[Funland] [Hà Nội phố] Tìm các cụ sinh ra và lớn lên ở Hà nội cổ xưa!

[HH1993]

Em ở dốc Thọ Lão, phố Lò Đúc. Tuổi thơ gắn với phố Tăng Bạt Hổ và công viên Thống Nhất. Bao năm từ thời xếp hàng hòn gạch mua gạo đến giờ cơ bản phố xá vẫn thế các cụ nhỉ.

Phố cò ỉa. Vườn hoa yesxanh...nhà quàn...

 

[sskkb]

Thưa các cụ, nhân đọc thớt "Phố nào chất nhất Hà Nội", em xin mạo muội lập thớt tìm và giao lưu với các cụ sinh ra và lớn lên tại các con phố thuộc 4 quận nội thành cũ của Hà Nội. Thế hệ nào cũng ok, tuy nhiên em nghĩ thế hệ em 7x đời đầu là khá nhiều kỷ niệm của Hà Nội cũ: mất điện, mất nước, xếp hàng đong gạo, mua dầu, ..., nhảy tàu, trèo sấu, bắn chim, đẽo khăng, đẽo quay gỗ, đá bóng ống cống trời mưa ... ôi nhiều lắm ...

Các cụ thế hệ 6x chắc giờ già quá rồi, về hưu, ông nội ông ngoại, không chắc đã nhớ Hà Nội xưa nó thế nào, hoặc không chơi OF. Các cụ 8x thì tuổi thơ cũng vẫn còn khổ như tụi em nhưng lớn chút đi học là đất nước khác lên rồi. Em nhớ 1985 đổi tiền xong thì 1986 Hà nội lúc đó thê thảm luôn. Các cụ 8x thì chắc còn chút ký ức. 9x thì như con zai em chắc chả biết gì nữa rồi. Do đó em đoán nếu thớt này thành công thì là đa phần sẽ là thế hệ 7x tụi em.

Mỗi cụ mà có câu chuyện ôn lại thời thơ ấu phố cổ thì thích quá. Em xin bắt đầu trước ạ:

Em sinh ra ở phố Thuốc Bắc, thuộc phường Hàng Bồ. Phố em một đầu giao với Hàng Bồ, Hàng Thiếc và Bát đàn, giữa phố có giao Hàng phèn, Hàng Bút; đầu kia cắt Lãn Ông, Hàng Vải, chạy tiếp qua Lò rèn, và cuối cùng là giao với Hàng Mã. 1 con phố mà nối với biết bao con phố!!!!!!!!!!!

Ngày em bé phố này rõ ràng là phố lớn. Giờ nó như cái ngõ ý Hồi đó có phở bò Bắc Hải - người gốc Hoa, ngon nổi tiếng. Con cháu nhà Bắc Hải này sau mở quán bê thui đầu Hàng phèn. Các bác dân nhậu chắc chắn biết. Ngày nay, chỗ Chợ Hàng da, gần đến chỗ Nhà thờ tin lành Hàn quốc đầu phố Ngõ Trạm có 1 hàng phở bò bán ban ngày. Nước phở khá ngon và khá giống phở Bắc Hải xưa. Cô lớn lớn tuổi đó, cỡ 6x, chính là cô rửa bát phở Bắc Hải ngày xưa đó. Xin phép mở ngoặc thêm là thời đó mấy cái gọi là Phở bát đàn truyền thống gì đó chưa có đâu. Sau những năm 90, khi phở Bắc hải bị dẹp tiệm thì chưa thấy mấy hàng phở này bao giờ.

Phố Thuốc bắc ngày đó hầu như không còn bán thuốc bắc mấy, mà đa số là bán đồ sắt gia đình như: khóa cửa, ốc vít, bản lề ... Cuối phố đầu ra Bát Đàn có mấy hàng bán đồ chơi trẻ em từ làm, nhưng nổi tiếng nhất là hàng bán đồ chơi Trung thu. Em thích nhất là cái tàu sắt, cho tý dầu hỏa vào trong, đốt lên nó kêu phạch phạch, rồi chạy vòng quanh cái chậu nước rất thú vị!

