[Funland] Dấu ấn cai trị Hà Thành trong giai đoạn 1802-1945 của 20 vị quan triều Nguyễn, 50 vị Đốc lý thời Pháp thuộc.

[Jochi Daigaku]

Phố cổ Nam Định năm 1897.
Các bác cho cháu hỏi là Pháp có đầu tư vào Nam Định trong giai đoạn 1885 - 1897, để làm cho phố cổ Nam Định đẹp được như vậy ?

 

[bomon]

Cuối giờ rảnh cắt cắt mấy cái ảnh so sánh HN bây giờ và 1885. Nguồn map google và bản đồ lăng quăng nào đó

Kéo qua kéo lại trượt trượt cho vui mắt
Một điều nhận ra ngay là Hà Nội ngày xưa rất nhiều nước, toàn ao hồ

 

[playstation_vn]

36 phố cổ Hà Nội 100 năm trước.

Ảnh này có cụ ăn mặc như thời hiện đại các cụ nhỉ

 

[Atlas23]

Về nguyên tắc mà nói trong trường hợp khuyết Tổng trấn thì đương nhiên Hiệp Tổng trấn là người có chức cao nhất tiếp tục điều hành. Nhưng Hiệp tổng trấn cũng chỉ là người giúp việc cùng với 3 Tào còn lại. Bắc Thành không có Tổng trấn thì vẫn quản lý tốt. Thực tế thì cụ Ánh tin tưởng một cụ Đức khác hơn là tin cụ Chất. Đó là tham tri Bộ Hộ cụ Nguyễn Đình Đức. Về sau cụ Ánh đã thăng chức cho cụ Đình Đức làm Thượng thư bộ Hộ nhưng vẫn kiêm nhiệm ở Bắc Thành. Đó là vì cụ Ánh rất sợ bị quan binh rút bạc tư túi. Như cụ Nguyễn Văn Thành trước ở Bắc Thành vay riêng tiền kho 4.500 quan. Đến nay hữu ty đòi. Văn Thành đem việc tâu lên. Vua tha tội và sắc cho không đòi nữa.
Ngoài ra còn có cụ Nguyễn Hữu Thận về sau cũng làm chức Hiệp Tổng trấn Bắc Thành.
Tân Mùi, Gia Long năm thứ 10 (1811) Lấy Hữu tham tri Lại bộ Nguyễn Hữu Thận làm Hữu tham tri Hộ bộ, Hữu Thận tính cẩn hậu có mưu kế.
Sai Tham tri Hộ bộ là Nguyễn Hữu Thận kiêm Phó quản lý Khâm thiên giám sự vụ. Hữu Thận giỏi về sao và lịch, sang sứ nước Thanh học được lịch pháp, thuật càng thêm tinh. Vua từng cùng bàn về thiên tượng, rất khen ngợi.

Quý Dậu, Gia Long năm thứ 12 [1813] Tha tội chết cho Đặng Thần Thường và Nguyễn Gia Cát. Vua xét danh sách thu thẩm (thu thẩm: Kỳ xét những trọng án vào mùa thu 4), nghĩ thương bọn Đặng Trần Thường có công tha cho. Xóa tên trong quan tịch, cho ở Kinh.

Nếu cụ Thành không tự dưng phải uống thuốc độc chết oan thì biết đâu cụ Thường lại được huyền chức.

Cụ Thường chết 1816 rồi

 

[Jochi Daigaku]

Thị trấn Đồng Đăng năm 1896.

 

[toanbui]

Em có thắc mắc nhờ các cụ giải thích
Ví dụ :
Chiếu rằng: “Vương giả lúc mới được nước, phải tôn trọng triều đại trước, là giữ đạo trung hậu. Trẫm đã xem khắp xưa nay, chính muốn sánh với hiền triết đời trước. Nghĩ từ nhà Lê suy tàn, ngụy Tây nổi loạn, một thước đất, một người dân ở Bắc Hà đều không phải của nhà Lê nữa, kể hơn mười năm. "
Thì đây là dịch ra tiếng Việt, hay là cầm tờ văn tự nhìn chữ Hán/Nôm rồi đọc thành tiếng như này luôn ạ?

