Cụ phải phân biệt "Nước thuộc địa" và "Nước di dân".Cũng tuỳ cụ ạ, người ta nói làm trò thằng khôn hơn làm thầy thằng dại. Thằng khôn nó phải dạy mình thì mình mới làm trò cũng không tệ. Anh Mỹ tư duy khá cởi mở, các thuộc địa Anh sau này đa phần giàu có như Mỹ, Nam Phi, Singapore, Úc, Canada
Nhưng lịch sử Trung quốc chỉ có lọt sàng hai ông thầy dạy Việt Nam tương đối thôi, là Sỹ Nhiếp và Cao Biền. Còn lại toàn là lẹt đẹt không dạy cái gì đến nơi đến chốn cả
Mỹ, Can, Úc, Nam phi là nước di dân của Anh, dân số chủ yếu là người Anh, thì giàu có là dễ hiểu. Có Nam phi, khi người Anh mất quyền lãnh đạo cái là tụt lùi ngay.
Còn Singapore sở dĩ giàu có là do người Hoa chiếm đến 80% dân số. "Người Hoa" là yếu tố chính làm Singapore giàu có chứ không phải vì là thuộc địa Anh. Macau vốn là thuộc địa của nước nghèo nhất Tây Âu là Bồ đào nha nhưng vì người Macau là người Hoa nên họ cũng tự biến Macau trở nên giàu có.