View attachment 8578597

Rất tiếc thời đó chưa có iPhone để mà lưu lại các khoảnh khắc phố phường rất vắng vẻ nhưng cũng rất "sôi động" thời Hà nội cách đây 5-60 năm! Em mượn tạm 1 tấm ảnh ngày xưa thời Pháp thuộc của phố Thuốc Bắc em. Đây chính là nền mà họa sỹ nổi tiếng Bùi Xuân Phái đã sáng tác hàng trăm bức học nổi tiếng Việt nam cho đến tận ngày nay. Em nhớ nhà cụ Phái lắm, không phải vì cụ là họa sỹ nổi tiếng (mà hồi đó cụ chưa nổi tiếng), mà là do em hay phải vào tiêm của và Sính là vợ cụ (có thể là bà Xính - em không nhớ chính xác). Bà là y sỹ gì đó, ở phố người lớn trẻ em bị sao là sang bà Sính tiêm hết

Cụ có thể kiếm đọc 2 cuốn "Truyện cũ Hà Nội" của Tô Hoài , biết đâu cụ lại thấy những điều thú vị mới về Hà Nội 100 năm trước

 

[HH1993]

Chó Nhật thời đó phải đáp ứng 4 tiêu chuẩn:
"Mặt Thanh Hoa, da Ái Vân, chân Ba Đẽ, rẽ Đỗ Mười"
Mặt chó gẫy vừa phải như Thanh Hoa,
Da trắng như Ái Vân
Chân vòng kiềng như cầu thủ Ba Đẻn của Thể Công.
Lưng phải chải đều 2 bên như TBT

Lạy bác.

 

[tientung000]

Zai phố quá đi ngày xưa là đoàn 12 ở đây, toàn xe Hải Âu với Latvia. Chỗ này sau thành Toyota Hoàn Kiếm. Em lượn lờ ở Phạm Ngũ Lão suốt

Phạm Ngũ Lão có Tocudicha và Tocuhocha. Cụ chắc con em mấy khu này nhỉ?

 

[THINHXM]

Hóng thớt hay ạ!
Quê em gọi là "đẽo khẳng" và "đẽo cù". Khẳng thì chọn loại gỗ to nhưng nhẹ, ít nứt, nổi tiếng nhất là gỗ cây Vông, tâng đến lúc mỏi tay cũng chưa rơi, chán không buồn đếm nữa. Cù thì chọn loại gỗ nặng, chắc thịt, chiến nhất chắc là gỗ ổi, và chia ra loại chơi "quay lâu" sẽ đóng viên bi xe đạp còn loại chơi "bổ thẳng vào cù đối phương" sẽ đóng đinh gỗ hoặc nan hoa xe máy mài nhọn.

Chơi khăng ai mà chả tham bắt rồi biêu đầu bác nhể, cù thì bổ vỡ cả cù, nhất là tiện gỗ lim chơi thì nhất.

 

[THINHXM]

Em không ở phố cổ, phố nhà em là phố thắt lưng rồi. Nhưng ký ức thời trẻ con thì kể mãi không hết. Từ từ nhớ.

mệt với bác, phố thắt lưng

 

[XPQ]

mệt với bác, phố thắt lưng

Em ở Khâm Thiên, lấy đường tàu làm ranh giới thì xưa Tây họ quy định xe kéo bánh sắt từ Hà Đông vào chỉ được đến đường tàu là phải đổi sang xe bánh cao su. Tức là từ chân lên đến thắt lưng thuộc cảnh giới khác.

 

[THINHXM]

Nhà em 10 Nguyễn Gia Thiều. Một trong mấy rốn ngập của HN. Mưa phát là cả nhà lên tầng 3 nhà hàng xóm ở nhờ. Ngập không chợ búa được gì nhưng bù lại xơi cá từ hồ Thiền Quang mệt nghỉ. Thầu dầu, chép, lươn giăng lưới trong sân cũng bắt được cả xô. Em vẫn nhớ có bận cả nhà đang ngồi ăn trên giường, cụ nhà em hô ngồi im xong phi xuống làm được con chạch to đoành. Quân khu NGT còn chặn các quân khu khác vào bắt cá. Dìm nhau vui vãi chưởng.