 

[Jochi Daigaku]

Người Pháp không đầu tư vào khu phố cổ Hà Nội, nhưng can thiệp bằng các nghị định:

1890 - Cấm làm nhà lá quanh khu vực Hồ Gươm.
1890 - Quy định chiều dài, chiều rộng, vỉa hè ở các phố và đường, nắn thẳng khi làm mới hay sửa chữa.
1891 - Quy định về thoát nước, mặt tiền, chiều cao, phần nhô ra của các ngôi nhà.
Sau 07 năm thực hiện (1898) thì quy hoạch phố cổ Hà Nội hoàn chỉnh và gần như được giữ nguyên đến ngày nay. Nghĩa là quy hoạch phố cổ Hà Nội hiện nay thay đổi không nhiều so với thời điểm cách đây 120 năm.

 

[Baggio8x]

Cuối giờ rảnh cắt cắt mấy cái ảnh so sánh HN bây giờ và 1885. Nguồn map google và bản đồ lăng quăng nào đó

Kéo qua kéo lại trượt trượt cho vui mắt
Một điều nhận ra ngay là Hà Nội ngày xưa rất nhiều nước, toàn ao hồ

Đất ở đâu san lấp được nhiều ao hồ thế kia cụ nhỉ

 

[Jochi Daigaku]

Đất ở đâu san lấp được nhiều ao hồ thế kia cụ nhỉ

Đất san lấp đợt đầu là lấy từ tường thành Hà Nội bị phá (1894).
Các đợt sau cháu không rõ ạ.

 

[Baggio8x]

Đất san lấp đợt đầu là lấy từ tường thành Hà Nội bị phá (1894).
Các đợt sau cháu không rõ ạ.

ayzzz Hôm em vào thăm Hoàng thành, thấy Pháp phá nhiều công trình của ta phết đấy, các bố cứ biết ơn thực dân, kỳ thực kỹ thuật xây dựng, quy hoạch thời Gia Long cũng tương đối tốt, như kinh thành Huế chẳng hạn, quy hoạch đẹp, đâu ra đấy

 

[fanmu12345]

Lê Chất làm hiệp tổng trấn từ 1810 tại sao tôi chỉ nói ông làm quyền tổng trấn từ 1816.
Vì 1816 khuyết chức tổng trấn bắc thành đến 1818 thì Gia long có chỉ dụ cho Lê Chất nhận chức tổng trấn.
Cho nên ta có thể suy ra Lê Chất giai đoạn đó làm quyền tổng trấn bắc thành khi chức này đang bị khuyết

Mời cụ Lát sang thớt Những câu chuyện tình đặc biệt triều đại nhà Trần Chém cho vui

[Funland] - Những câu chuyện tình đặc biệt triều đại nhà Trần

Gần 180 năm tồn tại, nhà Trần là một triều đại huy hoàng trong lịch sử dân tộc, bắt đầu khi Trần Cảnh lên ngôi vào năm 1225, sau khi được Lý Chiêu Hoàng truyền ngôi. Trong giai đoạn nắm giữ quyền lực, nhà Trần vẫn đóng đô ở Thăng Long - kinh đô triều cũ, tiếp tục mở rộng và phát triển sự hưng...

www.otofun.net

 

[Emesco]

Anh gì mới lên lặn mất tăm

 

[Bachsima]

Phố cổ Nam Định năm 1897.
Các bác cho cháu hỏi là Pháp có đầu tư vào Nam Định trong giai đoạn 1885 - 1897, để làm cho phố cổ Nam Định đẹp được như vậy ?

Nhà kiểu này dáng vẻ của Tàu nhưng quy hoạch đường sá là Pháp nhưng là cố đạo Pháp. Nam định đất gần biển nên chịu ảnh hưởng hai luồng văn hoá này khéo phải từ thời Tự Đức.

