Cái cụ nói chỉ là bao vây cấm vận kinh tế. Vấn đề của Cuba nghiêm trọng hơn là bao vây cấm vận, đến từ chính nội tại của Cuba trước tiên.
Trước hết, cần khẳng định là bao vây cấm vận là nặng nề, nhưng với nỗ lực nội tại người ta vẫn có thể xoay xở đủ ăn cho dù hoàn cảnh bao vây cấm vận. Ở VN, năm 1986 vẫn đang nhận viện trợ lương thực, đến năm 1989 đã bắt đầu xuất khẩu gạo. Trong giai đoạn đó, đến đầu 1989 mới rút quân khỏi Cam, đến 1990 mới có hội nghị Thành Đô, đến 1995 mới bình thường hoá với Mỹ. VN đã tự chủ đủ ăn trong hoàn cảnh bao vây cấm vận. Đây là bằng chứng cho thấy tình cảnh đói ăn của VN trước kia do nguyên nhân bên trong là chính.