Các bác ngoài này ai bị đỉa cắn chưa,cảm giác đi mót lúa đi hái quả gạo mãi k quên.

 

[THINHXM]

Cụ chủ thớt thiếu món ném lon

Ném lon thì phải nhớ đến tổ ong huyền thoại bị rách buộc dây thép hay hàn vá chằng đụp

 

[THINHXM]

Em ở Khâm Thiên, lấy đường tàu làm ranh giới thì xưa Tây họ quy định xe kéo bánh sắt từ Hà Đông vào chỉ được đến đường tàu là phải đổi sang xe bánh cao su. Tức là từ chân lên đến thắt lưng thuộc cảnh giới khác.

E nghe các cụ kể hồi xưa thuế vụ bắt kinh lắm, rồi đi sớm để xếp hàng mua thực phẩm, ăn cái bánh quy mà mang bột đi chờ họ nướng,hãi

 

[THINHXM]

Phạm Ngũ Lão có Tocudicha và Tocuhocha. Cụ chắc con em mấy khu này nhỉ?

Đoàn 12 khét tiếng, dân buôn thời xưa đều biêt, có 1 điểm ở gần sư đoàn 88 trên đường Hồ Chí Minh thì phải.

 

[THINHXM]

Lạy bác.

E cũng chưa nghe bao giờ

 

[Tuấn 3s]

Chơi khăng ai mà chả tham bắt rồi biêu đầu bác nhể, cù thì bổ vỡ cả cù, nhất là tiện gỗ lim chơi thì nhất.

Vâng, đứa nào chả muốn có "số má" trong giới chơi khăng
Em nhớ hồi đó fải là con hoặc chơi thân với thằng con nhà làm xẻ gỗ thì mới có cù tiện, mà cũng giữ như vàng chứ ko dám đem ra bổ nhau. Còn lại anh em chân đất mắt toét thì đẽo bằng dao to cả tay.

 

[XPQ]

E nghe các cụ kể hồi xưa thuế vụ bắt kinh lắm, rồi đi sớm để xếp hàng mua thực phẩm, ăn cái bánh quy mà mang bột đi chờ họ nướng,hãi

Thời bao cấp thì cấm buôn bán, dĩ nhiên ở các vùng quê thì ác liệt chứ thành phố thì vẫn dễ thở hơn. Trên đường mà chở những thứ có tính chất vật tư nguyên liệu với số lượng lớn nếu không phải cơ quan nhà nước thì không thể. Còn những hàng tiêu dùng thì cũng mắt nhắm mắt mở.
Lương thực thực phẩm thì phân phối định lượng theo tem phiếu. Hàng hoá tiêu dùng khác thì nhiều thứ không có mà mua, chỉ được phân về cơ quan rồi mọi người gắp thăm trúng cái gì mua cái nấy. Ví dụ như bộ ấm chén, có khi một người gắp được cái ấm người khác được bộ chén. Có người cần săm thì gắp được lốp hay ngược lại. Có chuyện là có chú thanh niên lại gắp trúng tiêu chuẩn mua xô màn của phụ nữ. Cho nên dân gian có câu cảm thán " Cái qứt gì cũng phân, mà phân thì như qứt"
Còn chuyện mang bột mì đi thuê làm bánh em cũng trải qua, bột mì được các nước họ viện trợ một phần được đem bán vào tiêu chuẩn lương thực dịp Tết, thế là mang bột ra những nơi làm bánh thuê họ làm theo giá cả trao đổi vì làm bánh cần có đường có trứng có các nguyên liệu khác rồi than gio lò bếp. Chủ yếu là bánh quy đó thanh dài có gai gọi là quy gai xốp. Ngon thì nhất.

