Đánh võng hình số 8 ở Châu Âu

[danngoc]

Từ phải qua trái: 2 tượng đầu tiên là chân dung khổng lồ (hơn 1 m) của Vespasian, đầu tượng thứ 3 là của Titus.

Titus

 

[danngoc]

Dịch chú thích ghi ở trong phòng:
----------
Bức tượng đồng khổng lồ do Domitian dựng lên ca ngợi bản thân đặt ở chính giữa forum Romano là biểu hiện rõ nét nhất của khuynh hướng chuyên chế của vị hoàng đế này. Hiển nhiên nó va chạm với những nguyên tắc cơ bản của nền cộng hòa trước đó. Trong chuyến trở về vinh quang của mình sau chiến thắng trong cuộc chiến tranh với các bộ lạc German tại Chatti, và sau chiến thắng quân Dacian (một vùng ở Rumani) năm 89 SCN, ông dựng tượng mô tả mình đang cầm trong tay 1 bức tượng nữ thần Minerva (tức là thần Athena-thần bảo trợ thi ca, trí tuệ, thương mại, nghề dệt, nghề thủ công, ma thuật và âm nhạc), vị thần ông chọn làm người bảo trợ cho mình, cưỡi trên con ngựa ông đã dùng để đè bẹp quân rợ sông Rhine, tạo thành biểu tượng của người cai trị nhân dân. Hình ảnh của vị hoàng đế hoàn toàn mang tính chính trị, từ trên cao nhìn xuống mái cái ngôi đền và dõi mắt thẳng vào cung điện của Nguyên lão viện. Bản thân bức tượng cao 18 m, phần đế dài 12m.
--------

Dòng chữ ghi ở đế tượng: "Ta đã vinh quang tiến đến thung lũng sông Rhine và xâm nhập vào lãnh địa của kẻ thù, cướp phá chúng. Ô Roma, ta đã chiến đấu ở nơi xa xôi vì người để giành lấy vinh quang bất diệt, để dòng Danube, nước sông trôi hiền hòa, bình yên mãi chảy"

Nguyên văn tiếng latin:
[PROGRESSUS VICTOR USQUE] AD DIVORTIA
RHENI PERVASI HOSTILES DEPOPULATOR
AGR[OS] DUM TIBI BELLA FORIS AETERNAQUE
SUDO TROPEA HISTER PACATIS LENIOR
IBIT AQUIS

Kích thước khổng lồ của dòng chữ trên đem lại hiệu quả của 1 tượng đài khải hoàn vĩ đại. Dòng chữ và vần điệu khổ thơ trên do chính Domitian viết, vốn là 1 người rất thích thơ anh hùng ca. Bức tượng đã bị dân Roma phá hủy, nhưng dấu vết của nó ngày nay vẫn nhìn thấy trên nền quảng trường.
Để hình dung kích hước, người ta đặt bức tượng này bên cạnh bức tượng hoàng đế Marcus Aurelius (nằm tại khu Capitol) như hình trên làm so sánh.

"Khi Domitian chết, các vị nguyên lão mừng vui: họ túa ra ngoài viện (Curia-Nguyên lão viện) và thi nhau kể lại một cách giận dữ và thóa mạ những câu chuyện về ông, và rồi họ đưa những chiếc thang tới, tất cả chân dung ông treo trang trí trên các tấm khiên bị xé khỏi tường và ném xuống đất. Cuối cùng, các nguyên lão ra lệnh xóa tên ông khỏi mọi bản thảo và xóa sạch mọi ký ức về ông"

Suetonius, "Cuộc đời của Domitian"
-----------
Xét cho cùng, đó là số phận của các nhà độc tài. Tội ác của họ khiến những điều tốt họ làm đôi khi không đủ để họ sống bất tử... Vậy mà, độc tài luôn phải đi chung cùng điều ác.

Những phù điêu được cho là trang trí cho tượng

 

[danngoc]

Foro di Cesare. Roma ngày nay cao hơn lớp di tích thời La Mã cổ đại đến vài mét

Forum Traiani - Quảng trường hoàng đế Trajan và Basilica Ulpia

Tượng đài Vittorio Emanuele II hay Bàn thờ Tổ quốc (Altare della Patria) ca ngợi nhà vua đầu tiên của đất nước Italia thống nhất, xây dựng từ 1911-1935. Ngang 135m, cao 70 m, nếu gồm cả khối tượng ở trên thì cao đến 81m.