 

[Bachsima]

Đất ở đâu san lấp được nhiều ao hồ thế kia cụ nhỉ

Phá thành Hà Nội thì đất chuyển ra lấp hồ chứ sao, có lẽ theo đường sông Tô chảy vòng quanh thành Thăng Long.

 

[GamCaoMayLanh]

Em có thắc mắc nhờ các cụ giải thích
Ví dụ :
Chiếu rằng: “Vương giả lúc mới được nước, phải tôn trọng triều đại trước, là giữ đạo trung hậu. Trẫm đã xem khắp xưa nay, chính muốn sánh với hiền triết đời trước. Nghĩ từ nhà Lê suy tàn, ngụy Tây nổi loạn, một thước đất, một người dân ở Bắc Hà đều không phải của nhà Lê nữa, kể hơn mười năm. "
Thì đây là dịch ra tiếng Việt, hay là cầm tờ văn tự nhìn chữ Hán/Nôm rồi đọc thành tiếng như này luôn ạ?

Là dịch ra tiếng Việt từ tiếng Hán rồi. Giống như bác cho Gấu Gù dịch đoạn này đấy:

国王到他的国家的时候，他必须尊重以前的朝代，并保持中产阶级的宗教信仰。 我看到了过去的所有时光，我想与过去的圣人进行比较。 从被毁的乐王朝的角度出发，魏泰叛乱了，占地一平方米，一个人居住在巴克哈，一个人已经十多年了，不再属于乐王朝。

Còn tuyên chiếu thì phải có người đọc, âm lúc đó lại thành Hán Việt. Ví dụ 'Thiên Đô Chiếu' của cụ Lý Công Uẩn:

况高王故都大羅城。宅天地區域之中。得龍蟠虎踞之勢。正南北東西之位。便江山向背之宜。其地廣而坦平。厥土高而爽塏。民居蔑昏墊之困。萬物極繁阜之豐。遍覽越邦。斯爲勝地。誠四方輻輳之要会。爲萬世帝王之上都。朕欲因此地利以定厥居。卿等如何

Đoạn này đọc như phiên âm Hán Việt:

Huống Cao Vương cố đô Đại La thành, trạch thiên địa khu vực chi trung; đắc long bàn hổ cứ chi thế. Chính Nam Bắc Đông Tây chi vị; tiện giang sơn hướng bối chi nghi. Kỳ địa quảng nhi thản bình, quyết thổ cao nhi sảng khải. Dân cư miệt hôn điếm chi khốn; vạn vật cực phồn phụ chi phong. Biến lãm Việt bang, tư vi thắng địa. Thành tứ phương bức thấu chi yếu hội; vi vạn thế đế vương chi thượng đôTrẫm dục nhân thử địa lợi dĩ định quyết cư, khanh đẳng như hà?

Rồi mới dịch ra tiếng Việt hiện đại như bây giờ:

Huống chi thành Đại La, đô cũ của Cao Vương, ở giữa khu vực trời đất, được thế rồng chầu hổ phục, chính giữa nam bắc đông tây, tiện nghi núi sông sau trước. Vùng này mặt đất rộng mà bằng phẳng, thế đất cao mà sáng sủa, dân cư không khổ thấp trũng tối tăm, muôn vật hết sức tươi tốt phồn thịnh. Xem khắp nước Việt đó là nơi thắng địa, thực là chỗ tụ hội quan yếu của bốn phương, đúng là nơi thượng đô kinh sư mãi muôn đời.Trẫm muốn nhân địa lợi ấy mà định nơi ở, các khanh nghĩ thế nào?