 

[beomap2]

Phạm Ngũ Lão có Tocudicha và Tocuhocha. Cụ chắc con em mấy khu này nhỉ?

Cụ cho hỏi ở Đặng Thái Thân, đối diện cơ quan Khi tượng, gần đến Phạm Ngũ Lão có khu tập thể của cơ quan nào nhỉ?

 

[THINHXM]

Em dân cây đa nhà bò nên cái làng Thanh Nhàn Thanh Lương là ngày xưa nghịch nát, cái đê nối từ đầu Trần Khát Trân đi sau tập thể Văn Phòng phảm Hồng Hà đi ra đầu Phố Huế chợ Trời ngày xưa là con đường đất, bây h ko còn nữa.
Dân Phố cổ xin thì là vk em để Hàng buồm, nhà nội NT Tộ nhà mẹ vợ Hàng Gai nhiều đời. Có cái điểm khá lạ là mẹ vợ toàn gọi con cháu là mày tao, mẹ vợ nhà em là con nhà tư sản hẳn hoi, cái này thì thua nhà quê, và con gái HN rất đảm đang thời bao cấp và điểm chung nấu ăn rất ngon

Nghe bác kể e lại nghĩ đến người Tràng An thanh lịch biết bao,lâu lâu lại gặp ,nhẹ nhàng và sâu lắng.

 

[THINHXM]

Em nhớ cửa hàng gạo quố danh trên phố Bạch mai. Thời đó có phải có đường tàu điện xuống đó không cụ nhỉ? Vì trước khi nhỏ, em có đi làm thêm ở mấy xưởng đột đục pê đan xe đạp gia công ở bên hông chợ Mơ đó. Làm cả tháng được 14 nghìn - em vẫn nhớ vì là tháng lương đầu đi làm tự kiếm tiền, vậy mà ra mua đôi tông cỏ xịn đã mất đâu 10 ngàn rồi hehe

Đổi tiền thì em không được đi, chỉ nhớ đêm trước nằm nghe đài phát thanh câu chuyện đêm khuya lúc 10h thì chuyển tin: đồng bào không được nghe bọn xấu tuyên truyền phao tin đồn nhảm, nhà nước không có kế hoạch đổi tiền ,,, kinh tế XHCN vẫn đang phát triển như vũ bão ... đại khái thế. Ông nội em bảo: đấy chúng mỳ toàn nghe bọn địch phao tin ... Sáng 6h30 em dậy đi học thì :đâylà đài phát thanh Hà nội, thủ đô lước nọ nước kia ... bà con hay ra đi đổi tiền! Mỗi người được đổi 20 nghìn only ... Cụ nào còn nhớ xác nhận em phát

Thời đó tông Lào đang hot, bác e buôn bên Lào về đổ ra thủ đô.

 

[THINHXM]

Em nhớ cửa hàng gạo quố danh trên phố Bạch mai. Thời đó có phải có đường tàu điện xuống đó không cụ nhỉ? Vì trước khi nhỏ, em có đi làm thêm ở mấy xưởng đột đục pê đan xe đạp gia công ở bên hông chợ Mơ đó. Làm cả tháng được 14 nghìn - em vẫn nhớ vì là tháng lương đầu đi làm tự kiếm tiền, vậy mà ra mua đôi tông cỏ xịn đã mất đâu 10 ngàn rồi hehe

Đổi tiền thì em không được đi, chỉ nhớ đêm trước nằm nghe đài phát thanh câu chuyện đêm khuya lúc 10h thì chuyển tin: đồng bào không được nghe bọn xấu tuyên truyền phao tin đồn nhảm, nhà nước không có kế hoạch đổi tiền ,,, kinh tế XHCN vẫn đang phát triển như vũ bão ... đại khái thế. Ông nội em bảo: đấy chúng mỳ toàn nghe bọn địch phao tin ... Sáng 6h30 em dậy đi học thì :đâylà đài phát thanh Hà nội, thủ đô lước nọ nước kia ... bà con hay ra đi đổi tiền! Mỗi người được đổi 20 nghìn only ... Cụ nào còn nhớ xác nhận em phát

Hồi đấy nhà nào k đổi mà đi mua vàng thì có khi mua được nhà.