 

[danngoc]

Cột kỷ niệm Trajan - Colonna Traiana. Được xây theo lệnh của Nguyên lão viện La Mã để tôn vinh hoàng đế Trajan, đặc biệt là chiến thắng trong Chiến tranh Dacia. Cột cao 30m, nếu cả phần đế cột thì là 38m. Ghép bằng 20 khối trụ bằng cẩm thạch Carrara (mỗi khối nặng chừng 40 tấn) đường kính lớn nhất là 3,7m. Trụ có cuộn 1 phù điêu dài 190m, cuốn thành 23 vòng. Bên trong lõi là cầu thang với 185 bậc (toàn bộ lịch sử kiến trúc Việt Nam không có một tháp nào có cầu thang đi bên trong lõi). Trên đỉnh trước kia là 1 con chim ưng La Mã, nhưng bị hư hại trong thời Trung Cổ. Năm 1587 giáo hoàng Sixtus V cho đặt lên đỉnh bức tượng Thánh Peter.

Cuộn phù điêu mô tả 2 chiến thắng của hoàng đế Trajan trước quân Dacian (tổ tiên người Rumani) trong các chiến dịch năm 101-102 và lần thứ 2 năm 105-106. Mô tả từ lúc quân La Mã đổ bộ, xây dựng doanh trại, lắng nghe lời hịch của hoàng đế, cảnh chiến trận và sự chiến thắng (có cả những chiếc máy phóng đá catapult), với hơn 2500 hình người, trong đó hoàng đế Trajan xuất hiện 59 lần.

 

[danngoc]

Với 1 người Việt chân chính thì giờ ăn trưa là không thể bỏ qua. Do vậy em lếch thếch đi theo mẹ mướp để được dẫn đi tìm chỗ chén. Không định hướng được ở chỗ ngoằn nghèo này, mụ ta cứ nhìn cái bảng chỉ dẫn MacDonald mà tiến. Ở Via Lata.

Collegio Romano

Obelisco Egipcio y Elefante (có lẽ dịch là Cột kỷ niệm Ai Cập đặt trên con voi) do Bernini làm, đặt tại Piazza della Minerva (quảng trường Nữ thần Trí tuệ, một cái tên sặc mùi Illuminati)

Sau lưng con Voi, căn cứ theo bản đồ em cầm trên tay (mụ mướp siêu nhân thì cóc cần bản đồ) thì chính là Đền thờ Bách thần Pantheon nổi tiếng

 

[danngoc]

Chụp 1 tấm bên hông Đền Pantheon để thấy Roma xưa kia sâu đến chừng nào so với ngày nay

Piazza della Rotonda - Quảng trường nhà tròn

Rotonda della pizza - Và món bánh dầy tròn tròn

Dòng chữ "M·AGRIPPA·L·F·COS·TERTIVM·FECIT", viết tắt của dòng chữ Latin: "Marcus Agrippa, Lucii filius, consul tertium fecit", dịch là "'Marcus Agrippa, con trai của Lucius, Chấp chính quan nhiệm kỳ thứ ba, đã xây công trình này"

 

[danngoc]

Đối diện với Pantheon, quay mặt nhìn thẳng vào đền thờ, chễm chệ 1 cửa hàng MacDonald. Đông như kiến, xếp hàng, xếp hàng, xếp hàng. Xếp hàng để mua hamburger, xếp hàng để mua coca cola, xếp hàng để có chỗ ngồi ăn, xếp hàng chờ được đi toilet (cũng 1,5E/người). Không ngồi ngoài hiên vì trời nóng như đốt, phải giành chỗ ngồi trong nhà cho có máy lạnh. Mấy cái hamburger đạm bạc và mớ khoai chiên biến mất nhanh hơn tốc độ cỗ xe tứ mã của thần Heliox. Nước uống thì không thành vấn đề vì đã có cái đài phun nước ngay đấy.

Pantheon có nghĩa latin là "Đền thờ nhiều vị thần". Sau khi chiến thắng Cleopartra và Marcus Antonius tại trận hải chiến Actium và tiêu diệt 2 vị tài tử này, Marcus Agrippa quay về Rome lên ngôi hoàng đế (Hoàng đế La Mã Augustus-Caesar Augustus), bắt tay vào tái thiết thành phố năm 34 TrCN. Thiết kế đền thờ nhiều vị thần Pantheon của Augustus được Hoàng đế Hadrian cho xây dựng năm 126 SCN.

Thiết kế gồm 1 gian tiền sảnh nhiều cột hình chữ nhật, dẫn thẳng vào một gian chính hình tròn, mô phỏng vòm trời, với những tượng thần La Mã đặt xung quanh (trong đó có thần Chiến tranh Mars và thần Sắc đẹp Venus). Chiều cao và đường kính mái vòm cùng là 43,3m, là mái vòm đúc bằng bê tông lớn nhất thế giới, tính đến tận ngày nay. Có điều thay đổi là ngày nay Vatican đã đổi tên Đền thờ đa thần thành Nhà thờ Đức Mẹ Mái vòm tròn - Santa Maria della Rotonda hay Nhà thờ Đức Mẹ và các thánh tử vì đạo.

