhiệm vụ phải kéo quân về Thăng Long hội quân với Thoát Hoan nên Toa Đô kéo quân về Huế lập đồn điền trồng lúa tự cung tự cấp.
- Nguyên triều gửi thuyền tiếp viện gồm lương thảo + 2000 quân đến Quy Nhơn thì Toa Đô đã ra Huế rồi, men biển tìm Toa Đô thì bị bão biển đánh tan cả đoàn thuyền. Quân Toa Đô đã đói lại càng đói
- Toa đô rút quân về đánh Diễn Châu Nghệ An còn lại 8 vạn, quân Việt bỏ Nghệ An lui về Thanh Hóa.
- Trần Nhật Duật thua ở Nghệ An, Trần Quang Khải thua Toa Đô ở Thanh Hóa.
- Toa Đô hội quân với Thoát Hoan ở Thiên Trường rồi, tản quân về Trường Yên tìm thực
- Trần Nhân Tông chỉ huy trận đánh Toa Đô ở sông Thiên Mạc thì Toa Đô chết.


Từ 1282 đến đầu xuân 1285 Champa cũng chém giết 2 vạn quân Nguyên của Toa Đô.
Con số 2 vạn hay 2 nghìn thì em không chắc, khả năng chỉ 2000 thôi, nhưng mà đói.

Thank cụ. Cuộc hành quân của Toa Đô vậy là rất rõ rồi

 

[Tứ Vô Lượng]

Nhìn tỉ lệ vẽ so với Lý Sơn, Cù Lao Chàm thì 100% là Côn Đảo. Hòn Khoai bé như mắt muỗi và tọa độ so với mũi đất bồi thời đó không hợp lý.

Cái này là vẽ lại cụ à. Xưa kia chỉ mô tả lời theo phiên âm tiếng Trung thôi thâm chí nhiều khi còn ko ngắt câu ko chấm phẩy nên để biết chân thực lịch sử mới khoai như vậy

 

[radiogaga]

Toa Đô định ăn Chiêm để nhất cử lưỡng tiện, xua quân Chiêm tiền quân đánh Nghệ An như Đại Lý lần 1, và có quỹ lương. Kế hoạch của Toa Đô là nhanh nhưng Chăm đã học Đại Việt, thanh dã đánh du kích nên 4 năm Toa Đô mới đánh ra được. Sai số quá lớn về thời gian nhưng thế mới thấy Sogetu quá giỏi để xoay sở.

Em lại thấy Champa giỏi, ở chỗ họ chịu cú đấm 10 phần uy lực (10,000 quân). Khi đánh xuống Đại Việt sức mạnh 10 đã giảm đi 2-3 phần.

Còn vấn đề thế này nữa : Biên giới Việt Trung nhiều núi cao hào sâu, có ải Chi Lăng thủ mạnh khó công. Độ khó việc công thành Thăng Long và độ khó vượt biển đánh thành Đồ Bàn là ngang nhau. Nhà Nguyên nghĩ sẽ ăn dễ thành Đồ Bàn của Champa trong vài tháng rồi hợp quân hạ Đại Việt, nhưng không ngờ vua Champa lỳ lợm thế, mất hơn 3 năm vẫn chưa thịt xong.

Nên nhớ đại chiến Mông Cổ Rus-Kiev với 10,000 quân của Triết Biệt và Tốc Bất Đài đã san bằng thành Kiev với tổng động viên 30,000 quân.

 

[.Bo My]

Nhìn tỉ lệ vẽ so với Lý Sơn, Cù Lao Chàm thì 100% là Côn Đảo. Hòn Khoai bé như mắt muỗi và tọa độ so với mũi đất bồi thời đó không hợp lý.

Tây vẽ áng chừng theo lời kể xưa thôi, chấm chấm mấy cái trên bản đồ chứ không nhất thiết phải là đảo. Cái Linh Shan thì tác giả cho là thành Đồ Bàn Quy Nhơn, hiện có cái chùa Linh Sơn ở gần biển.