 

[Jochi Daigaku]

Đọc bài viết về Đốc lý, Phó Đốc lý, mới thấy các vị này mẫn cán phụng sự việc công (trách nhiệm thì nặng, thù lao còn không có): http://360.hncity.org/spip.php?article60

 

[toanbui]

Là dịch ra tiếng Việt từ tiếng Hán rồi. Giống như bác cho Gấu Gù dịch đoạn này đấy:

国王到他的国家的时候，他必须尊重以前的朝代，并保持中产阶级的宗教信仰。 我看到了过去的所有时光，我想与过去的圣人进行比较。 从被毁的乐王朝的角度出发，魏泰叛乱了，占地一平方米，一个人居住在巴克哈，一个人已经十多年了，不再属于乐王朝。

Còn tuyên chiếu thì phải có người đọc, âm lúc đó lại thành Hán Việt. Ví dụ 'Thiên Đô Chiếu' của cụ Lý Công Uẩn:

况高王故都大羅城。宅天地區域之中。得龍蟠虎踞之勢。正南北東西之位。便江山向背之宜。其地廣而坦平。厥土高而爽塏。民居蔑昏墊之困。萬物極繁阜之豐。遍覽越邦。斯爲勝地。誠四方輻輳之要会。爲萬世帝王之上都。朕欲因此地利以定厥居。卿等如何

Đoạn này đọc như phiên âm Hán Việt:

Huống Cao Vương cố đô Đại La thành, trạch thiên địa khu vực chi trung; đắc long bàn hổ cứ chi thế. Chính Nam Bắc Đông Tây chi vị; tiện giang sơn hướng bối chi nghi. Kỳ địa quảng nhi thản bình, quyết thổ cao nhi sảng khải. Dân cư miệt hôn điếm chi khốn; vạn vật cực phồn phụ chi phong. Biến lãm Việt bang, tư vi thắng địa. Thành tứ phương bức thấu chi yếu hội; vi vạn thế đế vương chi thượng đôTrẫm dục nhân thử địa lợi dĩ định quyết cư, khanh đẳng như hà?

Rồi mới dịch ra tiếng Việt hiện đại như bây giờ:

Huống chi thành Đại La, đô cũ của Cao Vương, ở giữa khu vực trời đất, được thế rồng chầu hổ phục, chính giữa nam bắc đông tây, tiện nghi núi sông sau trước. Vùng này mặt đất rộng mà bằng phẳng, thế đất cao mà sáng sủa, dân cư không khổ thấp trũng tối tăm, muôn vật hết sức tươi tốt phồn thịnh. Xem khắp nước Việt đó là nơi thắng địa, thực là chỗ tụ hội quan yếu của bốn phương, đúng là nơi thượng đô kinh sư mãi muôn đời.Trẫm muốn nhân địa lợi ấy mà định nơi ở, các khanh nghĩ thế nào?

Phức tạp quá nhỉ.
Thế này là toàn dân mù chữ, vài người biết chữ thì chỉ biết viết văn bản chứ ko nói chuyện bằng tiếng Hán với nhau đc.

 

[GamCaoMayLanh]

Canh Thìn, năm Minh Mạng thứ 1 [1820]
Triệu Tổng trấn Bắc Thành Lê Chất về Kinh. Sai Phó Tổng trấn Lê Văn Phong quyền coi ấn vụ Bắc Thành.

Như vậy đã rõ việc Bắc Thành khuyết các Tổng trấn thì các Phó Tổng trấn nắm thực binh sẽ điều hành. Điều này cũng đúng với Gia Định Thành khi khuyết Tổng trấn thì Phó tướng Trương Tấn Bửu cũng đã nắm binh quyền. Phải sau 10 năm nữa dưới thời Minh Mạng thì mới bãi bỏ chế độ quân quản này.

 

[Dispatcher]

Lăng ông Nguyễn Huỳnh Đức (tổng trấn Bắc thành, từ năm 1810 đến năm 1816). Mình chụp ở Tân An, Long An năm 2015.

 

[Jochi Daigaku]

Phức tạp quá nhỉ.
Thế này là toàn dân mù chữ, vài người biết chữ thì chỉ biết viết văn bản chứ ko nói chuyện bằng tiếng Hán với nhau đc.

Chưa cần nói đến Hán Nôm, đọc chữ quốc ngữ mà cháu còn ngơ ngác đây này:
1010 - 1858
Kinh đô muôn đời.

Nguồn: https://dantri.com.vn/xa-hoi/ha-noi-trang-tri-duong-pho-ki-niem-1010-nam-thang-long-ha-noi-20201008015403679.htm