 

[THINHXM]

Thời bao cấp thì cấm buôn bán, dĩ nhiên ở các vùng quê thì ác liệt chứ thành phố thì vẫn dễ thở hơn. Trên đường mà chở những thứ có tính chất vật tư nguyên liệu với số lượng lớn nếu không phải cơ quan nhà nước thì không thể. Còn những hàng tiêu dùng thì cũng mắt nhắm mắt mở.
Lương thực thực phẩm thì phân phối định lượng theo tem phiếu. Hàng hoá tiêu dùng khác thì nhiều thứ không có mà mua, chỉ được phân về cơ quan rồi mọi người gắp thăm trúng cái gì mua cái nấy. Ví dụ như bộ ấm chén, có khi một người gắp được cái ấm người khác được bộ chén. Có người cần săm thì gắp được lốp hay ngược lại. Có chuyện là có chú thanh niên lại gắp trúng tiêu chuẩn mua xô màn của phụ nữ. Cho nên dân gian có câu cảm thán " Cái qứt gì cũng phân, mà phân thì như qứt"
Còn chuyện mang bột mì đi thuê làm bánh em cũng trải qua, bột mì được các nước họ viện trợ một phần được đem bán vào tiêu chuẩn lương thực dịp Tết, thế là mang bột ra những nơi làm bánh thuê họ làm theo giá cả trao đổi vì làm bánh cần có đường có trứng có các nguyên liệu khác rồi than gio lò bếp. Chủ yếu là bánh quy đó thanh dài có gai gọi là quy gai xốp. Ngon thì nhất.

E còn nghe vụ vá săm bằng da ếch , nhà nào đi tây về thì có đi a măng, mifa, fa vơ rít,tư sản thì xe đít vịt, xe pơ gô

 

[THINHXM]

Em đẻ ở bệnh viện bà mẹ và trẻ em (viện C) bây giờ. Ở Cửa Đông, ngõ bé tẹo, nhà thì ẩm thấp chật chội, những năm 90 vẫn đun củi, nhà nào đk hơn tí thì bếp dầu, bếp điện LX hồi đó là vip pro rồi. Bể nước chung ngoài vỉa hè, xách vào trong sân mỗi nhà 1 phuy, tắm giặt hôm thì vỉa hè hôm trong sân. E ở phố cổ đến hết cấp 1 thì thoát ly lên Nghi Tàm dc lên đời nhà tập thể nhưng kí ức về phố cổ giờ e vẫn đọc vanh vách dc như hôm qua. Bắt đầu đi học lớp 1 e dc ông bà già cho 3 tờ 1k để sinh hoạt cả ngày, 1k cho bữa sáng và 2k cho bữa trưa cơm bụi do ông bà già đi làm và e ở cùng với ông nội nên k nấu cơm trưa. 6 tuổi khi đi học về trưa cơm xong e ở trong nhà chỉ 1 lúc rồi bắt đầu đi bát phố, đông cũng như hè, ngày nào mưa chơi kiểu ngày mưa. Hồi đó trưa e hay đi bộ từ nhà lên hồ Hale vớt cá 7 màu, mang về gốc cây vỉa hè Lý Nam Đế khoét đất ở gốc cây, gần vỉa 3 toa ra để "đổ bê tông" xây 1 cái bể con con nuôi cá 7 màu trong đó. E nhớ là bọn nó sống dc cỡ 12h, trưa hôm sau ra khám thấy chết lại đi vớt về thả vào. Tạm tạm thế, e đọc và hóng các cụ phố khác, phố nào từng qua e lại nhớ tiếp

Bếp củi giờ ối người k biết dóm, bếp dầu thì dễ hơn, bếp liên xô có bếp đơn và đôi , e đã từng thử hết, còn phích đá giờ nhiều nhà vẫn dùng, đĩa men chậu men cho lên tủ bầy hết rôi.