Cái Chun tu nung thì tác giả không thèm đoán ở đâu, có lẽ nằm ngoài Chăm pa nên không được tác giả nghiên cứu.

 

[Chauthanh11]

Hòn Khoai cách bờ hiện nay là 15km, 1.000 năm trước thì phải cộng thêm 100km nữa vì mỗi năm đất tiến ra biển 100 mét. Nhất là cái đảo bé tí mà có đủ tên bằng tiếng Chăm, tiếng Mã lai nữa. Tên tiếng Việt cũ là Giáng Hương, Giáng Tiên thì có mùi hàng hóa.

1000 năm trước thì diện tích đất liền khu vực Cà Mau chắc chẳng thay đổi bao nhiêu , mũi Cà Mau thì lúc lở lúc bồi , chứ không phải nào cũng tiến ra biển .
Và văn hóa Chăm chỉ đến vùng Bình Thuận và cách cả 1000 km nữa mới tới Hòn Khoai cụ ạ

 

[Phỡn]

Nghe âm thì Pu lao san = Cù lao Chàm. Linh shan = Lý Sơn. Còn Chun Tu Lung hao hao Côn Luân

Côn Đảo ngày trước gọi là Côn Lôn đấy cụ.

 

[Congson]

Cảm ơn các cụ, em đánh dấu cái để đọc dần

 

[DurexXL]

Em lại thấy Champa giỏi, ở chỗ họ chịu cú đấm 10 phần uy lực (10,000 quân). Khi đánh xuống Đại Việt sức mạnh 10 đã giảm đi 2-3 phần.

Còn vấn đề thế này nữa : Biên giới Việt Trung nhiều núi cao hào sâu, có ải Chi Lăng thủ mạnh khó công. Độ khó việc công thành Thăng Long và độ khó vượt biển đánh thành Đồ Bàn là ngang nhau. Nhà Nguyên nghĩ sẽ ăn dễ thành Đồ Bàn của Champa trong vài tháng rồi hợp quân hạ Đại Việt, nhưng không ngờ vua Champa lỳ lợm thế, mất hơn 3 năm vẫn chưa thịt xong.

Nên nhớ đại chiến Mông Cổ Rus-Kiev với 10,000 quân của Triết Biệt và Tốc Bất Đài đã san bằng thành Kiev với tổng động viên 30,000 quân.

Ý Cụ nói là Toa Đô đấm ngược từ Chiêm lên Đại Việt thì đã yếu đi đúng không ợ?

Nhưng Đại Việt ăn cú đấm chính từ Bắc xuống, cú móc của Toa Đô là cú bồi vu hồi từ sau lưng

 

[DurexXL]

Học tập nghiên cứu là phải đi đôi với thực hành, và phải có muc đích để đi đến, còn không thì sẽ sa đà váo mấy cái thứ vớ vẩn tạp nham giống như y phục hay sex trong văn hoá dân gian.. hoặc truyền bá mê tín dị đoan một cách thiếu hiểu biết, hoặc cổ suý cho tinh thần hiếu sát một cách ngu muội....

Rồi sau khi nghiên cứu lịch sủ văn hoá Chăm kết hợp với các triều đại Vn. Các bác trả lời hộ 2 câu hỏi: từ kinh nghiệm đúc kết được qua việc nghiên cứu thì

1. Lịch sủ cho thấy thể chế hiện tại có khả năng kéo dài bao nhiêu năm nữa?

2. Nếu muốn có một nền hoà bình độc lập ổn định kéo dài từ 200-300 năm trở lên phải làm gì?

Không trả lời được thì thôi cắt cơm, cắt lương, cắt tài trợ nghiên cứu được rồi.

Cụ trả lời 2 câu đó trước đi, hoặc nêu ra quan điểm đi
Không trả lời/ nêu quan điểm được thì thôi cắt cơm, cắt lương, nghỉ tranh luận trên diễn đàn được rồi.