Đài phun nước của Gian Lorenzo Bernini

 

[danngoc]

Du lịch bụi thì tính mấy tay velo này thuộc dạng cô hồn nhất

Mấy chú centurion (lính bách vệ) béo phị

Chụp để lấy tỷ lệ mấy chiếc cột của gian tiền sảnh

Mái ngói vì kèo gỗ

 

[danngoc]

Mái vòm của Pantheon.

Hình ảnh các vị thần được cụ thể hóa như chùm ánh sáng trên trời cao chiếu xuống gian chính

Đổi khẩu và ISO đi chút nào

5.000 tấn của mái vòm bê tông được uốn vòng quanh chiếc lỗ tròn lấy sáng đường kính 9,1m, được đặt trên mảng tường tròn chiều dày khoảng 6,4m. Chiều dày của vòm mái từ 6,4m giảm dần còn 1,2 m ở phần tiếp giáp với lỗ tròn lấy sáng.

Mặt bằng đền thờ

Và mặt đứng

 

[danngoc]

Lăng mộ của Raphael (di Illuminati)

Tượng bán thân danh họa Raphael

 

[danngoc]

Pantheon được lấy làm hình mẫu cho vô số kiến trúc nổi tiếng , cả ở Roma lẫn ở khắp thế giới, trong đó có Villa Capra "La Rotunda", Rotunda của Thomas Jefferson tại University of Virginia, Đền Pantheon Paris, tổng cộng 1 danh sách đến bốn năm chục công trình khắp từ tk 16-tk20.

 

[danngoc]

Ở trên mà lộ thiên thì ở dưới tất phải đục thủng để thoát nước

Cái này để cho lão Langdon đục

 

[danngoc]

Đền Pantheon được các đời hoàng đế sau là Septimus Severus (193-211) và Caracalla (211-17) sửa chữa tôn tạo. Các bức tượng thần được gắn đầy trên các gờ chỉ, bờ phào, hốc tường, hốc tượng... Gia súc được hiến sinh và nấu nướng ngay giữa gian chính, khói bay thẳng lên lỗ tròn oculus ở giữa.
Sau khi Kito giáo lên thay thế đa thần giáo ở Rome, đền Pantheon bị bỏ phế 1 thời gian. Các buổi tế lễ đa thần bị cấm chính thức vào năm 346 SCN và hầu hết các đền thờ đa thần bị đóng cửa năm 356 SCN. Tới năm 408 một điều luật được thông qua cho phép sử dụng các đền đa thần trước đây vào mục đích khác, do đó chúng được sửa chữa và sử dụng trở lại, hầu hết là làm nhà thờ.
Nhưng Đền Pantheon vẫn bị bỏ phế cho tới khi hoàng đế Byzantine Phocas (602-610 SCN) hiến tặng đền này cho Giáo hoàng Boniface IV (608-615). Năm 609 SCN, Pantheon được chuyển thành nhà thờ Kito. Đây là lần đầu tiên một đền thờ được biến thành 1 nhà thờ tại Rome, mặc dù ở Đông La Mã thì đây là chuyện thường kể từ tk 4 (Đông La Mã dưới quyền trực tiếp của Constantine). Nhà thờ được dâng cho Đức Mẹ Mary và tất cả các thánh tử vì đạo (Chiesa Santa Maria dei Martiri
-Church of St. Mary and the Martyrs) như một tiếp nối truyền thống thu gom tất cả các vị tôn chỉ vào 1 nơi để thờ.
Năm 609, bàn thờ chủ được đặt ở hốc tường chính giữa lối vào, trên có treo ảnh tượng (icon) Trinh nữ bồng Chúa. Giai thoại kể rằng Giáo hoàng Boniface chuyển tới hàng xe ngựa chở di thể các thánh tử đạo để đặt trong nhà thờ. Thời kỳ này tục lệ trưng bày những xá lợi (em tạm gọi là thế cho các di thể thánh, vì tục này có gốc từ phương Đông-danngoc) ngay giữa lòng thành phố đã được du nhập từ Phương Đông tới Rome. Tư liệu cho biết việc chuyển các thánh tích vào Rome bắt đầu từ thập kỷ 640 bởi các giáo hoàng có gốc gác phương Đông nhưng tục này không được chấp nhận công khai mãi cho đến tận thế kỷ 8 SCN.

Bàn thờ chính

Hốc vòm phía trên bàn thờ chính. Các bác để ý chữ thập vẽ ở đây là thập giá Hy Lạp (4 cạnh đều nhau) có gốc phương Đông.

Ảnh tượng Trinh nữ Mary bồng Chúa con

 

[danngoc]

Bích họa có tuổi thọ 500 năm

Các hốc tường ốp cẩm thạch xưa kia trang trí tượng các thần La Mã

Nay được thay bằng các thần trong Kito giáo

Canh giữ mãi thì cũng phải mỏi mệt, và mệt thì ngáp

 

[danngoc]

Cẩm thạch được xẻ (bằng tia laser hay bằng gì thì em không biết) làm hai rồi ghép lại thành tấm đối xứng như thế này rồi đánh bóng bề mặt.

Hầu hết cẩm thạch ốp tường đều áp dụng cách này

 

[danngoc]

Mái ngói La Mã cổ đại nó thế này đây

Bên ngoài đền thờ đã bị bóc trụi hết cẩm thạch

Đi dọc con phố nhỏ của Rome

Bắt gặp Chú bé gỗ Pinocchio thân quen

Khi nghỉ chân cạnh một cửa hàng bán đồ lưu niệm, em chợt thấy một ông lão du khách tới gần bộ giáp trụ đồ chơi này, thò tay ra bóp bóp mấy cái vao lớp giáp. Xong lão suy nghĩ 1 chút rồi bỏ đi. Em cũng bắt chước, bằng nhôm mà, có gì lạ đâu? Giá cũng đắt (hình như 120 E), có gì lạ đâu, tại sao phải bóp thử?

Khi đi tới cửa hàng đồ chơi kế tiếp cách đó vài chục mét, em mới hiểu ra vấn đề: ở Rome người ta bán cả những bộ giáp đồ chơi bằng nhựa mềm, giá rẻ hơn nhiều (chỉ vài chục E). Ông cụ kia chắc là muốn thử xem món hàng đẹp mã hồi nãy có phải bằng nhựa không mà thôi!

 

[danngoc]

Đi dọc Via di Torre Argentina (Đường Tháp Argentina??)

Ngập dưới đất khoảng 8m là khu di tích L'Area Sacra di Largo Argentina (Khu Largo Argentina Thánh thiêng)

Khu Largo Argentina Thánh thiêng được tìm thấy năm 1926 khi người ta tháo dỡ cụm công trình nằm giữa các con đường Via del Teatro Argentina, Via Florida, Via di San Nicola de' Cesarini và Corso Vittorio, làm lộ ra 4 đền thờ cổ, hướng ra 1 quảng trường lát đá. Do chưa xác định được cụ thể nên người ta đánh số cho 4 đền này là A, B, C và D. Quảng trường này được giữ nguyên vẹn như thời Đế quốc La Mã cổ đại, tiếp sau một thời gian dài dưới chế độ Cộng hòa trước đấy.
Cho đến cuối thế kỷ 4 TrCN, đền thờ C được xây trên cote nền như ta thấy ngày nay. Đền A được xây giữa tk 3 TrCN và đền D được xây thêm vào nhóm đền thờ này vào đầu tk 2 TrCN. Sau đó có lẽ trận cháy năm 111 TrCN đã thiêu hủy phần lớn thành phố, do đó cote nền thành phố được nâng lên thêm 1,4 m. Đền thờ B hình tròn được xây chen vào giữa đền thờ A và C.

Một bức tường bằng đá xốp núi lửa được xây chặn lại ở phía đông, có khoét nhiều cửa vào khu quảng trường. 3 mặt còn lại của khu đền được bao quanh bằng các dãy hành lang nhiều cột, bởi thế khu quảng trường được gọi là porticus minucia vetus và được Chấp chính quan M. Minucius Rufus cho xây năm 107 TrCN ca ngợi chiến thắng của ông trước người Scordisci, một tộc người Thrace.

Trong tk 1 TrCN, khu này bị thay đổi nhiều và trở thành Campo Marzio (Campus Martius), bao gồm Nhà hát Pompey, thêm dãy hành lang phía tây và Hecatostylum (Sảnh trăm cột) ở phía bắc. Ngoài ra người ta còn xây thêm Statio Aquarum, Sở cấp nước Thành phố Roma.
Năm 80 SCN, phần lớn khu Campo Marzio này lại bị cháy rụi. Trong triều đại Hoàng đế Domitian, khu này được biến đổi lần nữa: mặt nền phía trước đền thờ được nâng thêm lần nữa và lát bằng những tấm đá vôi.

 

[danngoc]

 

[danngoc]

Lóc cóc tới Đảo Tiber - Isola Tiberina. Trong phim Roman Holiday, ngài Gregory Peck và cô Audrey Hepburn nhí nhảnh nhảy nhót với nhau nơi đây.

Rất ấn tượng trước đống vỏ chai lọ nhựa mà dòng chảy của sông Tiber đang cuộn lại dưới ngọn thác: vừa cổ, vừa tân, lại rất mang tính thời đại.

Mùa hè đảo này được dùng làm nơi cho Liên hoan phim Isola del Cinema

 

[danngoc]

Nhiều cặp tình tự rồi đem nhau ra đây khóa lại,